Электронлă вулавăш

Ку сайтра эсир чăвашла çырнă хайлавсене тупма пултаратăр. Пур хайлава та авторĕ, çырнă çул тăрăх çăмăллăн тупма пулать. Ку архива ятарласа хатĕрленĕ — сире килĕшекен хайлавсене эсир ку сайтра та, уйрăммăн уçласа илсе те вулама пултаратăр.

Хирĕçетпĕр те, мирлешетпĕр те, —

Пурпĕрех пурăнатпăр пĕрле.

Пĕр-пĕринсĕр юлсассăн, пĕтетпĕр.

Кашниех çакна лайăх пĕлет.

Хирĕçетпĕр те, мирлешетпĕр те...

Мĕн тăвас тен, çапла пурнăçсем.

Пурпĕрех пĕр-пĕрне хисеплетпĕр:

Чăвашсем-çке эпир, чăвашсем!..

Хирĕçетпĕр те, мирлешетпĕр те.

Тен, пулать ку çапла яланах...

Пĕр-пĕрне ытларах хисеплесчĕ.

Вара пулĕ йĕркеллĕ йăлтах!

29.05.2020

20 сехет те 50 минут

Вилтăпри умĕнче тăнă чух

Çут тĕнче урăхла курăнать:

Пур те пур сан, сан нимĕн те çук.

Пур пекки те — самантлăх кăна.

Пĕр самантлăх эс килнĕ кунта.

Анчах, шел, ăнланмапстăн çакна.

Эс шутлатăн: «Йăлтах ман — малта!

Пурăнма эп пуçланă кăна!..»

Йăпататпăр ялан хамăра.

Улталатпăр ялан хамăра.

Кун пек чух пурăнма çăмăлрах.

Кун пек чух кăткăсси — ансатрах.

Сивлеместĕп эп ку ултава.

Вăл пире вăй парать пурăнма...

Пурпĕрех сана, Пурнăç, тавах!

Тата кăшт пурăнасчĕ-ха ман!..

Вилтăпри умĕнче тăнă чух

Урăхла курăнать çут тĕнче:

Пурте пур сан, сан нимĕн те çук.

Пур пекки те — самантлăх кăна.

29.05.2020

20 сехет те 33 минут.

Пуш уйăхĕн çурринче кăнтăртан ăшă çил вĕрме пуç ларĕ. Тӳпене талккишĕпех карса илнĕ пĕлĕтсем чăл-пар сирĕлчĕç те сар хĕвел çĕр питне хăй ăшшипе çупăрла пуçларĕ. Сывлăш тем вăхăтра улшăнчĕ — çуркунне шăрши сăмсана кӳ кĕрет. Çак куна кĕтнĕ пекех, ав, хура кураксем те вĕçсе килнĕ, шкул тавра лартса тухнă йăмрасем çинче ăмăртсах кранклатаççĕ.

Вак-тĕвексем эпир — паянхисем,

Пиçмен пашалусем те меммесем!

Чи ачашшисем те наяннисем,

Кипкесенчех кучан пек шăннисем!

Ӳпре çыртнипелех йĕрекенсем,

Шур кулачпа канфет ĕмекенсем!

Улах «теплицăра» ӳсекенсем,

Сив çил вĕрсессĕнех ӳкекенсем!

Пирте çук халь мала чĕнекенсем,

«Малашлăх» вăл мĕнне пĕлекенсем.

Çунакансем те мар — сӳнекенсем.

Кирлех те мар пире кĕнекесем.

Ĕнерхине паян тиркекенсем,

Сăра-эрех, шашлăк савакансем.

Курман-илтмен чирпе чирлекенсем,

Ют чĕлхепех ăста юрлакансем.

Эпир паян, тен, чĕмсĕр кроликсем?!

Чăтатпăр-и эпохăн опытне?

Ниме тăман пуш-пушă нуликсем —

Шăватпăр-ши çĕр пĕтмĕшĕ патне?..

Камсем эпир паян? Камсем? Камсем?

Ăрусăр, килсĕр-çуртсăр такамсем?

Тăван чĕлхе илтеймĕ САЛАМСЕМ...

Ăçта кайса çухалчĕç ТАЛАНТСЕМ?

Чĕре сиксе тухать пуль — шутласан,

Хисепсĕр паттăр пирĕн — чăвашсен!

Хисепсĕр ăшă юрă — юрласан,

Сахал-и вутлă сăвă сăвăçсен!..

Малалла

Эсир шеллеместĕр пире.

Эпир шеллеместпĕр сире.

Çапла тĕп тăватпăр эпир

Пĕр-пĕрне.

Эсир ăнланмастăр пире.

Эпир ăнланмастпăр сире.

Çапла талпăнатпăр эпир

Пуласлăх патне.

Эсир тĕп таватăр пире.

Эпир тĕп тăватпăр сире.

Çапла пушанать ерипен

Çĕр-Анне.

29.05.2020

08 сехет те 35 минут

Хӳхлев

«Вăрçă тухнă» тени пуçласа илтĕнсен,

Чылайччен тăтăм эпĕ хытса.

Мункун хыççăн кăна тухăм эпĕ качча

Петĕре, чĕререн юратса.

Тăвансем, кӳршĕсем телей сунчĕç пире.

Шеллемерĕ Ванюш купăсне...

Акана тухса кайрĕ ман Петĕр ирех.

Эп пикентĕм хĕрарăм ĕçне.

Лайăх шăтрĕç çав çул уй-хирте калчасем,

Лайăх ӳсрĕç, чуна çĕклесе...

