Чӑваш халӑх сайчӗн редакторне Аҫтахар (Николай) Плотникова Чӑваш Ен Элтеперӗн Олег Николаевӑн Тав хучӗпе чысланӑ.
Аҫтахар Плотниковӑн чӑваш халӑхӗшӗн туса ирттерекен капашсӑр пӗлтерӗшлӗ те ырми-канми ӗҫӗ-хӗлӗ пирки пурте пӗлмесен те пултараҫҫӗ. Пӗр пуслӑх ӗҫе хӑшӗсем пек ҫӗр тенкӗлле сутакан ҫын мар вӑл. Апла пулин те унӑн кулленхи тӑрӑшулӑхне асӑрхакансем те пур. Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев чӑваш чӗлхине цифровизацилессинче «Яндекс.Куҫаруҫӑна» 2020 ҫул пуҫламӑшӗнче чӑваш чӗлхи лекни пӗлтерӗшлине палӑртса хӑварнӑ. Кун пирки вӑл Инстаграмри хӑйӗн страницинче ҫырнӑ. Чӑн та, Николай Плотников ертсе пыракан ушкӑн малтанласа 250 пин ытларах мӑшӑр пухма пултарнӑ пулсан, паян ҫав цифра 1 миллионран иртнӗ.
Сӑмах май каласан, хастар чӑваш арӗ Тимӗр Тяпкин Аҫтахара «чӑвашсен Билл Гейтсӗ вӑл» тесе хаклать.
Эпир пӗлнӗ тӑрӑх, Николай Плотниковӑн тӑрӑшӑвне тивӗҫлипе палӑртмалла тесе ҫӳллӗ шайра сӑмах хускатакансем те пулнӑ.
Локдаун хыҫҫӑн кӑшӑлвируспа чирлекенсем нумайланма пултарӗҫ. Ҫапла пӗлтернӗ паян ЧР Элтеперӗ Олег Николаев Правительство ҫуртӗнче иртнӗ канашлура.
Элтепер каланӑ тӑрӑх, ҫынсем отпускран таврӑннӑ вӑхӑтра чирлекенсен йышӗ ӳсет. Аса илтерер: Чӑваш Енре юпан 30-мӗшӗнчен пуҫласа чӳк уйӑхӗн 7-мӗшӗччен ковид каникулӗсем пулнӑ. Хӑш-пӗр районта – юпан 26-мӗшӗнченех. Канмалли кунсем пулассине пӗлтернӗ чухне Элтепер ҫакна чирлекенсен йышӗ чактӑр, тухтӑрсене кӑшт ҫӑмӑлрах пултӑр тесе тунине пӗлтернӗ.
Ҫапах канашлура стационарсенче тата килте амбулатори мелӗпе сипленекенсен йышӗ пӗчӗккӗн чакса пынине палӑртнӑ. Больницӑсенче – 2,7 пин ытла, килте 6021 ҫын сипленет.
Чӳк уйӑхӗн 8-мӗшӗнчен QR-кодсӑр ӑҫта кӗртмӗҫ? Унччен кафе-ресторана, культура тата спорт учрежденийӗсенче кӗртместчӗҫ. Халӗ ку списока суту-илӳ центрӗсем, апат-ҫимӗҫ сутман лаккасем, правительство ҫурчӗсем кӗнӗ.
Ку йыша аптекӑсем, ветеринари аптекисем, ҫыхӑну салонӗсем, чи кирлӗ япаласем сутакан лавккасем (бензин, автопайсем, куҫлӑхсем, зоотаварсем, ритуаллӑ япласем) кӗмен. Ҫавӑн пекех ҫак документсӑр хӑна ҫурчӗсене, кану базисене, пансионатсене, санаторисене кӗртме ирӗк ҫук.
Аса илтерер: ЧР Элтеперӗ Олег Николаев QR-код режимӗ сахалтан та Ҫӗнӗ ҫулччен пулассине пӗлтернӗ.
Чӑваш Енре ковид каникулне тӑсма пултараҫҫӗ. Ыран кӑшӑлвирус сарӑлассине хирӗҫ кӗрешекен оперштаб ларӑвӗ иртӗ. Чӳк уйӑхӗн 8-14-мӗшӗсенче апат-ҫимӗҫ сутман лавккасене, парикмахерскисемпе илем салонӗсене ӗҫлеме ирӗк парӗҫ-и? Шӑп ҫавӑн чухне ку ыйтӑва татса парӗҫ.
Аса илтерер: юпа уйӑхӗн 30-мӗшӗнченпе республикӑра ковид каникулсем пуҫланнӑ. Хӑш-пӗр районта юпан 26-мӗшӗнченпех ӗҫлеме чарнӑ.
Ыран оперштаб ларӑвӗ иртсен хыпара телеграм-каналта пӗлтерӗҫ. Сӑмах май, ЧР Элтеперӗ Олег Николаев шкул ачисен каникулӗ тӑсӑлмассине пӗлтернӗ.
Паян Чӑваш Енри ял хуҫалӑхӗпе тирпейлекен промышленноҫра ӗҫлекенсем професси уявне пуҫтарӑннӑ. Правительство ҫуртӗнче вӗсене республика Элтеперӗ Олег Николаев патшалӑх наградисемпе чысланӑ.
«Кунта паян ял хуҫалӑх отраслӗнче тӑрӑшакан уйрӑмах тӑрӑшуллӑ, хӑйсен витӗмлӗ тӳпине хывнӑ (сирӗн пирки сирӗн ӗҫтешӗрсем тата коллективӑрсем, халӑх ҫапла шухӑшлать) ҫынсем пуҫтарӑннӑ», — ҫапларах палӑртса хӑварнӑ Элтепер.
