Республикӑри хӑш-пӗр муниципалитетра чару мерисене ҫирӗплетме пултарассине Чӑваш халӑх сайчӗ ӗнер пӗлтернӗччӗ. Паян ҫавӑн пек мерӑна йышӑннӑ та.
Кӑшӑлвируспа ҫыхӑннӑ ҫирӗп йӗрке Улатӑр хулинче, Улатӑр районӗнче тата Пӑрачкав районӗнче эрнене тӑсӑлӗ. Лару-тӑру лайӑхланмасан чару вӑхӑтне тата тӑсӗҫ.
Ҫурла уйӑхӗн 12-мӗшӗ тӗлне ҫынсен вилеслӗх кӑтартӑвӗ Чӑваш Енре 100 пин ҫын пуҫне 138,5-пе танлашнӑ, Улатӑрта ҫав кӑтарту — 297,1, Улатӑр районӗнче – 293,2, Пӑрачкав районӗнче – 195,8. Вӑрмар районӗ те хӑрушлӑх зонинче, анчах унта хальлӗхе чару мерисене ҫирӗплетмен.
Маларах асӑннӑ виҫӗ муниципалитетра массӑллӑ мероприятисем (ҫав шутра суйлав умӗнхи агитаци те) ирттермӗҫ. Обществӑлла апатлану предприятийӗсем каҫхи 9 сехетчен ҫеҫ ӗҫлӗҫ, зал 50 процентран ытла тулли пулмалла мар.
Улатӑрти ҫӳп-ҫап полигонӗ каллех ҫунма пуҫланӑ.
Аса илтерер: полигон ҫӗртме уйӑхӗн 25-мӗшӗнче ҫунма пуҫланӑччӗ. Ҫав вӑхӑтра республикӑра шӑрӑх ҫанталӑк тӑнӑччӗ. Экспертсем палӑртнӑ тӑрӑх, ҫӳп-ҫап малтан шалтан ҫунма тытӑннӑ, кайран ҫиеле тухнӑ. Пушарнӑйсем ҫулӑма ҫав кунах сӳнтернӗ, анчах тӗтӗм йӑсӑрланма пӑрахман. Улатӑрти районсен хушшинчи прокуратура тӗрӗслевӗ вӑхӑтӗнче ҫӳп-ҫап полигонне тӗрӗс мар пӑхса тӑни палӑрнӑ – ҫӳп-ҫапа вӗтетмен, таптаман тата тӑпрапа хупламан, шӑрӑх ҫанталӑкра ҫӳп-ҫапа нӳретмешкӗн шыв сапман.
Халӗ полигонта каллех йӑсӑрланма тытӑннӑ. Кун пирки яваплисене паян хыпарланӑ. Малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, ӑна такам юри чӗртсе яма пултарнӑ. Ку хыпара йӗрке хуралҫисем тӗрӗслеҫҫӗ.
Республикӑри хӑш-пӗр муниципалитетра чару мерисене ҫирӗплетме пултарӗҫ. Ҫакӑ чир Чӑваш Енри хӑш-пӗр муниципалитетра ытларах сарӑлнипе сӑлтавланнӑ.
«Кӑшӑлвирус инфекцийӗ сарӑлассине чарас енӗпе ӗҫлекен регионти штаб хӑш-пӗр муниципалитетра чарусем пӑхса хӑварма пултарӗ. Халӑх вакцинациленменнине пула чир-чӗрпе асапланакансем сахал мар», — тенӗ Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев.
Республикӑри виҫӗ районта: Улатӑр хулипе районӗнче, Пӑрачкав районӗнче — лару-тӑру уйрӑмах ҫивӗчленнӗ.
Иртнӗ талӑкра пушарнӑйсем Шупашкарта тата Улатӑрта пушар сӳнтернӗ. Ӗнер Улатӑр хулинче Горький урамӗнче йывӑҫ ҫурт ҫунса кайнӑ.
