К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артистки, режиссёрӗ Наталья Сергеева «Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ» ята тивӗҫнӗ. Хушӑва республика Элтеперӗ Олег Николаев ӗнер, утӑ уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.
Наталья Сергеева Шупашкар районӗнчи Шинер Тӑрӑн ялӗнче 1971 ҫулхи юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Ашшӗ — инженер-механик, амӑшӗ — медсестра. Вӑл вара, Наталья, пачах урӑх ҫулпа каяс тенӗ. Мускаври Щепикин ячӗллӗ театр училищине вӗренме кӗнӗ.
Темиҫе ҫул каяллахи интервьюра Наталья Алексеевна пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл — ҫемьеллӗ, икӗ ывӑл амӑшӗ. Шупашкар урамӗсенче хӑйне ҫынсем палласа илнине те пытарман.
Чӑваш Енре наука, литература тата ӳнер енӗпе тӑрӑшакан, асӑннӑ отрасльсенче никӗс пӗлтерӗшлӗ тӗпчевсем тата пысӑк пахалӑхлӑ произведенисем хайланӑ ҫынсем патшалӑх стипендине илсе тӑрӗҫ. Вӗсене ҫулталӑк хушши уйӑхсерен 5-шер пин тенкӗ парса тӑрӗҫ.
Списокра — пурӗ 15 ҫын. Ҫавсен шутӗнче Александр Федосеев тата Владислав Николаев Николаев художниксем, Ф.П. Павлов ячӗллӗ Шупашкарти музыка училищин (техникумӗн) преподавателӗ Людмила Петухова, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн профессорӗ Людмила Кузнецова, Чӑваш патшалӑх пукане театрӗн артисчӗ Алина Каликова тата ыттисем пур.
Ҫӗртме уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ҫӗршывӑн тӗп хулинче, Мускавра, иртекен Акатуя Чӑваш Енри артистсем те хутшӑнӗҫ.
Уяв Ҫӗнӗ Басманнӑй урамри 4-мӗш ҫуртӑн 1-мӗш строенийӗнче (унта ҫитес тесен «Красные ворота» метрора тухмалла) 11 сехетрен 17 сехетчен пырӗ.
Уяв программине Мускавра пурӑнакан артистсем: Валерий Иванов, Елена Соловьева, Григорий Вакку, Ирина Шоркина, Алена Савельева, Валентина Попова, Ирина Музыкантова, Ксения Гришина, Ольга Абрамейцева, Виталий Воронов — илем кӳрӗҫ. Чӑваш Енрен Акатуя Алина Варна, Сергей Лекерев, Тамара Ишмуратова, Валентина Семенова, Олег Залогин пырса ҫитӗҫ.
Коллективсенчен Мускаври сцена ҫине ҫӗршывӑн тӗп хулинчи «Атӑл» хор, «Ентеш» тата «Шевле» ансамбльсем, Чӗмпӗртен «Укӑлча» коллектив, Шупашкартан «Хӗлхем» тата «Азамат» ушкӑнсем тухӗҫ.
Мускаври чӑвашсен уявне Якут Республикинчен, Пушкӑртстанран тата Удмурт Республикинчен хӑнасем пырса ҫитӗҫ.
Шупашкарта Раҫҫей кунне халалласа тӗрлӗ мероприяти иртӗ. Республикӑн тӗп хулинче вырнаҫнӑ «Шупашкар-Арена» пӑр керменӗнче ҫӗртме уйӑхӗн 10-12-мӗшӗсенче «Кубок Единства» (чӑв. Пӗрлӗх Кубокӗ) хоккей фестивалӗ пулӗ. Унта 6 команда хутшӑнӗ. Ҫав шутра — хоккей легендисем, паллӑ спортсменсем, журналистсемпе комментаторсем, эстрада, кино ҫӑлтӑрӗсем, хокеея юратакансем. Вӗсем ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесӗнчен пуҫтарӑнӗҫ. Хоккей матчне кӗме билетсемшӗн укҫа тӳлемелле мар.
Уяв концерчӗ ҫӗртме уйӑхӗн 11-мӗшӗнче 18 сехетре Шупашкарти Хӗрлӗ лапамра пуҫланӗ. Сцена ҫине Кирилл Андреев («Иванушки International» ушкӑн солисчӗ), «Тутси» («Фабрика звезд») ушкӑн тата Тимур Ефременков киноактёр тухӗҫ. Концертшӑн укҫа тӳлемелле мар.
Ҫӗртме уйӑхӗн 12-мӗшӗнче «Лакрей вӑрманӗнче» 13:00 сехетре «Три цвета гордости и славы» концерта йыхравлаҫҫӗ, Андриян Николаев ячӗллӗ паркра 12:00 сехетре «Ача-пача Акатуйӗ» пуҫланӗ. «Амазония» этнокомплексра «О тебе пою, моя Россия» концерт пулӗ.
Раҫҫей кунӗн тӗп пулӑмӗ — «Песни России» (чӑв. Раҫҫей юррисем) фестиваль-марафон. Унта Раҫҫей халӑх артистки Надежда Бабкина тата «Русская песня» Мускаври патшалӑх ансамблӗ сцена ҫине тухӗҫ.
Ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «#4стула» спектакль кӑтартнӑ. Унта Мускаври поэзи перфомансӗн «Хористки» театрӗн артисчӗсем хутшӑннӑ. Ӑна «Русские писатели в Чувашии» (чӑв. Вырӑс писателӗсем Чӑваш Енре) литературӑпа ҫутӗҫ марафонне йӗркеленӗ мар йӗркеленӗ. Мероприятие ирттерме Федерацин национальноҫсемпе ӗҫлекен агентстви пулӑшать.
