Ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Чӑваш Ен Правительствин ларӑвӗнче вӗрентекенсене ӗҫ укҫи тӳлемелли проекта пӑхса тухнӑ. Ҫамрӑк педагогсене пулӑшас тӗллевпе Правительство постановленине улшӑнусем кӗртме палӑртнӑ.
Ларура ҫулталӑк ӗҫленӗ ҫамрӑк вӗрентекенсене, 2016 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен ӗҫе вырнаҫнисене, пособи парас ыйтӑва та пӑхса тухнӑ. Вӗсене 10 оклад чухлӗ пама йышӑннӑ.
Пособие хӑш уйӑхран памалли пирки тавлашуллӑ самант та сиксе тухнӑ. 2016 ҫулхи ҫӗртме-ҫурла уйӑхӗсенче ӗҫе вырнаҫнӑ вӗрентекенсем те пур вӗт. Унашкаллисем республикӑра – 83 ҫын. Ҫавӑнпа, ЧР Вӗренӳ министерстви ӑнлантарнӑ тӑрӑх, 2016 ҫулхи ҫӗртмен 1-мӗшӗнчен ӗҫе вырнаҫнӑ ҫамрӑк вӗрентекенсене пособи тӳлеме йышӑннӑ.
Палӑртмалла: пӗр хутчен паракан пособи 54 пин те 800 тенкӗрен нумайрах пулмӗ.
Патӑрьелӗнчи тӗп вулавӑша кӗнеке вулакансенчен пӗри, Н.В. Кошелева, «Вӗсем ҫӗнтерӗве ҫывхартнӑ» кӗнекене парнеленӗ. Кӗнекене Патӑрьел районӗнчи Аслӑ Чемен шкулӗнче ӗҫленӗ, Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ учительсене халалланӑ. Вӑрҫӑран таврӑнсан та вӗсем хӑйсен пурнӑҫне вӗрентӳпе ҫыхӑнтарнӑ. Автор кӗнекене вӑрҫӑ паттӑрӗсем тата вӗсен тӑванӗсем каласа панӑ тӑрӑх ҫырнӑ. Ҫавӑн пекех, ветерансен дневникӗсемпе, тӑванӗсене ҫырнӑ ҫырусемпе, кивӗ хаҫатсемпе усӑ курнӑ.
Кӗнеке Шупашкарти «Ҫӗнӗ вӑхӑт» издательствӑра 2018 ҫулта пичетленсе тухнӑ. Авторӗ - Надежда Кошелева, Аслӑ Чементи вӑтам шкулти акӑлчан чӗлхи вӗрентекенӗ. Автор вӗрентӳпе ҫыхӑннӑ ӗҫсем те ҫырать. Надежда Васильевна — акӑлчан чӗлхипе 2 методика пособийӗн авторӗ.
Паян, ака уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Красноармейскинче республика шайӗнче иртекен «Чӑваш Енӗн ҫулталӑк воспитателӗ», «Чи лайӑх класс ертӳҫи», «Чӑваш Енӗн чи лайӑх вӗрентекенӗ», «Ҫулталӑкри чи лайӑх психолог педагог» тата «Ҫулталӑкри чи ӑста социаллӑ педагог» конкурссен районти тапхӑрӗсене пӗтӗмлетнӗ.
Район администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Трак тӑрӑхӗнче «Ҫулталӑкри чи ӑста социаллӑ педагог» ята Красноармейски вӑтам шкулӗн вӗрентекенӗ Арина Михайлова тивӗҫнӗ, «Ҫулталӑкри чи лайӑх психолог педагог» ята ҫак шкултах ӗҫлекен Елена Константинова ҫӗнсе илнӗ. Класс ертӳҫисен йышӗнче Трак вӑтам шкулӗн пуҫламӑш классен вӗрентекенне Валентина Лукинана ҫитекен пулман. «Пӗчӗк ҫӑлтӑр» ача пахчин воспитателӗ Галина Николаева «Ҫулталӑкри чи лайӑх воспитатель» пулса тӑнӑ.
«Чӑваш Енӗн чи лайӑх вӗрентекенӗ» ята ҫӗнсе илессишӗн вара Трак вӑтам шкулӗн физкультура учителӗ Валерий Чаховский тупӑшӗ — район шайӗнчи конкурсра вӑл чи маттурри пулнӑ.
Нумаях пулмасть Шупашкарти 47-мӗш вӑтам шкулта чӑваш чӗлхипе литературине верентекенсен республикӑри конкурсӗн финалӗ иртнӗ. Ҫӗнтерме 10 педагог, вӗсен шутӗнче Тутарстанри те пулнӑ, ӑнтӑлнӑ.
