Чӑваш Республкинача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗ СССР халӑх артситки ҫуралнӑранпа 100 ҫул итнине халалласа онлайн-квиз ирттернӗ.
Асӑннӑ квиз юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнчен пуҫласа чӳк уйӑхӗн 12-мӗшӗччен пынӑ. Унта хутшӑнакансем хӑйсен пултарулӑхне тӗрӗслеме, Вера Кузьмина ҫинчен пӗлнине кӑтартса пама тивнӗ.
Онлайн-квиза 19 муниципаллӑ округри 1551 ача хутшӑннӑ. Вӗсем Улатӑр, Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Куславкка, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Сӗнтӗрвӑрри, Муркаш, Вӑрмар, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Етӗрне, Елчӗк, Тӑвай муниципаллӑ округӗсенчен тата 6 хуларан: Канаш, Ҫӗнӗ Шупашкар, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Ҫӗмӗре, Етӗрне.
Вӑрнар муниципаллӑ округӗнче пурӑнакан 62 ҫулти арҫын полицие пырса хӑйне ҫаратни пирки пӗлтернӗ. Вӑл сывлӑх енчен хавшак, утса ҫӳреймест.
Ун патне тимӗр-тӑмӑр пухакансем пырса кӗнӗ. Хайхискерсем кил хуҫи утайманнипе усӑ курса унӑн хут купӑсне, медалӗсене, телефонне, инструменчӗсене вӑрланӑ. Арҫынна уйрӑмах ҫывӑх ҫынни парнеленӗ хут купӑса йӑтса тухса кайни кулянатарнӑ.
Вӑрӑсен йӗрне часах тупнӑ. Вӗсенчен пӗри кам пулнине те палӑртнӑ: Канашри 22 ҫулти каччӑ. Вӑл вӑрланӑ япаласене тавӑрса панӑ. Вӑл унччен те судпа айӑпланнӑ. Халӗ ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Шупашкарта прокурор должноҫне ҫӗнӗ ҫынна ҫирӗплетнӗ. Вӑл - Сергей Фирсов.
Сергей Александрович унччен Канашри районсен хушшинчи прокурор пулнӑ. Хӑй Шупашкарта 1978 ҫулта ҫуралнӑ, И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн юридици факультетӗнче вӗреннӗ. Диплом илсен прокуратура тытӑмӗнче следовательте ӗҫлеме пуҫланӑ. Кайран тӗрлӗ районта прокурор ҫумӗ, прокурор пулнӑ. Канашри районсен хушшинчи прокурорӗнче вӑл 2021 ҫулта ӗҫлеме тытӑннӑ.
Палӑртмалла: унччен Шупашкар прокурорӗ Александр Шабалкин пулнӑ. Вӑл кӑҫал ҫӗртме уйӑхӗнче йывӑр чирленӗ хыҫҫӑн пурнӑҫран уйрӑлнӑ.
Паян, юпа уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, Хуласен пӗтӗм тӗнчери кунӗ шутланать.
Чӑваш Енре 9 хула, вӗсенчен пиллӗккӗшӗ республика пӗлтерӗшлӗ, тӑваттӑшӗ — район пӗлтерӗшлӗ. Республика пӗлтерӗшлисем ҫаксем: Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Улатӑр, Канаш тата Ҫӗмӗрле. Район пӗлтерӗшлисем: Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри, Ҫӗрпӳ тата Етӗрне.
Чӑвашстат пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑра пурӑнакансенчен 64 проценчӗ хулара тӗпленнӗ.
Чи пысӑк йышлӑ хула — Шупашкар. Унта 496 пин ҫын пурӑнать. Иккӗмӗш вырӑнта — 120 пинлӗ Ҫӗнӗ Шупашкар. Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри тата Етӗрне пӗчӗк йышлӑ хуласем шутланаҫҫӗ, вӗсенче 8-шар пин ҫын пурӑнать.
Чӑваш Енри чи аслӑ хула, Шупашкар, 1469 ҫулта йӗркеленнӗ. Улатӑр — 1552 ҫулта, Ҫӗрпӳ — 1589 ҫулта, Етӗрне — 1590 ҫулта. Чи ҫамрӑк хула – Ҫӗнӗ Шупашкар (1960 ҫул).
Юпа уйӑхӗн 20-мӗшенче Патӑрьелте анатри чӑвашсен фольклорӗн «Ӗмӗрсен эрешӗсем» регионсем фестивалӗн гала-концерчӗ иртнӗ.
Мероприятие «Трактор тӑвакансен культура керменӗ» халӑх пултарулӑхӗн республикӑри центрӗ вырӑнти клуб тытӑмӗпе пӗрле йӗркеленӗ.
«Анатри» этнографи ушкӑнне кӗрекен чӑвашсен, ҫавӑн пекех Чӑваш Енре пурӑнакан вырӑссемпе мордвасен фольклорпа этнографи культурине сарас тӗллевпе ирттернӗ мероприятире тӗрлӗ жанрлӑ юрӑсем янӑранӑ, кӗвӗ-ҫемӗпе, йӑла-йӗркепе паллаштарнӑ.
Фестивале Улатӑр, Патӑрьел, Йӗпреҫ, Канаш, Комсомольски, Шӑмӑршӑ, Тӑвай, Елчӗк тӑрӑхӗсенчи, Пензӑпа Самар облаҫӗсенчи, Тутарстанри 200 ытла ҫын пуҫтарӑннӑ.
Канашра пурӑнакан 65 ҫулти хӗрарӑм 15 ҫулти мӑнукне савӑнтарасшӑн пулнӑ. Хӗрача тахҫанах попугай пирки ӗмӗтленнӗ.
