Шупашкарти «Кӑнтӑр» культура ҫуртӗнче Кино ҫулталӑкӗпе килӗшӳллӗн «Юрла, купӑс, янра, такмак!» конкурс иртнӗ. Унта вокал ансамблӗсем, купӑсҫӑсем, баянҫӑсем, такмак юрлакансем хутшӑннӑ.
Пурте икӗ тӗрлӗ хайлавпа сцена ҫине тухнӑ. Вӗсенчен пӗрне Раҫҫейре ӳкернӗ киноран пулине шӑрантарма тивнӗ. Иккӗмӗшне хӑйсен кӑмӑлне кура суйланӑ.
Куракансем конкурсҫӑсене ҫӑвар карсах итленӗ. Жюри пайташӗсене вара йывӑр килнӗ: кама суйламалла? «Инструменталист» номинацире Владимир Яковлев мала тухнӑ. «Вокалист» номинацире вара «Зарянка» вокал ансамблӗ 1-мӗш вырӑн йышӑннӑ.
Пуш уйӑхӗн 29-мӗшӗнче «Чӗрӗ уроксем» проектпа килӗшӳллӗн, Улатӑр хулинче Шупашкарти 5-мӗш гимназире вӗренекен ачасем пулнӑ.
Хӑнасем Улатӑрти таврапӗлӳ музейӗнче экспозицисемпе паллашнӑ. Унтан хулари паллӑ вырӑнсене ҫитнӗ.
Улатӑрсен авалхи йӑла-йӗрке упранса юлнӑ. Вӗсем типӗ вӑхӑтӗнче тӑри евӗр булка пӗҫереҫҫӗ. Ӑна хатӗрлес енӗпе «Караван» кафере ӑсталӑх класӗ иртнӗ. Хӑнасем чустана йӗтӗрпе якатса унран кайӑк евӗр ӑсталанӑ.
Хӑнасем мӑнастирсене те ҫитнӗ. Ку ҫулҫӳрев ачасемшӗн усӑллӑ пулнине гимнази директорӗ Инна Исаева та палӑртнӑ.
Проект старт илнӗ ӗнтӗ. Улатӑра шкул ачисем малашне те ҫитсе курӗҫ, унпа паллашӗҫ.
Кӑҫал Шупашкарта Ҫӗнӗ ҫул умӗн 25 метр ҫӳллӗш чӑрӑш лартсан чылайӑшӗ кӑмӑлсӑрланнӑ. Ара, ҫӗршывра кризис пырать, пирӗн вара 7 миллион тенке яхӑн парса елка туяннӑ. Ун ҫине пӑхсан чылайӑшӗн савӑнас мар, макӑрас килнӗ ахӑртнех.
Ҫак чӑрӑша туяннӑ организацие халӗ штраф тӳлеттерме йышӑннӑ. Сумми пысӑках мар та — ҫапах 20 пин тенкӗ. Кун пирки Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗн пресс-службинче пӗлтереҫҫӗ.
Чӑрӑша «Пултаруллӑ хула» АУ 6,6 миллион тенкӗпе туяннӑ. 4 миллион тенкине хула хыснинчен илнӗ, ытти — спонсортан. Кун тӗлӗшпе Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗ кӑсӑкланнӑ. Вӗсем ыйтнипе прокуратура тӗрӗслев ирттернӗ. Йӗркене пӑснине тупса палӑртнӑ вӑл. Ӑна юридици сӑпачӗн шайӗнче туяннӑ-мӗн. УФАС организаци директорне 20 пин тенкӗлӗх штраф тӳлеттерме йышӑннӑ.
Сӗтев илнӗшӗн явап тытма тивнине пӗлсе тӑрсах ҫак утӑма тӑвать хӑшӗ-пӗри. ЧР Экономика аталанӑвӗн министерствин экс-ӗҫченне Наталья Губинӑна шӑпах ҫакнашкал тӗслӗхшӗн айӑпласшӑн.
Следстви палӑртнӑ тӑрӑх, хӗрарӑм 2014 ҫулхи ҫурларан пуҫласа пӗлтӗрхи утӑ уйӑхӗччен Шупашкарта 80–200 пин тенкӗ сӗтев илнӗ. Ку ӗҫре унӑн пулӑшуҫи пулнӑ. Лешӗ сӗтевӗн 10 процентне хӑйне илнӗ.
