Шупашкарти пӗр аслӑ шкул вӗрентекенӗ явап тытӗ. Ҫӑмӑл мелпе пуяс килни ӑна суд сакки ҫине илсе ҫитернӗ. Кун пирки РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗн пресс-служби пӗлтерет.

Следовательсем тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх, 53 ҫулти вӗрентекен кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 15-17-мӗшӗсенче 46 студентран сӗтев илнӗ. Унӑн кӗсйине пӗтӗмпе 92 пин тенкӗ кӗнӗ. Студентсенчен кашниех 2-шер пин тенкӗ панӑ. Куншӑн вӗрентекен вӗсене хайӗн предмечӗпе зачёт лартса пама шантарнӑ.

Анчах вӗрентекенӗн ҫӑмӑл мелпе пуясси пулман. Кӑрлач уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ӑна йӗрке хуралҫисем тытса чарнӑ. Халь суд пулмалла.

Шупашкарти 4-мӗш гимназин экс-директорӗ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарни пирки сайтра пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: следстви версийӗ тӑрӑх, 2017 ҫулхи ҫуркунне тата ҫулла вӑл хӑйӗн пӳлӗмӗнче Шупашкарта пурӑнакан 7 ҫынран 180 пин тенкӗ сӗтев илнӗ, куншӑн вӗсен ачисене гимназие вӗренме илме шантарнӑ. Укҫа-тенке вӑл лару залӗнче лампа улӑштарма, акӑлчан чӗлхи кӗнекисене илме, Пӗлӳ кунне ирттерме тесе илнӗ.

Экс-директорӑн ытти хура ӗҫӗсем те тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ. Пӗлтӗрхи кӑрлач уйӑхӗнче вӑл пӗр ҫынран 24,7 пин тенкӗ илнӗ, шкулти столовӑй валли хатӗр-хӗтӗр илме тесе каланӑ. Ҫапла майпа директор хӑйне валли илнӗ сӗтел-пукан хакӗн пӗр пайне саплаштарнӑ.

Унччен экс-директор тӗлӗшпе 7 пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑччӗ. Пӗтӗмпе вӑл 204,5 пин тенкӗ сӗтев илнӗ. Халӗ экс-пуҫлӑха килте тытаҫҫӗ, унӑн иномаркине тата банк счечӗсене арестленӗ. Ӗҫе малалла тишкереҫҫӗ.

Республикӑри ҫуртсӑр ҫынсен социаллӑ адаптаци центрӗн экс-директорӗ Андрей Мякишев тӗлӗшпе тепӗр пилӗк пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Аса илтерер: унччен сӗтев илнӗшӗн (пӗтӗмпе 120 пин тенкӗ ытла) ун тӗлӗшпе икӗ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑччӗ.

Следстви версийӗ тӑрӑх, 2015–2017 ҫулсенче вӑл хӑйӗн тӑватӑ ӗҫченӗнчен 170 пин тенкӗ сӗтев ыйтнӑ. Унсӑрӑн хайхискерсен ӗҫ укҫине пӗчӗклетессипе е должноҫран кӑларассипе хӑратнӑ. Приют ӗҫченӗсем, паллах, хӑраса ӳкнӗ, хуҫа ыйтнине пурнӑҫланӑ.

Кунсӑр пуҫне 2016 ҫулхи ҫу уйӑхӗнчен пуҫласа пӗлтӗрхи ҫӗртмеччен вӑл пӗр ҫынна суя майпа ӗҫӗ илнӗ, ӑна пӗтӗмпе 66 пин тенкӗрен кая мар шалу тӳленӗ. Ҫав укҫаран ҫурри хуҫа кӗсйине кӗнӗ.

Следователь ыйтнипе экс-директора арестленӗ. Унӑн машинине те арест хунӑ. Пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.

Шупашкарти килсӗррисен тата ӗҫсӗррисен социаллӑ адаптаци центрӗн директорне сӗтев илнӗ тесе шанмаҫҫӗ. Ӑна хӑйне хупса хунӑ, «Фольксваген Поло» ҫӑмӑл автомашинине арестленӗ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» (чӑв. «Манӑн хула Шупашкар») портал пӗлтернӗ.

Респуьликӑри следстви управленийӗ хыпарланӑ тӑрӑх, хайхи арҫын хӑйне пӑхӑнса тӑракан икӗ хӗрарӑмран пурӗ пӗрле 120 пин тенкӗ ытла сӗтев илнӗ. Ӗҫрен кӑларса ярасран хӑраса пӗри — 2015 ҫулхи авӑн уйӑхӗнчен пуҫласа пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗччен, тепри иртнӗ ҫулхи кӑрлач-юпа уйӑхӗсенче шалӑвӑн пӗр пайне хуҫана парса тӑнӑ.

«Мой город Чебоксары» портал шутланӑ тӑрӑх, кунта сӑмах паянхи кун та ҫак должноҫе йышӑнакан Андрей Мякишев пирки пырать. Следовательсем уголовлӑ ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.

Шупашкарта 4-мӗш гимнази директорне ҫирӗплетес тӗллевпе конкурс ирттернӗ. Уголовлӑ ӗҫсем пуҫарнӑран должноҫран хӑтарнӑ хӗрарӑм вырӑнне халӗ Андрей Михайлова лартнӑ.

Унпа ҫывӑхрах паллаштарар, 1995-1998 ҫулсенче Андрей Михайлов тӗп хулари 18-мӗш тата Шупашкар районӗнчи Карачура шкулӗсенче учительте ӗҫленӗ. 1998 ҫулта ӑна асаннӑ шкул директорне уйӑрса лартнӑ. Ку должноҫре ҫулталӑк ӗҫленӗ хыҫҫӑн вӑл Шупашкар район администрацийӗн вӗрентӳ пайӗнче, ҫамрӑксемпе ӗҫлекен комитетра, Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх тата Вӗрентӳ министерствисенче, Патшалӑх Канашӗнче ӗҫленӗ.

Палӑртса хӑварар, гимназин унчченхи директорӗ Эльвира Казакова тӗлӗшпе ҫичӗ уголовлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Следовальсем шухӑшланӑ тӑрӑх, вӑл ачасене гимназие вырнаҫтарма ашшӗ-амӑшӗнчен сӗтев илнӗ. Халӗ ӑна килте хупса усрама йышӑннӑ.

Чӑваш Енӗн тӗп хулинче «ВАД» тулли мар яваплӑ обществӑран суд 1 миллион тенкӗ шыраса илме йышӑннӑ. Сӑлтавӗ те паллӑ: фирма учредителӗ республикӑн экономика аталанӑвӗн министерствин специалистне сӗтев панӑ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» портал пӗлтерет.

Чӑваш Енӗн прокуратури хыпарланӑ тӑрӑх, 2015 ҫулта хайхи фирма учредителӗ асӑннӑ министерствӑн должноҫри ҫыннине тепӗр ҫын урлӑ 100 пин тенкӗ панӑ. Уншӑн тӳре хайхи пӗрлешӗве тимӗр-тӑмӑр туса кӑлармашкӑн, упрамашкӑн тата сутмашкӑн лицензи пама шантарнӑ. Ҫапла майпа саккуна пасса укҫа тыттарнӑ тулли мар яваплӑ пӗрлешӗвӗн учредителӗ те, сӗтев илекен специалист та айӑплине миравай суд ҫирӗплетнӗ. Фирмӑн халӗ куншӑн 1 миллион тенкӗ кӑларса хума тивӗ.

Юсанмалли 1-мӗш колони пуҫлӑхӗн экс-ҫумӗ Ҫӗнӗ Шупашкар хулин сучӗ умӗнче явап тытнӑ. Ӑна сӗтев илнӗшӗн айӑпланӑ.

Следстви тата суд акӑ мӗн ҫирӗплетнӗ: кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 31-мӗшӗнче вӑл 25 пин тенкӗ тата 5, 5 пин тенкӗ тӑракан икӗ япала взятка илнӗ. Ҫаксене йӑлтах айӑпланнӑ ҫын, ҫав колонире лараканскер, тата унӑн пӗлӗшӗ панӑ.

Суд арҫынна 3 ҫуллӑха ирӗкрен хӑтарма йышӑннӑ. Ҫак вӑхӑта вӑл пӗтӗмӗшле режимлӑ колонире ирттерӗ. Кунсӑр пуҫне унӑн 92,5 пин тенкӗ штраф тӳлемелле.

Экс-ҫумӑн «шалти ӗҫсен подполковникӗ» ятарлӑ ята та туртса илнӗ. Вӑл йӗрке хуралӗн органӗсенче 2 ҫул ӗҫлеймӗ.

