Паян, Республика кунӗнче, Чӑваш Ен ялавӗ Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Штатсене ҫитнӗ. Кун пирки республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗ Инстаграмра хыпарланӑ. Республика ертӳҫисене АПШри Пенсильвани штатӗнче пурӑнакан Тэтчер Монтгомери пӗлтернӗ.
Ҫав ҫамрӑк маларах Чӑваш Ен ертӳҫинчен Олег николевран Чӑваш Ен ялавне ыйтнӑ иккен. Америка каччи вырӑс историйӗпе культурине вӗреннине пӗлтернӗ. Халӗ вӑл Раҫҫей субъекчӗсен элемӗсемпе шкул проекчӗ хатӗрлет иккен.
Ют ҫӗршыври ҫамрӑка Олег Николаев пулӑшас тенӗ. Ялава вӑл посылкӑпа ӑсатнӑ. Паян парне Питтсбург хулине ҫитнӗ. Чӑваш Республикин элемне илсен каччӑ хытах савӑннӑ. Унӑн тусӗсем тата ҫемйи те Чӑваш Енпе кӑсӑкланма пуҫланине ӗнентернӗ.
Чӑваш Республикин патшалӑх элемӗпе епле усӑ курмалли йӗркене ҫӗнетнӗ. Саккуна улшӑну кӗртме Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев йышӑннӑ. Ҫапла пӗлтерет ЧӑвашЕен Элтеперӗн патшалӑхпа право управленийӗ. Саккуна Михаил Игнатьев паян, чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.
«О государственных символах Чувашской Республики» (чӑв. Чӑваш Республикин патшалӑх элемӗсем ҫинчен) саккунӑн 9-мӗш статйине улшӑну кӗртнӗ. Ҫавна Чӑваш Енӗн патшалӑх элемне, патриотизма сарас тӗллевпе тунӑ тесе хыпарлаҫҫӗ.
Патшалӑх гербне тата Патшалӑх ялавне халӑхпа ирттерекен мероприятисенче, сувенир продукцийӗ кӑларнӑ чухне усӑ курма ирӗк панӑ.
Элемсемпе вырӑнлӑ усӑ курмасан ҫынсене 2-3 пин тенкӗ таран штрафлама юрать, должноҫри ҫынсене – 5-7 пин тенкӗлӗх, предприяти-организацие – 50-80 пин тенкӗлӗх.
«Шупашкар хула администрацийӗ хута янӑ «Уҫӑ хула» сайтра сасӑлав пуҫланнӑ. Ҫапла майпа Шупашкар 550 ҫул тултарнӑ тӗле брендинг концепцине суйласшӑн», — тесе хыпарланӑччӗ нумаях пулмасть Софья Савнеш. Халӗ сасӑлав вӗҫленнӗ. Унӑн пӗтӗмлетӗвӗ паллӑ.
Сасӑлава пурӗ 711 ҫын хутшӑннӑ. Вӗсенчен чылайӑшӗ «ОБРАЗЫ ГОРОДА» (чӑв. Хула сӑнарӗсем) концепцие ырланӑ. Ӑна «Брендум» тулли мар яваплӑ общество хатӗрленӗ. Сасӑлава хутшӑннисенчен 50,07 проценчӗ ҫав ӗҫшӗн пулнӑ. Паттерн графика элеменчӗсенчен тӑрать. Вӗсем — хулашӑн пӗлтерӗшлӗ персонажсемпе объектсем. Ҫӗнтернӗ символикӑпа усӑ курса парнелӗх продукци хатӗрлӗҫ, хулана капӑрлатӗҫ.
Хӑшӗсем хакланӑ тӑрӑх, элемре чӑвашлӑх пачах та сисӗнмест.
Паян Чӑаш Енӗн Правительство ҫуртӗнче республикӑри инвестици климатне лайӑхлатас енӗпе ӗҫлекен канашӑн черетлӗ ларӑвӗ иртнӗ. Ӑна Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ертсе пынӑ. Унта хутшӑннӑ «Хыпар» хаҫат журналисчӗ Николай Коновалов «Хыпар» издательство ҫурчӗн сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, канашлури усламҫӑсенчен пӗри Михаил Васильевич сехетне куҫ хывни сисӗнет. Ҫук-ҫук, усал шухӑшпа мар.