Вӗрентекенсем чӑваш чӗлхи урокне епле ирттернине кӑтартса панӑ, тӳресен умне чӑваш тумӗпе тухнӑ. Пуринчен ытла балл пухса Шупашкарти 40-мӗш шкулта ӗҫлекен Александр Степанов ҫӗнтернӗ. Каярах вӑл Мускавра иртекен наци чӗлхисен учителӗсен Пӗтӗм Раҫҫейри ӑсталӑх сехетӗнче хӑйӗн профессири пултарулӑхне кӑтартӗ.
Маларах Чӑваш халӑх сайчӗ пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Шупашкарта «Ҫулталӑк вӗрентекенӗ — 2018» конкурса пӗтӗмлетнине пӗлтернӗччӗ. Хулари 40-мӗш шкулта чӑваш чӗлхипе литература вӗрентекен Александр Степанов унта «Педагог дебючӗ» номинацире ҫӗнтернӗччӗ.
Ӗнер, пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, Шупашкарта «Ҫулталӑк вӗрентекенӗ — 2018» конкурса пӗтӗмлетнӗ. Хула шайӗнчи професси тупӑшӑвӗнче 12-мӗш вӑтам шкулӑн математика учителӗ Татьяна Андреева ҫӗнтерӳҫӗ пулса тӑнӑ.
Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, конкурса 17 педагог хутшӑннӑ. Конкурсӑн пӗрремӗш кунӗнче хӑйсен ӑсталӑхне кӑтартнӑ хыҫҫӑн финала кӗме 7 вӗрентекен тивӗҫли паллӑ пулнӑ. Вӗсенчен хӑшӗ-пӗри — лауреат, теприсем номинаци ҫӗнтерӳҫисем пулса тӑнӑ. 43-мӗш шкулти пуҫламӑш классен вӗрентекенӗ Елена Воробьева тата 44-мӗш лицейри хими учителӗ Екатерина Александрова лауреат ятне тивӗҫнӗ. Ыттисене номинаци ҫӗнтерӳҫисем пек чысланӑ. Ҫав шутрах — 40-мӗш шкулти чӑваш чӗлхипе литература вӗрентекен Александр Степанов та. Вӑл — «Педагог дебючӗ» номинаци ҫӗнтерӳҫи.
Ӗнер, пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Пӗтӗм ҫӗршыври «Чаплӑ интернет» конкурса пӗтӗмлетнӗ. Унта Шупашкарти 17-мӗш вӑтам шкулӑн информатика вӗрентекенӗ Игорь Чернов лауреат ятне тивӗҫнӗ.
Чӑваш Енӗн информполитика министерстви хыпарланӑ тӑрӑх, шкулпа ҫыхӑннӑ проектсен конкурсне хальхинче вӗренӳ тытӑмӗнчи интернет-технологисене халалланӑ. Вӗрентекенсемпе шкул ачисем конкурса хӑйсем ӑсталанӑ сайтсене, сайт пайӗсене, халӑх тетелӗнчи пӗрлешӳсемпе ушкӑнсене, компьютерпа кӗсье телефонӗ валли шухӑшласа кӑларнӑ сарӑмсене, ӑс-тӑна аталантаракан вӑйӑсене ярса панӑ. Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнчен пурӗ 180 проект ҫитнӗ.
Конкурса пӗтӗмлетнӗ май тӑватӑ ҫӗнтерӳҫе тата ҫичӗ лауреата палӑртнӑ. Шупашкарти вӗрентекен Игорь Чернов 9-мӗш класс ачисене информатика экзаменне тӗплӗ хатӗрленме май паракан сарӑмпа палӑрнӑ.
Ҫамрӑксен пӗрлешӗвӗсен хушшинче ирттернӗ Пӗтӗм Раҫҫейри конкурса пӗтӗмлетнӗ. Чи лайӑххисен йышӗнче Шупашкарти 44-мӗш лицей вӗренекенӗн Анастасия Стеньшинӑн проекчӗ те пур.
Вӑл хӑйӗн «Пластмасса савӑтсен хӑш-пӗр тӗсӗпе Ideonella sakaiensis бактерисен витӗмӗпе тепӗр хутчен ҫӗнӗлле усӑ курасси» проектне пурнӑҫа кӗртме 100 пин тенкӗлӗх грант ҫӗнсе илнӗ. Ку проекта хатӗрлесе ҫитерме ӑна биологипе экологи вӗрентекенӗ Оксана Яковлева пулӑшнӑ. Вӗсем пластмасса савӑтсене Ideonella sakaiensi бактерисен витӗмӗпе ҫӗнӗ пурнӑҫ парнелемелли аппаратӑн модельне шухӑшласа кӑларнӑ. Хайхи проекта пурнӑҫа кӗртнӗ май вӗсем ҫак аппарата ӑсталасшӑн. Проект тӗллевӗ вара — чӗрӗ организмсен витӗмӗпе пластмассӑран хӑвӑртрах урӑх япаласем тума вӗренесси.
