Ҫӗртме уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Шупашкарти «Олимпийский» (чӑв. Олимп) стадионта велоспорт-шоссе енӗпе Чӑваш Енӗн чемпионачӗ тата первенстви иртӗ. Ун вӑхӑтӗнче критериум енӗпе тупӑшӗҫ.
Чемпионата тата первенствӑна Шупашкарти, Ҫӗнӗ Шупашкарти, Вӑрмар, Ҫӗрпӳ, Патӑрьел, Канаш, Сӗнтӗрвӑрри районӗсенчен спортсменсенчен пуҫтарӑнӗҫ. Чӑваш Енӗн Физкультурӑпа спорт министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, 70 ытла ҫын пуҫтарӑнӗ.
Ӑмӑртӑва 15-16 ҫулсенчи хӗрсемпе каччӑсем, 17-18 ҫулсенчи юниорсемпе юниоркӑсем, арҫынсемпе хӗрарӑмсем хутшӑнӗҫ.
Спортсменсен 21-30 километр тӑршшӗне тупӑшма тивӗ.
Чемпионата хутшӑнакансене 10 сехет те 30 минутра регистрацилеме пуҫлӗҫ. Старта спортсменсем 11 сехетре тухӗҫ.
Чӑваш спортсменӗсем маунтинбайк енӗпе иртекен тӗнче кубокӗн черетлӗ тапхӑрне хутшӑнӗҫ. Кубокӑн виҫҫӗмӗш тапхӑрӗ Чехинчи Нове-Местӑра пулӗ. Ӑмӑрту ҫу уйӑхн 27-мӗшӗнче иртӗ.
Раҫҫейрен хутшӑнакан 10 спортсмен хушшинче Чӑваш Енрен те пур. Йышра — Олимп вӑййисен призерӗ, икӗ хут тӗнче чемпионки Ирина Калентьева, тӗнче чемпионачӗн, Тӗнче кубокӗн тапхӑрӗнчи андерсен (23 ҫула ҫитменнисене ҫапла калаҫҫӗ) йышӗнче палӑрнӑ Ольга Терентьева тата Руслан Боредский.
Рио-де-Жанейрора иртнӗ Олимп ваййине хутшӑннӑ чӑваш спортсменкине Ирина Калентьевӑна тата унӑн тренерне республика хыснинчен укҫа уйӑрса хавхалантарма йышӑннине Чӑваш халӑх сайчӗ хай вӑхӑтӗнче пӗлтернӗччӗ. Патӑрьел районӗнчи Нӑрваш Шӑхаль ялӗнче ҫуралса ӳснӗ спортсменка финиша ун чух 17-мӗш ҫитнӗччӗ.
Ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Раҫҫей банкӗ Футбол енӗпе иртекен тӗнче чемпионатне халалласа укҫа кӑларнӑ. Вӑл — полимертан. Банкнота номиналӗ – 100 тенкӗ. Тираж 20 миллиона яхӑн экземпляр тесе пӗлтереҫҫӗ.
Ҫӗнӗ укҫа кӑвакрах симӗс тӗслӗ. Укҫан пиччен енче пултаруллӑ вратарьсем пек пулма ӗмӗтленекен арҫын ача. Тӳнтер енче — ҫӗр чӑмӑрӗ евӗр футбол мечӗкӗ. Ун ҫинче Раҫҫей картти курӑнать. Футбола юратакансене Раҫҫей ялавӗн тӗсӗпе сӑнланӑ тата тӗнче чемпионачӗ иртекен хуласене асӑнса кайнӑ.
Футбол енӗпе тӗнче чемпионачӗ ҫӗртме уйӑхӗн 14-мӗшӗнчен пуҫласа утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗччен Мускав, Питӗр, Калининград, Волгоград, Хусан, Чулхула, Самар, Саранск, Дон ҫинчи Ростов, Екатеринбург тата Сочи хулисенче иртӗ.
Чӑваш Енре ача-пӑчан следж-хоккей ушкӑнне (чӑвашларах каласан, ҫуна ҫинчи хоккей) йӗркеленӗ. Ӑна «Атӑл» ят панӑ. Ун пек ушкӑн пирӗн республикӑра халиччен пулман.
Следж-хоккей ушкӑнӗ ҫинчен Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев правительство пайтӑшӗсемпе ӗнер ирттернӗ канашлура спорт министрӗ Сергей Шелтуков каласа кӑтартнӑ.