Укҫа панӑшӑн ведомствӑн экс-ӗҫченӗ хура тата тӗслӗ металсене хатӗрлеме, ҫӗнетме, сутма ирӗк паракан лицензи тыттарнӑ. Следстви комитечӗ, ФСБ, ШӖМ ӗҫченӗсем тӑрӑшнипе ҫак хура ӗҫе тӑрӑ шыв ҫине кӑларма май килнӗ. Наталья Губинӑна черетлӗ взятка панӑ чухне тытса чарнӑ. Хӗрарӑма йӗплӗ пралук леш енне 12 ҫул таран ӑсатма, пысӑк штраф тӳлеттерме пултараҫҫӗ.
Шупашкарти 40-мӗш шкулта вӗренекен ачасем Калинин районӗн сучӗн залӗнче пулнӑ. Унта вӗсем валли экскурси ирттернӗ.
Шкул ачисем суд приговорне те итленӗ. Вӑл Шупашкарти пӗр кафере Ҫӗнӗ ҫул умӗн пӗлӗшӗн укҫипе докуменчӗсене вӑрланӑ.
Анчах суд залне пур ача та лекеймен. Унта юрист пулма ӗмӗтленекенсем ҫеҫ кӗнӗ. Ачасем кашни сӑмаха тимлӗн итленӗ.
Саша Майорова вара малтан кам пулассине пӗлмен. Кунашкал урокра пулса курнӑ хыҫҫӑн вӑл юриста вӗренме палӑртнӑ.
Сӑмах май, судра уҫӑ уроксем тӑваттӑмӗш ҫул иртеҫҫӗ ӗнтӗ. Унта лекессишӗн шкулсем черет те тӑраҫҫӗ. Кунашкал экскурсисем ачасене йӑнӑш утӑм тӑвасран та, тӳрӗ ҫултан пӑрӑнасран та сыхланма пулӑшаҫҫӗ.
Шупашкарта «Контрабас тӗнчи» пӗтӗм тӗнчери III фестиваль иртнӗ. Унта тӗнчери пултаруллӑ контрабасҫӑсем хӑйсен пултарулӑхне тата ҫак музыка инструменчӗн илемлӗ янӑравӗпе куракана тыткӑнланӑ.
Фестиваль кунӗсенче май тӗп хуламӑрти Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищинче Эрик Хансен тата Ростислав Яковлев маҫтӑр-класс ирттернӗ.
Эрик Хансен — контрабас профессорӗ. Вӑл АПШри Юта штатри Бригам ячӗллӗ университетри музыка шкулӗнче симфони оркестрӗн дирижерӗнче тӑрӑшать. Унсӑр пуҫне вӑл Юта оркестрӗн солисчӗ тата дирижерӗ.
Ростислав Яковлев — Пӗтӗм Союзри конкурс лауреачӗ, Питӗрти филармонин симфони оркестрӗн солисчӗ.
Фестиваль вӑхӑтӗнче асра юлмалла концертсем те иртнӗ. Вӗсенчен пӗри куракансене Шупашкарти филармони залне пухнӑ.
Шупашкарти «Энергия» ачасемпе ҫамрӑксен спорт шкулӗнче шашка уйрӑмӗнче ӑсталӑхне туптакан Артем Тихонов Раҫҫейри чи вӑйлӑ шашистсен йышне кӗнӗ. Вӑл ҫак кунсенче Ярославль облаҫӗнче иртнӗ ӑмӑртура палӑрнӑ.
Артем Тихонов 8 ҫул тултарман ачасен йышӗнче тупӑшнӑ. 7 ҫулти арҫын ача икӗ ушкӑнра ылтӑн медаль ҫӗнсе илнӗ. Сӑмах май, Артемӑн пӗрремӗш ҫитӗнӗвӗ мар ку. Вӑл — Раҫҫей, Европа тата тӗнче ӑмӑртӑвӗсен ҫӗнтерӳҫипе призерӗ. Пӗлтӗр Артем Раҫҫейре шашка енӗпе иртнӗ тупӑшӑвӑн ҫӗнтерӳҫисен йышне кӗнӗ.
Даниил Леонидова та палӑртмалла. Ҫак шкултах ӑсталӑхне туптаканскер пуш уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ. Ака уйӑхӗн 5-мӗшӗнче вара Раҫҫей шайӗнче каллех ӑмӑрту иртмелле. Унта Шупашкар чысне 12-ри Анастасия Павлова хӳтӗлӗ.
