Ҫак кунсенче Мускавра «Раҫҫейри чи лайӑх вӗрентекен» конкурсӑн финалисчӗсен семинарӗ иртет. Унта Чӑваш Енри педагог та хутшӑнать.
Аса илтерер, ака уйӑхӗн 19-мӗшӗнче пирӗн республикӑри чи лайӑх вӗрентекене палӑртнӑччӗ. Муниципалитет тапхӑрне 700 педагог хутшӑннӑччӗ, вӗсенчен 129-ӗшӗ финала тухнӑччӗ. Вӑрнарти 2-мӗш шкулти акӑлчан чӗлхин вӗрентекенӗ Ольга Физер халӗ Мускавра иртекен ӑсталӑх сехечӗсене, лекцисемпе консультацисене хутшӑнать.
Финалистсен семинарӗ утӑ уйӑхӗн 1-5-мӗшӗсенче иртӗ. Конкурсӑн куҫӑн тапхӑрӗ вара Чечен Республикин тӗп хулинче, Грозныйра, темиҫе куна тӑсӑлӗ. Вӑл авӑн уйӑхӗн 21-юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗсенче пулӗ. Ҫӗнтерӳҫӗне юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Кремльте чыслӗҫ.
Раҫҫейре кӑҫал иртекен тӗнче чемпионачӗ вӑхӑтӗнче Шупашкарта пӗтӗм халӑх пӗлекен футболистсене кураймӑпӑр. Шанни тӳрре тухмарӗ. ФИФА хыпарне тишкернӗ хыҫҫӑн тӗрлӗ ҫӗршыв командисем валли матчсене хатӗрленме тата ҫак тапхӑрта пурӑнма уйӑрнӑ хуласен йышӗнче Шупашкар ҫукки паллӑ пулчӗ.
Аса илтерни вырӑнлӑ, республика тӳри-шари футболистсене тренировкӑсем ирттерме икӗ спорт комплексне сӗннӗччӗ. «Спартакра» футболла вылякансен «Волга Премиум Отель» хӑна ҫуртӗнче выртса тӑмаллаччӗ, «Олимп» стадионра хатӗрленекенсен «ДИС» отельре чарӑнмаллаччӗ. Пӗтӗмпе ФИФА ҫӗршыври 60 спорт комплексне тишкернӗ, вӗсемпе паллашма футболистсен пӗрлештернӗ командисен яваплӑ ҫыннисем ҫула 123 хут тухнӑ. Ҫапла вара 32 базӑна суйласа илнӗ.
Футболистсем чемпионат вӑхӑтӗнче Питӗр, Сочи, Мускав, Хусан, Саранск, Грозный, Тольятти, Геленджик, Краснодар, Воронеж, Анапа, Калуга, Ессентуки хулисенче, Мускав, Чулхула, Калининград, Ленинград облаҫӗсенче тата Тутарстанри Медведково ялӗнче хатӗрленӗҫ тата пурӑнӗҫ.
«Чӑвашфильм» киностуди ертӳҫине Юрий Спиридонова йӗрке хуралҫисем тытса чарнӑ текен сӑмах-юмах ҫӳрет. Усал хыпара тӗнче тетелӗнчи «Вести Чувашии» ушкӑнра юра уйӑхӗн 18-мӗшӗнче пӗлтернӗ.
Юрий Спиридонова чылайӑшӗ «Битва за Новоюжку» фильм режиссерӗ евӗр пӗлет пулӗ. «Чӑвашфильмпа» «Чеченфильм» пӗрлехи проекта пурнӑҫланине Чӑваш халӑх сайчӗ кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнче пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, Чӑваш Енри делегацие Чечня Республикинче Рамзан Кадыров ӑшшӑн кӗтсе илнӗччӗ. Ушкӑн малтан Грозный хулинче пулнӑччӗ, унта пӗрлехи ӗҫе сӳтсе явнӑччӗ. Делегаци Ҫурҫӗр Осетире те пулнӑччӗ. Вӗсем Беслан хулинче 2004 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче вилнӗ ачасемпе салтаксене пуҫ тайнӑччӗ.
Чӑваш Енри йӗрке хуралҫисем Юрий Спиридонова ултавпа аппаланнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ имӗш.
«Чӑвашфильмпа» «Чеченфильм» пӗрлехи проекта пурнӑҫлаҫҫӗ. Нумаях пулмасть Чӑваш Енри делегаци Чечня Республикинче пулнӑ. Рамзан Кадыров вӗсене ӑшшӑн кӗтсе илнӗ.
