**Мӗншӗн пурӑнать ҫӗр ҫинче этем? Мӗн-ха вӑл ҫыннӑн пурнӑҫӗнчи тӗп тӗллев? Ҫак ыйтусем ҫине хуравлама ырӑран та ырӑ, сӑпайлӑран та сӑпайлӑ чӑваш хӗрарӑмӗн шӑпин, пурнӑҫӗн саманчӗсене палӑртса хӑварас килет. Этемӗн ҫӗр ҫинчи тӗп тӗллевӗ – хӑй вырӑнне тупса, пӗтӗм кӑмӑлтан, чуна парса ӗҫлесе, халӑха, ҫӗршыва усӑллӑ ҫын пуласси.**

Ҫакӑн пек ҫынна, Клара Александровна Смеловӑна, сумлӑ юбилей ячӗпе саламлама пухӑннӑ та ял халӑхӗ нарӑс уйӑхӗн 24-мӗшӗнче __Мулкачкасси__ ял клубне.

Клара Александровна Смелова 1934 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 22-мӗшӗнче __Муркаш районне__ кӗрекен __Ҫурлатӑри__ ялӗнче учитель ҫемьинче ҫуралса ӳснӗ. Ашшӗ, Алексеев Александр Алексеевич, шкулта ӳкерӳ тата черчени предмечӗсене вӗрентнӗ. Амӑшӗ, Федосия Сергеевна, мӗн тивӗҫлӗ канӑва тухичченех __Муркаш__ шкулӗнче пуҫламӑш класс ачисене ӑс панӑ.

Ҫын хӑйӗн тивӗҫне мӗнле пурнӑҫласа пырасси ҫынран хӑйӗнчен нумай килет. Мӗн ачаранах йывӑрлӑх тути-масине астивнисем вара нимӗнле ыйту ҫине те ҫиелтен пӑхмаҫҫӗ. Акӑ, Клара Александровна Смелова 31 ҫул хушши __Орининти__ ял вулавӑшӗнче вай хунӑ. Унӑн ҫак сферӑра вӑй хунӑ ӗҫ стажӗ пӗтӗмпе 40 ҫул. Оринина ӗҫлеме киличчен Клара Александровна Муркашри сельхозтехникӑра вулавӑшҫӑ пулса ӗҫленӗ, унтан __Ҫурлатӑринчи__ ял вулавӑшӗнче тӑрӑшнӑ. 1956-мӗш ҫулта __Ҫӗрпӳри__ вулавӑш техникумне вӗренсе пӗтерни ҫинчен ятарлӑ диплом алла илет. 1961 ҫулта библиотекарь пӗлӳне илнӗ специалиста кӗнекисемпе пӗрлех __Мулкачкасси__ ялне ӗҫлеме куҫараҫҫӗ. Тепӗр чухне Клара Александровна шӳтлесе: «Ман пек пуян хӗр Мулкачкасси ялне килмен те пулӗ. Эпӗ 7 000 кӗнекепе, пысӑк пуянлӑхпа, качча килтӗм», — тет. Мӗншӗн тесен 1963-мӗш ҫулта январь уйӑхӗнче Мулкачкасси каччипе, Смелов Анатолий Мефодьевичпа пӗрлешсе пӗр ҫемье ҫавӑраҫҫӗ. Пӗр хӗрпе икӗ ывӑл пӑхса ҫитӗнтерсе, пурнӑҫӑн аслӑ ҫулӗ ҫине кӑларнӑ Клара Александровнӑпа Анатолий Мефодьевич.

1963 ҫулхи ака уйӑхӗнчен пуҫласа, 31 ҫул хушши пӗр улшӑнмасӑр, Клара Александровна Оринин вулавӑшӗнче вӑй хурать. Хушнӑ ӗҫе яланах тирпейлӗн, кирлӗ пек туса пыма тӑрӑшать. Мӗн тивӗҫлӗ канӑва тухичченех тата ун хыҫҫӑн та 5 ҫул хушши ӗҫре тӑрӑшуллисен ретӗнче пынӑ Клара Александровна. Вӑл хӑйӗн ӗҫне чунтан юратакан культура ӗҫченӗ. Унӑн ӗҫӗсен пысӑк пахалӑхне тата пултаруллӑхне тӗрлӗ дипломпа хисеп хучӗ, Тав ҫырӑвӗ ҫирӗплетет. Ял тӑрӑхӗнче ирттерекен тӗрлӗ мероприятисенче те яланах хастар хутшӑнать хисеплӗ ветеран. Вӑлах театр сцени ҫинче те, ветерансен хорӗнче те яланах кӗтнӗ ҫын. «Ӗҫ ветеранӗ», телейлӗ амӑшӗ, юратнӑ асанне, ҫепӗҫ кукамай. Унӑн 4 мӑнук тата 2 мӑнук ачи. Паянхи кун вӑл кӗҫӗн ывӑлӗн ҫемьипе, Володьӑпа, Наташа кинӗпе тата мӑнукӗсемпе пурӑнать.

Уяв каҫӗнче Клара Александровнӑна саламлама __Оринин ял тӑрӑхӗн__ пуҫлӑхӗ А.С.Волков, депутатсен районти Пухӑвӗн депутачӗ В.Г. Иванов, Муркаш районӗнчи ветерансен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи М.В. Виноградова, Муркаш районӗнчи культура ӗҫченӗсен профсоюз комитечӗн ертӳҫи Е.И.Налимова, Орининти информаципе культура центрӗн ертӳҫи В.А.Васильева, ветерансен «Оринин» халӑх хорӗ ячӗпе Е.Ф.Никитина, ачисемпе мӑнукӗсем килсе ҫитрӗҫ. Оринин ял тӑрӑхӗнчи РФКП секретарӗ В.П.Васильев Клара Александровнӑн кӑкӑрӗ ҫине «М.В.Ломоносов 330 ҫулта» медале ҫакса чысларӗ. Хисеп хучӗсемпе тав ҫырӑвӗсем, чечексем парнелерӗҫ хӑнасем.

Вӑрӑм ӗмӗрӗн пурнӑҫ сукмакӗпе малашне те ҫирӗппӗн утма тата чун-чӗрери ҫӗкленӳллӗхпе ҫирӗп сывлӑх, телей, ҫемьере килӗшӳпе тату пурнӑҫ, юрату сунчӗҫ.

Юбилей каҫне «Оринен» халӑх ветерансен хорӗпе Орининти халӑх театрӗн артисчӗсем илем кӳчӗҫ.

~~Саламласа сунатпӑр ырлӑх.

Пуринпе те пулӑр тарават.

Сакӑрвуннӑра та пултӑр сывлӑх,

100 ҫула ҫитмешкӗн вӑй-хӑват!~~

__http://gov.cap.ru/info.aspx?gov_id=425&type=news&id=2719576|**Сӑнсем**__ (38)