Раҫҫейре кӗпӗрнаттӑрсен нарӑс уйӑхӗнчи ӗҫ-хӗлне тишкерсе танлаштарӑм хатӗрленӗ. Унта Олег Николаев ЧР Элтеперӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлама тытӑннӑранпа иккӗмӗш хут лекет.
«Медиалоги» пӗлтернӗ тӑрӑх, Олег Алексеевичӑн позицийӗ аялалла аннӑ. Пӗтӗмӗшле списокра вӑл 15-мӗш вырӑнтан 4 йӗрке аннӑ. Атӑлҫи федераци округӗнче вара 4-мӗш вырӑнтан 6-мӗшне ҫитнӗ.
Чи малти йӗркесене унчченхи пекех (Атӑлҫи федераци округӗнче) Тутарстан президенӗ Рустам Минниханов, Чулхула облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗ Глеб Никитин, Пушкӑртстан пуҫлӑхӗ Радий Хабиров йышӑннӑ.
Мурманск облаҫӗнче вӗренӳ министрӗн тивӗҫӗсене Чӑваш Енри ҫын – Анна Головина – пурнӑҫлани пирки пӗлтернӗччӗ. Ҫак регионта пурӑнакансем министр вырӑсла тӗрӗс ҫырма пӗлменнишӗн кӑмӑлсӑрланнӑ.
Анна Головина Инстаграмри страницине постсем лартать. Подписчиксем вӑл ҫырнӑ текстсенче йӑнӑшсем пуррине асӑрханӑ. Анна Головина хӑй хутшӑннӑ пӗрремӗш мероприяти пирки ҫырса хунӑ. Страницӑна пӑхса тӑракансем текстра, 5 предложенире, 8 йӑнӑш асӑрханӑ. Тӗслӗхрен, вӑл хӳреллӗ пӑнчӑсем лартман. «Чтобы» сӑмаха икӗ сӑмахпа ҫырнӑ.
Подписчиксем кун тӗлӗшпе комментарисем хӑварнӑ, анчах Анна Головина вӗсем ҫине нимӗн те хуравламан.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев пуш уйӑхӗн 13-мӗшӗнче массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче ӗҫлекенсемпе тӗл пулнӑ. Чӑваш халӑх сайчӗ ӑнланнӑ тӑрӑх, унта йыхравланисем, тӗпрен илсен, — республикӑн политика пурнӑҫне ҫутатакансем. Патшалӑх МИХӗсемпе пӗрлех Чӑваш халӑх сайтне, «ПроГород» хаҫата, ЮТВ телекомпание, федераци кӑларӑмӗсемпе радиостанцисене тата ыттисене йыхравланӑ.
Олег Николаев влаҫра ӗҫлекенсем май килнӗ таран уҫҫӑн ӗҫлеме тӑрӑшнине ӗнентернӗ. Массӑллӑ информаци хатӗрӗсенчен объективлӑ журналист тӗпчевӗсем кӗтнине пӗлтернӗ вӑл. Тӗлпулӑвӑн тӗллевне Олег Николаев журналистсен пӗрлӗхӗ асӑрхаттарнипе тӗрлӗ ыйтӑва татса парас тенипе сӑлтавланӑ.
МИХсенче ӗҫлекенсем ыйтса ҫырнисене министерствӑсене туллин хуравлама хушнине пӗлтернӗ, пичет кӑларӑмӗсене вулакансем патне ҫитерме пулӑшма, официаллӑ мероприятисене журналистсене ҫӑмӑллӑн кӗртме шантарнӑ.
Хӗрлӗ Чутай район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Александр Башкиров отставкӑна кайнӑ. Ҫакна пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче районти депутатсен пухӑвӗнче пӗр саслӑн ырланӑ.
Александр Викторович пуш уйӑхӗн 2-мӗшӗнче ӗҫрен хӑйӗн ирӗкӗпе каясси пирки заявлени ҫырнӑ. Ӑна Хӗрлӗ Чутай районӗн пуҫлӑхӗн Тав ҫырӑвне панӑ. Палӑртмалла: Александр Башкиров район администрацийӗн ертӳҫинче 2011 ҫултанпа ӗҫленӗ.
Пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнчен пуҫласа район администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене Игорь Живоев пурнӑҫлать. Вӑл пуҫлӑх ҫумӗ пулнӑ, вӗренӳ пайӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлать.
ЧР Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев тӳрӗ эфир ирттерни пирки, вӑл унта тӗрлӗ ыйтӑва хуравлани ҫинчен пӗлтернӗччӗ.
Олег Алексеевич тӳрӗ эфирта «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партине кӗме палӑртманнине каланӑ. Халӗ вӑл Элтепер ӗҫне пуҫӗпех путнӑ-мӗн. Тата, вӑл палӑртнӑ тӑрӑх, хӑйӗн шухӑшне улӑштарма хӑнӑхман.
«Чӑннипе каласан, манӑн халь кун пирки шутлама та вӑхӑт ҫук: «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» пирки те, «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» ҫинчен те», - тенӗ Олег Николаев.
Палӑртмалла: «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти 2016 ҫулта йӗркеленнӗ. Нарӑсӑн 15-мӗшӗччен Олег Николаев Чӑваш Енри уйрӑмне ертсе пынӑ, кайран ку тивӗҫе хӑйӗн ирӗкӗпе пӑрахнӑ.
Саха конгресӗ Раҫҫей Федерацийӗн Президенчӗ патне Заявленипе тухнӑ — Конституцин 68-мӗш статйине кӗртме палӑртнӑ улшӑнусемпе килӗшменни пирки пӗлтернӗ.
Аса илтеретпӗр, нумай пулмасть ҫӗршыв президенчӗ Конституцин 68-мӗш статйин 1-мӗш пунктне ҫапларах ҫырса хума сӗннӗ:
«Государственным языком РФ на всей ее территории является русский язык, как язык государствообразующего народа, входящего в многонациональный союз равноправных народов РФ» (чӑвашла: РФ патшалӑх чӗлхи пӗтӗм унӑн лаптӑкӗнче РФ пӗртан праваллӑ халӑхсен нумай нациллӗ пӗрлӗхне кӗрекен патшалӑха йӗркелекен халӑхӑн пек шутланакан вырӑс чӗлхи пулса тӑрать).
Якутсен шухӑшӗпе кунашкал ҫырни Раҫҫей Федерацийӗнчи халӑхсене уйӑрса хурӗ: пӗри тӗп халӑх пек шутланӗ, теприсем вара иккӗмӗшлисем пулса тарӗҫ. Саха конгресӗ шутлана тӑрӑх кунашкал пайланине хӑрушӑ та яваплӑхсӑр социаллӑ эксперимент пек ҫеҫ хаклама пулать. Ҫавна май вӗсем ку улшӑнусене пӑрахӑҫлама, тавлашуллӑ пункта малтанхи пекех хӑварма ыйтнӑ.
Конституцине улшӑнусем кӗртнине йышӑннипе килӗшменнине халӑхран сасӑлав урлӑ ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ыйтса палӑртӗҫ.
Сӳтмелли-явмалли ыйтусем нумайччӗ вӑл ларура, пӑхса тухмалли хутсем те, ҫырса хатӗрленӗ проектсем те самаяхчӗ. Пурне те тӗплӗ шӗкӗлчесе тухрӗҫ. Ватӑсене никам та васкатмарӗ, «Чие пахчин» алӑкне (лару ҫав ятлӑ селӗм кафере иртрӗ) уҫса-хупса хӑратмарӗ, «ун ҫинчен те кун ҫинчен ан калаҫӑр» тесе асӑрхаттармарӗ.
Хӗрӳ калаҫу Атӑл хӗрринчи илемлӗ вырӑна лартнӑ нӗрсӗр катемпи тавра ыттисенчен хивререх пычӗ.