Шупашкарта следж-хоккей ушкӑнне йӗркелеме Ача-пӑча следж-хоккей лигипе Еленӑпа Геннадий Тимченкосен ыр кӑмӑллӑх фончӗн пӗрлехи проекчӗ май панӑ. Шӑпах ҫав проектпа килӗшӳллӗн ятарлӑ оборудовани, кирлӗ хатӗр-хӗтӗр уйӑрнӑ. Ушкӑна пуҫарма укҫа та панӑ.
Следж-хоккей ушкӑнӗсем хальлӗхе пирӗн ҫӗршыври тӑхӑр регионта ҫеҫ. Чӑваш Енри команда Шупашкарти спортпа хӑнӑхтару шкулӗнче ӗҫлет. Унта утас, ура ҫинче тӑрас енпе хавшак ачасене, 7 ҫултан пуҫласа 18 ҫул таранчченхисене, йышӑнӗҫ.
Тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче темле хыпар та пӗлме пулать. Вӗсенче паян Шупашкар районӗпе ҫыхӑннӑ виҫӗ хыпара асӑрхама тӳр килчӗ.
Вӗсенчен пӗринче Кӑрмӑш ялӗ сӑнарланнӑ, теприсенче — район центрӗ, Кӳкеҫ.
Кӑрмӑш ялӗнче нумай хваттерлӗ ҫуртсем те пур. Вӗсене «Новое село» (чӑв. Ҫӗнӗ ял) управляющи компани тытса тӑрать иккен. Анчах ҫӳп-ҫапа вӑхӑтра турттарса кайманнине пула контейнерсем тулса тӑкӑннӑ. Сӑн ӳкерчӗксен авторӗ — Александр Яичников ятлӑ ҫын.
Тепӗр хыпарта Кӳкеҫри тӑхӑр хутлӑ ҫӗнӗ ҫуртсенче пурӑнакансем аэфутбол выляма ачасем валли пӗчӗк уй тата волейбол лапамӗ хатӗрленине кӑтартнӑ. Ҫак ӗҫе вӗсем никама шанмасӑр хӑйсен пуҫарӑвӗпе тытӑннӑ. Ҫав вӑхӑтрах район центрӗнчи пӗр вырӑнта каснӑ йывӑҫ тураттисем сапаланса выртнине пӗлтернӗ.
Шахматла вылякансен пурнӑҫ тӑршшӗ вӑтамран ахаль ҫынсенчен вӑрӑмрах, вӗсем ҫичӗ-сакӑр ҫул ытларах пурӑнаҫҫӗ. Хӑш-пӗр чухне ку виҫе 14 ҫул таранах пысӑк. Кун пирки ӑсчахсем нумай пулмасть PLoS One журналта статья пичетлесе пӗлтернӗ.
«Эпир шахматҫӑ-гроссмейстер пурнӑҫӗ кӗскерех пулни пирки калакан халапӑн тӗрӗсмарлӑхне кӑтартрӑмӑр. Чӑннипе вӗсем ахаль ҫынсенчен самай ытларах пурӑнаҫҫӗ — хӑш-пӗр чухне ку виҫе нормӑран 14 ҫултан та иртет. Ку уйрӑмах Раҫҫейре палӑрать — ҫынсен вӑтам пурнӑҫӗ кӗске чухне», — ҫапларах пӗлтерет статьяра Мельбурн (Австрали) университетӗнчи ӑсчах Филипп Кларк. Хӑйсен тӗпчевӗнче вӗсем 1200 шахматҫӑ-гроссмейстер пурнӑҫне тӗпченӗ. Ҫав шута пурнӑҫран уйрӑлма ӗлкӗрнисем те кӗнӗ.
Чӑваш Ен спортсменкине Клавдия Афанасьевӑна дисквалификациленӗ, вӑл тӗнче чемпионатне лекеймест.
Пӗтӗм тӗнчери ҫӑмӑл атлетика федерацийӗ пирӗн ентешсӗр пуҫне Ольга Елиеевӑна, Юлия Липановӑна, Сергей Шарыпова, Сергей Широбокова нейтраллӑ спортсмен статусӗнчен хӑтарнӑ, хӑвӑрт утас енӗпе иртекен тӗнче чемпионатне кайма чарнӑ. Ӑмӑрту Китайри Тайцанра ҫу уйӑхӗн 5-6-мӗшӗсенче иртет.
