Ĕçе, унта-кунта общество транспорчĕпе çÿретĕп. Чăннине калатăп, ку таранччен, Чăваш Енре Константин Иванов çулталăкĕ пулнине пĕлтернĕренпе çур çул иртсен те, чарăнусенче чăваш классикĕн вилĕмсĕр «Нарспи» поэмин йĕркисене çырнине курманччĕ. Тен, ку хамăн айăпăм, тен, çак илеме хам асăрхаман? Тунмастăп. Анчах темиçе кун каялла çак илеме асăрхасан чун чăнах та питĕ хĕпĕртерĕ.

«Ешĕл курăк хушшинче

Сап-сарă чечек ÿсет.

Аслă Силпи ялĕнче

Нарспи ятлă хĕр ÿсет.

Малалла...

Сӗм-сӗм вӑрман, сӗм вӑрман,

Мӗскӗн чуна хӑрататӑн?

Ҫак «Нарспи» поэмӑран илнӗ йӗркесене эпир пурте пӗлетпӗр. Сӑмахсем те пирӗншӗн уҫӑм ӑнлануллӑ. Сӗм-сӗм хальхи ӑнланупа — тӗттӗм, вӗҫӗ-хӗррисӗр, аслӑ, никам пырса кӗмен. Сӗм тӗттӗм — питӗ тӗттӗм, йӗп чиксен те курман тӗттӗмлӗх пек хальхи ӑнланупа. Шухӑшласа пӑхар, мӗнле ӑнлануран пулса кайнӑ-ши «сӗм-сӗм»?

Ӗлӗк-авал пирӗн аслаттей-аслаппайсен рунӑллӑ ҫыру пулнӑ.

Малалла...

«Ю. Виноградов шухӑшӗ хыҫҫӑн кайсан аташса «чӑтлӑха» кӗме те пулать».

Г. Федотов («Хыпар», 78–70№. 2015, ҫу, 6. «Тӗрӗс ҫулпа пыратӑр!»)

А может не следует строить иллюзии о том, что по задумке Ю. Виноградова заблудились и забралась в дебри? Задумка эта вполне удалась: уже, после «узаконения» Орфографии-Химеры, ещё дальше забрались в дебри. В эти дебри чувашскую орфографию завели маститые филологи и в результате перестали пользоваться буквами «Ъ» и «Ё».

Малалла...

Çак ыйту тавра, тĕрĕссипе, чăваш чĕлхин пуласлăхĕшĕн пăшăрханакан чылай çын калаçать. Мана мĕн хĕтĕртрĕ-ха паян çак статьяна çырма? Çак кунсенче общество транспортĕнче пĕлĕшĕме, пĕр ялта выляса ÿснĕскере, куртăм. Çав хĕр мана асăрхасан пырса калаçма тытăнчĕ. Малтанах аптăрарăм. Мĕншĕн тетĕр-и? Шалт тĕлĕннипе çăвартан сăмах та йĕркеллĕ тухмарĕ. Пике манпа вырăсла кăна пуплерĕ. Кирлĕ чарăнăва çитичченех мĕнле пулмаллине пĕлмерĕм. Ара, манăн чăвашпа чăвашлах калаçас килет вĕт.

Малалла...

Ку ыйту ахальтен çуралмарĕ-ха ман. Чăваш наци конгресĕн сайтĕнче Чăваш Республикин тава тивĕçлĕ вĕрентекенĕ, ЧНКн вĕренӳпе ăслăлăх комитечĕн пайташĕ Геронтий Никифоров «Чăваш чĕлхин пуласлăхĕ мĕнле-ши?» статья пичетленĕ. Унта вăл тăван чĕлхемĕр пирки пăшăрханса çырать.

Чăваш чĕлхине ЮНЕСКО пĕтекен чĕлхесен шутне кĕртни паянхи кун вăрттăнлăх мар ĕнтĕ. Темиçе çул каялла ун пек хыпара тĕнче тетелĕнчи шырав тытăмĕсенчен пĕринче акăлчанла кăсăклансан кăна (хамшăн ют чĕлхепе шыраса пулăшаканни пĕр вăхăтра Шупашкар район хаçачĕн редакторĕнче ĕçленĕ Борис Чиндыков пулнăччĕ) ЮНЕСКО сайтĕнче кăна тупайнăччĕ.

Малалла...

Ҫапларах каланӑ тет паян Путин халӑхсен хутшӑнӑвӗсемпе вырӑс чӗлхи канашӗсен ларӑвӗнче.

Вӗсен унта хӑтлӑ Кремӗлӗнче ҫапла шухӑшлаҫҫӗ пуль те, анчах пурнӑҫӗ пачах урӑххине кӑтартса панине чухламаҫҫӗ-ши вара?

Хисеплӗ Путин?

- телекурав кунӗн ҫӗрӗн чӑвашла тата вырӑсла мӗн чухлӗ ҫынсен пуҫӗсене минретнине танлаштарнӑ-и?

Малалла...

Чĕрĕп тата çĕлен тĕлĕшпе ĕлĕкхи анекдот пур: иккĕшне пĕтĕçтерсен икĕ метр тăршшĕ йĕплĕ пралук пулать амитке. Чăваш орфографи комиссине йĕркеленĕ чухне каланă шухăшсем çак анекдота аса илтерчĕç. Компромисс, консенсус тупмалла имĕш.

Мĕнле ăнланмалла кăна? Хире-хирĕçлĕ шухăшсене еплерех пĕтĕçтерме пулать?

Консенсус тупас тесе, калăпăр, "çĕршыв" сăмаха епле çырассине кун сиктерсе улăштарса пымалла-и: мăшăрлă кунсенче (02, 04, 06, 08,.

Малалла...

Чӑваш халӑх сайчӗ тахҫанах саспаллисен коxĕ тӗлӗшӗпе кирилл пайне куҫса. Сӑлтавне эпир кириллӗ шрифтсем нумайланса пынипе ҫыхӑнтарсаччӗ. Енчен те сирӗн компьютерта унашкал шрифтсем ҫук пулсан эсир вӗсене уҫласа илме тата хӑвсамӑр компьютера вырнаҫтарма пултаратӑр.

Меллӗ пултӑр тесе шрифтсене эпир виҫӗ ушкӑна пайларӑмӑр: картлӑ (Serif), картсӑр (Sans) тата пӗрсарлакӑшли (Mono). Уҫласа илмелли каҫӑ статья вӗҫӗнче вырнаҫнӑ.

Картлӑ (30 шт)

Cambria

Charis

Chunk Five Ex

Code2000

Doulos

Forum

Gentium Plus

Heuristica

Liberation Serif

Linux Libertine

Linux Libertine Capital

Linux Libertine Display

Linux Libertine Slanted

Marta

Merriweather

Museo Cyr

MS Mincho

Noto Serif

Palatino Linotype

PT Serif

PT Serif Caption

Roboto Slab

Sreda

Tempora

TeX Gyre Bonum

TeX Gyre Pagella

TeX Gyre Schola

TeX Gyre Termes

Times New Roman

Tinos

Картсӑр (42 шт)

Andika

Arial

Arimo

Bravo

Calibri

DejaVu Sans

DejaVu Sans Condensed

Didact Gothic

Engine

Fira Sans

Fira Sans Heavy

Fira Sans Light

Lato

Lato Hairline

Liberation Sans

Microsoft Sans Serif

ModernH

Movari Grotesque Black

MS Gothic

Museo Sans Cyr

Neris

Noto Sans

Okolaks

Open Sans

Open Sans Condensed

Pfemig

Play

PT Sans

PT Sans Caption

PT Sans Narrow

Resagokv

Roboto

Roboto Condensed

Solomon Sans

Tex Gyre Adventor

Tex Gyre Heros

Tex Gyre Heros Cn

Ubuntu

Ubuntu Condensed

VV Din Display Pro

VV Din Text Cond

VV Din Text Comp Pro

VV Din Text Pro

VV Museo Sans

WeblySleek UI

Xolonium

Пӗрсарлакӑшли (6 шт)

Consola Mono

Cousine

NotCourier Sans

PT Mono

TeX Gyre Cursor

Ubuntu Mono

Уҫласа ил (39М)

<<Чăваш чĕлхин çĕнĕлĕх словарĕ

п.с. Тăван çĕршыв (ытларах 1941-1945 çулсенчи вăрçă ятне каланă чухне усă кураççĕ). «Отечество» вырăнне Митта Ваçлейĕ «аттелĕх» теме сĕннĕччĕ. Г.Юмарт //С-на, 1990, 390 с. Ăна Хĕрлĕ Çăлтăр, 1 степень Аттелĕх вăрçин орде-нĕсемпе... наградăланă. Н.Кушманов //Т-ш, 22.01.1998, 4 с. — Аттелĕх вăрçи (М.Юхма //Пике, 1991, 7 /, 24 с.); Аслă Аттелĕх вăрçи (ЧЕ, 1992, 21 /, 16 с.; К-ш, 27.04.1996; ХС, 25.09.1997; ТА, 2003, 2 /, 41 с.; ЧХ, 2003, 19 /, 1 с.); иртнĕ Аттелĕх вăрçи (Л.Таллеров //Х-р, 24.07.2001, 2 с.).>> http://samah.chv.su/s/аттелĕх

Çавăн пекех тата ак çакăнта пăхăр: http://termin.

Малалла...

Хальхи ачасем мӗнлине пӗлместӗп те анчах пирӗн вӑхӑтра шкулта вӗреннӗ чухне чӗлхе таврашӗнчи пӗр вӑйӑ пурччӗ — «сӑ»-пала калаҫасси». Мана хама апи (лит. чӗлхипе — анне :) ) вӗрентсеччӗ. Вӗсем вӗреннӗ чухне апла вылянӑ имӗш. Шкулта вара пӗрле вӗренекенсене вӗрентсеччӗ те пӗр хушӑ самай ҫапла калаҫса ҫӳреттӗмӗр: «Эснэсӗ паснян высныляма туснухатӑн-и?» (чӑвашла: Эсӗ паян выляма тухатӑн-и?). Шифрӗ кӑткӑс мар: пӗрремӗш уҫӑ саспалли хыҫҫӑн «сн» тата ҫав уҫӑ сасса хушмалла кӑна.

Малалла...