Николай Иванович Ашмарин хатӗрленӗ «Чӑваш сӑмахӗсен кӗнекине» электронлӑлатас ӗҫ малалла пырать. Тин кӑна эпир 1-мӗш томне, тӗрӗслесе якатас тӗлӗшӗпе чи йывӑррине, «Электронлӑ сӑмахсар» сайтне вырнаҫтартӑмӑр. Ҫапла май халь унта пурӗ 12 том вырнаҫнӑ теме ҫирӗппӗн калама пулать. Тата тепӗр 5 томне электронлӑлатасси кӑна юлать. Пурӗ вырнаҫтарнӑ сӑмах статйисен йышӗ вара 33 пинрен иртрӗ.
«Чӑваш сӑмахӗсен кӗнекине» Чӑваш чӗлхин лабораторийӗ пурнӑҫлать. Ку ӗҫе Николай Иванович Ашмарин ҫуралнӑранта 150 ҫул ҫитнӗ тӗле вӗҫлес ӗмӗтлӗ (2020 ҫулхи юпан 4-мӗшӗнче пулӗ). Алина Ивановӑпа Михаил Саркӑмӑл тата ыттисем тӑрӑшнипе тӗллеве самай маларах пурнӑҫласса шанӑҫ пур. Пӗлтӗр сайта сакӑр том кӗртнӗ пулсан, кӑҫал тӑватӑ уйӑх хушшинче 4 хушӑнчӗ те ӗнтӗ.
Сӑмах май, «Электронлӑ сӑмахсарта» ытти улшӑнусем те пулса иртрӗҫ. Пӗрремӗшӗнчен вӑл уйрӑм сервер ҫине куҫрӗ (ку сервер хӑвӑртрах ӗҫлет), иккӗмӗшӗнчен эпир Михаил Иванович Скворцов хатӗрлесе кӑларнӑ «Социаллӑ сӑмахлӑхӑн вырӑсла-чӑвашла словарьне» тӳлевсӗр меле куҫартӑмӑр (шел те, тӳлевлӗ словарьпе усӑ курас тесе пӗр ҫын та абонемент туянмарӗ).
Эпир ӑсталанӑ электронлӑ сӑмахсарта паян ҫӗнӗлӗх хатӗрлерӗмӗр — малашне вӑл сӑмаха шыранӑ чухне ӑна ҫырнӑ май сайт пуххинче тӗл пулаканнисене сӗнӗ. Акӑлчанла ӑна suggest теҫҫӗ, вырӑсла — автодополнение. Ҫапла май эсир сӑмаха туллин ҫырмасӑр та пултаратӑр — кӑтартакан вариантсенчен суйласа илмелли кӑна юлать.
Тӗнче тетелӗнчи шыравҫӑсемпе усӑ курнӑ май эсир вӑл функционалпа паллашнӑ та пуль: эсир мӗн те пулин шырас тенӗ чухне «ӑслӑ» шыравҫӑсем сире ыттисем шыракан вариантсене сӗнеҫҫӗ. Эсир вара вӗсенчен хӑвӑра кирлине суйласа илме пултаратӑр. Пирӗн сайтри те ҫавнашкалах ӗҫлет. Енчен те эсир 3 саспалли таран ҫыртӑр пулсан малалли мӗнле пулма пултарассине электронлӑ сӑмахсар сайчӗ хӑйех сӗнет.
Унсӑр пуҫне ятарлӑ палӑртмасан шырав малашне статья ятӗнче те шалашӗнче те иртӗ. Унччен опцире ятра кӑна шырасси тӑратчӗ.
http://samah.chv.su адреспа вырнаҫнӑ электронлӑ сӑмахсарсен сайчӗпе малашне мобилла хатӗрсемпе — смартфонсемпе, планшетсемпе — ҫӑмӑлтарах усӑ курма май пулӗ. Сайт малашне вӗсене валли ятарлӑ калӑпланӗ — чи кирлӗ информаци малта, ытти хыҫалта вырнаҫӗ. Тепӗр май каласан эпир сайтра адаптацилле дизайн турӑмӑр.
Ку ӗҫе пурнӑҫлаканӗ — пӗрлӗхӗн пайташӗ Анатолий Миронов. Ҫӗнелнӗ хыҫҫӑн сайт епле ӗҫленине вӑл Apple iPhone, Android, Microsoft Phone карас телефонӗсенче тӗрӗслерӗ — пӗтӗмпех йӗркеллӗ пулнине пӗлтерчӗ.
Енчен те эсир Андроидлӑ смартфонпа усӑ куратӑр пулсан — сире валли ҫӗнӗ хыпар пур. Нумай пулмасть чӑвашла-вырӑсла словарӗн 3.0 версийӗ тухнӑ. Унта 25 пин ытла сӑмах кӗрет. Ӑна ӑсталакансенчен пӗр — Александр Андреев ҫамрӑк.
Ҫӗнӗлӗхсен йышӗнче сӑмахсене ҫӑмӑлтарах тупма май туса панине тата пирӗн электронлӑ сӑмахсар пулӑшнипе (унта Чӑваш халӑх сайчӗсӗр пуҫне «Хавал» пӗрлӗх те хутшанать) сӑмах пуххине тӳрлетнине асӑннӑ. Ҫавӑн пекех малашне вӑл приложени экрана айӑккӑн тытсан та чиперех ӗҫлемелле.
Чӑвашла-вырӑсла тата вырӑсла-чӑвашла сӑмах пуххине хӑвӑр смартфонӑр ҫине тӳлевсӗрех уҫласа илсе лартма пултаратӑр. Паянхи кун тӗлне статистика тӑрӑх ӑна тӗрлӗ ҫын пин ытла хут хӑйне валли лартнӑ.
1985 ҫулта тухнӑ М.И. Скворцов редакциленӗ 712 страницӑллӑ чӑвашла-вырӑсла словаре туянатпӑр. Пахалӑхне кура 400-700 тенкӗ тӳлеме хатӗр.
Ку словарьте, 1985 ҫулта «Русский язык» издательствӑра тухнӑскерте, 40 пине яхӑн сӑмах пулмалла теҫҫӗ. Унсӑр пуҫне ун ӑшӗнче 32 тӗрлӗ тӗслӗ таблица, ӳкерчӗксем пур. Словаре хатӗрлеме Андреев И.А.; Горшков А.Е.; Иванов А.И. тата ыттисем хутшӑннӑ.
Енчен те сирӗн килӗрте унашкал словарь пур пулсан, вӑл сирӗн ахаль, усӑ курмасӑр выртать пулсан — p-code@mail.ru адреспа, е 50-66-17 телефонпа пӗлтерӗр.
1971 ҫулта «Советская энциклопедия» издательствӑра тухнӑ «Русско-чувашский словаре» те туянатпӑр — уншӑн та ҫавнашкал хаках паратпӑр — 400-700 тенкӗ.
+2.3 °C