Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр (ку ӗҫе тахҫантанпах тӑвайманччӗ-ха...). Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).
Вуннӑмӗш ӗмӗрте пирӗн мӑн асаттесем — пӑлхарсем патне арабсен Багдатри халифӗн элчисем килнӗ. Вӗсен хушшинче Ахмед ибн-Фадлан ятлӑ ҫыруҫӑ та пулнӑ. Вӑл пӑлхарсем ҫав вӑхӑтра мӗнле пурӑннине, вӗсен патшипе тӗл пулнине тӗплӗ ҫырса кӑтартать.
Малалла...
Атӑлҫи Пӑлхар пирки тӗлли-паллисӗр ҫырнишӗн час-часах тутарсене питлетпӗр. Тӗрӗсех питлетпӗр. Анчах хӑш чухне хамӑр ҫине ҫаврӑнса пӑхни те пӑсмасть.
Чул юпасем.
Пирӗн авторсем халӑх валли вырӑсла шедеврсем ҫырса парса тӗлӗнтересшӗн.
Акӑ В.А. Александров (Сатур) текенскер: "Волжские булгары и чуваши" — терӗ.
Пирӗн вара мӗн темелле-ши?
Ҫынсем тӗпчесе пӗлнине хӑй сӑмахӗсемпе каласа пама ӑнтӑлнӑ пулсан, нимех те каламӑттӑм.
Учёный-историк Смирнов А.П. — один из разработчиков чувашской истории, и имевший прямое отношение к исторической науке поволжских народов. Родившийся в семье присяжного поверенного 29 мая 1899 года в Москве Смирнов Алексей Петрович прожил 75 лет, занимаясь советской историей и археологией. Специализировался выходец из еврейской семьи в области финно-угорской и булгарской истории.
В 1929 году Алексей Смирнов защитил кандидатскую диссертацию на тему «Археология прикамских финнов в Х-XIV вв» (запомните эту кандидатскую тему ученого).
1954-мӗш ҫулта Шупашкарта А.П.Ковалевскийӗн, Харьковра пурӑнакан арабистӑн, кӗнеки пичетленсе тухнӑ. http://сувары.рф/ru/content ... m-ahmeda-ibn-fadlana
Шӑпах ҫакӑнта ӗнтӗ хайхи "сувар — суван — суваз — чӑваш" текен гипотеза сиксе тухнӑ.
Ахмед Ибн Фадлан 922-мӗш ҫулта ҫырса хӑварнисенче ҫавнашкалтарах ӳкерӗннӗ сӑмах пур имӗш. Ковалевский хоспочын еплерех пырса тухнӑ ҫавӑн патне — кун пирки паянхи кун кирек кам та, —пӗлӳлӗхӗ, хӑнӑхӑвӗ ҫителӗклӗ пулсан!
Пирӗн тӑрӑхра вӑтам ӗмӗрсенче Атӑлҫи Пӑлхар патшалӑхӗ пулнӑ. Вӑл патшалӑхра Р,Л-чӗлхепе калаҫакан тӗрӗксем пурӑннӑ. Паянхи чӑваш чӗлхи те ҫавнашкал тӗрӗк чӗлхисен ушкӑнне кӗрет. Вӑтам ӗмӗрсенчи ҫав чӗлхене ӑслав тӗнчинче "пӑлхар чӗлхи" теме йышӑннӑ. ТӖНЧЕРЕ "СУВАР ЧӖЛХИ" ТЕКЕН ӐНЛАВ ПАЧАХ ТА ҪУК! Пулхӑр , Хазар , Авар чӗлхисем пирки сӑмах хускатнисем пур, анчах та сувар чӗлхи пирки пупленисем курӑнсах каймаҫҫӗ. Пире интереслентерекен тапхӑр тӗлӗшпе ҫыхӑнтарса — пушшех те калаҫмаҫҫӗ сувар чӗлхи пирки. Ахальтен, ӑнсӑртран мар ку, ырӑ ҫыннӑмӑрсем.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (25.04.2024 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 755 - 757 мм, 6 - 8 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
+10.3 °C
