Шупашкарти тухтӑрсем ҫынна сусӑра тухасран ҫӑлса хӑварнӑ. Нумаях пулмасть онкологи диспансерӗн специалисчӗсем кӑткӑс технологиллӗ операци тунӑ.
ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, операцие тӗп тухтӑрӑн ҫумӗ Сергей Гамаюнов, кӑкӑрпа вар-хырӑм онкологи уйрӑмӗн тухтӑрӗсем Владимир Каров тата Сергей Климин тунӑ, Ирина Салмина анестезиолог, Татьяна Карова медсестра хутшӑннӑ.
Пациентӑн ӳпкере усал шыҫӑ пулнӑ. Операци вӑхӑтӗнче унӑн сулахай ӳпкин аялти пайне сыхласа хӑварнӑ. Унччен унашкал пациентсен ӳпкине касса кӑларнӑ, кун хыҫҫӑн вӗсем сусӑр пулса юлнӑ. Халӗ пациента ахаль палатӑна куҫарнӑ ӗнтӗ.
Чӑваш Енри ватӑсем валли Мускавран укҫа уйӑрма йышӑннӑ. Ӗҫлӗ хута РФ Правительствин сайтӗнчи «Документы» ярӑмра ӗнер 14 сехет те 30 минутра пичетленӗ.
РФ Правительствин ертӳҫи Дмитрий Медведев пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче 427-мӗш номерпе алӑ пуснӑ хутра Раҫҫейӗн сыхлӑх фондӗнчен РФ Сывлӑх сыхлавӗн министерствине 4,35 млрд тенкӗ укҫа уйӑрассине каланӑ. Вӑл паллиативлӑ (йывӑр чирлисен асапне ҫӑмӑллатмалли) пулӑшу валли кайӗ.
Ҫак суммӑран Чӑваш Ене те укҫа лекӗ. Пурӗ 49,88 миллион тенкӗ. Сӑмах май каласан, укҫан пысӑк пайӗ — 148 миллион тенкӗ — Пушкӑртстана кайӗ.
Пульницӑсенче паллиативлӑ пулӑшу уйрӑмӗсем уҫнине тата гериаторсем ӗҫлеме пуҫланине специалистсем ҫӗршывра пурӑнакансен кун-ҫулӗ вӑрӑмланнипе сӑлтавлаҫҫӗ.
Комсомольски районӗнчи пульницӑн хирурги уйрӑмне тӗплӗн юсама тытӑннӑ. Юсав ӗҫӗ епле пынине учрежденин тӗп тухтӑрӗ Николай Васильев хӑй тӗрӗслесе тӑрать. Строительсем тӑрӑшакан уйрӑмра шурӑ халатли тахҫан та пӗрре мар, кунсерен пулать иккен.
1985 ҫулта хута янӑранпа пульницӑна тӗплӗн пӗртте юсаман. Палатӑсемпе пӳлӗмсем хальхи вӑхӑтри йӗркепе килӗшсе тӑман. Ку хыпара Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствин пресс-служби паян пӗлтернӗ.
Каҫал тӑрӑхӗнчи хирургсене хӑтлӑ тата унта сипленекенсене меллӗ пултӑр тесе республика хыснинчен 30 миллиона яхӑн укҫа куҫарса панӑ. Вӑл тупрапа пӳлӗмсене юсаса ҫӗнетнипе пӗрлех унти ҫутӑ пӑралукӗсене, шывпа канализаци пӑрӑхӗсене, сантехникӑна, ӑшӑтмалли тытӑма ылмаштарӗҫ.
Питӗр хулинче пуш уйӑхӗн 15-16-мӗшӗсенче «Витреоретиналлӑ патологири сиплевӗн паянхи меслечӗсем» ятпа ӑслӑлӑхпа практика конференцийӗ иртнӗ. Унта пирӗн республикӑри куҫ тухтӑрӗсем те хутшӑннӑ.