Шупашкара Чӑваш халӑх поэчӗн Геннадий Айхин хӗрӗ тата Раҫҫейри паллӑ музыкантӑн тата композиторӑн Алексей Айхин йӑмӑкӗ Вероника Айхи хутшӑннӑ.
«Пирӗн спектакльсем – классикӑлла вырӑс поэзине ҫӗнӗлле лартнӑскерсем. Пирӗн почерк – реквизитпа сахал усӑ курни, анчах асра юлмалла вылясси тӗп вырӑнта», — тесе ҫырнӑ Вероника Айги.
Паян, ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, чӑваш халӑх артисчӗ, Чӑваш АССР культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Валериан Пайгусов ҫуралнӑранпа 85 ҫул ҫитнӗ.
Валериан Евстратьевич (26.05.1937-11.03.2001) Етӗрне районӗнчи Тептӗ ялӗнче ҫуралнӑ. Чӑваш ҫамрӑксен театрӗ ҫумӗнчи театр студийӗнчен вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче 1959-1996 ҫулсенче ӗҫленӗ. Ҫав вӑхӑтра Валериан Пайгусов 100 ытла роле калӑпланӑ. Вӑл пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑранпа пӗлтӗрхи пуш уйӑхӗнче 20 ҫул ҫитнӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗн Олег Николаевӑн ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнчи 56-мӗш номерлӗ хушӑвӗпе виҫӗ ҫынна «Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ» ят панӑ.
Хисеплӗ списокра — Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн балет артисчӗ — сценӑн ертсе пыракан ӑсти Анастасия Абрамова, Вырӑс драма театрӗн аслӑ категориллӗ драма артисчӗсем Александр Володин тата Юлия Дедина.
Анастасия Абрамова 2006 ҫулта Шупашкарти Ф. Павлов ячӗллӗ музыка училищинчи хореографи уйрӑмӗнчен вӗренсе тухнӑ. 2006-2007 ҫулсенче Питӗрти Вырӑс балечӗн труппинче ӗҫленӗ. Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче 2007 ҫултанпа тӑрӑшать.
Александр Володин — Шупашкар ҫынни. Вӑл Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнчен драма театрӗпе кино актёрӗ пулма 2006 ҫулта вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн Вырӑс драма театрӗнче ӗҫлеме пуҫланӑ.
Юлия Дедина Мордва Республикинче ҫуралнӑ. 2006 ҫулта Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнчен драма театрӗпе кино актёрӗ пулма вӗренсе тухнӑ. Ҫав ҫулхи утӑ уйӑхӗнченпе Вырӑс драма театрӗнче ӗҫлет.
Раҫҫей халӑх артистки Надежда Бабкина Чӑваш Енри хӑш-пӗр муниципалитетра концерт кӑтартӗ. Вӑл пирӗн тӑрӑха «Песни России» фестиваль-марафонпа килсе ҫитӗ. Асӑннӑ мероприяти ҫӗртме уйӑхӗн 9-18-мӗшӗсенче иртӗ.
16-мӗш фестиваль-марафонӑн ыркӑмӑллӑх концерчӗ Ҫӗнӗ Шупашкарта уҫӑлӗ, унтан артистсем Комсомольскине, Тӑвая, Шупашкара, Патӑрьеле, Вӑрнара, Ҫӗрпӗве, Хӗрлӗ Чутая, Кӳкеҫе тата Куславккана ҫитӗҫ.
Надежда Бабкинӑпа тата унӑн мухтавлӑ «Русская песня» (чӑв. Вырӑс юрри) патшалӑх ансамблӗпе пӗрлех сцена ҫине ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесӗнчи професси коллективӗсем тухӗҫ.
Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче ҫӗршыври тата регионсем хушшинчи пултарулӑх конкурсӗсен лауреачӗн, бардӑн, Эльвира Соловьеван юбилей каҫӗ иртнӗ.
Программӑна хальхи вӑхӑтри чӑваш поэзийӗн антологине кӗртнӗ темелле. Концертра Михаил Юхма, Валентина Пугачева, Любовь Петрова, Валентина Белова, Александр Шувалов, Галина Белгалис, Наталья Шмелева, Татьяна Медведева, Анна Пулина, Наталья Антропова тата ытти поэт сӑмахӗсене кӗвӗленӗ юрӑсем янӑранӑ. Авторсенчен чылайӑшӗ ҫав каҫ залра пулнӑ. Вӗсем сцена хӑпарнӑ, алла микрофон тытса хӑйсен сӑввисене вуланӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 2-мӗшенче, 18 сехетре, Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче Шупашкарта иртекен XV пӗтӗм тенчери кинофестваль уҫӑлӗ.
Ҫав каҫ сцена ҫине Раҫҫей тава тивӗҫлӗ артистки Ольга Кабо тата Нина Шацкая «Пятое время года... Любовь» (режиссёрӗ – Юлия Жженова) юрӑллӑ-кӗвӗллӗ тата поэзи спектаклӗпе сцена ҫине тухӗҫ.
Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн оркестрӗ эстрада тата халӑх юррисене илем кӳрӗ, авалхи романссем янӑрӗҫ. Артситсем Александр Пушкин, Сергей Есенин, Василий Жуковский, Афанасий Фет, Борис Пастернак, Игорь Северянин, Белла Ахмадулина сӑввисене вулӗҫ.
+6.3 °C