Республикӑри пилӗк хулара та виҫӗ районта шкулта ӗҫлекенсен шалу фондне пӗчӗклетӗҫ. Кун пирки нарӑс уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Министрсен Кабинечӗн пуҫлӑхӗ Иван Моторин ятарлӑ хушу кӑларни пирки «Ман хула Шупашкар» портал пӗлтерет.
Ҫав хушура палӑртнӑ тӑрӑх, Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Ҫӗмӗрле, Канаш, Улатӑр хулисенчи тата Вӑрнарпа Шӑмӑршӑ районӗсенчи шкул ӗҫченӗсен шалу фончӗ пӗчӗкленӗ. Чи нумаййи Ҫӗнӗ Шупашкарсенне чакарӗҫ: 24,8 миллион тенкӗ. Ун хыҫӗнчен — Канаш (20,1 млн), Шупашкар (17,9 млн), Ҫӗмӗрле (5 млн), Вӑрнар районӗ (2,3 млн), Шӑмӑршӑ районӗ (997,5 пин) тата Улатӑр (770,7 пин).
Ҫав вӑхӑтрах республикӑра, пӗтӗмӗшле илсен, педагогсен шалӑвӗн фончӗ 105,5 млн тенкӗ пысӑкланӗ. Пуринчен те ытларах вӑл Патӑрьел, Тӑвай тата Комсомольски районӗсен ӳсмелле.
Ӗнер, раштав уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Пӗрремӗш каналпа иртнӗ «Что? Где? Когда?» ӑс-тӑн вӑййине Шупашкарти 18-мӗш шкулта акӑлчан чӗлхи вӗрентекен Ольга Тихонова ыйтӑвӗ телкеуравҫӑсен ушкӑннӗ вӑййӑн ӑстисене ҫӗнтерме пулӑшнӑ. Шупашкар хӗрарӑмӗн ыйтӑвне вӑйӑ 5:5 шутпа танлашнӑ хыҫҫӑн пачӗҫ.
Ольга Тихонова хӑй ыйтӑвне 2015 ҫултах хатӗрленӗ. Вӑл тӑсӑкла ҫемҫе теттепе ҫыхӑннӑ. Телевӑййа хутшӑнакансем ку тетте йӗлтӗре транспортра тӑхӑнтартмалли хатӗр тесе шухӑшларӗҫ. Анчах вӑл фонендоскоп (этемӗн шалти органӗсене итлесе пӑхмалли хатӗр) инструмента ачасенчен, вӗсем хӑрасран, пытарма шухӑшласа кӑларнӑ иккен.
Телекуравҫӑсен ушкӑнне кашнине 461 пин те 463-шер тенкӗ тивӗҫрӗ. Ҫав шутра — Шупашкарти Ольга Тихоновӑна та.
Чӳк уйӑхӗн 13-14-мӗшӗсенче Ҫӗмӗрлери 3-мӗш шкул ҫумӗнче хулари ҫамрӑк вӗрентекенсен «Вӗрентекен – яланлӑхах!» фестивалӗ иртнӗ. Ӑна акӑлчан вӗрентекенне Н.В.Юклановӑна халалласа йӗркеленӗ.
Ҫамрӑк педагогсем хӑйсен ӑсталӑхӗпе паллаштарнӑ. Кӑҫал унта Ҫӗмӗрле хулинчи вӗренӳ учрежденийӗсенче ачасене ӑс паракан 13 вӗрентекен хутшӑннӑ. Вӗсем икӗ кун урок ирттернӗ, жюри ҫамрӑк педагогсен ӗҫне хакланӑ. Кӑҫал конкурсра хушма пӗлӳ паракан педгогсем те тупӑшнӑ. Ку конкурса тата интереслӗрех иртме май панӑ.
Палӑртмалла: ку фестиваль Ҫӗмӗрле хулинче пиллӗкмӗш хут иртнӗ. Вӑл вӗрентӳре пӗрремӗш утӑмсем тӑвакан педагогсене уйрӑмах пулӑшать. Жюри вӗсен ӑсталӑхӗ ҫулран-ҫул ӳснине палӑртнӑ. Кашнинех грамотӑпа чысланӑ. Ҫӗнтерӳҫӗсене вара «Педагогика шухӑшӗсен тата вӗренӳ проекчӗсен ярмӑркки» фестивальте палӑртӗҫ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (17.06.2025 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, ҫумӑр ҫума пултарать, атмосфера пусӑмӗ 743 - 745 мм, 13 - 15 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Корольков Василий Антонович, истори ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доценчӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |