Чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи вулавӑшсенче «Ҫулталӑкри кӗнекене суйлатпӑр» акци старт илнӗ. Вӑл кӑҫалхипе иккӗмӗш хут иртет.
Акципе килӗшӳллӗн, ҫынсем аслисен тата ачасен хушшинче чи нумай вуланакан кӗнекене суйлаҫҫӗ. Ҫакна сасӑлав мелӗпе палӑртаҫҫӗ.
Юратнӑ хайлавшӑн районти тӗп вулавӑш сайтӗнче сасӑлама пулать.
Онлайн-сасӑлав чӳк уйӑхӗн 30-мӗшӗччен иртӗ. Акци пӗтӗмлетӗвӗпе раштав уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ҫак сайтрах паллашма май пулӗ.
Пӗлтӗр А.Павловскаян «Вӗренӗ шывӗ те пылак» кӗнеки чи нумай сасӑ пухнӑ. Уншӑн 234-ӑн сасӑланӑ. Вулакансене романри сюжет, чӑваш хресченӗн пурнӑҫне ҫутатни килӗшнӗ.
Суйлава ҫынсене кайтарттарас тесе темле меслетпе те усӑ курни пирки калаҫнине илтме тивет. «Пире ирхи тӑхӑр сехетрен кая юлмасӑр суйлав участокне ҫитме, кайран ҫавӑн пирки пуҫлӑх хӑйне шӑнкӑравласа пӗлтерме хушрӗҫ», — терӗ пӗлӗшӗм. «Кайса килме пулӗ-ха. Манӑн арӑмӑн ӗҫӗнче вара камшӑн сасӑланине ӳкерсе илсе пуҫлӑх хӑй патне ярса пама ыйтнӑ», — сӑмахланчӗ вӑл малалла. Те чӑннипех ҫавӑн пек пулнӑ ӗнтӗ, те юри пакӑлтатаҫҫӗ — тытман вӑрӑ вӑрӑ мар тенешкел, тет хыҫҫӑн каяймӑн...
Хусанта вара суйлавҫӑсене сасӑлаттарма хастар хутшӑнтарас тесе сулӑ валеҫнӗ. Ӑна суйлава пыракан ҫынсене панӑ. «Эпӗ сасӑларӑм», — тесе ҫырнӑскере кӑтартсан общество транспортӗнче ҫав кун тӳлевсӗр ҫӳреттернӗ, патшалӑх музейӗсене тата Хусан-арена стадиона пӗр тӳлеттермесӗр кӗртнӗ. Суйлав ячӗпе тӗрлӗ ҫӗрте массӑллӑ мероприятисем ирттернӗ. Каҫхине Хусанта Елка, Лев Лещенко тата Салават Фатхетдинов концерт кӑтартнӑ. Унтан Хусанта салют кӗрлеттернӗ.
Чӑваш Енре суйлавӑн малтанхи пӗтӗмлетӗвӗсем паллӑ. Республикӑн Тӗп суйлав комиссийӗн ертӳҫи Александр Цветков паян ирхине ҫав цифрӑсемпе паллаштарнӑ.
Чӑваш Енӗн Элтеперӗ пулас тесе кӗрешӗве тухнисенчен хальхи вӑхӑтра республикӑна вӑхӑтлӑх ертсе пынӑ Михаил Игнатьев ҫӗнтерни сисӗнет. Протоколсен 90 ытла процентне тишкернӗ хыҫҫӑн Михаил Васильевичшӑн суйлава хутшӑннисенчен 65 проценчӗ сасӑлани курӑнать. «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти тӑратнӑ Олег Николаев кандидат 15 процент пухнӑ. Валентин Шурчанов коммунистшӑн суйлавҫӑсен 12 проценчӗ сасӑланӑ.
Шупашкарти Депутатсен пухӑвне пӗрлехи округпа «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти кандидачӗсем 50 процент йышӑннӑ. Иккӗмӗш вырӑнта — коммунистсем (15 процент), виҫҫӗмӗшӗнче — «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей" (12 процент), либерал-демократсем 8 процент пухнӑ. Ҫӗнӗ Шупашкарти икӗ округра «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти кандидачӗсем ҫӗнтернӗ, пӗринче — партире тӑман кандидат.
Паян пирӗн республикӑра та суйлав иртни пирки эпир пӗлтернӗччӗ. Официаллӑ пӗлтернине ӗненсен кӑнтӑрла иртни 15 сехет тӗлне суйлавҫӑсен 43,61 проценчӗ суйлава хутшӑннӑ.