Шупашкарта та харпӑр ҫурт кӗле ҫаврӑннӑ. Хуҫи, 70 ҫулти арҫын, шар курнӑ. Вӑл пӳртре тухнӑ ҫулӑма сӳнтерес тесе хӑй сӗрӗмпе наркӑмӑшланнӑ. Паян вара Шупашкарта «Юбилейный» сад юлташлӑхӗнче икӗ хутлӑ ҫурт ҫуннӑ. Ҫулӑм мӗнрен тухнине уҫӑмлатаҫҫӗ.
Сӑмах май, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре 1032 пушар тухнӑ. Вӗсенче 62 ҫын вилнӗ, 54 ҫын суранланнӑ.
Улатӑрти ҫӳп-ҫап полигонӗнче пушара халӗ те сӳнтереймен. Унта тӗтӗм йӑсӑрланать – ҫапла пӗлтернӗ «Советская Чувашия» хаҫата хула ҫыннисем.
Ҫӗртме уйӑхӗн 25-мӗшӗнчех ҫунма пуҫланӑ вӑл. Ҫав вӑхӑтра республикӑра шӑпах шӑрӑх ҫанталӑк тӑнӑ. Экспертсем палӑртнӑ тӑрӑх, ҫӳп-ҫап малтан шалтан ҫунма тытӑннӑ, кайран ҫиеле тухнӑ. Пушарнӑйсем ҫулӑма ҫав кунах сӳнтернӗ, анчах тӗтӗм йӑсӑрланма пӑрахман-ха.
Хула администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, полигона пӗрмай тӑпра турттараҫҫӗ. Утӑ уйӑхӗн 13-21-мӗшӗсенче унта 200 тонна тӑпра кайса тӑкнӑ. Тӳре-шара пушара сӳнтерме хушма техника та уйӑрнӑ.
Улатӑрти районсен хушшинчи прокуратура тӗрӗслев ирттернӗ. Ҫакӑ палӑрнӑ: ҫӳп-ҫап полигонне тӗрӗс мар пӑхса тӑнӑран та пушар тухма пултарнӑ – ҫӳп-ҫапа вӗтетмен, таптаман тата тӑпрапа хупламан. Ҫитменнине, шӑрӑх ҫанталӑкра ҫӳп-ҫапа нӳретмешкӗн шыв сапман. Пӗр сӑмахпа, полигона пӑхса тӑракан организаци ҫӳп-ҫап хӑй тӗллӗн ҫунма ан тытӑнтӑр тесе мерӑсем йышӑнман. Ҫавна май прокуратура административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ.
Шалти ӗҫсен министерствин Шупашкар хулинчи управленийӗнче кадр улшӑнӑвӗ пулса иртнӗ. Полицин пӗрремӗш пайӗн пуҫлӑхӗ пулма полицин подполковникне Павел Симакова ҫирӗплетнӗ.
Ҫӗнӗ ертӳҫӗпе коллектива ӗнер, утӑ уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, паллаштарнӑ. Павел Симаков маларах ШӖМӗн Шупашкар хулин управленийӗнче пуҫиле шырав подразделенийӗсенче тӑрӑшнӑ.
ШӖМӗн Етӗрне районӗнчи пайӗн пуҫлӑхӗ те ҫӗнӗ ҫын. Вӑл — полици майорӗ Алексей Масеев. Масеев шалти ӗҫсен тытӑмӗнче 2005 ҫултанпа ӗҫлет. 2017 ҫулхи ҫу уйӑхӗнченпе вӑл Улатӑрти муниципалитетсем хушшинчи пайӗн Пӑрачкав районӗнчи уйрӑмне ертсе пынӑ.
Улатӑрти пушарта 6 ҫулти арҫын ача пурнӑҫӗ татӑлнине, унӑн 13 ҫулти аппӑшӗ реанимацие лекнине эпир ӗнер пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: вут-ҫулӑм шӑматкун, утӑ уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, алхаснӑ. Пушар уйрӑм ҫын ҫуртӗнче 23 сехет те 20 минут тӗлӗнче тухнӑ. Пӗр хутлӑ кирпӗч пӳртре ачасем ҫеҫ пулнӑ. Арҫын ача ҫӑлавҫӑсем килсе ҫитичченех вилсе кайнӑ, унӑн хытах пиҫсе кайнӑ аппӑшне пульницӑна илсе кайнӑ.