«Тĕнче пĕтрĕ!» тени пекех пулчĕç ун чух

«Вăрçă тухнă!» текен сăмахсем.

Эп шутларăм çавах, айванскер: «Темех мар!

Пире Сталин пĕтме памастех!

Тепĕр ик уйăхран тĕп пулать, ак, тăшман!»

Вĕçленет вăрçă пурпĕр кĕçех!..»

* * *

Июнь вĕçленчĕ, вĕçленет июль...

Ир пуçласа каçчен юхать куççуль.

Анăçалла васкаççĕ пуйăссем.

Ир шуралаççĕ тăлăх арăмсем.

Уй-хирĕсем сап-сарă, ылтăн пек!

Колхоз вити тулли — чăх-кăвакал!..

Ĕнер кӳрше ăсатрăмăр фронта...

Мĕн чухлĕ ĕç!.. Ĕçлекенни сахал!..

Малалла

1

Кĕркуннен салхуллă кунĕ.

Пӳрт умне сар çулçă çунă.

Хускалмасăр, шарламасăр,

Тăп выртаççĕ çулçăсем.

Çут çанталăкăн саккунĕ:

Йывăç-курăкĕ, чĕр чунĕ

Ĕмĕрĕн вĕçне тухмасăр

Пурăнманччĕ халиччен.

Эпĕр те вĕçне çитетпĕр,

Эпĕр те çĕре кĕретпĕр.

«Сывă пул» темешкĕн йывăр, —

Пур пĕрех калас пулать.

Çакă сарă çулçă евĕр,

Çут çанталăкра çĕтетпĕр,

Чĕрĕ пурнăç — чĕрĕ йывăç

Пирĕнтен ларса юлать.

Хальлĕхе çумасть-ха çумăр.

Пӳрт умне сар çулçă çунă.

Хускалмасăр, шарламасăр,

Тăп выртатчĕç çулçăсем.

Килчĕ уçă сывлăш хумĕ,

Çавра çил пек сывлăш хумĕ,

Çулçăсем çĕкленчĕç харсăр,

Тухрĕç аслă çул çине.

Тытăнайрĕç алла-аллăн

Пĕр турат çинчи пек, калăн,

Юлашки ташша ташлаççĕ

Сăвă-юрă каласа:

«Шăнкăр-шăнкăр шыв юхать те,

Шăнкăр-шăнкăр шыв юхать,

Шыв юхать те, шыв юхать те,

Шыв юхать те чул юлать».

Макăрмарĕç урăм-сурăм.

Малалла

Аннене…

Пăт! пăт! пăт! шапăртатсах юхать пӳрт тăрринчен тумла. Сивĕ йĕрет. Хĕл ашшĕ-амăшĕнчен çĕтсе юлнă пĕчĕк ача пек хутланса ларнă та мĕскĕннĕн макăрать. Кăнтăрла хĕвел самаях хĕрӳленет пулсан та каçпа çав-çавах сивĕ хуçаланать-ха. Вăл ĕнтĕ халь куççульне шăлса типĕтнĕ те йăл кулăпа çиçет. Анчах тепĕр кунне каллех куççулĕ шăпăртатать унăн.

Çур пуçламăшĕ çеç пулин те вăл кашни утăмра сисĕнсе тăрать. Ав, кӳлленчĕксем те нумайланнă. Утатăн хăвна май, чĕрĕле пуçланă çутçанталăкпа киленсе пыратăн, çав самантра е хăв пĕр-пĕр кӳлленчĕке кĕрсе каятăн, е сана иртен-çӳрен ăнсăртран сирпĕтсе хăварать. Шак хытса тăратăн пĕр вырăнта. Вара йăл! кулса илетĕн те малалла уттаратăн. Хĕвел те вăрттăн кулса сана хушăран куç хĕсет…

* * *

Роза çав кун вĕренӳ хыççăн пĕрле пурăнакан юлташ хĕрĕпе пасара кайса килме сăмах пачĕ. Кăмăлĕ те çукчĕ ĕнтĕ тĕрĕссипе, анчах кӳрентерес килмерĕ унăн Лизăна. Хăйĕн пӳлĕмне çитрĕ те вăл тумне те улăштарса тăмарĕ, сумкинчен кĕнекисене кăларса хăварчĕ те хăвăрт çеç каялла тухса кайрĕ. Пӳлĕмре хĕр пулман та тейĕн. Уçă сасси çеç хурлăхлăн чăнкăрт! сасă парса хăварчĕ.

Малалла

Пĕрре, иккĕ, виççĕ...

Пиллĕк, улттă, çиччĕ...

АН шутла эсĕ, анне,

Миçе утăм тунине.

Кентти пирĕн пултарать:

Утса мар, чупса пырать.

Тăрать кермен асамлăн

Мăн Атăл хĕрринче.

Асамçисем — хаваслăн

Çӳретпĕр çĕр çинче.

Шевле кермен — «Росинка»,

Юмах-халап та мар.

Вăл лагерь — çут «Росинка» —

Эпир — хĕвеллĕ çар!

Пире парать хаваллă

Ыр сывлăш сĕм вăрман.

Кунта кашни кун паллă!

Кунта — кĕтретлĕ стан.

Йĕместпĕр, хурланмастпăр —

Ташлатпăр юрласа.

Канатпăр-савăнатпăр —

Чуна саламласа.

Вылятпăр та кулатпăр,

Ишетпĕр Атăлта.

Çĕн вăй-халпа тулатпăр —

Çăтмахри пек кунта.