Чӑваш Енӗн патшалӑх истори архивӗнче Владимир Нагорнов скульптор-монументалистпа тӗлпулу иртнӗ.
Владимир Нагорнов — Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ художникӗ, Чӑваш Республикин халӑх художникӗ. Вӑл — Шупашкарти Амӑшӗн палӑкӗн, Константин Ивановпа Петӗр Хусанкайӑн, Святослав Фёдоров офтальмолог палӑкӗсен тата ытти сумлӑ ӗҫсен авторӗ.
2022 ҫулта ӑна Раҫҫей Федерацийӗн Президенче Указӗпе «За заслуги в культуре и искусстве» (чӑв. Культурӑпа ӳнерти тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн) орденпа чысланӑ.
Чӑваш Республикин Л.Н. Толстой ячӗллӗ ятарлӑ вулавӑшӗнче Виктор Чугаровпа тӗлпулу ирттернӗ. Вулавӑшра пӗлтернӗ тӑрӑх, хӑна — кинорежиссёр, поэт, ҫулҫӳревҫӗ, Чӑваш Енре велоспорта йӗркелекенӗ.
Унпа тӗл пулса калаҫма Шупашкарти 28-мӗш шкулта тата пӗтӗмшле пӗлӳ паракан 2-мӗш шкулта вӑтам классенче вӗренекенсем пырса ҫитнӗ.
Ачасене чи малтанах режиссёрӑн «Чἅваш чӗлхи» фильмне кӑтартнӑ. Унта ют ҫӗршывсенче пурӑнсан та тӑван чӑваш чӗлхине манман ҫынсем сӑнарланнӑ. Унтан хӑна фильма Берлинта, Парижра тата Шупашкарта ӳкерни ҫинчен каласа кӑтартнӑ, ачасен ыйтӑвӗсене хуравланӑ.
Раштав уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Комсомольскинчи тӗп клуб тытӑмӗнче Валери Туркай поэтпа тӗлпулу иртнӗ. Унта поэзие юратакансем пуҫтарӑннӑ.
«Валери Туркая поэт, прозаик, драматург, публицист, куҫаруҫӑ евӗр пӗлеҫҫӗ. Вӑл 10 ытла кӗнеке авторӗ, унӑн сӑввисене халӑх юратать», — пӗлтернӗ Комсомольски муниципаллӑ округӗн сайтӗнче.
Валери Туркай, чӑн та, нумай халӑхӑн сӑввине чӑвашла куҫарнӑ. Ҫапла майпа вӑл халӑхсен туслӑхне ҫирӗплетме пулӑшать тесен те йӑнӑш мар.
Раштав уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Культура тата ӳнер институтӗнче «Книга моих путешествий» (чӑв. Манӑн ҫулҫӳревӗн кӗнеки) проекта хутшӑннӑ ачасемпе тӗлпулу иртнӗ.
Экскурси турне хутшӑннӑ ачасем тӑван еспубликӑмӑрпа ҫывӑхах та тарӑнрах паллашма пултарнӑ. Проекта йӗркелекенсем культура, спорт, вӗренӳ, медиатехнологи, нимелӗх енӗпе 10 направлени хатӗрленӗ.
Тӗлпулӑва республикӑн культура министӗн пӗрремӗш ҫумӗ Татьяна Казакова ертсе пынӑ. Сумлӑ хӑнасен йышӗнче Чӑваш Енӗн халӑх артистки Августа Уляндина тата «Хитре» бренда пуҫарса янӑ Екатерина Малинина пулнӑ.
Ҫамрӑк туристсене «Подвиг тружеников Чувашии» кӗнеке, «Вышитая карта России» пазл атта тӗрлемелли пуху парнеленӗ.
Иван Яковлевич Яковлев ҫуралнӑранпа 175 ҫул тата Чӑваш писателӗсен пӗрлешӗвӗ йӗркеленсе кайнӑранпа 100 ҫул ҫитнине палӑртса Чӑваш халӑх поэчӗ Светлана Асамат тӑватӑ кунлӑха Чӗмпӗр тата Тутарстан тӑрӑхне килсе кайрӗ. Унӑн тӗллевӗ – шкул ачисемпе, халӑхпа тӗл пуласси.
Чи малтан вӑл Ҫӗпрел районӗнчи Ҫӗнӗ Йӗлмел ялне кӗрсе тухрӗ. Кунта Светлана Васильевна Чӑваш Республикинчи Профессионал писательсен союзӗн председателӗнчен Улькка Эльменрен пысӑк салам илсе килнине пӗлтерчӗ, союз ҫинчен, И.Я.Яковлев мӗнле пысӑк ӗҫсем туни пирки каласа пачӗ. Унтан тӑван чӗлхе ҫинчен сӑмах хускатрӗ, хӑйӗн кӗнекисемпе паллаштарчӗ, сӑввисене вуларӗ. Хӑй кӗвӗленӗ юрӑсене баян каласа юрларӗ, шӑхличпе тӗрлӗ кӗвӗ каларӗ. Пӗччен – пӗр оркестр! Ачасене те мероприятие хутшӑнтарма манса каймарӗ. Тӑватӑ ачана тӑватӑ шӑхлич пачӗ, хӑй вара баянпа ташӑ кӗвви пуҫларӗ. Ачасем ун хыҫҫӑн шӑхличпе шӑхӑрса пычӗҫ. Пӗтӗм зал кӗрлерӗ ҫак вӑхӑтра, алӑ ҫупрӗ.