Усламҫӑ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл чӑваш элемне питӗ кӑмӑллать. Ҫавӑнпах пулӗ ӗнтӗ вӑл Михаил Игнатьевӑн аллинчи Чӑваш Ен символикиллӗ сехете асӑрхаса унашкаллине ӑҫта туянма май пуррипе кӑсӑкланнӑ.
Хыпар вуласан ҫакӑ сисӗнет: ун пек сехет сутлӑхра ҫук. «Республика Пуҫлӑхӗ ҫамрӑк ҫынна тӑрӑшса ӗҫлеме сунчӗ — вара Чӑваш Ен символикиллӗ сехет те кӗттермӗ. Тӗрӗс, наградӑна ахаль памаҫҫӗ — ҫӗнсе илмелле», — тесе ҫырнӑ хаҫатҫӑ.
Чӑваш Республикин гербне ӳкернӗ туалет хучӗ сутнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, ҫак гигиена хатӗрне туса кӑларакан предприятие Мускав облаҫӗнче регистрациленӗ. Хӑйӗн бренчӗ валли логотип шухӑшласа кӑларнӑ. Ҫуралнӑ тӑрӑхне юратнӑран хӗрарӑм хӑйӗн продукцийӗ ҫине ӳкернӗ Кузьӑна чӑваш гербӗллӗ футболка тӑхӑнтарнӑ.
«Хыпар» издательство ҫурчӗ Чӑваш Енӗн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗсен министерствипе ҫыхӑннӑ. Унтисем туалет хучӗ ҫинчи чӑваш элемӗсене Геральдика комиссийӗ пӑхса тухассине пӗлтернӗ. Кунсӑр пуҫне ведомство производителе Чӑваш Республикинчи Геральдика комиссийӗнчен ятарлӑ ирӗк илме сӗнсе ҫыру янине каланӑ. Туалет хутне кӑларакан предприяти ертӳҫи Марина Петровна ун пек сӗнӳ вӗсем патне хальлӗхе ҫитменнине ӗнентернӗ.
Канашра тинех ыйту татӑлнӑ. Герб пирки тавлашу темиҫе ҫула пынӑ. Тинех вӑл мӗнле пулассине йышӑннӑ.
Гербӑн мӗнле пулмалла? Ку тавлашу 8 ҫул пынӑ. Чылайӑшӗ киввине хӑварма сӗннӗ. Ӑна 1976 ҫултах йышӑннӑ. Анчах вӑл геральдика сакунне пӑхӑнман, ӑна регистрацилеме май ҫук.
Юлашкинчен йышӑну тунӑ. Ҫӗнӗ герб авторӗ — Сӗнтӗрвӑрринчи ӳнерҫӗ Вадим Шипунов. Халӗ документсене ҫӗнӗ символикӑна патшалӑх регистрне кӗртмешкӗн Питӗре Геральдие ярӗҫ.
Муркаш районӗнче ҫамрӑк армеецсен «Зарницӑпа» «Орленок» ҫарпа патриотизм вӑййисене уҫнӑ чухне ялава пӑтраштарса янӑ. Пӑтӑрмахӗ ҫу уйӑхӗн 18-мӗшӗнчех сиксе тухнӑ пулин те тӗнче тетелӗнче ку темӑна паян та сӳтсе яваҫҫӗ.
Районти шкул ачисене пухса ирттерекен ҫак мероприятие Раҫҫейӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ, депутачӗ кӑна мар, вӗренӳ енӗпе ӗҫлекен комитечӗн ертӳҫин ҫумӗ Алена Аршинова та, районти тӳре-шара та хутшӑннӑ.
Эдурад Мочалов ятлӑ вӑл тӑрӑхри хастар хӑйӗн блогӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, вӑйӑсене официаллӑ майпа уҫнӑ самантра Серби Республикин ялавне хӑпартнӑ.
