Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче кӑтартакан «Вӗри юнлӑ ҫемҫе чун» спектакле театра юратакансем унчченех кайса курма ӗлкӗрнӗ пулӗ-ха. Эпӗ вара ӗнер ҫеҫ ҫитсе килтӗм. Вӑл спектакле курма маларах мӗншӗн кайманни тӗрлӗ сӑлтавпа ҫыхӑннӑ. Аса илтерем: спектакле Иоаким Максимов-Кошкинский пьеси тӑрӑх СССР халӑх артисчӗ Валерий Яковлев лартнӑ.
Тӳрех палӑртам: кайнишӗн пӗртте ӳкӗнмерӗм. Куракансем сцена ҫинчи артистсенчен кӑшт кӑна йышлӑрах пулнин сӑлтавне вара пӗлеймерӗм. Те пурте курса ӗлкӗрнӗ, те ялти клубра хӑй тӗллӗн вӗреннӗ артистсен шайӗнчи камитсене кӑмӑллать халӑх.
Спектакле, ман шутпа, кашни чӑвашӑнах кайса курмалла. Хӑйӗн-ывӑл хӗрӗпе чӑвашла калаҫман ашшӗ-амӑшне чи малтан кӑтартмалла пек туйӑнчӗ. Тата — ӳсекен ӑрӑва. Чӑваш ывӑл-хӗрне.
Чӗмпӗрти чӑваш шкулӗнче вӗреннӗ мухтавлӑ Константин Иванов, Иоаким Максимов-Кошкинский, Фёдоров Павлов йышшисем тӑван халӑхӗн литературине, театрне тата профессилле музыкине пуҫарса яма пултарнӑ. Малтанласа ҫав ӗмӗт юмахӑн туйӑннӑ-тӑр такамшӑн. Анчах вӗри юнлӑ та хӗрӳ ҫамрӑксем ӗненнӗ, шаннӑ, ӗҫленӗ. Вак халӑхӑн пӗтмелле мар тесе тапаҫланнӑ вӗсем.
Телеграмра ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин сӑнӗллӗ чӑвашла стикерсем пур.
Стикерсем тӑрӑх хакласан, Раҫҫей ертӳҫи пирӗн, чӑвашсен, 21-мӗш регионӑн тӗп чӗлхин 21 сӑмах ҫаврӑнӑшне «вӗреннӗ» теме пулать.
«Чӑваш Ен калаҫать» каналта пӗлтернӗ тӑрӑх, Телеграмра ҫакнашкал стикерсем пулӑшнипе сывлӑх сунма, мӗнле пурӑннине ыйтма тата ытти сӑмахпа хутшӑнма пулать.
Чӑваш академи драма театрӗ 16–21 ҫулхи ачасемпе ҫамрӑксене Чӑваш театр студине вӗренме йыхравлать.
Культура учреждеийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, театр студийӗнче пуш уйӑхӗнче вӗрентме пуҫлӗҫ. Театр студийӗнче вӗренекенӗсем актёрпа сцена ӑсталӑхне, юрӑ юрлама тата ташӑ ташлама кашни шӑматкунсерен вӗренӗҫ. Унсӑр пуҫне театр институтне вӗренме кӗме хатӗрленӗҫ.
Театр студине суйласа илнӗ хыҫҫӑн йышӑнӗҫ. Суйлава хушӑнас кӑмӑллисен чӑвашла юрӑ, юптару, сӑвӑ, монолог тата ташӑ хатӗрлесе комиссине кӑтартмалла пулӗ. Суйлав нарӑс уйӑхӗн 17 тата 24-мӗшӗсенче Чӑваш драма театрӗнче 13 сехетре пуҫланӗ.
Суйлава пырас умӗн заявка ярса памалла.
Нумаях пулмасть Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗн пултарулӑх эткерлӗхне сӳтсе явма пуҫтарӑннӑ. Ҫавра сӗтеле коллектива йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалланӑ. Мероприяти Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче иртнӗ.
Ҫавра сӗтеле РСФСР халӑх артисчӗ Юрий Васильев тата РСФСР тата ЧАССР культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Людмила Нянина хушӑннӑ.
Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗн ӑслӑлӑх тата хушма пӗлӳ парас енӗпе ӗҫлекен проректорӗ Ольга Михайлова юрӑпа ташӑ ансамблӗ 100 ҫул хушшинче чӑваш культурин уйрӑлми пайӗ пулса тӑнине палӑртса хӑварнӑ.
«Паян ансамбль пирӗншӗн – профессионализм тата тӑван культурӑна парӑннин тӗслӗхӗ, коллектив пирки вара эпир Чӑваш Енӗн наци пуянлӑхӗ теме пултаратпӑр», –тенӗ проректор.
Раҫҫейӗн Патшалӑх Думин вице-спикерне Анна Кузнецовӑна чӑваш юмахӗсен кӗнекине парнеленӗ.
Аса илтерер: нарӑс уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче Ҫемье ҫулталӑкне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ. Унта республикӑри 300 ытла ҫемье пуҫтарӑннӑ. Тӳре-шара та пулнӑ: Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев, ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Алёна Елизарова, Раҫҫейӗн Патшалӑх Думин вице-спикерӗ Анна Кузнецова.
Мероприятие хутшӑннӑ Чӑваш кӗнеке издательстви Анна Кузнецовӑна чӑваш халӑх юмахӗсен «Ключи от счастья» кӗнекине парнеленӗ.