Клавдия Афанасьева – Етӗрне районӗнчен. Вӑл Чӑваш Ен тата Мӑкшӑ Республикин чысне хӳтӗлет. Клавдия – спорт мастерӗ.
Ҫу уйӑхӗн 4-мӗшӗнче ҫӑмӑл атлетсем Ҫӗнӗ Шупашкарти "Грани" парнисемшӗн старта тухӗҫ. Ӑмӑрту А.Г. Николаев ячӗллӗ стадионта иртӗ. Спортсменсене вӑл шучӗпе 26-мӗш хут пуҫтарать.
Ӑмӑртӑва ҫулсерен 1500 ытла спортсмен хутшӑннине ӗнентереҫҫӗ. Унта 200 ытла команда пухӑнать. Пӗлтӗр ҫемье ушкӑнӗсем ҫеҫ 100 ытла пулнӑ.
Ӑмӑрту 10 сехет те 30 минутра пуҫланӗ. Шкул ҫулне ҫитменнисем старта чи малтан тӑрӗҫ. Ҫемье ушкӑнӗсем ӑмӑртӑва вӗҫлекеннисем пулӗҫ. Вӗсем 16 сезет те 45 минутра ӑмӑртӗҫ.
Ӑмӑртӑва савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура 14 сехетре уҫӗҫ. Ҫӑмӑл атлетсене 2-мӗш спорт шкулӗнчи арбитрсен профессионал ушкӑнӗ хаклӗ. Вӗсем — Паралимп вӑййисене, Раҫҫейӗн чемпионачӗсемпе первенствисене хутшӑнса опыт пухнӑ спортсменсем.
Чӑваш теннисистки Анастасия Иванова Бельгире иртнӗ ӑмӑртура бронза медаль ҫӗнсе илнӗ.
Чаваш Енӗн Спорт министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, Спа хулинче иртнӗ уҫӑ тупӑшура ҫамрӑк спортсменсем пӗчченшерӗн, икшерӗн, ушкӑнпа выляса ӑмӑртнӑ. Раҫҫейӗн чи вӑйлӑ 15 спортсменӗн йышӗнче республикӑри сӗтелҫи теннисӗн спорт шкулӗнче ӑсталӑха туптакан Максим Кабуркин, Анастасия Иванова тата Юлия Пуговкина пулнӑ. Вӗсене тупӑшусене Чӑваш Енӗн пӗрлештернӗ командин аслӑ тренерӗ Артем Уточкин тата Ирина Кириллова тренер хатӗрлеҫҫӗ. Палӑртар, Настя бронза медале 13 ҫула ҫитменнисен йышӗнче вӑй виҫсе выляса ҫӗнсе илнӗ.
Унсӑр пуҫне ҫакна та каласа хӑвармалла, Чӑваш Енӗн ҫамрӑк теннисисчӗсем Кубань ҫинчи Славянск хулинче ака уйӑхӗн 30-мӗшӗнчен пуҫласа ҫу уйӑхӗн 2-мӗшӗччен иртекен Раҫҫей первенствине хутшӑнӗҫ.
Хусанта спорт гимнастики енӗпе иртекен Раҫҫей чемпионатӗнче 150 гимнаст йышӗнче ӑмӑртса чӑваш каччи Владислав Поляшов бронза медаль ҫӗнсе илнӗ.
Чӑваш Енӗн Спорт министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ чемпионата Владиславсӑр пуҫне пирӗн республикӑран Полина Федоровӑпа Анастасия Яковлева хутшӑнаҫҫӗ. Вӗсем пурте ӑсталӑха Олимп резервӗсен 6-мӗш спорт шкулӗнче туптаҫҫӗ. Федерацин Атӑлҫи тӑрӑхӗн пӗрлештернӗ команди, пирӗн ентешсем шӑпах ун йышне кӗнӗ, ӑмӑртура тӑваттӑмӗш вырӑн йышӑннӑ.
Палӑртса хӑвармалла, чӑваш ҫамрӑкӗсем паян тата ыран иртекен тупӑшусене те хутшӑнаҫҫӗ. Чемпионата пӗтӗмлетнӗ хыҫҫӑн кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн 26-мӗшӗнче пуҫланса юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗччен Канадӑра иртекен тӗнче чемпионатне кам хутшӑнассине палӑртӗҫ. Апла пулсан чӑваш ҫамрӑкӗсен те ҫак йыша кӗме шанӑҫ пур.
+4.3 °C