Кун пек кӑлтӑк сиксе тухнишӗн Эдурад Мочалов район администрацийӗн пуҫлӑхне Ростислав Тимофеева, район пуҫлӑхне Игорь Николаева ятлать, намӑслантарса ӗҫрен кӑларса ямалла тесе вӑрҫать, патшалӑх элемне хисепе хуманни тесе хакланӑ май прокуратурӑн мера йышӑнмалла тесе шухӑшлать. Хыпара сӳтсе явнинче Станислав Упасси блогер: «Пӑтранчӑклӑ самана — кӑлтӑрмач-шоу самани...» — тесе лӑплантарма тӑрӑшнӑ. «Мӗн тумалла? Самани, ӗнте, халӗ ҫавнашкал — пӑтранчӑклӑ. Тарӑхни кирлӗх те мар. Хам, тейӗпӗр, кулӑш шайӗнче кӑна иртерме тӑрӑшатӑп», — ҫырнӑ вӑл комментарире.
Етӗрне районӗн малашне хӑйӗн гимнӗ кӑна мар, ялавӗпе гербӗ те пулӗ. «Паянхи кун историре ҫырӑнса юлӗ», — тесе хыпарлаҫҫӗ асӑннӑ район администрацийӗнче Депутатсен районти пухӑвӗнче районӑн тепӗр икӗ элемне йышӑнни пирки. Ун пек лару утӑ уйӑхӗн 24-мӗшӗнче иртнӗ.
Элеме илсен районта унччен гимн пулнӑ-ха. Ӑна 2004 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 28-мӗшӗнче йышӑннӑ. Гимнӑн сӑмахне ҫыраканӗ тата кӗввине хываканӗ пӗр ҫынах — Николай Александров композитор. Района гербпа ялав та кирли пирки Депутатсен районти пухӑвӗн депутачӗ Елена Шлепнева сӑмах пуҫарнӑ. Унӑн шухӑшне райадминистарци пуҫлӑхӗ Владимир Кузьмин тата район пуҫлӑхӗ — Депутатсен районти пухӑвӗн ертӳҫи Александр Краснов ырласа йышӑннӑ.
Кӑҫалхи ака уйӑхӗнче гербпа ялав проектне палӑртма конкурс ирттерме йышӑнӑн. Ҫӗнтерӳҫӗне 10 пин тенкӗ премипе хавхалантарма пулнӑ. Чи ӑнӑҫлӑ ӗҫ тесе Анатолий Данилов ӳнерҫӗ-художникӑн, педагогӑн тата ӑсчахӑн проектне йышӑннӑ. А. Данилов унччен Элӗк район гербӗпе ялавне, Хӗрлӗ Чутай район ялавне, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн ялавне хатӗрленӗ.
Сӑнсем (7)
Паян Чӑваш Енре — патшалӑх символӗсен наци уявӗ. Кӑҫал ӑна 10-мӗш хут паллӑ тӑваҫҫӗ.
Ҫак ува халалласа район-хулара куравсем, викторинӑсем, уҫӑ уроксем, информаци сехечӗсем, тӗрлӗ конкурссем йӗркеленӗ.
Республикӑра патшалӑх символӗсен уявне 2004 ҫултанпа паллӑ тӑваҫҫӗ. Ҫак куна, ака уйӑхӗн 29-мӗшне, ахальтен суйламан. 1992 ҫулта ҫак кун ЧР Аслӑ Канашӗ Патшалӑх гимнӗ, ялавӗ, гербӗ пирки помтановлени йышӑннӑ. Ялавпа герб авторӗ — Элли Юрьев. Гимн («Тӑван ҫӗршыв») сӑмахӗсене Илле Тукташ ҫырнӑ, кӗввине Герман Лебедев хатӗрленӗ.
Паян наци уявне паллӑ тунисӗр пуҫне ЧР Патшалӑх Канашӗ 20 ҫул тултарнине халалласа ӑслӑлӑхпа ӗҫлӗх конференцийӗ иртнӗ. Унта Патшалӑх Канашӗ пулса кайнине, унӑн аталанӑвне сӳтсе явнӑ. 1994 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн 21-мӗшӗнче пӗрремӗш сесси иртнӗ. 20 ҫулта Патшалӑх Канашӗ республикӑра 1130 ытла саккун йышӑннӑ.
+6.3 °C