Хапăлласа кĕтсе илетпĕр

 

Ку сайтра эсир чăвашла çырнă хайлавсене тупма пултаратăр. Пур хайлава та авторĕ, çырнă çул тăрăх çăмăллăн тупма пулать. Ку архива ятарласа хатĕрленĕ — сире килĕшекен хайлавсене эсир ку сайтра та, уйрăммăн уçласа илсе те вулама пултаратăр.

Пӗлме: хайлавсем вырнаҫтармалли йӗрке.

 

Кĕнекесем

Ĕмĕр сакки сарлака. 4-мĕш томЮманлăхра çапла пулнăПограничниксемКуçа-куçăнКăвайт çутисемВăхăт таппиВăрман ачисем

Эрехшĕнех ан çунсам


Кирук матки Варвари

Куллен шырать чун варли.

Хăй вăл хĕрĕх пиллĕкре,

Чунĕ — çирĕм пиллĕкре.

 

Пурччĕ унăн упăшки —

Эрехшĕн çунаканни.

Тӳнсе кайрĕ кĕр енне,

Кĕрсе выртрĕ çĕр айне.

 

Халĕ арăм иртĕхет:

Ялан эрех юхтарать,

Арçынсене куç хĕсет,

Пĕрле пулма астарать.

 

Хаяр шĕвеке сыпсан

Чун каниччен алхасать.

Йĕркене кĕме ыйтсан

Тем каласа ылханать.

 

Бригадир пырса чĕнсен

Ятшăн хире тухкалать.

Ĕç укçи алла илсен

Унта-кунта чупкалать.

 

Эх, Варук, Варук, Варук,

Мĕншĕн санăн намăс çук?

Эрехшĕнех ан çунсам,

Ачусенчен вăтансам.

Тĕрĕкре пулманне пĕлтерем...


Тĕрĕкре пулманне пĕлтерем:

кунта курмăн ниçта вĕлтĕрен.

Шăрăхра курăксем те хăраççĕ,

пахчине-йывăçне шăвараççĕ.

 

Тĕлĕнтермĕш-ши çумăр çукки?

Анкара варринче – шыв сикки.

Хăш тĕлте палтлатать

тĕпсĕр танĕ? –

Пĕрĕхет сиплĕ чăртăк-фонтанĕ.

 

13.09.2007. Анкара. Кăнтăрла.

Ваçук пичче


Василий Иванова — ĕçпе вăрçă ветеранне асăнса, сума суса

Ваçук пиччем, Ваçук пиччеçĕм,

Нихçан эс тухмăн манăçа.

Ачалăхăн чунри пичечĕн

Эс кĕтĕн манăн пурнăçа.

 

Эс ир-ирех лаша кӳлеттĕн,

Пыраттăн пирĕн урампа.

Кăлтăртататчĕ пит килпетлĕн

Хăв янтăланă урапа.

 

Кашни çыннах сунаттăн сывлăх

Йăл-йăл кулса, пуçа тайса.

Ăш пиллĕх пулнă санăн сыхлăх,

Çи-пуç тирпейлĕ те таса.

 

Çапла, пире эс вăрататтăн

Кун сиктермесĕр, кашни ир.

Эс командир пек курăнаттăн —

Чи ятлă-сумлă бригадир!

 

Мана та эс ĕçе илсеттĕн,

Ем-ешĕлех шкул ачине.

"Эс паллă çын пулатăн", — теттĕн

Вуланă май сăввăмсене.

 

Эпир пулнах-тăр, тен, тăрлавлă

Хастар бригадира курах:

Улăм ури те шеп тăрланă,

Лавне те кӳлнĕ хамăрах.

 

Ялсем халь, шел те, йăлт пушаннă,

Утатăп тунсăх урампа.

Кăлтăртатмасть-çке эпĕ шаннă

Тахçан арканнă урапа.

Малалла

Тĕрĕкре пуçланчĕ рамазан...


Тĕрĕкре пуçланчĕ рамазан.

Аллаха кунта пит хисеплеççĕ.

Типĕре сывлăхсене сиплеççĕ,

мĕн пулать хăйне çын чармасан?

 

Халăха тĕн чăмăртатать кунта.

Вăл тăрать чĕлхешĕн те йăлашăн.

