Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Фёдор Карягин ученӑй-экологӑн 80 ҫулхине халалланӑ ӑслӑлӑхпа практика конференцийӗ иртнӗ.
Мероприятие Чӑваш Енри Агропромышленность комплексӗн ветеранӗсен союзӗ, Вырӑс географи обществин Чӑваш Енри уйрӑмӗ, Раҫҫейри экологи обществи, Раҫҫейри гидрометеорологи обществи, Чӑваш Енри наукапа ӳнер академийӗ йӗркеленӗ.
Конференцире ученӑйӑн тӗрлӗ енлӗ ӗҫӗ-хӗлӗпе паллаштаракан докладсем тунӑ. Аса илтерер: Фёдор Карягин — учёнӑй-педагог, географи наукисен кандидачӗ, профессор, Чӑваш Енри вӗренӗвӗн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ экологе, СССР халах вӗрентӗвӗн отличникӗ.
Шупашкар хулинчи халӑха социаллӑ пулӑшу паракан комплекслӑ центрта ватӑсене чӑваш классикӗ ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
«Литература классикӗн классикӗ» литература сехетне Константин Иванов ҫуралнӑранпа 135 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Литература сехетне хальхинче те М. Шумилов ячӗллӗ вулавӑш ӗҫченӗ
Наталья Хуморова йӗркеленӗ. Вӑл Константин Иванов ҫинчен кӑсӑклӑ нумай факт каласа кӑтартнӑ.
Чӑваш Енӗн ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗнче литература пултарулӑхӗн регионсем хушшинчи IX «Ҫӗнӗ ятсем уҫатпӑр» конкурсӗн ҫӗнтерӳҫисене чысланӑ. Кӑҫалхи конкурса Константин Иванов ҫуралнӑранпа 135 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Чӑвашла сӑвӑ сыракан 15-25 ҫулсенчи ҫамрӑксем хушшинче пӗрремӗш вырӑна Ҫӗрпӳри 2-мӗш вӑтам шкулти чӑваш чӗлхипе литератури учителӗ Ксения Леонтьева ҫӗнсе илнӗ. 25-35 ҫулсенчи авторсенчен Шупашкарти И. Тургенев ячӗллӗ вулавӑшри Кристина Васильева пӗрремӗш вырӑна тивӗҫнӗ.
Чӑвашла проза ҫыракан 25-35 ҫулсенчи ҫамрӑксенчен жюри Вӗренӳ тата ачасене комплекслӑ пулӑшакан центрӑн вырӑс чӗлхи учителӗн Елена Кудрявцевӑн ӗҫне суйласа илнӗ.
Кунсӑр пуҫне 2-мӗш тата 3-мӗш вырӑна тухнисене те палӑртнӑ, вырӑсла ҫыракан авторсене те чысланӑ.
Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче тӑван чӗлхене вӗрентекенсен пысӑк форумӗ иртнӗ.
Ольга Туркай радиожурналист пӗлтернӗ тӑрӑх, мероприяти вӑхӑтӗнче Наци библиотеки йӗркелесе ирттернӗ «Тӑван сӑмах» вулакансен аудиокӗнеке конкурс ҫӗнтерӳҫисене чысланӑ. «Республика шайӗнче иртнӗ конкурса 90 яхӑн ҫын хутшӑнчӗ. Пиллӗк номинаципе ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртрӑмӑр. Ӑста вулакансем нумай пулчӗҫ. Тӗлӗнмелле пултаруллӑ халӑх пирӗн! Ҫакӑн пек кирлӗ, лайӑх конкурс ирттернӗшӗн Наци библиотекин ӗҫченӗсене пысӑк тав!» — хыпарланӑ Ольга Туркай.
Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче пирӗн республикӑра Чӑваш чӗлхи кунне уявлӑпӑр, ака уйӑхӗн 29-мӗшӗнче — Патшалӑх элемӗсен кунне. Ҫавна май пирӗн тӑрӑхра Чӑваш чӗлхи эрни иртет.
Эрне ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Республикӑн ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗнчи «Чӑваш чӗлхи! Тӑван чӗлхе!» программӑпа уҫӑлнӑ. Ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче «Ҫӑкӑр чӗлли» спектакль кӑтартнӑ.
Чӑваш наци музейӗ ӗнер тата виҫӗмкун хулари шкулсене ҫитсе Чӑваш чӗлхи кунӗсем ирттернӗ. Ӗнер пирӗн республикӑра Пӗтӗм чӑваш диктантне ҫырнӑ.
