Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрта Илья Тукташ (Семёнов) ҫуралнӑранпа 115 ҫул ҫитнине халалласа литература каҫӗ иртнӗ.
Илья Тукташ — поэт-лирик, проза ӑсти, литературовед, фольклорист, куҫаруҫӑ. Эпир ӑна Чӑваш Республикин гимнӗн авторӗ пулнӑран та пӗлетпӗр.
Илья Тукташ 1907 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 3-мӗшнче Элӗк районӗнчи Мӑн Тукташ ялӗнче ҫуралнӑ. Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче вӑл ҫар корреспонденчӗ пулнӑ. Пурнӑҫран 1957 ҫулта уйрӑлса кайнӑ.
Вӑрӑм мар ӗмӗрӗнче паллӑ йӗр хӑварнӑ поэта асӑнса тӑван тӑрӑхӗнче музей уҫнӑ, Шупашкарта ун ячӗпе урам хисепленет.
Шупашкар районӗнчи Ишлей ялӗнче ҫуралса ӳснӗ Мария Кожевникова авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче 100 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Вӑл нумай ачаллӑ ҫемьере кун ҫути курнӑ. Ҫамрӑклӑхӗ вӑрҫӑ тӗлне лекнӗ.
Мария 8 класс пӗтерсен Шупашкарти коопераци техникумне вӗренме кӗнӗ, бухгалтер-экономист профессине алла илнӗ. 1940 ҫулта направленипе Хӗрлӗ Чутай районне кайнӑ. Вӑрҫӑ пуҫлансан ӑна окоп чавма янӑ. 1942 ҫулта Мария Кожевникова патне вӑрҫа кайма повестка килнӗ. Вӑл Ҫурҫӗр флотне лекнӗ. Киле 1946 ҫулта тин таврӑннӑ. Ҫав ҫулах Валентин Кожевниковпа пӗрлешнӗ. Вӗсем 2 ача ӳстернӗ. Мария Алексеевна - ӗҫ ветеранӗ, 47 ҫул вӑй хунӑ.
«Канаш ен» хаҫат тухма пуҫланӑранпа 20 ҫул ҫитнӗ. Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗн, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫурла уйӑхӗ – чылай хаҫатшӑн паллӑ уйӑх.
Канашсен хаҫачӗ ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 22-мӗшӗнче, 20 ҫул тултарнӑ.
Унӑн пӗрремӗш номерне 2002 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 22-мӗшӗнче кун ҫути кӑтартнӑ. Ун чухне хаҫат эрнере виҫӗ хутчен тухнӑ. Паян вӑл эрнере пӗр хутчен пичетленет.
«Канаш ен» унчченхиллех район тата ял ҫыннин пурнӑҫӗпе паллаштарать. Самана таппипе тан пырас тесе хаҫатҫӑсем тӗнче тӗтелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче хӑйсен страницисене хастар тытса пыраҫҫӗ.
Паян, ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, К.В. Иванов ячӗллӗ Литература музейӗнче «Телей алӑ ҫупса тӑнӑ чух…» курав уҫӑлнӑ. Ӑна чӑваш халӑх писателӗ Анатолий Кипечӗн 85 ҫулхи юбилейне халалланӑ.
Анатолий Кипеч — поэт, писатель, педагог, философ, общество деятелӗ. 1937 ҫулхи ҫурлан 10-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Чулкӑмакара ҫуралнӑ.
Вӑл чылай ҫул ӑслӑлӑх тата педагогика енӗпе ӗҫленӗ, республикӑри аслӑ шкулсенче философи, эстетика, педагогика енӗпе лекцисем вуланӑ. Литература анине пурнӑҫ мӗнне тарӑнрах ӑнлана пуҫласан ҫеҫ, хӗрӗхсенелле, сухалама тытӑннӑ. Унӑн пӗрремӗш калавне «Капкӑн» журналта 1976 ҫулта пичетленӗ.
Морис Яклашкин дирижёр паян, ҫурла уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, 75 ҫул тултарать. Вӑл Чӑваш патшалӑх академи симфони капеллин дирижёрӗнче ӗҫлет.
Морис Николаевич Тӑвай районӗнчи Чутей ялӗнче ҫуралнӑ. Канашри педагогика училищинче, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика институчӗн музыкӑпа педагогика факультетӗнче, Горький хулинчи М.И.Глинка ячӗллӗ патшалӑх консерваторийӗн дирижерпа хор факультетӗнче вӗреннӗ.
«Тутарсен симфони оркестрӗ пур. Эпир мӗнпе кая текен шухӑш Чӑваш патшалӑх телерадиокомпани хорӗнче ӗҫленӗ чухнех мана канӑҫ памастчӗ. Моцарт, Бах, Чайковский, Рахманинов, Римский-Корсаков тата ытти классик хайлавӗсене юрлаймастӑмӑрччӗ. 2000 ҫулта республика правительствине симфони оркестрӗ йӗркелеме пулӑшма ыйтрӑм. Пулӑшрӗҫ», — аса илнӗ вӑл интервьюсенчен пӗринче.
Морис Яклашкин — Чӑваш АССРӑн тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ, Раҫҫейӗн тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ, Чӑваш Республикин хисеплӗ ҫынни.
Утӑ уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн наци вулавӑшӗнче чӑваш поэчӗ, прозаикӗ, драматургӗ, Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Николай Теветкел (Петровский) 85 ҫул тултарнине халалласа литература каҫӗ иртнӗ.
