Нумаях пулмасть Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн артистки Надежда Демидова 50 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Кун пирки Чӑваш Енри Театр ӗҫченӗсен пӗрлешӗвӗ Фейсбукра паян пӗлтернӗ.

Надежда Демидова 1970 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑл ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑл Ф.П. Павлов ячӗллӗ Шупашкарти музыка училищинчи вокал уйрӑмӗнче вӗреннӗ, И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче вокал ӑсталӑхне алла илнӗ.

Чӑваш патшалӑх хор капеллинче, Чӑваш патшалӑх филармонийӗнчи «Ҫеҫпӗл» ансамбль солисткинче ӗҫленӗ. 2000 ҫултанпа Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче хор солистки пулса тӑрӑшать.

Паян, чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Елизавета Шайдукова (Кутускина) артистка 85 ҫул тултарнӑ.

Елизавета Шайдукова 1935 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Якунекасси ялӗнче ҫуралнӑ. Штанашри вӑтам шкултан вӗренсе тухсан Питӗр хулине тухса кайнӑ, икӗ ҫултан тӑван тӑрӑха таврӑннӑ. Ӑна Республикӑн куҫса ҫӳрекен театрӗн труппине ӗҫе илнӗ. Професси ӑсталӑхне хӑйӗн пекех ҫамрӑк актерсемпе – Вера Голубевӑпа, Илья Шайдуковпа – туптанӑ.

Хитре сӑнлӑ, уҫӑ сасӑллӑ, хитре юрлакан хӗре Ҫамрӑксен театрне ӗҫе илнӗ. Унта вӑл 1959-1997 ҫулсенче ӗҫленӗ.

Елизавета Шайдукова – Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ.

Иосиф Дмитриев

Кӑҫалхи раштав уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Иосиф Дмитриев-Трера асӑнса «Улах каҫӗ» ирттерме палӑртнӑ. Театрта пӗлтернӗ тӑрӑх, паллӑ режиссерӑн юратнӑ юррисене, вӑл лартнӑ спектакльсене аса илӗҫ.

Иосиф Дмитриев пӗрремӗш Улаха шӑпах пилӗк ҫул каялла, 2015-мӗш ҫулхи чӳк уйӑхӗн 3-мӗшӗнче «Первый современный национальный перфоманс «Ӳнер улахӗ» – «Вечерний Трер» ятпа Иосиф Александрович хӑй йӗркеленӗ.

Улаха театрпа хальхи эстрада ӳнерҫисене, сӑрӑ-ӳкерӳ-дизайн ӑстисене, сӑвӑҫсемпе журналистсене, ал ӑстисене чӗнеҫҫӗ. Мероприяти 18 сехетре пуҫланӗ.

Аса илтерер: пултаруллӑ режиссер пурнӑҫран йывӑр чире пула шӑп та лӑп икӗ ҫул каялла уйрӑлчӗ.

chuv-krarm.3dn.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхсен институтӗнче филологи енӗпе аслӑ ӑслӑлӑх ӗҫченӗ пулса тӑрӑшакан Петр Яковлев (Петӗр Яккусен) «Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» ята тивӗҫнӗ. Хушӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев паян алӑ пуснӑ. Ӗҫлӗ хута республикӑн влаҫ органӗсен порталӗнче вырнаҫтарнӑ.

Петӗр Яккусен 1950 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Красноармейски районӗнчи Упаҫырми ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑл ӑслӑлӑх ҫынни кӑна мар, поэт та. Унӑн шухӑшлавӗ хӑйне евӗр. «Хыпар» хаҫата вӑл: «Ӗлӗк ҫапларах, капларах пулнӑ», — тесе калани пирки хӑй шухӑшне пӗлтерни асра юлнӑччӗ. «Ӗмӗрсем иртсен те ҫын чун тӗлӗшӗнчен ылмашӑнмасть. Ырӑ ҫын ырах пулать, усалли усалах юлать», — тесе каланӑ поэт.

Тӗнчесен архивӗнчи сӑн

Никитӑпа Настя Тӗнчесем АПШра пурӑнаҫҫӗ. Аса илтерер: вӗсем 2019 ҫулта Ая ятлӑ хӗрӗпе велосипедпа ҫулҫӳреве тухнӑ, Европӑна ҫаврӑннӑ.

Тӗнчесем йыш хушӑнасса кӗтеҫҫӗ. Настя ҫурла уйӑхӗнче халӑх тетелне сӑнӳкерчӗк кӑларса лартнӑ, унта унӑн хырӑмӗ палӑрать.

«Эпӗ калаймастӑп: эпир АПШра юлӑпӑр-и е ҫук-и. Пулӑмсем хӑйсен йӗркипе пырӗҫ. Эпӗ Раҫҫей пирки ӗмӗтленетӗп, ҫӑв вӑхӑтра тунсӑхламастӑп (ҫынсемпе ҫутҫанталӑкшӑн кӑна). Ҫапла, тӗлӗнмелле. Маншӑн ку сериал сценарийӗ ҫырӑнса пӗтмен-ха», - тенӗ Настя.