Паян Чӑваш Енӗн наци вулавӑшӗнче аудиокӗнеке вулакансен «Тӑван сӑмах» республикӑри конкурсӗн ҫӗнтерӳҫисене чыслӗҫ.
Канаш округӗнчи Сухайкассинчи вулавӑшӗ «Киле – кӗнеке» акци ирттерме тытӑннӑ. Халӗ вулавӑша ҫӳреймен ҫынсем те кӗнеке вулама пултараймаҫҫӗ.
Ку акци уйрӑмах тивӗҫлӗ канури ҫынсемшӗн меллӗ. Кӗнекене киле пырсах параҫҫӗ. Вулавӑш ӗҫченӗсем те ҫынсен йӑл куллине курса савӑнаҫҫӗ.
Чӑваш ҫыравҫисем Екатеринбурга тухса кайни ҫинчен эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Паян, ака уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, унти В.П.Крапивин ячӗллӗ Свердловск облаҫӗнчи вулавӑшра ача-пӑча наци литературин регионсем хушшинчи «Народы дружат книгами» (чӑв. Халӑхсем кӗнеке урлӑ туслӑ) кунӗ иртнӗ.
Программӑра «Библиотека – культурӑсен диалогӗ валли лапам» ҫавра сӗтел, тӗлпулусем, ӑсталӑх лаҫҫисем тата кӗнеке куравӗсем пулнӑ.
Чӑваш Республикинчи ачасемпе ҫамрӑксен вулавӑшӗнче чӑваш чӗлхине халалланӑ мероприяти иртӗ. Кун пирки Дмитрий Моисеев ҫыравҫӑ халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
«Ӗнер питӗ ӑшӑ, кӑмӑллӑ мероприяти иртрӗ. Вулавӑш ӗҫченӗceм студентсене чӑваш чӗлхи пирки каласа кӑтартрӗҫ, пире те сӑмах пачӗҫ.
Cтудентсем хастар пулчӗҫ, паллӑ поэтӑмӑрсен чӑваш чӗлхи ҫинчен хайланӑ cӑввисене вуларӗҫ, ыйтӑвӗсене те чӑвашлах пачӗҫ. Ҫамрӑксем тӑван чӗлхепе хитре калаҫма пӗлеҫҫӗ-xa», – хыпарланӑ вӑл.
Чӑваш ҫыравҫисем Екатеринбурга тухса кайнӑ. Кун пирки Чӑваш Республикин ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗн директорӗ Татьяна Вашуркина пӗлтернӗ.
«Чӑваш Енӗн Культура министерстви — майсемпе аталану министерстви тесе эпӗ пӗрре ҫеҫ мар ҫырнӑ. Хальхинче хисеплӗ чӑваш ҫыравҫисем пирӗн министерство пулӑшнипе регионсем хушшинчи ача-пӑча литературин кунне хутшӑнӗҫ. Вӗсен йышӗнче: чӑваш халӑх поэчӗ Раиса Сарпи, Светлана Гордеева, Ольга Федорова, Дмитрий Суслин ҫыравҫӑсем», — хыпарланӑ вулавӑш директорӗ.
Муркаш районӗнчи Турайри вулавӑшра Юрий Жуков композитора халалласа курав уҫнӑ. Кун пирки композитор халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
«Турайри культура ҫуртӗнче пулса иртнӗ «Юратсан юрлас килет» фестиваль-конкурса килсессӗн кунти библиотекӑра та пулса куртӑм. Ман ҫинчен те манман иккен кунта... Тавах», — тесе ҫырнӑ вӑл.
Юрий Нестерович композитор, баянист, педагог 1950 ҫулхи ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Етӗрне районӗнч Янӑм ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑл — Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Муркаш районӗн хисеплӗ ҫынни.
Вӑл Чӑваш патшалӑх педагогика институтӗнчи (халӗ — университет) музыкӑпа педагогика факультетӗнчен вӗренсе тухнӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (01.08.2025 21:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 20 - 22 градус ӑшӑ пулӗ.
| Матен Емельян Захарович, литература тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Луч Григорий Васильевич, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Пётр Эйзин, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
| Андреев Василий Алексеевич, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Чиндыков Борис Борисович, драматург, прозаик, сӑвӑҫ ҫуралнӑ. | ||
| Ярды Валерий Николаевич, чӑваш спортсменӗ, тӗнче чемпионӗ вилнӗ. | ||
| Ярды Валерий Николаевич, спортсмен ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Сизов Валентин Петрович, РСФСР тава тивӗҫлӗ артисчӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |