Чӑваш Енре хальхи вӑхӑтра шыва кӗмелли вӑхӑт пуҫланман. Тӗрӗссипе, пляжсене официаллӑ майпа уҫман. Апла пулин те пляжсене шыва кӗме хатӗрлеҫҫӗ.
Ӗнерхи кун тӗлне илсен Чӑваш Ен Гражданла хӳтӗлев ӗҫӗсен тата чрезвычайлӑ лару-тӑру комитечӗн шыравпа ҫӑлав служби республикӑри 13 пляжа хатӗрлесе ҫитернӗ. Вӗсем – Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Ҫӗмӗрлере, Сӗнтӗрвӑрринче, Куславккара, Етӗрнере, Улатӑрта тата Улатӑр районӗнче.
Пӗлтӗр ялсенче шыва кӗме 108 вырӑн хатӗрленӗ. Кӑҫал вӗсене 68 пӗвепе кӳлӗ тата юханшывсем хӗрринче хатӗрлӗҫ.
Шел те, путакансем халех пур. Ҫу уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, тӗслӗхрен, Йӗпреҫ районӗнчи 63-ри арҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Вӑл ялти пӗвере пулӑ тытнӑ чух шыва кӗме шухӑшлани инкекпе вӗҫленнӗ. Атӑлта вара 15-ри ача путса вилнӗ.
Чӑваш Енре пӗр ҫын коронавируспа чирленине палӑртнӑ. Кун пирки сайтра нумаях пулмасть хыпарланӑччӗ. Ҫак пациент халӗ хӑйне мӗнле туять-ха?
Аса илтерер: Бразилирен таврӑннӑ арҫын Сӗнтӗрвӑрринче хӑйӗн килӗнче изоляциленнӗ. Тест унӑн коронавирус инфекцийӗ пуррине палӑртнӑ. Арҫынна Шупашкарти Васкавлӑ медпулӑшу пульницине илсе ҫитернӗ, уйрӑм бокса вырнаҫтарнӑ.
Паян кӑнтӑрла ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, пациент хӑйне лайӑх туять, чир ҫӑмӑл формӑпа иртет. Унӑн температура ҫук. Тест коронавирус инфекцийӗ ҫуккине палӑртсан ӑна пульницӑран кӑларӗҫ.
Пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче 17 сехет те 20 минутра «Сӗнтӗрвӑрри» ҫӑлав станцине пулӑшу ыйтса шӑнкӑравланӑ.
Инкеклӗ лару-тӑру патшалӑх комитечӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Атӑл леш енче, Мари Республикинче, виҫӗ арҫын пулӑ тытнӑ. Вӗсенчен пӗри пӑр айне анса кайнӑ.
«Сӗнтӗрвӑрри» ҫӑлав станцин пуҫлӑхӗ Атӑлӑн леш ҫыранне часах ҫитнӗ. Ҫав вӑхӑтра тусӗсем арҫынна хӑйсем кӑларма хӑтланнӑ. Шел те, пулӑшу ҫитиччен арҫын сивӗ шывра шӑннипе вилсе кайнӑ.
Ҫӑлавҫӑпа пулӑҫсем вилнӗ арҫынна кӑларнӑ, ҫирӗпех мар пар тӑрӑх ӑна кимӗ таран илсе ҫитернӗ. Вӗсем вилене полицие тата васкавлӑ медпулӑшӑва панӑ.
Чӑваш Енри хӑш-пӗр хулара причалсем тума палӑртнӑ. Кӑҫал ҫак ӗҫе Куславккапа Сӗнтӗрвӑрринче пуҫӑнасшӑн. Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ҫакӑн пирки Мускаври ӗҫлӗ тӗлпулусенчен пӗрин вӑхӑтӗнче пӗлтернӗ.
Вӑл ҫӗршывӑн тӗп хулинчи ӗҫлӗ ирхи апатра пулнӑ. Ӑна никама пӑхӑнман общество организацийӗ — Менеджерсен ассоциацийӗ — йӗркеленӗ.
Олег Николаев Чӑваш Ен хамӑр ҫӗршыври туристсене ҫеҫ мар, чикӗ леш енчисене те илӗртессе шанать. Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, пирӗн Чӑваш Енӗмӗр — тӗлӗнмелле регион, унӑн культури хӑйне евӗр. Ҫывӑх вӑхӑтра вӑл тата илӗртӳллӗрех пулса тӑрӗ.
«Шупашкарсӑр пуҫне пирӗн интереслӗ вырӑнсем татах пур: Куславка, Сӗнтӗрвӑрри, Етӗрне, Улатӑр. Вӗсем кашниех хайне евӗр. Кӑҫал эпир Куславккапа Сӗнтӗрвӑрринче причал стенкисем тума пуҫласшӑн», — тенӗ Олег Николаев.
Кӑҫал Чӑваш Енре спорта тата вӑй-хал культурине аталантарас тӗллевпе тепӗр 414 миллион тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ.
ЧР финанс министрӗ Михаил Ноздряков пӗлтернӗ тӑрӑх, хушма укҫан 132 миллион тенкине Олимп резервӗсен Ҫӗнӗ Шупашкарти 3-мӗш спорт шкулне реконструкцилес ҫӗре ярӗҫ. Тепӗр 46 миллион тенкипе Шупашкарти «Энергия» стадиона ҫӗнетӗҫ. Унта футбол уйӗ тӑвасшӑн. Пӑрачкаври тата Сӗнтӗрвӑрринчи стадионсене, Ҫӗнӗ Шупашкарти тепӗр стадион тумашкӑн 103 миллион тенкӗ уйӑрасшӑн.
Ытти укҫапа Владимир Путин наци проекчӗсенче палӑртнӑ ытти енпе тӑкаклӗҫ тата спорт шкулӗсен база техникине ҫирӗплетӗҫ.
Чӑваш Енре йӑлари хытӑ каяша уйрӑммӑн пухасси пирки шухӑшлаҫҫӗ. Республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев паян, кӑрлачӑн 28-мӗшӗнче, ЧР Патшалӑх Канашне тухнӑ Ҫырура палӑртрӗ ҫак шухӑша.
«Зеленый патруль» (чӑв. Симӗс патруль) экологи организацийӗ пӗтӗмлетнӗ тӑрӑх, пирӗн регион федераицн Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи регионӗсем хушшинче экологи тӑрӑмӗпе 2-мӗш вырӑн йышӑнать, Раҫҫейри танлаштарӑмра — 14-мӗш.
Ҫутҫанталӑк тасалӑхӗшӗн тӑрӑшса йӑлари хытӑ каяша уйрӑммӑн пухмалла тесе шухӑшлать Михаил Игнатьев. Кӑҫал ҫапла майпа республикӑри хуласенче ҫӗнӗлле ӗҫлеме тытӑнмалла, 2021 ҫулта — республикпех.
2020–2023 ҫулсенче Канаш, Етӗрне, Элӗк, Елчӗк, Комсомольски, Сӗнтӗрвӑрри, Шӑмӑршӑ районӗсенчи ҫуп-ҫап вырӑнӗсене пӗтермелле.
Кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа ял ипотекипе усӑ курма пулать. Кредита ҫулталӑкне 0,1-3 процентпа илме май пур. Ӑна 21-64 ҫулти ҫынсене параҫҫӗ.
Ҫӑмӑллӑхлӑ ипотекӑна хваттер, ҫурт туянма илме параҫҫӗ. Паллах, куҫман пурлӑха ял-салара илмелле. Ял-саласӑр пуҫне ҫак шута 30 пин ҫынран сахалрах пурӑнакан пӗчӗк хуласем кӗреҫҫӗ. Чӑваш Енре те унашкаллисем пур: Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри, Ҫӗрпӳ, Етӗрне.
Ипотека илсе ҫурт хӑпартас тесен подряд организацийӗпе килӗшӳ тумалла, ӗҫе пурнӑҫламалли срок – 24 уйӑхран ытларах мар.
Ҫӑмаллӑхлӑ ипотекӑна 25 ҫул таран параҫҫӗ, чи пысӑк сумма – 3 миллион тенкӗ.
Чӑваш Енӗн Стройминӗ йӑлари хытӑ каяша турттармалли ҫӗнӗ виҫене ҫирӗплетнӗ. Хуласемпе хула йышши поселоксенче пӗр ҫын пуҫне ҫав виҫе 1,97 кубла метрпа танлашӗ, ялсенче — 1,57 кубла метрпа. Маларах вӑл пур ҫулталӑкра 2,02 кубла метрпа танлашнӑ.
Йӑлари хытӑ каяша турттарнӑшӑн кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа ҫӗртен 30-мӗшӗччен Улатӑрта, Канашра, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Шупашкарта, Ҫӗмӗрлере, Куславккара, Сӗнтӗрвӑрринче, Ҫӗрпӳре, Етӗрнере, Буинск, Вӑрнарта, Йӗпреҫре, Вӑрмарта, Кӳкеҫре пурӑнакансем кашни ҫын пуҫне уйӑхсерен 63,15 тенкӗ тӳлӗҫ.
Ялсенче пурӑнакансене 47,56 тенкӗшер тӳлеттерӗҫ.
Пӗлтӗр хула ҫыннисем уйӑхсерен кашни ҫын пуҫне 76 тенкӗ те 76 пус тӑкакланнӑ, ял ҫыннисен 61 тенкӗ те 56 пус кӑларса хума тивнӗ.
Тӗрмене лекмӗп, хутаҫ ҫакса утмӑп тесе калама хушман. Пурнӑҫӑн хӳри пӑрӑнӑҫ та хӑш вӑхӑтра мӗн пулассине никам та пӗлеймӗ. Сӗнтӗрвӑрри хулинче пурӑннӑ, ҫичӗ теҫетке ҫула ҫывхаракан хӗрарӑм ватлӑхра суд тенкелӗ ҫине ларасса шутламанах-тӑр.
Кӑҫалхи Ҫӗнӗ ҫул каҫхине ун патӗнче кӳрши, 58 ҫулти арҫын, пулнӑ. 67-ри хӗрарӑмпа иккӗшӗ тем пайлайман-ҫке. Хӗрӗнкӗ (РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче ҫапла пӗлтернӗ) хӗрарӑм арҫынна кӑкӑр тӗлӗнчен ҫӗҫӗпе чикнӗ. Суранланнӑ этем кӑштахран вырӑнтах вилсе кайнӑ.
Хӗрарӑм тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Тӗпчев вӑхӑтӗнче ӑна хупнӑ. Ҫывӑх вӑхӑтра специалистсем медицина, медицинӑпа криминалистика, биологи тата психиатри тӗпчевӗсем ирттерӗҫ.
Тӗпчев халӗ малалла пырать.
Чӑваш Енри ҫӑлавҫӑсене Атӑл ҫинче пулӑ тытакансем пӑшӑрхантараҫҫӗ. ГЭСрна аяларах пӑр ҫирӗп мар, Сӗнтӗрвӑрри ҫывӑхӗнче пачах та пӑр ҫук. Шупашкар ҫывӑхӗнче те ҫӳхерех вырӑнсем пур. Анах ку пулӑҫсене хӑратмасть.
Нумаях пулмасть, Ҫӗнӗ ҫул умӗн, Куславкка ҫывӑхӗнче 68 ҫулти арҫын пӑр айне пулнӑ, унӑн кӗлеткине шыв пӑр айӗн юхтарса кайнӑ. Вӑл виҫӗ шӑтӑк шӑтарнӑ, тӑваттӑмӑшне тунӑ чухне инкек сиксе тухнӑ. Ҫӑлавҫӑсем каланӑ тӑрӑх, унӑн виллине ҫуркунне е ҫулла ҫеҫ тупма май килӗ.
+11.3 °C