Иккӗмӗш тӗлпулу – Кивӗ Улхашра. Ку ял Ульяновск облаҫӗнчи Чӑнлӑ районне кӗрет. Тӗлпулу Совет Союзӗн Геройӗ Н.Князькин ячӗллӗ вӑтам шкулта иртрӗ. Унта хӑнана чӑваш тумне тӑхӑннӑ хӗрсем ҫӑкӑр-тӑварпа, чӑваш ташшипе кӗтсе илчӗҫ.
Ҫак эрне пуҫламӑшӗнче, юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, И.Я. Яковлев ячӗллӗ педагогика университетӗнче чӑваш чӗлхипе литератури учителӗсемпе, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗсемпе тӗлпулу иртнӗ.
Халӑх тетелӗнчи «Чӑваш чӗлхи— - чӗкеҫ чӗлхи» пабликра пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑна Педагогпа наставник ҫулталӑкне халалланӑ.
Вӗрентекенсене республикӑн вӗренӳ министрӗн ҫумӗ Алексей Лукшин,атта ыттисем саламланӑ.
Юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Раҫҫейри Писательсен союзӗн правленийӗн председателӗпе Николай Ивановпа тӗл пулнӑ. Меропряитие Чӑваш Енри Профессионал писательсен союзӗн 100 ҫулхине халалласа ирттернӗ.
Ҫавра сӗтеле Чӑваш Енри ҫав союзӑн председателӗ Ольга Куликова; чӑваш халӑх поэчӗ Юрий Сементер; Виталий Родионов литературовед, филологи наукисен докторӗ, профессор; чӑваш халӑх писателӗ Анатолий Кипеч; Михаил Краснов писатель; Раҫей Федерацийӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, журналист Алексей Леонтьев; Чӑваш Енӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, журналист, филологи наукисен кандидачӗ Лидия Филиппова; Чӑваш Енӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, журналист тата писатель Светлана Гордеева; Чӑваш кӗнеке издательствин редакторӗ, писатель Ольга Федорова хутшӑннӑ.
Пухӑннисене республикӑн культура министрӗ Светлана Каликова саламланӑ.
Кӗҫнерникун Етӗрне муниципаллӑ округӗнчи Урпаш вӑтам шкулне ҫул ҫитменнисемпе ӗҫлекен аслӑ инспектор Смирнова Ю.А. ҫитнӗ. Етӗрне муниципаллӑ округӗнчи ҫул ҫитменнисемпе тата право тӗлӗшӗнчен ӗҫлекен Данилова С.В. яваплӑ секретарьпе пӗрле вӑл шкул ачисене вырӑнти преступность пирки каласа панӑ.
Шкула ҫитнӗ хӑнасем уйрӑмах пысӑк тимлӗхе эрех-сӑрапа тата вейппа ашкӑнни ӳсекен организма мӗнле сиен кӳни пирки тимлӗх уйӑрнӑ. Унсӑр пуҫне мопедпа, скутерпа тата мотоциклпа ярӑннӑ чухне мӗнле яваплӑх пулни ҫинчен каласа панӑ. Йӗркене пӑсса ярӑнсан ҫакӑ вӗсен ашшӗ-амӑшне мӗн чухлӗ штраф тӳлеттерме пултарни пирки асӑннӑ.
Калаҫу вӑхӑтӗнче, паллах, ҫирӗпленнӗ йӗркене пӑхӑнмалли ҫинчен те каланӑ, ҫакӑ ашшӗ-амӑшӗн ятне те, шкул ятне те ямӗ тенӗ.
Шупашкар муниципаллӑ округӗнчи Янӑшра пурӑнакан, унти шкулта чылай ҫул учительте ӗҫленӗ Геннадий Васильев Шурча вулӑсӗ ҫинчен кӗнеке кӑларнӑ. Унпа вӑл нумаях пулмасть Муркашри вулавӑшра паллаштарнӑ.
«Акрамовская волость в истории Чувашии» кӗнеке авторӗ – Чӑваш наци наукӑпа ӳнер академийӗн членӗ, Раҫҫейӗн пӗтӗмӗшле пӗлӗвӗн хисеплӗ ӗсченӗ, Чӑваш Республикин хисеплӗ краевечӗ.
Маларах автор «События и судьбы Янышского края» (2007), «Исчезнувшая, но незабытая деревня Салакасы» (2021) кӗнекесем кӑларнӑ.
Юпа уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Шупашкарти Константин Иванов ячӗллӗ Литература музейӗнче Алексей Медведев ҫыравҫӑ (1913–2001) ҫуралнӑранпа 110 ҫул ҫитнине халалланӑ литературӑпа музыка уявӗ иртнӗ. Кун пирки Чӑваш кӗнеке издательствин ӗҫченӗ Ольга Иванова халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
Мероприятие писательсемпе журналистсем, юрӑҫсем пуҫтарӑннӑ. Вӗсем «Пирӗн ят ҫухалмӗ» куравпа паллашнӑ. Маларах асӑннӑ ҫӑлкуҫа хыпарланӑ тӑрӑх, унта сӑнӳкерчӗксемпе Алексей Фомичӑн тӗрлӗ ҫулта тухнӑ кӗнекисене вырнаҫтарнӑ.
Мероприятие Литература музейӗн наука ӗҫченӗ Галина Еливанова ертсе пынӑ, ҫыравҫӑн пурнӑҫӗпе тата пултарулӑхӗпе паллаштарнӑ.
+11.3 °C