Паян, пуш уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн экономика политикин, агропромышленость комплексӗпе экологи енӗпе ӗҫлекен комитечӗн пуҫлӑхӗ Игорь Моляков ҫак тивӗҫрен хӑтарма ыйтса ҫырнӑ. Кун пирки «Правда ПФО» интернет-кӑларӑм хыпарлать.
Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти интересӗсене республика парламентӗнче хӳтӗлекен «халӑх тарҫи» комитет пуҫлӑхӗнчен кӑрма ыйтса заявлени ҫырса панӑ. Ҫапла майпа Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗнче кашни фракциренех пӗр пайташа та пулин должность памаллине шута илсе Игорь Моляков тивӗҫӗсене малашне Сергей Семенов депутат пурнӑҫласа пырӗ.
Палӑртса хӑварни вырӑнлӑ пулмалла, ҫитес вӑхӑтрах Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн черетлӗ сиссийӗ пулӗ.
ЧР Спорт министерствин тӗп бухгалтерӗ, финанспа экономика пай пуҫлӑхӗ ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑ тесе РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Прокуратура тӗрӗслевӗ хыҫҫӑн йӑлтах тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ. Министерствӑра ӗҫри мобильлӗ ҫыхӑнупа усӑ курма пултаракан ӗҫченсен списокӗ, вӗсем уйӑхне мӗн чухлӗ расхутламалли виҫе пур. Ҫак списока тӗп бухгалтер кӗмен.
Ҫапах вӑл 2017 ҫулхи раштавран пуҫласа кӑҫалхи нарӑсчен хысна укҫине телефон счечӗ ҫине хунӑ. Пӗтӗмпе – 18 пин тенкӗ.
Кунсӑр пуҫне унччен спорт министрӗ хысна укҫине темиҫе ҫул телефон счечӗ ҫине хунипе хуманнине тӗрӗслеҫҫӗ.
Нумаях пулмасть Мурманск облаҫӗн ертӳҫи Марина Ковтун отставкӑна панӑ. Кун хыҫҫн РФ Президенчӗ Владимир Путин РФ строительство министрӗн ҫумӗпе Андрей Чибиспа тӗл пулнӑ, ӑна облаҫе вӑхӑтлӑха ертсе пыма сӗннӗ.
Ҫапла майпа пирӗн ентеш Мурманск облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑха пурнӑҫлама тытӑннӑ. Палӑртмалла: Андрей Чибис 1979 ҫулта Шупашкарта ҫуралнӑ, 2001 ҫулта Мускав потребитель кооперацийӗн Шупашкарти филиалӗнчен «Юриспруденци» специальноҫпе вӗренсе тухнӑ.
Чибисӑн ӗҫ биографийӗ пуян. Тӗрлӗ ҫулта вӑл ваккатра, Рязань облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗн канашҫинче, Строительство департаменчӗн директорӗн ҫумӗнче тата ытти ҫӗрте вӑй хунӑ.
Паян, пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев Чӑваш Енӗн Раҫҫей Президенчӗ ҫумӗнчи полномочиллӗ представительне уйӑрса лартасси пирки ятарлӑ хушу алӑ пуснӑ. Яваплӑ должноҫе Раҫҫей Ял хуҫалӑх министерствинче ӗҫленӗ Петр Чекмарев йышӑннӑ. Кун пирки «Правда ПФО» интернет-кӑларӑм хыпарлать.
Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, Тутарстанра ҫуралса ӳснӗ Петр Чекмарев 2007 ҫултанпа Раҫҫей Ял хуҫалӑх министерствин ӳсен-тӑран ҫитӗнтерес енӗпе ӗҫлекен департаменчӗн ертӳҫинче вӑй хунӑ. Аслӑ пӗлӗве Хусанти патшалӑх ял хуҫалӑх институтӗнче илнӗ. Профессипе — агроном.
Палӑртса хӑварни вырӑнлӑ пулмалла, иртнӗ ҫул вӗҫӗччен Чӑваш Енӗн Раҫҫей Президенчӗ ҫумӗнчи полномочиллӗ представителӗ пулса Юрий Акиньшин ӗҫленӗ.
Паянтан пуҫласа Алексей Шурчанов депутат мар. Депутатсем куншӑн пӗр саслӑн сасӑланӑ.