Чăваша чиркӳ пулас кунта

пулăшайĕ-ши хăй пек юлмашкăн?

 

Шкулĕнче сехет сахалтарах.

Ытларах ют чĕлхепе вулаççĕ,

ашшĕ-амăш чĕлхинчен кулаççĕ...

Манăн шухăш чăн ан пултăрах!

Ним пулмасть кашни тăрăшмасан.

Ачăрсемĕр чăвашла пĕлеç-и?

…Тĕрĕкре пуçланчĕ рамазан.

Чĕлхене кунта пит хисеплеççĕ.

 

12-13.09.2007. Анкара.

Кутамкаллă хĕрарăм


Пырать хĕрарăм, ватă-ватă.

Хыçра ун пысăк кутамкка.

Урисенче — резина атă.

Ăçтан килет? Ăçта танккать?

 

Унччен çемйийĕ пӳрт тулличчĕ,

Пулман хĕрарăм пĕр-пĕччен,

Ачи-пăчийĕ йышлă — çиччĕ,

Хурлаймăн: ăнăçлă, ĕçчен.

 

Мĕн кирлĕ — эртелпе пикеннĕ,

Çĕкленнĕ харăссăн, хастар.

Çан-çурăм ывăнса йĕпеннĕ —

Ĕç ырлăхне чӳхенĕ тар.

 

Асаилни кăна çав халĕ:

Кил-йыш саланнă — пулăшмасть.

Чакать пулсассăн та вăй-халĕ

Хĕрарăм канлĕх тупаймасть.

 

Ай, тумалли нумай-çке питĕ

Куллен-кун дача-пахчара.

Ӳркевленсен çум курăк витĕ,

Кураймăн кишĕр-хăяра.

 

Килте пурнать-ха ывăл-тĕпкĕч,

Çемйи пур унăн, ачисем.

Анчах ĕçрен вăл писнĕ — ĕçкĕç,

Чăлах пек — ылтăн аллисем.

 

Мăнуксенче те шанăç пĕчĕк,

Авмашкăн пилĕк хăнăхман.

Калатăн та — шăртланчăк, вĕчĕ:

Вĕсемшĕн дача — чĕр тăшман.

 

Килте хăйсем тӳрех ыйтаççĕ:

"Паян тутли мĕн пур çиме?"

Малалла

Лаш Таяпа


Василий Эктел çыравçа асăнса

Кашни çынна ăш туйăмпа

Кĕтсе илен, Лаш Таяпа.

 

Пит ятлă-сумлă çак яла

Аса илетĕп эп ялан.

 

Ку тăрăхра мĕн-ма тесен

Çуралнă ман манми туссем.

 

Сăвар е сăвăр, тен, пĕрех,

Куславккасем те, ав, пĕрлех.

 

Эктел те пирĕнпех эппин,

Умри кун-çулĕ ун — пин-пин!

 

Тăратăп эп пуç таюпа

Сан умăнта, Лаш Таяпа.

Чĕкеç çуначĕ пек çав куç харши...


Чĕкеç çуначĕ пек çав куç харши

компьютер хыçĕнчен

вĕçейрĕ тухрĕ,

пĕр ярăнчĕ кунтах,

çӳле пĕр ухрĕ.

Мана курсан çакскер хăрамĕ-ши?

 

Куç хӳрипе сăнатăп чипере.

Тахçан ăна эп курнă пек пĕрре.

Чăннипелех çак хĕрккене

пĕлеп-ши,

е яшлăха кăна аса илеп-ши?

 

Хирте чĕлтĕртетен ыраш ăрши

чĕреçĕм тĕпĕнчи чĕме вăратнăн,

вăл тĕлĕрен хĕлĕхсене хускатнăн

пулайрĕ çав çунат пек куç харши.

 

Чунпа çынсем ялан юлаççĕ çамрăк,

çунаççĕ те юрлаççĕ уншăн çеç.

Çапла шутларăм та

хайхи чĕкеç

вут пуççи пек компьютера вĕлт! чăмрĕ.

 

12.09.2007. Анкара. Каçкӳлĕм.

Çăлкуç


Ăçтан, мĕнле пуçтарăнса,

Пин-пин чул витĕр сăрхăнса,

Тумлам-тумламăн пухăнса

Çапла тухатăн-ши юхса?