Сергей Романов

Паян, чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн черетлӗ 45-мӗш сессийӗ иртнӗ. Унта пӑхса тухнӑ ыйтусем хушшинче республикӑра Этем правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен уполномоченнӑй кандидатурине сӳтсе явни те пулнӑ. Омбудсмен пулас кӑмӑллӑ ҫын — Сергей Романов.

Парламентӑн сессийӗнче пулнисем каланӑ тӑрӑх, Уполномоченнӑй пуканне йышӑнма ӗмӗтленекен ҫынна депутатсем видеоҫыхӑну мелӗпе итленӗ. Сергей Романов хӑйӗн биографийӗпе паллаштарса тӑман, анчах унчченхи омбудсменсен ӗҫне пысӑка хурса хакланине, хӑй те вӗсенчен юласшӑн маррине палӑртса хӑварнӑ.

Уполномоченнай кандидатурине Этем правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен ҫӗршыври омбудсмен пӑхса тухса ырламалла.

Республикӑн Правительство ҫуртӗнче тунтикунсерен иртекен палнеркӑна Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев СССР халӑх артисткине Вера Кузьминана черетлӗ ҫуралнӑ кунӗпе саламланинчен пуҫланӑ.

Чӑваш сценин хӑватлӑ ӑсти канашлӑва хӑй хутшӑнман-ха. Апла пулин те республика ертӳҫи тӑван тӑрӑхӑмӑрӑн мухтавлӑ ҫыннине ӑшӑ кӑмӑлпа тата пысӑк хурса хакланине палӑртса хӑварнӑ. Олег Николаев Вера Кузьмина пирки «ӗҫченлӗх тӗслӗхӗ» тесе каланӑ.

Вера Кузьмина – СССР халӑх артистки, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх премийӗн лауреачӗ, «Ылтӑн маска» наци премийӗн лауреачӗ, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ.

Вера Кузьминична паян 97 ҫул тултарнӑ. Вӑл халӗ те сцена ҫине тухса куракана хӑйӗн пултарулӑхӗпе савӑнтарать.

@lizakovarm сӑнӳкерчӗкӗ

Паян Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗн директорӗ пулма Роза Лизаковӑна ҫирӗплетнӗ. Вӑл 1966 ҫулта нарӑс уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Ҫӗмӗрле районӗнче ҫуралнӑ. 1987 ҫулта Хусанти культура институтӗнчен вӗренсе тухнӑ. 1998 ҫулсенче 2008 ҫулсенче республикӑн Культура министерствинче тӗрлӗ должноҫре ӗҫленӗ. Кайран тепӗр тӑватӑ ҫул министрта ӗҫленӗ. Наци вулавӑшне вӑл 2001-2002 тата 2012-2013 ҫулсенче ертсе пынӑ. Кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче ӑна каллех культура министрӗн тивӗҫӗсене пурнӑлама шаннӑччӗ. Анчах министр тилхепи ӑна лекмерӗ.

Аса илтерер: чӳк уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗн директорне Светлана Стариковӑна ӗҫрен хӑтарнӑччӗ. Светлана Старикова 65 ҫулта. Вӑл Наци вулавӑшӗнче 1997 ҫултанпа ӗҫленӗ, ӑна 17 ҫул ертсе пынӑ.

Паян, чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Надежда Кириллова юбилейне паллӑ тӑвать. Вӑл 1960 ҫулта Йӗпреҫ районӗнчи Чӑрӑшкасси ялӗнче ҫуралнӑ.

Надежда Кириллова Мускаври М.С. Щепкин ячӗллӗ театр училищинчен вӗренсе тухнӑ. 1983 ҫулта вӑл К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. Унта 2014 ҫулччен ӗҫленӗ. Ҫав вӑхӑтра вӑл тӗрлӗ сӑнар калӑпланӑ. 2013 ҫулта Питӗрти театр ӳнерӗн академийӗнчен вӗренсе тухнӑ.

Паян Надежда Кириллова республикӑра иртекен пултарулӑх мероприятийӗсене, конкурссене хастар хутшӑнать.

Людмила Александрова архивӗнчи сӑнӳкерчӗкпе усӑ курнӑ

«Текех манӑн пысӑк тусӑм, чӑн-чӑн талант тата фотохудожник, ҫут ҫанталӑка тата тӑван кӗтесе юратакан, хӑйӗн шухӑшӗллӗ, илеме курма пӗлекен художник Вячеслав Романов ҫук. Ҫакна ӗненес килмест, анчах паян унӑн чӗри тапма чарӑннӑ...», – тесе пӗлтернӗ хурлӑхлӑ хыпара Людмила Александрова журналист Фейсбукра.

Вячеслав Романов кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн 20-мӗшӗнче 71 ҫул тултарнӑ. Вӑл «Советская Чувашия» хаҫатра 30 ҫула яхӑн ӗҫленӗ. Етӗрне районӗнчи Янӑмра ҫуралса ӳснӗскер малтан райхаҫатра тӑрӑшнӑ. Унӑн ӗҫӗсем «Правда», «Советская Россия», «Известия», «Труд», «Огонек» пичет кӑларӑмӗсен страницисенче пичетленнӗ. Фотоӗҫпе кӑсӑкланасси ашшӗ ӑна, улттӑмӗш класс ачине, «Смена-2» фотоаппарат парнеленинчен пуҫланнӑ.