Чӑваш Енӗн сывлӑх сыхлав министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтерӗшлӗ ҫак мероприятире Республикӑн офтальмологи пульницин тӗп тухтӑрӗ Дмитрий Арсютов, уйрӑмсен ертӳҫисем Татьяна Николаевӑпа Александр Васильев пулнӑ. Чӑваш Енӗн тӗп офтальмологӗ Дмитрий Арсютов конференцие пухӑннисене икӗ докладпа паллаштарнӑ, унсӑр пуҫне Шупашкарти офтальмологи пульницинче ҫеҫ усӑ куракан ӗҫ меслечӗсем ҫинчен каласа кӑтартнӑ. Палӑртса хӑвармалла, конференци вӑхӑтӗнче паллӑ тухтӑрсем лекцисем вуланӑ, хальхи оборудованипе ӗҫ хатӗрӗсен куравӗ ӗҫленӗ.
Ҫак шӑматкун, пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, республикӑри виҫӗ пульницара уҫӑ алӑксен кунӗ иртӗ. Ҫак кун республикӑри кардиологи тата наркологи диспансерӗсенче тата Шупашкарти 2-мӗш ача-пӑча клиника пульницинче тухтӑрсенчен канаш ыйтма май килӗ.
Ҫапла майпа шӑматкун наркологи диспансерӗнче тухтӑрсем эрех-сӑра тата наркотик серепинчен епле хӑтӑлмалли пирки каласа кӑтартӗҫ, пациентсене Шупашкарти, Ҫӗнӗ Шупашкарти тата Ҫӗмӗрлери диспансерсенче йышӑнӗҫ. Кардиологи диспансерне ҫав кун 8 сехетрен 13 сехетчен ҫитсен чӗрепе юн тымарӗсен чирӗсем ҫинчен ытларах пӗлме май пулӗ тата артери юн пусӑмне килте епле виҫмеллине ӑнлантарӗҫ. Эгер бульварӗнчи 49-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ ача-пӑча поликлиникинче вара педиатртан, неврологран, офтальмологран, кардиологран, отоларингологран, акушер-гинекологран сӗнӳ ыйтма пулать тата пӗтӗмӗшле анализсем пама юрать.
Паян, пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Шупашкарта республикӑн ача-пӑча клиника пульницин поликлиникине тӗпрен юсанӑ хыҫҫӑн ҫӗнӗрен уҫнӑ. Юсав ӗҫӗсене кунта иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗнче кӳлӗннӗччӗ.
Ҫак пысӑк ӗҫе Раҫҫей президенчӗн сыхлӑх фондӗнчен республика валли 26,5 миллион тенкӗ уйӑрнӑран тума май килнӗ. Ҫак укҫа пӗтӗмпех поликлиника ҫуртне юсама кайнӑ. Палӑртса хӑварар, ку сыватмӑша 1986 ҫулта хӑпартнӑ, тӗплӗ юсав пӗрре те пулман.
Халӗ юсав ӗҫӗсене пурнӑҫланӑ май сывлӑх тӗлӗшӗнчен хавшак ачасем валли уйрӑм условисем тунӑ: залсене, кӑритурсене, пулӑшу памалли лаптӑка ҫӗнетнӗ, сусӑр ачасене куҫса ҫӳремешкӗн меллӗ пултӑр тесе ятарлӑ майсем тунӑ, сарлака алӑксем лартнӑ, туалет пӳлӗмне хӑтлӑлатнӑ, пандуссем вырнаҫтарнӑ. Курман-илтмен пациентсем валли Брайль шрифчӗллӗ кӑтартмӑшсем ҫакса хунӑ.
Республикӑри 28 шкулта куҫ ҫивӗчлӗхне сыхлакан пунктсем ӗҫлеме пуҫлӗҫ. ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлернӗ тӑрӑх, вӗсем ачасен куҫ ҫивӗчлӗхӗ чакнине тупса палӑртма, сиплеме пулӑшӗҫ.
Шкулсенчи медицина пӳлӗмӗнче офтальмомиотренажер-релаксатор, аккомодацие ҫирӗплетмелли аппарат, куҫлӑх-тренажер, Сивцев-Головин таблици вырнаҫтарӗҫ. Ачасем унашкал пунктра 10 кун сипленӗҫ. Вӑтамран 1 ҫынна валли ҫур сехет кирлӗ. Пӗр сехетре 5 ача сипленме пултарӗ.
Шкул ачисен куҫ ҫивӗчлӗхне тӗрӗслемелли проекта икӗ ҫул каялла пуҫарнӑ. Ҫак вӑхӑтра 4 пин ачан куҫне тӗрӗсленӗ, вӗсенчен ҫуррине сипленӗ.