Ял хуҫалӑхӗнче тата агропромышленноҫра ӗҫлекенсене вӑл уявпа саламланӑ.
Палӑртар: асӑннӑ отрасль ӗҫченӗсен професси кунне юпа уйӑхӗн иккӗмӗш вырсарникунӗнче палӑртаҫҫӗ-ха. Анчах пирӗн патра ӑна уй-хирти ӗҫе вӗҫленӗ хыҫҫӑн пуҫтарӑнаҫҫӗ.
QR-кодсем республикӑра хӑҫанччен пулӗҫ? Ӗнер ЧР Элтеперӗ Инстаграмра ирттернӗ тӳрӗ эфирта пӗлтернӗ тӑрӑх, йӗркене, ахӑртнех, Ҫӗнӗ ҫулччен те пӑрахӑҫламӗҫ.
Чӳк уйӑхӗн 8-мӗшӗнченпе Чӑваш Енре общество вырӑнӗсене вакцинациленнине ӗнентерекен кода кӑтартсен ҫеҫ кӗртеҫҫӗ. QR-кода кӑтартма телефон ҫук тӑк ӑна хут ҫине пичетлеме пулать.
Аса илтерер: юпа уйӑхӗн 11-мӗшӗнченпе республикӑра кӑшӑлвирус вӑйлӑ сарӑлма пуҫланӑран чару мерисем йышӑннӑ.
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев Правительство ҫуртӗнче Чӑваш наци конгресӗн пайташӗсемпе тӗл пулнӑ. Республика ертӳҫи ЧНКн Раҫҫейри чӑвашсен федераци шайӗнчи наципе культура автономийӗпе, ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен профильлӗ органӗсемпе килӗштерсе ӗҫлессине вӑйлатмаллине палӑртса хӑварнӑ. Ҫак ӗҫе чӑваш чӗлхине тата культурине аталантарас тӗллевпе пурнӑҫламалла.
Республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, пӗрлехи ӗҫ ЧНКн ӗҫне ҫӗнӗ шайра йӗркелеме, ирттерекен мероприятисемпе проектсен шайне тата калӑпӑшне ӳстерме май парӗ.
Чӑваш Енӗн вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министрӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлама Дмитрий Захарова шаннине Чӑваш халӑх сайчӗ унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: ку вырӑн Алла Салаевӑна министр пуканӗсӗр хӑварнӑ хыҫҫӑн пушаннӑччӗ. Паян вара Дмитрий Захарова министр дрлжноҫӗнче ҫирӗплетнӗ. Хушӑва республика Элтеперӗ Олег Николаев алӑ пуснӑ. Документа влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче вырнаҫтарнӑ.
Дмитрий Анатольевич унччен Шупашкар хула администрацийӗнче вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхӗнче ӗҫленӗ. Вӑл 1979 ҫулта Шупашкарта ҫуралнӑ. 2001 ҫулта И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнчен вӗренсе тухнӑ. Истори наукисен кандидачӗ. Хӑйӗн пӗлӗвне вӑл РФ Президенчӗ ҫумӗнчи Халӑх хуҫалӑхӗн тата патшалӑх службин Раҫҫей академийӗнче икӗ хутчен те ӳстернӗ. Ӗҫ биографине хула шкулӗсенчен пӗринчи истори учителӗнчен пуҫланӑ.
Чӑваш Енре чӳк уйӑхӗн 8-мӗшӗччен кӑшӑлвирус сарӑлнине пула суту-илӳ центрӗсем ӗҫлемеҫҫӗ. Апат-ҫимӗҫ лавккисем ҫеҫ уҫӑ. Зоолавккасене те хупнӑччӗ. Анчах ҫынсем кӑмӑлсӑрланнине кура-тӑр, ЧР Элтеперӗ Олег Николаев вӗсене хупни йӑнӑш пулнине пӗлтернӗ.
Паян Правительство ҫуртӗнче ку ыйтӑва сӳтсе явнӑ. Элтепер патне зоолавккасене уҫмалли пирки нумай ыйту килме пуҫланӑ. Ара, чӗрчунсене ҫитермелли хӑш-пӗр апата, препаратсене ахаль лавккара туянаймӑн. Ҫавна май Олег Николаев хушӑва улшӑнусем кӗртмеллине каланӑ.
«Вӗсем ятарлӑ лавккасем. Паллах, вӗсен ӗҫлемелле. Ку пирӗн йӑнӑш, ӑна часрах тӳрлетмелле», — тенӗ Элтепер.
Чӳк уйӑхӗн 2-мӗшӗнче 15 сехетре ЧР Элтеперӗ Олег Николаев тӳрӗ эфира тухӗ, кӑшӑлвируса пула йышӑннӑ чарусем тӗлӗшпе ыйтусене хуравлӗ.
«Кӑшӑлвируса пӗрле чарар!» ятлӑ эфира «Контактра» социаллӑ сетьре «Чӑваш Республики» ушкӑнра, Элтеперӗн Инстаграмри аккаунтӗнче кӑтартӗҫ. Олег Николаев ҫырнӑ пост айне ыйтусем хӑварма юрать.
«Кӑшӑлвируспа чирлесси ӳсет. Кунсерен 170 ҫын ытла чирлет. Стационарсенче 3,1 пин ытла ҫын сипленет. Чарусене, сывлӑх сыхлавне, вакцинацие пырса тивекен ыйтусене, ман пата кашни кун килекеннисене, сӳтсе явӑпӑр», - ҫырнӑ Олег Николаев аккаунтӗнче.
+12.5 °C