Шупашкарти 4-мӗш гимнази валли директор шыраҫҫӗ. Шкул пуҫлӑхӗ пулас текенсенчен хутсене чӳк уйӑхӗн 13-мӗшӗ таран йышӑнаҫҫӗ.

Вӑл ҫыннӑн «Патшалӑх тата муниципалитет управленийӗ», «Менеджмент», «Персонала ертсе пырасси» енӗпе пӗлӳ кирлӗ. Ертӳҫӗ должноҫӗнче 5 ҫултан кая мар ӗҫленине те шута илӗҫ.

Ку хыпара Шупашкар хула администрацийӗн

вӗрентӳ управленийӗ пӗлтерсе хӑйӗн сайтӗнче вырнаҫтарнӑ.

Аса илтерер, Шупашкарти 4-мӗш гимнази директорне ашшӗ-амӑшӗнчен сӗтев илнӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ку факта РФ Шалти ӗҫсен министерствин Шупашкарти управленийӗ экономика хӑрушсӑрлӑхӗ тата коррупципе кӗрешекен пайӗ ачасене шкула илнишӗн укҫа илнӗ тесе пӗлтернине эпир маларах ҫырнӑччӗ. Эльвира Казаковӑна килте арестлесе усрама йышӑннӑччӗ.

Ҫӗрпӳри районсен хушшинчи судпа медицина экспертизин бюро уйрӑмӗн унчченхи ертӳҫи ӗҫ тивӗҫӗсенчен иртнӗ тата ҫынсене улталанӑ, уйрӑмри санитаркӑсем ӑна саккунсӑр ҫак ӗҫе тума пулӑшнӑ тесе шанмаҫҫӗ. Уголовлӑ ӗҫе тишкерсе пӗтернӗ, суда ярса панӑ.

Следовательсем тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх, хайхи морг ертӳҫи пӗлтӗр ҫулталӑк тӑршшӗпех вилнӗ ҫынсен ӳтне пытарма хатӗрленӗшӗн укҫа илме юраманнине пӗлсе тӑрсах ахаль те пысӑк хуйхӑллӑскерсенчен сӗтев илнӗ. Укҫана вилнӗ ҫын тӑванӗсем юнашар вырнаҫнӑ ритуаллӑ таварсен лавккинче панӑ, унта уйрӑм сӗтел хушшинче дежурствӑри санитарка ларнӑ, укҫана шӑпах вӑл илнӗ. Тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх, ҫавсен хапсӑнчӑклӑхне пула 19 ҫын шар курнӑ. Вӗсем пурӗ пӗрле 83 пин тенкӗ тӳленӗ. Унсӑр пуҫне морг ертӳҫи Ҫӗрпӳ районӗн хӗрарӑмӗнчен амӑшне пытарма хатӗрленӗшӗн улталаса 4930 тенкӗ илнӗ.

Ҫапла хыпар «Сӗтев» («Взятка») хаҫат блогӗ пӗлтернӗ. Редакцие ӗнер Страсбург хулинчен шанӑҫ кӳрекен хыпар ҫитнӗ имӗш.

Темиҫе ҫул каялла Европӑри этем прависене хӳтӗлекен суда «Сӗтев» хаҫатра 2011 ҫулта чӑваш чӗлхине хӳтӗлесе «Покажи мне свой язык, и я скажу кто ты» публикаци кун ҫути курнӑччӗ. Ун хыҫҫӑн хаҫата экстремизм статьяпа айӑпларӗҫ. Айӑпӗ тӗрӗк тӗнчинче паллӑ Илле Иванов журналист ҫине лекрӗ, лешӗ статйине редакциленӗ ҫын кӑна пулнӑ пулин те.

Паллах, айӑплавра политика тата административлӑ йӗр питӗ вӑйлӑ сисӗнетчӗ — сӗтев илекенсене тупса палӑртакансене хӗстерме тӑрӑшни курӑнчӗ.

Айӑплав хыҫҫӑн редакци хӳтӗлев шыраса Страсбурга ҫыру янӑ, халӗ вара унтан хуравӗ ҫитнӗ. Европӑри этем прависене хӳтӗлекен суд «Сӗтев» хаҫат ҫӑхавне пӑхса тухма хатӗр. Ҫитес вӑхӑтра Европӑра «Эдуард Мочалов тата Илле Иванов Раҫҫее хирӗҫ» суд процессӗ пулӗ.