Нумай пулмасть ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Владимир Викторов хӗрарамӑн ҫичӗ арҫын пулнӑ тӑк вӑл хӗсӗр юлассине пӗлтернӗччӗ. Кун пирки Чӑваш халӑх сайтӗнче те хыпарланӑччӗ. Министр каланине тӗнче тетелӗнче хӗрӳ сӳтсе явнӑ. Ҫак кунсенче Раҫҫейри тӗп санитари тухтӑрӗ пулнӑ Геннадий Онищенко Владимир Викторов каланине комментари панӑ.
Геннадий Онищенко чи малтан министра республикӑри сывлӑх сыхлавӗнчи ҫивӗч ыйтусем тӗлӗшпе ӗҫлеме сӗннӗ. Ҫапах вӑл министрӑн сӑмахӗнче тӗрӗссине те тупнӑ.
«Ку тӗслӗхре ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗ каланин шухӑшӗ ҫапларах: хӗрарамӑн ҫичӗ арҫын пулнӑ тӑк хламидиозпа тата ытти инфекципе чирлес хӑрушлӑх пысӑк. Ку вара хӗрарӑм хӗсӗрлӗхӗн тӗп сӑлтавӗсенчен пӗри, - тенӗ Геннадий Онищенко. – Викторов господин каланинче тӗрӗслӗх кӑштах пур, анчах «ҫиччӗ» хисепе ӑҫтан илнӗ вӑл? Ахӑртнех, ку концепци чӑваш сывлӑх сыхлавӗн шӑпи пирки шухӑшланӑ чухне ҫуралнӑ. Урӑхла ӑнлантарма пултараймастӑп. Пӗтӗмӗшле илсен, арҫынсене час-часах улӑштарсан инфекци ерес хӑрушлӑх питӗ пысӑк».
Америкӑри Апат-ҫимӗҫпе эмел таврашне тӗрӗслекен управлени эксперчӗсем ҫыннӑн пуҫ мими чӗтреннине палӑртмашкӑн малашне юн илсе анализ тӑвассине пӗлтернӗ. Кун пирки «Вырӑс планети» (выр. «Русская планета») портал хыпарлать.
Паллӑ ӗнтӗ, темӗнле пулсан та, компьютерла томографи йышши тӗрӗслевсем этем организмӗшӗн сиенсӗр мар. Юна ҫӗнӗ меслетпе тӗрӗслени вара хӑш-пӗр чухне ҫителӗклӗ пулӗ, ҫавӑнпа радиоактивлӑ пайӑркасем органсене лекмӗҫ.
Ӑсчахсем нумаях пулмасть шухӑшласа кӑларнӑ анализ Banyan Brain Trauma Indicator (BTI) ятлӑ. Юна ҫак меслетпе тӗрӗсленӗ чухне икӗ белок шайне пӑхаҫҫӗ: пуҫ амансан вӗсем мимерен юна куҫаҫҫӗ иккен. Анализ пӗтӗмлетӗвӗ виҫ-тӑват сехетрен хатӗр пулать.
Ыран, нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, Чӑваш Енри пилӗк сыватӑш Уҫӑ алӑксен кунне ирттерет. Хальхинче пациентсене Шупашкар хулинчи 2-мӗш ача-пӑча пульници, Республикӑри наркологи диспансерӗ, Республикӑри кардиологи диспансерӗ, Шупашкар хулинчи стоматологи поликлиники тата 1-мӗш клиника пульници йышӑнӗҫ.
Наркологи диспансерӗн специалисчӗсем халӑха Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта тата Ҫӗмӗрлере консультаци парӗҫ. Шӑл тухтӑрӗсем ҫынсене тӗп хулари 2-мӗш тата 7-мӗш поликлиникӑсенче йышӑнма палӑртнӑ. 1-мӗш клиника пульницинче пӗтӗмӗшле практика тухтӑрӗсенчен тата ытти врачран сӗнӳ-канаш ыйтма май пулӗ. 2-мӗш ача-пӑча больницинче вара педиатр, невролог, офтальмолог, кардиолог тата отоларинголог медицина пулӑшӑвӗ парӗҫ.
+19.3 °C