Суйлава уйрӑмах хастар хутшӑнаканнисем елчӗксем иккен. Кӑнтӑрла иртни виҫӗ сехет тӗлне елчӗксен 67,05 проценчӗ сасӑлав участокне ҫитсе килнӗ. Ҫӗмӗрле хулинче пурӑнакансем суйлав тесе участока васкамаҫҫӗ. Асӑннӑ вӑхӑт тӗлне унтисенчен 27,01 проценчӗ кӑна хӑйӗн гражданла тивӗҫне пурнӑҫланӑ. Аса илтеретпӗр, Чӑваш Енре 1184 суйлав участокӗ ӗҫлет. Вӗсем ҫынсене каҫхи сакӑр сехетчен кӗтеҫҫӗ. Манран нимӗн те килмест тесе лариччен хӑвӑр сассӑра вӑл е ку кандидатшӑн пама ӳркенмелле мар.
Чӑваш Енӗн Элтеперӗ пулма пирӗн республикӑра тӑватӑ кандидат ӗмӗтленет: Михаил Игнатьев («Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти кандидачӗ), Валентин Шурчанов (Пӗтӗм Раҫҫейри коммунистсен партийӗ), Олег Николаев («Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей»), Константин Солдатов (либерал-демократсен партийӗ). Вӗсем пурте суйлава хутшӑннӑ. Михаил Игнатьев ывӑлӗпе тата мӑшӑрӗпе суйлава ҫитсе килни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ маларах пӗлтерчӗ ӗнтӗ.
Чӑваш Енӗн Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев та, республикӑна ертсе пырас шухӑшлӑ ытти кандидат пекех, паян суйлава хутшӑннӑ. Суйлава Михаил Васильевич Шупашкарти Хусанкай ячӗллӗ Культура керменӗнче вырнаҫнӑ 629-мӗш номерлӗ суйлав участокне пынӑ. Пӗччен мар. Мӑшӑрӗпе тата ачисемпе. Унта вӑл хӑйӗн сассине тивӗҫлӗ тесе шухӑшлакан кандидатшӑн панӑ хыҫҫӑн журналистсен ыйтӑвӗсене хуравланӑ. Массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче ӗҫлекенсемпе калаҫнӑ май Михаил Игнатьев суйлав тивӗҫлӗ шайра иртессине шаннине пӗлтернӗ.
Суйлава Михаил Васильевич ачисемпе пырса иртни пирки пӗлтертӗмӗр те, унӑн ывӑлне Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссийӗнчен асӑнмалӑх парне панӑ. Ҫакна вӑл Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлаканӑн ывӑлӗ пулнишӗн мар, суйлава пӗрремӗш хут хутшӑннишӗн тивӗҫнӗ. «Паян эпӗ пӗрремӗш хут суйларӑм. Хама Раҫҫей Федерацийӗн чӑн-чӑн ҫынни евӗр туйса илтӗм», — тенӗ Михаил Игнатьев ывӑлӗ журналистсене.
Сӑнсем (7)
Паян пирӗн ҫӗршывра Пӗрлехи суйлав кунӗ, ҫав шутра пирӗн республикӑра та, иртнине пурте пӗлетпӗр. Ҫавна май Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссийӗ те суйлав пирки аса илтерет, республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче те суйлавпа ҫыхӑннӑ хыпарсем кӑна темелле паян. Миҫе сехет тӗлне халӑхӑн миҫе проценчӗ суйлава пыни пирки кашни район-хула хыпарласа тӑрать.
Аса илтеретпӗр, паян эпир Чӑваш Енӗн Элтеперне тата вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсене депутатсене суйлатпӑр. 317 муниципалитет пӗрлешӗвӗнче 3746 депутата суйламалла.
Республикӑн Тӗп суйлав комиссийӗ ирхи сакӑр сехет тӗлне 1184 суйлав участокӗ хӑйӗн алӑкне уҫни пирки пӗлтерчӗ. Тепӗр майлӑ каласан, кашни участоках суйлавҫӑсене йышӑнма хатӗр. Суйлав участокӗсем каҫхи сакӑр сехетчен ӗҫлеҫҫӗ.
Енчен те суйлав участокне шута илме тивӗҫ сӑлтава пула ҫитме май килмесен 14 сехетрен кая юлмасӑр кун пирки хӑвӑр участока ҫырса е сӑмахпа пӗлтермелле, вара киле пырса суйлаттарӗҫ.
«Ҫыхӑнура» (На-связи) интернет-портал суйлавпа ҫыхӑннӑ ыйтӑма вӗҫленӗ. Хӑйне вулакансем хушшинче портал «Республика Пуҫлӑхӗн суйлавӗнче эсир камшӑн сасӑлама палӑртатӑр?» тесе кӑсӑкланнӑ. Хуравланисенчен чылайӑшӗ Валентин Шурчанова кӑмӑлланине пӗлтернӗ.