 

Таçта-таçта, çĕр айĕнче,

Мăн кӳлĕ-тинĕс хĕрринче,

Çыран-стена хушăкĕнче

Çул тупрăн-ши пĕррехинче?

 

Апла пуçланнă е капла —

Антăлнă эсĕ малалла,

Анаталла е тăвалла,

Çитмешкĕн çак тавраналла.

 

Мĕнле халь ирĕклĕн юхан,

Çутта тухнишĕн савăнан,

Илемлĕ юрă шăратан,

Çынпа хавхаллăн калаçан!

 

Куллен ĕçетпĕр сан шывна,

Уçатпăр чĕрене-чуна,

Эс пур — сĕрме-и сăрана,

Илме-и кока-колăна?!

 

Чараймăп шухăша — каласшăн:

Тĕнче пилленĕ хăватушăн,

Виçесер пысăк юратушăн,

Çăлкуçăм, тав сăмахĕ йышăн!

Хăйма Энтрийĕ


Эпир унпа нумаях пулмасть суту-илӳ центре умĕнче тĕл пултăмăр.

Квас илес тесе шартарса пăхакан хĕвел айĕнче пиçĕхсе тăратăп. Пăчă, сывлама та çук сасçим.

Сасартăк тахăшĕ лап! тутарчĕ савук пек сарлака, йывар аллипе хул пуççирен. "Кам шуйттанĕ ашкăнать-ши ĕнте?" — шутлатăп тарăхса. Çаврăнса пăхрăм та... хам куçăма хам ĕненместĕп: Арлан Энтрийĕ!

Чылай çул каярах, хулари профессипе техника училищинчен вĕренсе тухнă хыççăн, эпир унпа пĕр заводра, пĕр цехрах ĕçленĕччĕ: эп — токарь, вăл — слесарь. Анчах нумаях тытăнса тăраймарĕ. Кĕçех ăна пĕр хушă аппаланкаланă хыççăн кутĕнчен тапрĕç: марш кунтан, эрех пăкки, шăршу-маршу ан пултăр!

Çавăнтанпа курманччĕ-ха эп Энтрие. Халь акă... Аçтан-муртан йăтăнса аннă вăл?

— Мĕн "хунарусене" ялкăштарса тăратăн, Макçăм, паллаймарăн-им?! — ахăрчĕ юлташ тени ылтан шăлĕсене кăтартса.

— Палласса палларăм та-ха... Ытла тăрук, пăр кĕтмен çĕртен пулчĕ те...

— Çапла, курманни çур ĕмĕр! Итле-ха, тăванăм, мĕн çухатнă эс кунта? Ма çак 30 градуслă шăрăхра хăвна ху çатма çинчи пулăлла ăшалатăн?

— Ара... арăм квас илме ячĕ те... — мăк-мак тукаларăм эпĕ самаях "хума" ĕлкĕрнĕ Энтрирен хăпас шутпа.

Малалла

Пурнăç — малалла


Юля аппама

Ачалăх иртрĕ пулнăн паçăр,

Эпир, тен, харсăр пулнăран.

Эс иртрĕн аллăран, аппаçăм,

Эп хам та иртрĕм аллăран.

 

Шух вăхăт: "Кĕт, ан кай-ха", — темĕ,

Хăй евĕр-çке кун-çул-кĕтрет.

Сана кĕтет Мамай тӳпемĕ,

Мана Чӳквар çырми кĕтет.

 

Мана кĕтет Туçи, Атнакĕр,

Шăнчас çăл куçĕ те кĕтет.

"Эс хамăр ен çынни, тăна кĕр, —

Кашни, — часрах килсем эс", — тет.

 

Тымарсене аплах касар-и,

Ан хăртăрах йăхри тымар.

Кĕтсен те тăван ял масарĕ,

Унта кайса выртма тăхтар.

 

Кун-çул хăй евĕр-çке, çапла çав,

Çавах вăй пур-ха ал-уран.

Эс иртрĕн аллăран, аппаçăм,

Эп хам та иртрĕм аллăран.

■ Страницăсем: 1... 725 726 727 728 729 730 731 732 733 ... 794