Шупашкар хулин кӑлави патне шурсухалсен тӗп канашӗ, Хаяр Йӑван патша кӳлепине кирлӗ ҫӗре вырнаҫтарманнине палӑртса, чӑваш халӑхӗн таса вырӑнӗнчен — Константин Иванов скверӗнчен аяккарах пӗр-пӗр музее илсе кайсан тӗрӗсрех пулать тесе сӗннӗччӗ. Кӑлава ваттисемпе килӗшмен. «Ку палӑк мар, туристсене ҫул кӑтартса тӑракан мерекке ҫеҫ» тенӗ.
Хула пуҫӗ мереккеленни шурсухалсене килӗшмен. Хурав ҫине хурав парас тата прокурор ячӗпе ҫыру ярас пулать терӗҫ. Хастар ватӑсем темиҫе тӗрлӗ ҫыру ҫырса килнӗ. Малтан Алексей Бойков историҫӗ хатӗрленипе паллашрӗҫ. Унтан Николай Лукианов юрист ҫырнӑ «Тӳресене чӗнсе каланине» тӗплӗ сӑвӑрчӗҫ, вара «тӗрӗс ҫырнӑ» тесе, пӗр саслӑн йышӑнчӗҫ.
Паян ЧР экономика министрӗн ҫумӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлама Олег Молякова шаннӑ. Вӑл Игорь Моляков депутатӑн пӗртӑванӗ.
Аса илтерер: «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партире тӑракан Игорь Моляков нумаях пулмасть РФ Патшалӑх Думине Олег Николаев вырӑнне кайнӑ.
Олег Моляков 55 ҫулта. Вӑл 1993 ҫултан пуҫласа 2002 ҫулччен ЧР экономика министрӗн ҫумӗнче ӗҫленӗ, унтан Патшалӑх Думин депутачӗ пулнӑ. 2010 ҫул пуҫламӑшӗнче «РУКС» предприятире те ӗҫленӗ.
Паян, пуш уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, Чӑваш Енри тата тепӗр министра ӗҫрен кӑларнӑ. Ҫавӑн ҫинчен калакан хушӑва Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев алӑ пуснӑ. Хальхи хушу физкультура тата спорт министрне Михаил Богаратова (сӑнӳкерчӗкре) пырса тивнӗ.
Паянах спорт министрӗн тивӗҫне пурнӑҫлама Василий Петрова шаннӑ. Вӑл — Кёкусинкай федерацийӗн республикӑри уйрӑмӗн ертӳҫи.
Хушусене республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнчи «Саккунсем» ярӑмра вырнаҫтарнӑ.
Спорт министрӗн тивӗҫсене унччен пурнӑҫланӑ Виктор Богаратов, сӑмах май, Чӑваш Ен Правительствинче чи асличчӗ. Аса илтерер: вӑл — 61 ҫултаччӗ. Чи ҫамрӑкки — Алла Салаева. Вӑл 40 ҫулта. Ӑна ЧР Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫин ҫумӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлама шанчӗҫ.Юлашки вӑхӑтра республика правительствинче хӗрарӑмсем нумайланнӑ. Экономика пӗлӗвӗллисем те унта йышланнӑ.
Шупашкарта самбо енӗпе Раҫҫей чемпионачӗ пырать. Вӑл ӗнер пуҫланнӑ, ыран вӗҫленӗ.
«Шупашкар-Арена» пӑр кӗрменне ҫӗршыври 1 пин ытла самбист килнӗ. Ӑмӑртӑва тӳре-шара та курма ҫитнӗ. Общество ӗҫне хутшӑнакан Юрий Шакеев хӑнасен йышӗнче ЧР Элтеперӗ пулнӑ Михаил Игнатьева та унта асӑрханӑ.
Юрий Шакеев Михаил Васильевичпа сывлӑх суннӑ, вӑл халӗ ӑҫта ӗҫленипе кӑсӑкланнӑ. «Хальлӗхе эп ӗҫсӗр», - хуравланӑ Михаил Игнатьев. Унтан Михаил Васильевич патне Пӗтӗм Раҫҫейри самбо президенчӗ Сергей Елисеев пынӑ, вӗсем иккӗшӗ пӗр-пӗрне сывлӑх сунсан куҫран кайса ҫухалнӑ.
+6.3 °C