Хӗрарӑм тӗнче тетелӗнче Канашра попугая укҫасӑрах паракан ҫынсене тупнӑ. Вӗсемпе ҫыхӑннӑ. Лешсем попугая кӳршӗ регионтан илсе килмеллине каланӑ, куншӑн укҫа тӳлеме ӳкӗте кӗртнӗ. Ҫапла хӗрарӑм карточка даннӑйӗсене ҫырса 2800 тенкӗ куҫарса панӑ. Анчах кун хыҫҫӑн лешсем ҫырӑннине йӑлтах хуратнӑ, текех ҫыхӑнӑва тухман.
65 ҫулти хӗрарӑмӑн полицие кайма тивнӗ.
Шупашкарти професси колледжне реорганизацилеме палӑртнӑ. Йышӑну проектне ЧР Вӗренӳ министерстви хатӗрленӗ.
Унта палӑртнӑ тӑрӑх, Канашри педагогика колледжне Шупашкарти Н.В.Никольский ячӗллӗ професси колледжӗпе пӗрлештерӗҫ. Ҫакна финанс ресурсӗсемпе тухӑҫлӑ усӑ курас, кадрсене лайӑхлатас тӗллевпе тӑваҫҫӗ.
Палӑртмалла: кӑҫал Шупашкарти професси колледжӗ педагогикӑра вӗренӳ кластерне тумашкӑн 60,5 миллион тенкӗ грант ҫӗнсе илнӗ.
Юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Чӑваш Республикин Наци вулавӑшӗнче литературӑри пысӑк пулӑм иртмелле — Раҫҫейри ҫамрӑк мар «Литература хаҫачӗ» периодикӑллӑ кӑларӑмӗн пултарулӑх бригадипе (Мускав хули) тӗлпулу пулӗ.
Вулакансемпе, ҫыравҫӑсемпе тата калем ӑстисемпе йӗркеленӗ тӗлпулӑва ҫитӗҫ:
• Литература хаҫачӗн политикин пайӗн редакторӗ Олег Пухнавцев;
• хаҫатӑн ятарлӑ проекчӗсен ертӳҫи, вырӑс литература пӗрлӗхӗн председателӗ Александр Чистяков;
• пирӗн ентеш, Канаш хулинче ҫуралса ӳснӗ Сергей Ефимов сӑвӑҫ.
15:00 сехетре сире пурсӑра та «ГИПЕРТЕКСТ» литература премийӗн хӑтлавӗнче тата Сергей Ефимов поэтпа, офицерпа, «Литература хаҫачӗн» харӑсах икӗ преми лауреачӗпе йӗркеленӗ пултарулӑх тӗлпулӑвӗнче (Офицер сӑввисем) кӗтетпӗр.
Премин ҫӗнӗ сезонӗ пирки калаҫӑпӑр, хутшӑнмалли условисем ҫинчен каласа парӑпӑр. Кайран вара лайӑх сӑвӑсем итлӗпӗр.
Сергей Александрович хӑйӗн ҫӗнӗ «Болит ребро, не ставшее тобой» кӗнекипе паллаштарӗ.
Ҫапла вара, Чӑваш Республикин Наци библиотекинче (Ленин пр., 15-мӗш ҫурт) юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнче 15:00 сехетре тӗл пулатпӑр!
Пырӑр! Интереслӗ пулӗ!
Соцфонд пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енре 100 ҫултан каҫнӑ 50 ҫын пурӑнать. Вӗсенчен 47-шӗ – хӗрарӑмсем. Вӑрӑм ӗмӗрлисем ытларах Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Канаш хулисенче, Сӗнтӗрвӑрри, Етӗрне, Вӑрнар районӗсенче пурӑнаҫҫӗ. Республикӑра 90-99 ҫулсенчи 5,5 пин ытла ҫын кун кунлать.
Чӑваш Енри чи аслӑ ҫын – Муркаш районӗнчи Неонила Белова. Вӑл Москакасси ялӗнче кун кунлать. Пӗлтӗр вӑл юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче 106 ҫул тултарнӑ. Вӑл – нумай ача амӑшӗ, вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче окоп чавнӑ. 6 ача ҫуратнӑран пенсие 47 ҫулта тухнӑ, анчах 81 ҫул тултариччен ӗҫленӗ.
Тӑвай районӗнче пурӑнакан 87 арҫын патне палламан ҫынсем темиҫе хут та шӑнкӑравласа счечӗ ҫинчи укҫи-тенкине «хӑрушсӑр счет» ҫине куҫарма ыйтнӑ. Ҫапла пӗр эрне тапӑннӑ ӑна.
Ватӑскер укҫана куҫарас тесе 3 ҫыхӑну салонне терминалпа усӑ курма килнӗ. Виҫҫӗшӗнче те унта ӗҫлекенсем ӑна ултавҫӑсем пирки асӑрхаттарнӑ – ку итлемен. Арҫын кайран Канашри ҫыхӑну салонне ҫитнӗ. Терминал патӗнче тӑпӑртатса тӑраканскере салон ӗҫченӗ пулӑшма пынӑ. Хайхискер ватӑ ҫын телефонпа мӗн калаҫнине итленӗ те лешсем ултавҫӑ пулнине тӳрех ӑнланнӑ, арҫынна вӗсем пирки ӑнлантарма тытӑннӑ. Тӑвай районӗн арҫынни каллех итлемен. Кун хыҫҫӑн салон ӗҫченӗ терминала сӳнтерсе хунӑ. Ҫапла вӑл ватӑ ҫынна ултавҫӑсен серепине лекесрен сыхланӑ.
Ҫак ҫыхӑну салонӗсен ӗҫченӗсене ШӖМӗн Канашри уйрӑмӗн тав хучӗпе чысланӑ.
+15.3 °C