Ҫакӑ Алексей Шурчанов ҫынна ултланипе ҫыхӑннӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарни пирки пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: 2018 ҫулхи раштавӑн 27-мӗшӗнче Шупашкарти Ленин районӗн сучӗ ӑна айӑплӑ тесе палӑртнӑ, 200 пин тенкӗ штаф тӳлеттерме йышӑннӑ. Шурчанов приговорпа килӗшмесӗр Аслӑ суда та ҫитнӗ, анчах кӑлӑхах.
Следстви тата суд акӑ мӗн палӑртнӑ ун чухне: 2015 ҫулхи кӗркунне Шурчанов кӗҫӗнни «Благодать» фирма директорне Игорь Нарышкина Патшалӑх Канашӗн депутатсен суйлавӗпе тӗп списока кӗртме шантарнӑ, унран 574 пин тенкӗ ыйтнӑ. Анчах хӑй шантарнине пурнӑҫламан.
Палӑртмалла: Алексей Шурчанов РФ Патшалӑх Думин депутачӗн Валентин Шурчановӑн ывӑлӗ.
Чӑваш Енӗн ял хуҫалӑх министрӗн ҫӗнӗ ҫумне ҫирӗплетнӗ. Ун пуканне 38 ҫулти Денис Паспеков йышӑннӑ. Денис Иванович ку должноҫе йышӑниччен «Госсорткомисси» ертӳҫинче ӗҫленӗ. Кун пирки «МК Чебоксары» хаҫат хыпарлать.
Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, Денис Паспекова ял хуҫалӑх министрӗн ҫумне лартасси пирки кӑларнӑ йышӑнӑва Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн ертӳҫи Иван Моторин паян, пуш уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ. Денис Паспеков Чӗмпӗр облаҫӗнчи Тимирязев поселокӗнче ҫуралнӑ. Хусан патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗнче вӗреннӗ. Вӑл — ял хуҫалӑх ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ. Раҫҫей Ял хуҫалӑх министерствинче тӗрлӗ должноҫре 10 ҫул ӗҫленӗ. Ӳсен-тӑран, механизаци, химизаци тата ӳсен-тӑрана хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен департамент директорӗн ҫумӗ пулнӑ. Пӗлтӗрхи кӑрлачранпа «Госсорткомисси» ертӳҫинче вӑй хунӑ.
Паян, пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн цифра аталанӑвӗн, информаци политикипе массӑллӑ коммникацисен министрӗн ҫумне ҫирӗплетнӗ. Ҫак должноҫа Екатерина Грабко йышӑннӑ. Кун пирки «Правда ПФО» интернет-кӑларӑм хыпарлать.
Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрах, информполитика министрӗн ҫумне Екатерина Грабкона лартасси пирки кӑларнӑ йышӑнӑва Министрсен Кабинечӗн пуҫлӑхӗ Иван Моторин алӑ пуснӑ. Ку должноҫе лариччен вӑл асӑннӑ министерство ертӳҫин пулӑшуҫи пулнӑ.
Палӑртса хӑвармалла, Екатерина Грабко Светлана Каликова вырӑнне йышӑннӑ. Светлана Каликовӑна нумаях пулмасть министр ҫумӗнчен кӑларса Чӑваш кӗнеке издательствин директорне лартнӑччӗ. Халӗ информполитика министрӗн Михаил Анисимовӑн икӗ ҫум: Юлия Стройкова тата Екатерина Грабко.
Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗн Пуҫлӑхӗ Юрий Васильев ЧР парламенчӗн пуш уйӑхӗн 7-мӗшӗнчи черетсӗр сессийӗнче учительсемпе врачсен шалӑвӗ пирки ӑнлантарнине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, республикӑри пысӑк пуҫлӑх Григорий Данилов депутат вӗрентекенсен шалӑвӗ РФ Президенчӗн ҫу уйӑхӗнчи хушӑвӗнче палӑртнӑ индикатортан пӗчӗкрех тесен трибуна умне тухрӗ. Шалу пирки ӑнлантарнӑ чух вӑл ҫур ставкӑпа ӗҫлекен вӗрентекенсен шалӑвӗ пӗчӗккине палӑртрӗ, ӗҫчен учительсемпе врачсен шалӑвӗ аваннине ҫирӗплетрӗ.
Ку хыпар тӗрлӗ МИХра хӑвӑрт сарӑлнӑ, ҫав шутра — Раҫҫейри информагентствӑсенче те.
Ӗнер ҫӗрле, 20 сехет те 58 минутра, ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче «Средства массовой информации грубо исказили смысл выступления Руководителя Администрации Главы Чувашской Республики на сессии Госсовета Чувашии» (чӑв. Массӑллӑ информаци агентствисем Чӑваш Республикин Элтеперӗн Администрацийӗн Ертӳҫи Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗнче тухса каланине кӑнттаммӑн ылмаштарнӑ) хыпар вырнаҫтарнӑ. Унта Юрий Васильев «кахал» сӑмахпа усӑ курманнине (хӑш-пӗр МИХ ҫавӑн пек ҫырнӑ курӑнать.
Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн сессийӗceне ялан ҫӳрекенсемпе парламент ларӑвне тӗнче тетелӗнчи трансляци вӑхӑтӗнче итлекенсем унти тавлашусене хӑнӑхнӑ пулӗ. Oппозици шутланакан партисен пайташӗсене тепӗр «халӑх тарҫисемех» пӳлме хӑтланнине сиснех ӗнтӗ.
Ӗнер иртнӗ сессире те ҫaвӑн пек самантсем пулкаларӗҫ.
Раҫҫей Федерацийӗнчи коммунистсен партийӗн пайташӗ Григорий Данилов, aкӑ, хысна тытӑмӗнчисен шалӑвне ӳстерес ыйтупа профильлӗ министрсене итлес ӗмӗтлине пӗлтерчӗ.
Чӑваш Енӗн Элтеперӗн парламентри элчи Юрий Васильев министрсене коммунистсемпе уйрӑммӑн тӗл пултарма та хирӗҫ мар тесе каларӗ.
Ҫaв вӑхӑтрах Шупашкарти ҫӑкӑр савучӗсенчен пӗрин пуҫлӑхӗ, ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Юрий Кислов, министрсене хӗрхенчӗ-ши... Вӑл «министрсене ыйтусене хуравлакан арҫын ачасене ҫaвӑрасран» регламента тӳрлетӳсем кӗртме сӗнессине систерчӗ.
Чӑваш халӑх сайтне эпӗ ирӗкӗ площадка пек куратӑп. Ҫавна май ман принцип: килӗшеҫҫӗ-и хама ҫыраканӑн шухӑшӗсем е ҫук — эп лартмаллах тесе шутлатӑп. Теприсем манпа килӗшесшӗнех мар — ҫав-ҫавах пур материал та пичете юрӑхлӑ пулма пултараймасть теҫҫӗ.
Вырнаҫтарма чаракан сӑлтавсем чылай — калӑпӑр, материал ҫывӑх ҫын пирки пырать, ӑна япӑх енчен сӑнласа парать (хӑвӑрӑн юратнӑ ҫыннӑр пирки япӑххине илтме тата йышӑнма йывӑррине пурте пӗлеҫҫӗ пуль). Е политика тӗлӗшӗнчен тивӗҫтермест — паянхи ҫулпуҫсен тӗллевне хирӗҫ пырать. Унсӑр пуҫне пахалӑхсӑр материалсем те пулма пултараҫҫӗ — вӗсене те пичетрен хӑтармалла имӗш. Сӑмах кунта, калӑпӑр, альтернативлӑ майпа йӗркеленнӗ шухӑшсем пирки (кусен шутне, калӑпӑр, эпӗ «чӗлхе вӑййине» кӗртетӗп — тӗрлӗ ют сӑмахсене чӑваш чӗлхинчен пулса кайнӑ тесе ӗнентерме хӑтланнине). Тӑваттӑмӑшӗсем кӑмӑл-сипет тӗлӗшпе вырӑнлӑ мар пулма пултараҫҫӗ — пӗри теприн ҫине кӳреннӗ те ун пирки тем те пӗр шыраса тупса ҫавна кӑларса тӑратма хӑтланать, мӗнле те пулин майпа ятне варалама тӑрӑшать.
Хыпарсене илес пулсан — кунта нимӗнле йывӑрлӑх та ҫук.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (08.05.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, 7 - 9 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Шпилевский Сергей Михайлович, Атӑл тӑрӑхӗнчи археологине, авалхи историне тӗпченӗ вырӑс историкӗ ҫуралнӑ. | ||
| Адрианов Николай Константинович, пӗрремӗш чӑваш тухтӑрӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Фандеев Георгий Егорович, чӑваш кӗвӗҫи, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Мокеев Матвей Васильевич, патшалӑх тата общество ӗҫӗн паллӑ ӗҫченӗ вилнӗ. | ||
| Цаплина Раиса Ионовна, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Ҫӗнӗ Пӑвара историпе тӑван ен тата этнографии музейне уҫнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |