Пушӑн 5-мӗшӗнче Хусанта В. Красновӑн куравӗ иртнӗ. Унта пулса курнӑ Елена Баймяшкина каласа панӑ тӑрӑх вӑл ҫӳллӗ шайра пулнӑ.
Пултарулӑх каҫне чӑваш фольклор ансамблӗ «Салам» (ӳнер ертӳҫи Светлана Садыкова) тата «Мирас» ансамбль (ӳнер ертӳҫи Рустем Рахматуллин) уҫнӑ. Курава уҫнине ертсе пынӑ: «Дуслык – Дружба» галерейӑн курав ӗҫӗ-хӗлӗн пай заведующийӗ Магдеев Р.Р тата Раҫҫӗйпе Тутарстанри ӳкерӳҫӗсен пӗрлӗхӗн пайташӗ, И.Я. Яковлев ячӗллӗ ЧППУ аспиранчӗ Баймяшкина Е.Ю.
Халӑх нумай пулман, ытларах пайӗпе VIP-сем. Вӗсен шутӗнче Чӑваш Республикин культура министрӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Яковлев К.Г., Чӑваш наци конгресӗн президенчӗ Угаслов Н.Ф., ТХТҪ (Тутарстан халӑхӗсен туслӑх ҫурчӗ) директорӗ Шарипов И.И. пулнӑ. Тухса каланӑ сӑмахӗсем кӗске пулчӗҫ пулин те вырӑнлӑччӗ. Тутарстан халӑхӗсен туслӑх ҫурчӗнчи курав хыҫҫӑн ӑна Наци музейӗнче те кӑтартсан аван пулӗччӗ тесе сӗннӗ, автор кунта килӗшнӗ. Юлашки сӑмаха В. Краснов илнӗ — пурне те тав каланӑ хыҫҫӑн чӑваш халӑх юррине юрласа панӑ.
Курава уҫнӑ хыҫҫӑн хӑнасем «Чӑваш пики» конкурса ҫул тытнӑ.
Ҫавӑн пекех палӑртса хӑварас пулать: ыран, пушӑн 10-мӗшӗнче, Чӑваш наци вулавӑшӗнче Валерий Красновӑн Хусанта иртнӗ парсоналлӑ куравне пӗтӗмлетсе ҫавра сӗтел пулӗ.
Чӑваш Енӗн культура министрӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Константин Яковлев профессилле ӳнер ӗҫченӗсемпе тӗл пулнӑ. Курнӑҫӑва Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче йӗркеленӗ.
«Профессилле ӳнер. Ӗнер. Паян. Ыран» ят панӑ ҫавра сӗтеле йыхравланисемпе Константин Геннадиевич официаллӑ мар лару-тӑрура — чейпе хӑналанӑ тата хӑналаннӑ май — калаҫнӑ.
Раҫҫейӗн тата Чӑваш Енӗн патшалӑх наградисене тивӗҫнӗ, культурӑпа ӳнерти паллӑ ӗҫченсемпе — артистсемпе, ҫыравҫӑсемпе, художниксемпе — сӑмахланӑ май министр тивӗҫне пурнӑҫлакан К. Яковлев кашни ҫын культура пӗлтерӗшне ӑнланса илтӗр тесе тимлемеллине палӑртса хӑварнӑ. Унсӑр пуҫне вӑл: «Эпир хамӑр культурӑна парса хӑварассишӗн республика, ҫамрӑк ӑру умӗнче яваплӑ», — тесе каланӑ.
Пуш уйӑхӗнче Элли Юрьев парнисене ҫӗнсе илессишӗн ирттерекен конкурса кӑҫал 15-мӗш хут йӗркелӗҫ. Унта Чӑваш Енри, ытти регионпа хулари, ют ҫӗршыври ӳнер шкулӗсем хутшӑнаҫҫӗ.
Конкурса ҫулсерен 500 яхӑн ӗҫ хутшӑнать. Ӑна Элли Юрьева халалласа йӗркелеҫҫӗ. Кӑҫал вӑл ҫуралнӑранпа 80 ҫул ҫитнине халалласа ирттерӗҫ.
Конкурсӑн тӗллевӗ — патриотлӑх туйӑмне вӑратасси, пултаруллӑ ачасемпе ҫамрӑксене пулӑшасси. Унта 5–17 ҫулсенчи ачасем хутшӑнма пултараҫҫӗ.
Конкурса ЧР Культура министерстви, Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институчӗ, Чӑваш патшалӑх музейӗ, Шупашкарти Э.Юрьев ячӗллӗ 4-мӗш ӳнер шкулӗ ирттерет. Жюрие яланхи пекех Виктор Бритвин ертсе пырӗ. Ӗҫсене пушӑн 10-мӗшӗччен ҫак адреспа йышӑнаҫҫӗ: Шупашкар хули, Мир проспекчӗ, 98-мӗш ҫурт.
Нарӑсӑн 24-мӗшӗнче чӑваш кинематографисчӗсем чӑваш киноӳнерне аталантарас тесе пӗp ҫӗpe пухӑннӑранпа 2 ҫул ҫитрӗ. Ҫав тапхӑрта пуҫтарӑннӑ ыйтусене сӳтсе явма тата кинематографистсен пӗрлешӗвне йӗркеленине паллӑ тума ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Наци вулавӑшӗнче пуҫтарӑннӑ.
Пӗрлӗх пуҫлӑхӗ Ультияр Цыпленков чӑмӑртанас ӗҫpe хастар хутшӑннисене тата ҫaк ӗҫpe тӑрӑшакансене саламланӑ май пӗрлӗхре вӑй пулнине палӑртса хӑварнӑ. Правлени пайташӗсем Пӗтӗм чӑвашсен «Асам» иккӗмӗш кинофестивалӗн ҫӗнӗ положенине nӑxca тухса ҫирӗплетнӗ тата йӗркелӳ комитечӗпе жюри пайташӗсене суйланӑ. Йӗркелӳ комитетне Олег Цыпленков хӑй, республикӑн культура министрӗн ҫумӗ Вячеслав Оринов, Культура министерствин пай пуҫлӑхӗ Сергей Казаков, Чӑваш Республикин патшалӑх тата электронлӑ кино докуменчӗсен архивӗн пуҫлӑхӗ Алексей Белов, Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институчӗн ректорӗ Наталья Баскакова тата Алексей Ефремов, Алексей Иванов, Николай Медведев, Юрий Сергеев, Зоя Яковлева кӗнӗ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн труппи Чӗмпӗр облаҫне гастроле кайма пуҫтарӑнать. Унти Димитровград хулинчи А.Н. Островский ячӗллӗ драма театрӗн сцени ҫинче чӑваш артисчӗсем нарӑсӑн 29-мӗшӗнче «Килех килчӗ Тур ҫырни» спектакль лартӗҫ. Пьеса авторӗ — Александр Пӑртта.
Камитри пурнӑҫ хальхи вӑхӑтра пулса иртет. Ялта хусахсем нумаййине кура вӗсене халӑх ирӗксӗр тенӗ пек авлантарма йышӑнать. 32 хусахран чи ӑмсанмаллинчен: туртман, ӗҫмен, чечек ӳстерекен каччӑран — пуҫлаҫҫӗ. Ун пирки хаҫатра хӗр шырани пирки пӗлтерӳ парсах арӑм шырама тытӑнаҫҫӗ.
Спектакльте Оксана Драгунова, Василий Иванов, Галина Кузнецова, Александр Кураков, Эмилия Назарова, Сергей Павлов, Евгений Урдюков, Александр Яковлев, Марина Яковлева выляҫҫӗ.
Раҫҫей тата Чӑваш Республикин халӑх артистки Нина Яковлева республика хыснинчен тӑтӑш тӳлекен пособи илсе тӑма тивӗҫнӗ. Кун пирки калакан Хушӑва Михаил Игнатьев Элтепер алӑ пусса ҫирӗплетнӗ.
Тӑтӑш илмелли пособие К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисткине культурӑна аталантарассине самай тӳпе хывнӑшӑн пама йышӑннӑ.
«Сценӑна Нина Яковлевӑсӑр йышӑнма та йывӑр», — тесе ҫырнӑ та халӑх артистки драма театрӗ хӑйӗн сайтӗнче, ку вӑл чӑн та ҫапла. Ку вӑл — сӑмах илемӗшӗн калани мар. Нина Яковлева пеккисене ҫӑлтӑр тесе пӗр иккӗленмесӗрех калама пулать. Пӗчӗк сӑнар-и унӑн е пысӑк-и — сцена ҫине вӑл тухса кӗниех кураканӑн асӗнче тӑрса юлать. Сӑмах май каласан, Нина Яковлева мӑшӑрӗ Валерий Яковлев та ӗмӗрне Чӑваш патшалӑх академи драма театрне халалланӑ — унта вӑл ӳнер ертӳҫи.
«Берег Волги на Неве» (чӑв. Нева хӗрринчи Атӑл ҫыранӗсем). Ҫакӑн ятлӑ курав Питӗрте уҫӑлнӑ. Вӑл нарӑс уйӑхӗн 28-мӗшӗччен ӗҫлӗ. Унта Мускавпа Питӗр хулинчи художниксен ӗҫӗсем кӑна мар, Атӑлҫи федераци округӗнчи регионсенчи ӳнер ӑстисен пултарулӑхӗпе паллаштараҫҫӗ.
Курав, тепӗр майлӑ каласан, Питӗрти ӳнер академийӗнче ӑс пухса тата унта пултарулӑха туптаса Атӑл ҫыранӗн хӗррине, тӑван тӑрӑха, каялла таврӑннӑ ӳнерҫӗсене пӗрлештернӗ.
Куравра РФ халӑх художникӗн Ревель Федоровӑн, РФ тава тивӗҫлӗ художникӗсен Виктор Бритвинӑн, Александр Федосеевӑн, Владимир Нагорновӑн, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ художникӗн, Раҫҫейӗн художниксен союзӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗн ертӳҫин Андрей Анохинӑн, Чӑваш енӗн тава тивӗҫлӗ художникӗн Константин Долгашевӑн тата ыттисен ӗҫӗсем вырӑн тупнӑ.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗнче арҫынсене спектакле тӳлевсӗр кӗртесси пирки пирӗн сайт пӗлтернӗччӗ.
Аса илтеретпӗр, ку акци унта юлашки ҫулсенче йӑла кӗнӗ. Театра тӳлевсӗр кӗрес тесен арҫынсен ачисене е мӑнукӗсене ертсе пымалла. Ачашӑн билет туянма тивӗ, анчах хӑйсенчен кӗмӗл ыйтмӗҫ.
Ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗнче Чӑваш наци музейӗ (Шупашкарти Хӗрлӗ лапамри 5/2-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ) тата В.И. Чапаев музейӗ (тӗп хуламӑрти Ленин проспектӗнчи 46а ҫурт) те «Аттепе музее!» акци йӗркелеҫҫӗ. Музее ачисемпе пыракан ашшӗсене вӗсем ҫав кун тӳлевсӗрех кӗртмӗҫ-ха, анчах билета арҫынсен ача билечӗ чухлӗ кӑна тӳлесе илме май пур.
Наци музейӗнче «Древние обитатели Чувашского края по данным археологии и палеонтологии», «История чувашского народа и Чувашского края с IX в. до начала ХХ в.», «Чувашия в ХХ веке», «Человек и природа» яланхи экспозицисем «Музей в лицах» и «Из истории Чувашкино» куравсем пур.
В.И. Чапаев ячӗллӗ музейра легендарлӑ полк ертӳҫине халалланӑ экспозици тата «Чапаевым мобилизованные» курав ӗҫлеҫҫӗ. Музейсем ирхи вуннӑран каҫхи ултӑ сехетчен уҫӑ.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗнче арҫынсене тӳлевсӗр кӗртессине пӗлтерет.
Ку акци унтисемшӗн йӑлана кӗнӗскер-ха. Театра тӳлевсӗр кӗрес тесен арҫынсен ачисене е мӑнукӗсене ертсе пымалла. Ачашӑн билет туянма тивӗ, анчах хӑйсенчен кӗмӗл ыйтмӗҫ.
Кӑҫалхи акци вӑхӑтӗнче «Золотой цыпленок» (чӑв. Сарӑ чӑх чӗппи) вырӑсла спектакль кӑтартӗҫ. Пьеса авторӗ — Владимир Орлов ача-пӑча поэчӗ тата драматургӗ.
Театр ку спектакльпе тӗрлӗ конкурса хутшӑнса палӑрма пултарнӑ. Ачасем валли лартнӑ спектакльсен «Сказочный мир» (чӑв. Юмах тӗнчи) Мускаври иккӗмӗш фестивальте ӑна дипломпа палӑртнӑ. Унта вылянӑ Чӑваш Енӗн халӑх артисткине Ольга Почалкинӑна (йывӑр тӑпри ҫӑмӑл пултӑр) чи лайӑх хӗрарӑм сӑнарӗшӗн парнепе чысланӑ.
Спектакль умӗн ачасем валли тӗрлӗ конкурс, вӑйӑ ирттерӗҫ, парнесемпе хавхалантарӗҫ. Театрта нарӑсӑн 23-мӗшӗнче 12 сехетре кӗтеҫҫӗ.
Нарӑсӑн 12-мӗшӗнче Чӑваш Республикин халӑх артистки, Ҫеспӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн сцена ӑсти Лидия Красова 65 ҫул тултарасси, уяв каҫне нарӑсӑн 16-мӗшӗнче ирттерме палӑртни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.
Ӗнер Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Лидия Красова вылякан спектакльсенчен пӗрне, «Ҫерем ҫинчи ҫиҫӗм» ятлине, кӑтартнӑ. Спектакль умӗн юбиляра культура министрӗн ҫумӗ Вячеслав Оринов саламланӑ май артиста ҫутҫанталӑк ӑсталӑх панине, Лидия Красован шалти чунӗн пуянлӑхне палӑртнӑ. Театр ӗҫченӗсем пӗрлешӗвӗн яваплӑ ҫыруҫи Галина Скворцова, Вӑрнар район ентешлӗхӗн ертӳҫи (Лидия Красова Вӑрнар районӗнчи Тӑвальушкӑнь Ялтӑра ялӗнче ҫуралнӑ) Андрей Суварин саламланӑ.
+7.3 °C