Мӗнле пурӑнать-ха сӑвӑҫӑ паянхи ҫӑмӑл мар саманара? Уҫӑ эфирта тухакан «Ирхи тӗпел» передачӑра чӑваш сӑвӑҫи, Раҫҫей Федерацийӗн ҫыравҫисен перлӗхӗн пайташӗ, Раҫҫей Федерацийӗн вӗрентӳ ӗҫӗн хисеплӗ ӗҫченӗ Федорова Любовь Михайловна пулчӗ. Вӑл передачӑна ертсе пыракан Марина Карягинӑпа поэзи шӑпипе ун пуласлӑхӗ ҫинчен пуплерӗ. Шупашкарти 1-мӗш гимназире чӑваш чӗлхи вӗрентекенӗ пулса вӑй хураканскер, чӑваш чӗлхи малашлӑхӗ ҫинчен те калаҫрӗ. Паллах, ӗҫе темле юратсан та йывӑрлӑхсемсӗр пулмасть. Ҫапах та Любовь Михайловна тӑван чӑваш чӗлхи нихӑҫан та пӗтмессе шанса калаҫрӗ.
Сӑмах май, Любовь Михайловна пушӑн 20-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Эпир ӑна ҫуралнӑ кун ячӗпе саламлатпӑр. Ырлӑх, сывлӑх, иксӗлми, телей, ҫитӗнӳсем сунатпӑр.
Йӗпреҫ районӗнчи вулавӑша Шупашкарти шкул ачисем Алексей Маресьев Совет Союзӗн Геройӗ пирки пӗлессишӗн пырса ҫитнӗ. Нарспи Васильева таврапӗлӳҫӗ Н.В. Смирнов сержант ячӗллӗ Шупашкарти 33-мӗш шкулта 5-мӗш «а» тата 5-мӗш «б» классенче вӗренекенсене А. Маресьев ҫуралнӑранпа кӑҫалхи ҫу уйӑхӗн 20-мӗшӗнче 100 ҫул ҫитнине аса илтернӗ май унӑн патӑрлӑхӗ пирки каласа кӑтартнӑ. Вӑрҫӑ вӑхӑтӗнчи кунсенчен пӗринче унӑн самолетсене персе антарсан малтан вӑл аманнӑ урипе пӗтӗм вӑя пухса, кайран хырӑмпа шуса 18 талӑк хушши фронт лини енне талпӑннӑ. Ҫав вӑхӑтра йывӑҫ хуппипе, ҫырлапа тӑранкаланӑ. Вӑрманта выртакан вырӑс салтакне Новгород облаҫӗнчи Валдай районӗнчи Плав ялӗнчи ашшӗпе ывӑлӗ вӑрманта халсӑрланса выртнине асӑрханӑ-ха, анчах вӑл сӑмах чӗнменрен нимӗҫ пуль тесе пӑрӑнса утнӑ. Кайран ӑна ҫав ялти икӗ арҫын ача, Сережӑпа Саша, асӑрханӑ. Сашӑн ашшӗ вырӑс летчикне яла илсе кайнӑ. Темиҫе эрне пӑхнӑ ӑна ял ҫыннисем. Тухтӑр пулманнипе кайран госпитале ӑсатнӑ.
Сӑмах май каласан, Нарспи Корниловна хӑй те кӑсӑклӑ ҫын. Вӑл таврапӗлӳҫӗ кӑна мар, педагогика ӗҫӗн ветеранӗ, тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ, халӑха вӗрентес ӗҫ отличникӗ, Йӗпреҫ поселокӗн хисеплӗ ҫынни.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Октябрьскинчи (Ӗсмелти) ача-пӑчан ӳнер шкулӗнче Элли Юрьев ячӗпе астӑвӑм каҫӗ ирттернине эпир пӗлтернӗччӗ.
Пурӑннӑ пулсан паллӑ художник ӗнер сакӑрвунӑ ҫул тултармаллаччӗ. Аса илтеретпӗр, Элли Юрьев — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ тата халӑх художникӗ, академик, К. Иванов ячӗллӗ Патшалӑх премийӗн лауреачӗ, Пӗтӗм Раҫҫейри геральдика обществин член-корреспонденчӗ. Красноармейски районӗнчи Кӗҫӗн Шетмӗре ҫуралнӑ.
Элли Юрьева асӑнса Патӑрьелти тӗп вулавӑшра «Выдающиеся люди Чувашии: Элли Юрьев» (чӑв. Чӑваш Енӗн паллӑ ҫыннисем: Элли Юрьев) кӗнеке куравӗ хатӗрленӗ. Унти материалсем тӑрӑх художник Чӑваш Енӗн Патшалӑх гербӗн тата Патшалӑх ялавӗн, Шупашкар хула гербӗн тата ялавӗн авторӗ пулнине те пӗлме пулать.
+8.1 °C