Делегаци малтан Грозный хулинче пулнӑ, унта пӗрлехи ӗҫе сӳтсе явнӑ, документсене, килӗшӳсене алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Чечняри кинематографистсен опычӗ чӑвашсемшӗн питӗ пӗлтерӗшлӗ.
Делегаци Ҫурҫӗр Осетире те пулнӑ. Вӗсем Беслан хулинче 2004 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче вилнӗ ачасемпе салтаксене пуҫ тайнӑ.
Сӑмах май, Чӑваш Енре «Мусульманин» фильм ӳкерме тытӑннӑ. Унӑн тӗп продюсерӗ — Юрий Спиридонов. Сценари авторӗ — Илья Земляной. Фильм мӗн пирки пулнине хальлӗхе каламаҫҫӗ. Анчах унта паллӑ темиҫе актер ӳкерӗнме килӗшни вӑрттӑнлӑх мар.
Раҫҫейре чи хӑрушсӑр хуласен танлаштарӑмне хатӗрленӗ. Шупашкар унта малти вырӑна лекнине палӑртма кӑмӑллӑ.
Ыйтӑм ирттернӗ чухне респондентсене «Эпӗ хӑрушсӑр районта пурӑнатӑп, каҫхине киле кайма хӑрамастӑп» тенине 1-10 балпа хаклама ыйтнӑ.
Пӗтӗмре Раҫҫейре пурӑнакан 310 пин ытла ҫынран ыйтса пӗлнӗ. Вӗсен хуравӗсене тишкерсе танлаштарӑма хатӗрленӗ.
Пӗтӗмлетӳпе килӗшӳллӗн, чи хӑрушсӑр хуласен йышне Грозный, Нижневартовск, Сочи хулисем кӗнӗ. Вӗсем малти вырӑнсене йышӑннӑ. Шупашкар 7,4 балл пухса 7-мӗш вырӑна тухнӑ.
Чи хӑрушӑ хуласем — Волгоград, Шахт, Астрахань, Новокузнецк.
Раҫҫейре чи туслӑ халӑх пурӑнакан хуласен танлаштарӑмне хатӗрленӗ. Шупашкар хӑш йӗркене йышӑннӑ?
Шел те, тӗп хуламӑр ку енӗпе мухтанма пултараймасть иккен. Вӑл малти вырӑнсене йышӑнайман. Шупашкар танлаштарӑмра 48-мӗш вырӑна лекнӗ.
Чи туслӑ хуласем — Грозный, Орск, Нальчик. Списока 100 хулана кӗртнӗ. Чи юлашки йӗркесене Калуга, Амур ҫинчи Комсомольск, Якутск хулисем йышӑннӑ.
Танлаштарӑма хатӗрлемешкӗн 310 пине яхӑн ҫынран ыйтса пӗлнӗ. «Эпӗ кӳршӗллӗ пурӑнакан ҫынсем туслӑ, ырӑ кӑмӑллӑ» предложение 10 балпа хаклама ыйтнӑ. Шупашкарта 1155 ҫынран ыйтса пӗлнӗ.
Шупашкар Раҫҫейри хӑрушсӑр хуласен йышне кӗнӗ. Ҫакна халӑхран ыйтӑм туса пӗтӗмлетнӗ.
Раҫҫейри хуласен хӑрушсӑрлӑх шайне Domofond.ru тата Avito.ru сайтсем хакланӑ. Тӗпчев хатӗрлемешкӗн ыйтӑм ирттернӗ. «Эпӗ хӑрушсӑр районта пурӑнатӑп тата тӗттӗмре киле таврӑнма хӑрамастӑп» ыйтӑва 1–10 балпа хаклама ыйтнӑ.
Ыйтӑма Раҫҫейри 100 хулари 310 пин ҫын хутшӑннӑ. Пӗтӗмлетӳпе килӗшӳллӗн, Грозный хули — чи хӑрушсӑрри. Малти 10 хула йышне Шупашкар та кӗнӗ. Вӑл списокра 7-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Списокра Нижневартовск, Саранск, Сочи, Мурманск, Армавир хулисем те малти вырӑнсене йышӑннӑ.
Владивосток вара, халӑх шухӑшӗпе, чи хӑрушши.
+13.3 °C