Мероприятие культурӑпа ӳнер ӗҫченӗсем, ӑсчахсем, вулавӑш ӗҫченӗсем, вулакансем, ҫыравҫӑн ҫывӑх ҫыннисемпе тӑванӗсем хутшӑннӑ.
Библиотека директорӗ Роза Лизакова Николай Теветкел пултурлӑхне пысӑка хурса хакланӑ май «Теветкел Николай Александрович» ятпа поэтӑн юбилейӗ тӗлне вулавӑш ӗҫченӗсем библиографи указательне хатӗрленине пӗлтернӗ.
Николай Теветкел 1937 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Йӗпреҫ районӗнчи Савкка ялӗнче ҫуралнӑ. Унӑн тӗп кӑларӑмӗсен хушшинче ҫаксене асӑнса хӑварма пулать: «Хӗвел кӗлти», «Авӑн уйӑхӗ», «Янӑравлӑ тӳпе», «Сонетсем», «Сывлӑмпи», «Хура сулӑ», «Шурӑ ката» т.ыт.те.
Елчӗк районӗнчи Лащ-Таяпа ял тӑрӑхӗнчи Шӑмалак ялӗнче пурӑнакан тыл ветеранӗ Лидия Изекеева 90 ҫул тултарнӑ.
9 ача амӑшне (Лидия Петровна мӑшӑрӗпе Владимир Кузьмичпа 3 хӗрпе 6 ывӑл ҫуратса ӳстернӗ) вырӑнти тӳре-шара юбилейпе саламланӑ. Хӑнана вӗсем ҫӗршыв Президенчӗн Владимир Путинӑн саламӗпе ҫитнӗ.
90-ри хӗрарӑм паян та хастар. Вӑл кил-тӗрӗшӗнче тӑрмашать. Маларах вара хӗрарӑм общество ӗҫне хастар хутшӑннӑ. Унӑн мӑшӑрне те (вӑл 13 ҫул каялла пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ) вырӑнтисем хисепленӗ, арҫын ӑста платник пулнӑ.
Утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Карапаш ялӗнче пурӑнакан Анна Афанасьевна Рыбакова 100 ҫул тултарнӑ.
Анна аппа ҫак ялтах ҫуралса ӳснӗ, 20 ҫулта качча тухнӑ. Мӑшӑрне вӑрҫа ӑсатсан икӗ ачапа тӑрса юлнӑ. Анчах упӑшкине вӑл фронтран кӗтсе илеймен. Ачисене вӑл пӗчченех ӳстерсе ура ҫине тӑратнӑ, ывӑлӗпе хӗрӗшӗн тӗслӗх пулнӑ.
Халӗ Анна Афанасьевна хӗрӗпе Тамарӑпа пурӑнать. Тамара - тивӗҫлӗ канура, амӑшӗпе юнашар пулас тесе мӑшӑрӗпе иккӗшӗ Шупашкартан яла куҫса килнӗ.
Шупашкар хулинче пурӑнакан Роза Андреева нумаях пулмасть 90 ҫул тултарнӑ. Ачаранпах юрлама юратнӑскер вӑл паян та чун киленӗҫне пӑрахман. Унтан та ытларах — хора ҫӳрет.
Роза Андреева Шупашкар хулин халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центрӗнчи «Палан» клубӗн хастар пайташӗ.
Роза Андреевна Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Туктамӑш ялӗнче ҫуралнӑ. Шкул пӗтерсен вӑл педагога вӗренсе тухнӑ, каярах тепре пӗлӳ илнӗ хыҫҫӑн экскурсоводра та тӑрӑшнӑ. Педагогикӑри стажӗ — 51 ҫул.
«Палан» хорта Роза Афанасьевна 2012 ҫултанпа юрлать. Коллектив тӗрлӗ ҫӗре концертсемпе тухса ҫӳрет. Роза Андреева тӗрлӗ конкурсра ҫӗнтернӗ.
«Центрта мана килти пекех лайӑх. Кунта туссем нумай. Хора пула эпӗ нумай ҫӗнӗ юрӑ вӗрентӗм», – тет хастар хӗрарӑм.
Чӑваш Енри культура отраслӗнче чылай ҫул тухӑҫлӑ ӗҫлекен сӑвӑҫ, юрӑҫ, Чӑваш Республикин халӑх поэчӗ Светлана Асамат ҫинчен фильм ӳкерӗҫ.
«Чӑвашкино» киностуди «Ҫынсем-легендӑсем» ярӑмпа 2018 ҫултанпа документлӑ фильмсем ӳкерет, кашни кинокартинӑра сумлӑ пӗр-пӗр ҫын кун-ҫулӗпе паллаштарать. Ҫывӑх вӑхӑтра ун пеккине Светлана Асамата халаллӗҫ.
Фильм валли материалсем пухнӑ май ӳкерӳ ушкӑнӗ ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче поэтӑн тӑван тӑрӑхӗнче — Канаш районӗнче, тата Шупашкарти телебашня патӗнче видеокадрсем ӳкерсе илнӗ.
Фильма Светлана Асаматӑн 70 ҫулхи юбилейӗ тӗлне (поэт 1952 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Кайри Ӑнтавӑш ялӗнче ҫуралнӑ) хатӗрлесе ҫитересшӗн.
+14.3 °C