Ыйтӑма 954 ҫын хутшӑннӑ. Вӗсенчен 40,99 проценчӗ Чӑваш Ене Валентин Шурчанова ертсе пыма шаннине палӑртнӑ. В. Шурчанов Раҫҫей Федерацийӗн коммунистсен партийӗн кандидачӗ пулнине аса илтеретпӗр. Коммунист хыҫҫӑн иккӗмӗш вырӑнта Олег Николаев пырать. Ӑна, аса илтерер, «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти кандидата тӑратнӑччӗ. О. Николаева Чӑваш Ене ертсе пыма форумрисенчен 20,23 проценчӗ шанать. «Эпӗ сасӑланӑ пулӑттӑм, анчах суйлава каймастӑп» текенсем те тупӑннӑ. Ыйтӑма хутшӑннисенчен ун йышшисем — 19,92 проценчӗ. Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Михаил Игнатьевшӑн сасӑлама хатӗррисем 11,11 процент тупӑннӑ. Либерал-демократсен партийӗнчен кандидата тӑратнӑ Константин Субботинпа тивӗҫлӗ канури Валерий Сапожниковшӑн сасӑ парас текенсем — 4,82 (Субботиншӑн) тата 1,57 (Сапожниковшӑн) процент.
Раҫҫейӗн Тӗп суйлав комиссийӗ «Раҫҫей патриочӗсем» партин регионти уйрӑмӗн кандидачӗсене Шупашкар хулин Депутатсен пухӑвне суйланма регистрацилеме хушнӑ. Ҫакна республикӑри Тӗп суйлав комиссийӗн талӑкра пурнӑҫламалла.
Суйлав бюллетенӗсене ҫавна пула Шупашкар хулинче васкавлӑн тепӗр пичетлеме тивӗ. Ҫапла вара Шупашкар хула Пухӑвне суйланма ултӑ парти мар, ҫиччӗн хутшӑнӗҫ.
«Раҫҫей партриочӗсене» Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссийӗ маларах парти списокне регистрацилеме килӗшмен. Республикӑри Тӗп суйлав комиссийӗ шутласа кӑларнӑ тӑрӑх, хайхисен алӑ пустарнӑ хучӗсене пӑрахӑҫламалли тивӗҫ хисеп виҫерен иртнӗ пулать. Ҫав вӑхӑтрах партин регионти организацийӗн ертӳҫи Владислав Cолдатов кунпа килӗшмен, ҫӗршывӑн Тӗп суйлав комиссине ҫӑхав ҫырса янӑ.
Чӑваш Республикин Элтеперӗн тата вырӑнти хӑйтытӑмлӑх органӗсен суйлавӗ авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче иртмеллине кашниех пӗлет-тӗр. Паянтан суйлама ирӗк параҫҫӗ. Анчах пурне ет мар. Шута илме тивӗҫ сӑлтав пулсан: командировкӑна тухса каймалла е канма урӑх вырӑна кайма палӑртнӑ е тата пульницӑна хумалла чухне сӑмахран.
Раҫҫей Федерацийӗн гражданӗсен суйлав тата референдума хутшӑнмалли правӑсен тӗп гарантийӗсем ҫинчен федераци саккунӗн 65-мӗш статйи суйлавҫӑсене авӑн уйӑхӗн 2-мӗшӗнчен пуҫласа 12-мӗшӗччен суйлама ирӗк парать. Ҫынсен хӑйсен пропискӑра тӑракан вырӑнти территори суйлав участокне палӑртнӑ вӑхӑтра пырса бюллетень илме, ку е вӑл кандидатшӑн маларах сасӑлама ирӗк пур.
Вырӑнсенчи суйлав комиссийӗсенче ӑнланман ыйту сиксе тухсан ӑна Чӑваш Республикин Тӗп суйлав комиссийӗ йӗркеленӗ «Хӗрӳ линин» (8352) 62-83-72 номерӗпе шӑнкӑравласа уҫӑмлатма пулать.
Авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче пирӗн республикӑра та суйлав иртесси пирки Чӑваш халӑх сайчӗ темиҫе хутчен те пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, ун чухне эпир республика пуҫлӑхне тата вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсене депутатсене суйлӑпӑр.
Суйлава хатӗрленнӗ май йӗркене пӑсакансем те тупӑнаҫҫӗ. Шупашкар район прокуратури ҫавӑн пек тӗслӗхе асӑрхани пирки пӗлтерет. Сарапакасси ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ суйлав прави ҫинчен калакан федераци саккунне пӑсни пирки прокуратурӑна систерекен тупӑннӑ. Ку фактпа прокуратура тӗрӗслев ирттернӗ те ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ вырӑнти ял тӑрӑхне депутата суйланас шухӑшлӑ кандидатсенчен пӗриншӗн алӑ пустарса ҫӳрени ҫиеле тухнӑ. Хастар пуҫлӑх пирки прокуратура пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ та суда ярса панӑ.
+20.3 °C