Нарӑс уйӑхӗн Чӑваш Республиикн ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗнче ачасене чӑваш фольклорне вӗрентеҫҫӗ. Нарӑс уйӑхӗн 7-мӗшӗнче унти #ЗнайЧитай ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӗн лабораторийӗнче Шупашкарти 20-мӗш шкулти 5-мӗш класра вӗренекенсемпе 75-мӗш ача-пӑча пахчине ҫӳрекенсемпе тӗрлӗ меоприяти ирттернӗ.
«Чӑваш сӑпки» литературӑпа музыка сехетӗнче шкул ачисене сӑпка, ӑна мӗнрен хатӗрленинчен пуҫласа сӑпка юррисем ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
Раҫҫейре «Мама и дети в национальных костюмах» (чӑв. Амӑшӗ тата ачисем наци тумӗпе) 5-мӗш юбилейлӑ пӗтӗм тӗнчери фотоконкурс иртӗ. Ӑна Федерацин национальноҫсен ӗҫӗпе тӑрӑшакан агентстви йӗркелет.
Заявкӑсене кӑрлач уйӑхӗн 5-мӗшӗнчех йышӑнма тытӑннӑ. Ӑна тӗрлӗ халӑхӑн хӑйне евӗрлӗхне упраса хӑварас тӗллевпе ирттереҫҫӗ. Кӑҫал пирӗн ҫӗршывра Ҫемье ҫулталӑкӗ тесе йышӑннӑран конкурс вӑхӑтӗнче йӑлана кӗнӗ ҫемье пахалӑхне те кӑтартӗҫ.
Фотоконкурса амӑшӗсемпе ачисем те, ашшӗсемпе аслашшӗ-кукашшӗсем те хутшӑнма пултарӗҫ. Кӑҫал «Тӑван чӗлхепе сӑпка юрри» ҫӗнӗ номинаци те пӑхса хӑварнӑ. Юрӑсене ethno-photo-vocals@yandex.ru электрон почтӑпа йышӑнӗҫ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти пенсинерсем кӗнеке ӑшне вуланӑ вырӑна тупма хуракан хӑйӑва чӑвашла эрешсемпе илемлетнӗ.
Асӑннӑ хулари «Манӑн социаллӑ центр» клуба ҫӳрекен ватӑсем тӗрлӗ енӗпе вӑхӑта ирттереҫҫӗ. Унти «Тӗрӗ тӗнчи» клуба та халӑх йышлӑ пуҫтарӑнать.
Кӗнеке хушшине хумалли ятарлӑ хӑйӑва ал ӑстисем чӑвашла капӑрлатма шухӑш тытнӑ. Тӗрлесе хатӗрленӗ хӑйӑва икӗ енлӗн усӑ курма пулать. Вӑл икӗ енчен те ҫыпӑҫуллӑ пулса тухнӑ. Тӗрлеме вара кинемейсем хӗрлӗ, сарӑ тата хура тӗссемпе усӑ курнӑ.
Аякра пурӑнакан ентешӗмӗрсем хамӑр халӑхӑмӑрӑн культурине, чӗлхине упраса хӑварма тӑрӑшни питех те хавхалантарать. Вӗсем ҫак пуянлӑха хӑйсен ачисене парса хӑварма тӑрӑшаҫҫӗ.
Красноярск хулинче пурӑнакан Ксения Сапожникова тата Таисия Бродовская, ав, чӑваш ҫӗрӗнчен аяка пурӑнсан та чӑвашла юрлаҫҫӗ, чӑваш культурипе кӑсӑкланаҫҫӗ. Ҫав енӗпе вӗсене амӑшӗсем пулӑшса пыраҫҫӗ.
Ксения тата Таисия шкулта иртекен мероприятисене хасар хутшӑнса тантӑшӗсене те чӑваш культурипе паллаштараҫҫӗ.
Ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, республика Элтеперӗ Олег Николаев Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашне Ҫырупа тухнӑ чухне чӑвашла цитатӑсемпе те усӑ курнӑ.
Ҫырӑвӑн пуҫламӑшӗнче вӑл, сӑмахран, паллӑ ентешӗмӗр, Раҫҫейӗн этнопедагогика шкулне йӗркелесе янӑ Геннадий Волков академик каланине илсе кӑтартнӑ. «Кашни ҫынна е уйрӑм халӑхӑн шӑпине виҫӗ юрату тытса пырать: ачасене юратни: ӗҫе юратни: Тӑван ҫӗршыва юратни», – тесе аса илтернӗ Олег Николаев Геннадий Никандрович сӑмахӗсене. Аслӑ вӗрентекенӗмӗр Иван Яковлев каланине те асӑнса хӑварнӑ: «Пӗр-пӗрин сӑмахне тӑнланса пурӑнни, пӗрне пӗри ырӑлӑх туса тӑни пурнӑҫа хӑват парать… Килӗшсе ӗҫленӗ ӗҫ пысӑк усӑллӑ – ҫакна пӗлсе тӑрӑр».
«Пурте пӗрле кар тӑрса, харӑссӑн утсан, йывӑрлӑхсем те сирӗлӗҫ, ҫул та кӗскелӗ!» — тесе вӗҫленӗ Ҫырӑва Олег Николаев.
+10.3 °C