Автобус


Вунӑ автобус


Эпизод

Чăваш халăх писателĕ, паллă капкăнçă Л. Я. Агаков хисепне

 

Вăтăрмĕш çулсен пуçламăшĕ.

Эпир Шăхасан шкулĕнче, иккĕмĕш хутра, общежитире.

Каç пуласси инçе мар. Çуркунне. Юр кайса пĕтнĕ. Тулта та, пӳртре те — ăшă. Кăнтăр еннелли икĕ чӳречене те яри уçса хунă.

Пилĕк-ултă ача чӳрече сакки çинче халап çапса ларатпăр.

— Авă, Канашран автобус килет! — терĕ пирĕнтен пĕри. Пурте унталла пăхрăмăр. Аслă шоссепе Канаш енчен Шăхасаналла Шупашкара каякан автобус анать. Ун хыçĕнче тусан мăкăрланать. Эпир ун çинчен куç илместпĕр. Питĕ хăвăрт чупать-çке! Эх, мĕнле ларса курас-ши пĕрре ун çине?

— Автобус, автобус, — терĕ Ямаш ачи Стеклов (ятне астăваймастăп). — Пĕлетĕр-и эсир, тепĕр пилĕк-ултă çултан Шупашкарта вунă автобус пулмалла, тет.

— Кам каларĕ?

— Хам вуласа куртăм.

— Ăçта?

— Кĕнекере.

— Эй, суя-ят! — ĕненмерĕ Тăрăн ачи. — Вунă автобус таран, ăçта вăл? Кĕнекере вуларăм тет-ха тата.

— Ĕненместĕр-и?

Стеклов хăйĕн кравачĕ патне кайрĕ те пирĕн пата пĕр пĕчĕк кĕнеке илсе пычĕ.

Малалла

Кинемипе мучи


Иртен вара паян тулта

Çумăр çăвать ут куçленсе.

Ларатпăр пĕчĕк вокзалта

Автобус килессе кĕтсе.

 

Урисемпе хиркелешсе

Кутăнлашать чĕчĕ ачи.

Кинемее хулран тĕксе:

"Варук мар-и эс?" — тет мучи.

 

"Варук".

"Çемен эп".

Пĕр-пĕрне

Ал пачĕç кăмăллăн кулса.

 

Саспах калаçрĕç. Вĕсене

Ан чăрмантар сăмах хушса.

Мучи хуллен пӳрнисемпе

Якатрĕ шурă сухалне.

 

"Самолетпа ыраи ирпе

Каятăп, — тет, — мăнук туйне".

 

"Эп, — терĕ кинемей ăна,

Турткаласа тутăр вĕçне, —

Каятăп пысăк хулана

Ача пăхма мăнук патне..."

 

Вĕсем хĕрсе калаçнине

Итлес килетчĕ ман ларса.

Вĕсеи хитре калаçăвне

Автобус татрĕ кăшкăртса.

Вĕçкĕнчĕк


Автобуспа Шупашкартан пĕр район центрне кайма тухрăмăр. Билетра палăртнă вырăнсене вырнаçса ларнă чухне пĕр арçын кăсăклантарса ячĕ мана. Çамрăкскер, лайăх тумланнă. Темскер килĕшмерĕ пулас — ларма тăнăскер пӳрнипе ларкăча сăтăра-сăтăра илчĕ. Тусанлă-ши? Çавăнтах шофер патне уттарчĕ. Çĕтĕк татăкĕ ыйтса илнĕ-мĕн. Ларкăча унпа васкамасăр шăлса тасатрĕ (хыçалти вырăнта пĕчченех вăл). Типтерлĕ çын!

Кăшт тĕлĕрсе кайнăскер — тепĕртакран çав пассажир еннелле тепĕр хут çаврăнса пăхрăм. Хĕвел çаврăнăш шĕкĕлчесе пырать иккен. Юрĕ-ха, çынна уншăн айăплас çук. Анчах ку этем хуппине пĕр-пĕр çĕре пуçтарас вырăнне... урайне сура-сура пăрахать. Вăт «типтерлĕ» сана!

Автобус малаллах вирхĕнет. Манăн шухăшсем те унран юлмаççĕ — таçталла сапаланнă. Сасартăк «манăн» пассажир енчен чаштăртатнă сасă илтĕнчĕ. Каллех пуçа пăратăп (инçех мар ларатăп). Хайхискер темскер çиет иккен. Апат-çимĕç чĕркенĕ хутпа полиэтилен хутаçа ăçта хурас-ши тенĕн ун-кун пăхкаларĕ те... урайне вирхĕнтерчĕ. Чим, урах-ши вăл? Çук иккен, хĕрĕнкĕ — пичĕ-куçĕнчен лайăхах курăнать. Ăçтан, мĕнле? Паçăр паллă марччĕ-çке. Йĕркеллех пекчĕ. Ларкăча шăлса тасатнă хыççăн мĕнле ирĕклĕн-танлăн карăнса ларчĕ — патне ан пыр! Халь вара... А-а, ав мĕн иккен! Вĕçкĕнчĕк-капăрчăк пальто кĕсйинчен эрех кĕленчи кăларчĕ те... çăварĕнченех ланкăртаттарса ĕçрĕ. Килĕшрĕ пулмалла — кăкăрне аллипе рехетлĕн сăтăра-сăтăра илчĕ.

Малалла