Пушар хыҫҫӑн РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн тӗпчевҫисем РФ Пуҫиле кодексӗн 219-мӗш статйин 2-мӗш пайӗпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Асӑннӑ статьяпа пушар хӑрушсӑрлӑхн правилине пӑснине пула ҫын вилсен явап тыттараҫҫӗ.
Пӗр хутлӑ кирпӗч ҫурта ҫутӑ пӑралукӗ япӑхнӑ иккен. Ҫавна кил хуҫи храрӑмӗ унчченех пӗлнӗ. Хальхинче кӗске замыкани пулса иртнӗ...
28 ҫулти Мускав каччи Улатӑрти мӑнастирсенчен пӗрне ӗҫлеме тесе килнӗ. Ҫула пӗччен тухман, Самар хулинчи тусӗпе. Юлташӗ Мускав арҫыннинчен вӑхӑтлӑха телефон ыйтса илнӗ, инвестици хывса укҫа ӗҫлесе илес кӑмӑллине пӗлтернӗ, Мускаври ҫамрӑк арҫыннӑн сӑнӳкерчӗкне те ыйтнӑ. Кайран Самар этемми «симкӑсене» ылмаштарма сӗннӗ. Кӑштахран хайхискер мӑнастиртен тухса кайнӑ.
Ырӑ маррине сиснӗ Мускав арҫынни полицие кайнӑ. Унччен вӑл хӑйӗн банк карттисемпе усӑ курмалла мар туса хунӑ-ха.
Самар арҫыннине йӗрке хуралҫисем Улатӑрти хӑна ҫурчӗсенчен пӗринче тытса чарнӑ. Вӑл 9 пин тенкӗлӗх 2 кредит илме, тусӗн банк картти ҫинчен 2 пин тенкӗ илсе ӗлкӗрнӗ.
Вӑрӑ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн тӗпчевҫисем Улатӑрти пушар сӑлтавне тӗпчеҫҫӗ. Вӗсем следстви умӗнхи тӗрӗслев пуҫарнӑ.
Улатӑрти пушарта 6 ҫулти арҫын ача пурнӑҫӗ татӑлнӑ, унӑн 13 ҫулти аппӑшӗ реанимацие лекнӗ.
Вут-ҫулӑм шӑматкун, утӑ уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, алхаснӑ. Пушар уйрӑм ҫын ҫуртӗнче 23 сехет те 20 минут тӗлӗнче тухнӑ. Пӗр хутлӑ кирпӗч пӳртре ачасем ҫеҫ пулнӑ. Арҫын ача ҫӑлавҫӑсем килсе ҫитичченех вилсе кайнӑ, хытах пиҫсе кайнӑ унӑн аппӑшне пульницӑна илсе кайнӑ.
Пушар сӑлтавне специалистсем палӑртӗҫ.
Ӗнер каҫхине, 7 сехетре, Тӑвай районӗнче ҫӳп-ҫап полигонӗ ҫунма тытӑннӑ. Кун пирки Инкеклӗ лару-тӑру патшалӑх комитечӗ пӗлтерет.
Юрать-ха, ҫулӑма хӑвӑртах сӳнтерме май килнӗ. Халӗ ҫӳп-ҫап мӗншӗн ҫунма пуҫланине тӗпчеҫҫӗ.
Сӑмах май, кӑҫал ҫӳп-ҫап ҫуннӑ пӗрремӗш тӗслӗх мар ку. Ҫӗртме уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Улатӑрти ҫӳп-ҫап полигонӗнче ҫулӑм тухнӑ. Ӑна 7 кунран ҫеҫ сӳнтерме пултарнӑ. Сӑлтавне палӑртнӑ – шӑрӑх ҫанталӑка пула вӑл хӑйех ҫунма пуҫланӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (03.08.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 752 - 754 мм, 18 - 20 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Альберт Канаш, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
| Иванов Илья Арсентьевич, чӑваш журналисчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Чиндыков Борис Борисович, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Дегтярёв Геннадий Анатольевич, чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Азизов Загид Керимович, географи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |