Паян ирхине, 6 сехетсем иртсен, Чунҫӳрев-2011 ҫула тухрӗ.
Чунҫӳрев кашни ҫулах утӑ уйӑхӗн пусламӑшӗнче ҫула тухать. Тӗллевӗ — хамӑр халахӑн тымарӗсене тӗпчесси. Енчен те ытларах чухне ҫулҫӳрев маршручӗ Атӑлҫи Пӑлхар патшалӑхӗн ҫӗрӗпе иртетчӗ пулсан, кӑҫалхи маршрут кӑшт урӑхларах — ҫул Кавказ еннелле выртӗ. Чӑвашсем Дагестана ҫитсе Сементер, Варачан, авалхи Сӑвар, Беленджер хулисемпе паллашасшӑн, асӑнмалӑх юпа лартса хӑварасшӑн.
Чунҫӳрев-2011 епле иртнипе эсир ун сайтӗнче (bulgar.chuvash.org) паллашма пултаратӑр. Унта ятарлӑ кун кӗнеки пулӗ. Ӑна вӑхӑтра ҫӗнетсе тӑрӗҫ — чунҫуревҫӗсем ӑҫта ҫитнине, вӗсен кӑмӑл-туйӑмӗ епле пулнине ҫутатса тӑрӗҫ.
Мӗнех, сӑнӑр — пӗрремӗш чарӑну Шӑхасанта пулӗ.
Чӗмпӗр хулине пухӑннӑ 85 ушкӑн хушшинче Хӗрлӗ Чутайсем те пулнӑ. Район чысне райадминистрацин социаллӑ аталану секторӗн заведующийӗ, юрӑҫ Александр Самсонов, «Ҫын тата ҫутҫанталӑк» халӑх музейӗн директорӗ, композитор, юрӑҫ Зоя Спиридонова тата Штанаш ял тӑрӑхӗнчи «Шуҫӑм» фольклор коллективӗ хӳтӗленӗ. Чутайсен чӑваш тумне тӑхӑннӑ Штанашсем пухӑннисем умӗнче тӑван ен илемӗ, туслӑхпа тӑванлӑх юррисене шӑрантарнӑ, хаваслӑ ташӑсемпе савӑнтарнӑ. Фольклор ушкӑнӗнче вырӑнти шкулта, медицина офисӗнче, лавкара, уй-хирте ӗҫлекенсем: З. Прокопьева, В. тата В. Париковсем, А.Арсенкин, Н.Егорова тата ыттисем.
Хаклӑ ентешӗмӗрсем!
Ульяновск облаҫӗнче иртекен Чӑваш Республикин
Культура кунӗсене хутшӑнакансем тата Пӗтӗм Раҫҫейри «Акатуй» чӑваш наци уявӗн хӑнисем!
Раҫҫейри чӑвашсем йышлӑн пурӑнакан регионсем хушшинчи культура ҫыхӑнӑвӗсем ҫултан-ҫул ҫирӗпленсе, вӑйланса пыраҫҫӗ. Ульяновск облаҫӗнче иртекен Чӑваш Республикин Культура кунӗсем тата Пӗтӗм Раҫҫейри «Акатуй» чӑваш наци уявӗ — пӗр-пӗринпе килӗшӳллӗн, туслӑн хутшӑнса ӗҫленине ҫирӗплетекен ырӑ тӗслӗх.
Чӗмпӗр ҫӗрӗ чӑваш культурипе искусствин тата ҫут ӗҫӗн вун-вун паллӑ ӗҫченне ҫуратса ӳстернӗ. Ҫак пархатарлӑ вырӑнтах Уралпа Атӑл тӑрӑхӗнчи вак халӑхсене ҫутта кӑларас енӗпе ырми-канми тӑрӑшнӑ, тӑван халӑхне ҫырулӑх тата Ҫӗнӗ Халалӑн Турӑ Ҫырӑвӗсене парнеленӗ Иван Яковлевич Яковлев паллӑ ҫутта кӑларакан ҫуралса пурнӑҫ ҫулӗ ҫине тӑнӑ.
Ҫак тӑватӑ кун илемлӗхе юратакан ҫынсен чӗринче чи ҫутӑ туйӑмсемпе палӑрса юласса, вӗсене чӑваш наци культурипе историйӗн калама ҫук пуян еткерӗпе туллин паллашма, Ульяновск облаҫӗпе Чӑваш Республики хушшинчи культура ылмашӑвӗсене кӑна мар, чӑваш ҫыннисем пурӑнакан Раҫҫейри пӗтӗм регион, ҫавӑн пекех ун тулашӗнчи мӗнпур вырӑн хушшинчи культура ылмашӑвӗсене те анлӑрах тума пулӑшасса шанса тӑратӑп.
Чӑваш ҫамрӑкӗсен «Сувар» пӗрлешӗвӗ утӑ уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче кашни ҫул Атӑлҫи Пӑлхар тӑрӑхне ҫула тухать. Кӑҫал та ку йӑлана пӑрахасшӑн мар. Маршручӗ ҫеҫ урӑхларах пулӗ — Кавказа ҫул выртӗ. Тӗллевӗ, яланхи пекех ӗнтӗ, хамӑр тымарсене тӗпчесси. Тем тесен те чӑвашӑн чылай йӑла-йӗрки Кавказпа ҫыхӑннӑ. Асамат халапнех илес.
Дагестанри халӑх (пирӗн мӑн асаттесем унта пурӑннӑ) чӑвашсене хапӑл туса йышӑнма хатӗр. Хӑнасене кӗтсе илекенсен хушшинче — Нухай халӑх конгресӗ тата Дагестан Республикин ҫамрӑксен политикин комитечӗ. «Уважаемый Олег Михайлович!» — тесе пуҫланӑ нумай пулмасть ҫитнӗ ҫырура, — «Комитет по молодежной политике Республики Дагестан планирует проведение вечера дружбы чувашской и дагестанской молодежи в первой половине июля 2011 года. В связи с проведением этого знаменательного мероприятия, целью которого является развитие и укрепление дружеских отношений между нашими народами, приглашаем Вас и группу чувашской молодежи с дружеским визитом в нашу республику. Надеемся на взаимное сотрудничество.
Чӗмпӗрте С.Морозов кӗпӗрнаттӑр пуҫарнипе пӗрремӗш хут тӗнче шайӗнче тӗрлӗ нацисен хушшинче «Этно мистер» конкурс иртрӗ. Унта 10 каччӑ хутшӑнчӗ — Израильтен, Нигерирен, Арменирен, Азербайджанран, Казахстанран тата ытти ҫӗртен. Чӑвашсен ятне Шупашкартан килнӗ Леонид Антонов (Элӗк районӗнче ҫуралса ӳснӗ) хӳтӗлерӗ. Вӑл хӑйне пулӑшма «Асамат» ушкӑна илсе килнӗ. Ку ушкӑна куракансем тата жюри «чувашские песняры» тесе мухтарӗҫ.
Юлашкинчен жюри председателӗ Елена Морозова ҫӗнтерӳҫӗ кам пулнине пӗлтерчӗ. Вӑл чӑваш каччи — Леонид Антонов! Ҫапла вара вӑл «Ылтӑн этно мистер-2011» ята тата хаклӑ парнене тивӗҫрӗ! Залри халӑх авалхи чӑвашсен Аттил патши тумне тӑхӑннӑ Л.Антонова ура ҫине тӑрса тӑвӑллӑн алӑ ҫупрӗ.
Чӗмпӗрте чӑваш хӗрӗсен облаҫри 11-мӗш конкурсӗ — «Сарпике-2011» иртрӗ. Унта 11 ҫамрӑк хутшӑнчӗ.
Вӗсем 5 тапхӑр витӗр тухрӗҫ: хӑйӗнпе паллаштарни, спорт ташши е гимнастики, ӑс-хакӑл, чӑваш апачӗ, пултарулӑх.
Жюри конкурс ҫӗнтерӳҫи тесе Чӑнлӑ районӗнчи Пухтел ялӗнчен килнӗ Анастасия Ахмерована палӑртрӗ. Ӑна хатӗрлекенӗ — В.И.Салюкина вӗрентекен. Иккӗмӗш вырӑнта — Алёна Карсакова (Чӗмпӗр), виҫҫӗмӗш — Оксана Долговӑпа (Ҫӗнӗ Улхаш) Татьяна Буркина (Ирҫел).
Мероприятие ирттерме укҫа-тенкӗ енчен УОЧНКА (ертӳҫи В.И.Сваев) ҫумӗнчи чӑваш арӗсен «Эртел» ушкӑнӗ пулӑшрӗ.
Ҫӗнтерӳҫӗсене «Билайн» компани кӗсье телефонӗсем парса чысларӗ.
Чӗмпӗрте тӑван чӗлхе вӗрентӳҫисен конкурсӗ иртрӗ. Ӑна облаҫри вӗренӳ министерстви тата облаҫри чӑвашсен наципе культура автономийӗ (УОЧНКА) йӗркелерӗҫ. Унта тутар, мӑкшӑ, чӑваш халӑх ҫыннисем хутшӑнчӗҫ. Кашни наци уйрӑммӑн ӑмӑртрӗ. Чӑвашсен конкурсне ултӑ вӗрентӳҫӗ суйласа илнӗ. Пӗрремӗш вырӑна Чӗмпӗр хулинчи 55-мӗш шкулта вӗрентекен Светлана Марышева (вӑл Чӑваш Республикинчи Шӑмӑршӑ районӗнчи Хайпӑла ялӗнче ҫуралса ӳснӗ) ҫӗнсе илчӗ. Иккӗмӗшӗ — Валентина Киргизова (Димитровград хули). Светлана Телеева (Чӑнлӑ районӗ, Анат Тимӗрҫен ялӗ) виҫҫӗмӗш пулчӗ.
Мала тухакана УОЧНКА ҫумӗнчи усламҫӑсен «Эртел» ушкӑн арӗсем ноутбук парнелерӗҫ. Ыттисем те парнесӗр юлмарӗҫ.
Конкурса хутшӑнакансене Шупашкартан пынӑ ЧНК президенчӗн ҫумӗ Валентин Абрамов та парнесем парса чысларӗ.
Чӗмпӗр хулинчи Сентябрӗн 12-мӗшӗн урамӗнчи «Йӗплӗ садик» ятне улӑштарнӑ — Иван Яковлевич Яковлев ятне панӑ. 2006 ҫулта уҫнӑ чӑваш халӑхне ҫутта кӑлараканӗн палӑкӗ шӑп та ҫак скверта тӑрать те ӗнтӗ.
2011 ҫулта ҫак сквера йӗркене кӗртме палӑртнӑ. Унта ҫӗнӗ карта тытӗҫ, хунарсем ҫакӗҫ, саксем вырнаҫтарӗҫ, ҫулсене плитка хурса ҫӗнетӗҫ. Ҫапла май ку сквер чӑн та илемленессе шанӑҫ пур.
2011 ҫулхи ҫӗртмен 4-мӗшӗнче Чӗмпӗрте пӗрремӗш хут Пӗтӗм Раҫҫей чӑвашӗсен Акатуйӗ иртет. Унччен маларах виҫӗ кун Чӗмпӗр облаҫӗнче Чӑваш Республикин кунӗсем пулаҫҫӗ. Уявӑн йӗркелӳ комитетне Чӗмпӗр облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗ Сергей Иванович Морозов ертсе пырать. Ҫак кунсенче вӑл лару ирттерчӗ.
— Уява питӗ чаплӑ ирттерес килет. Унта пӗтӗм тӗнчери паллӑ чӑвашсене, чапа тухнӑ ҫынсене пуҫтарасчӗ. Акатуйра кашни чӑваш хӑйӗн халӑхӗпе мӑнаҫланма пултартӑр. Тен, Акатуя килме Раҫҫей Президентне е премьер-министрне йыхрав ярӑпӑр. Ун пек тума вара уява ҫӳллӗ шайра ирттермелле. Халӗ эпир Раҫҫейӗн тӗрлӗ регионӗсенче пурӑнакан чӑвашсенчен сӗнӳсем кӗтетпӗр — Акатуй лайӑх ирттӗр тесен программӑна ҫӗннине мӗн кӗртме пулать? — терӗ С.И.Морозов.
Акатуй программинче: профессионал артистсен тата пултарулӑх ушкӑнӗсен концерчӗсем, лашасене чуптарасси, кӗрешӳ, тӗрлӗ конкурссем тата вӑйӑсем...
Хутшӑнакансен шучӗ — 2 пин ҫын, куракансем — 30 пин.
Хӑвӑрӑн сӗнӗвӗрсене 8-842-2-41-12-80 тата 8-842-2-30-03-91 инҫесас (ҫаках телефакс) номерӗсемпе шӑнкӑравласа пӗлтерме пултаратӑр.
Авӑн уйӑхӗн 20-мӗшӗнчен пуҫласа юпан 25-мӗшӗччен тӗнче тӗтелӗнче чӑваш вӗрентекенӗсен интернет педканашӗ ӗҫлӗ. Ку канашлу тӑваттӑмӗш хут иртет. Кӑҫалхи форума ирттерме ятарласа ҫӗнӗ сайт уҫнӑ. Унта http://pkanash.chv.su/ каҫӑпа кӗме пулать.
Педканаша Чӑваш Республикин вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви, Вӗрентӳ институчӗ, Чӑваш халӑх сайчӗ тата Чӑваш чӗлхин инҫет вӗренӳ центрӗ ирттереҫҫӗ. Виҫӗмҫулхи педканаша 72 педагог хутшӑннӑччӗ, пӗлтӗр канашлӑва хутшӑннисен хисепӗ 101-пе танлашрӗ. Юлашки виҫӗ ҫул хушшинче форума хутшӑнакансем вӑл е ку ыйтупа 700 хут ытла сӑмах илнӗ.
Виҫӗ ҫул хушшинче Чӑваш Республикин пур районӗнчи педагогсем форумпа тухса калаҫнӑ, унсӑр пуҫне Чӗмпӗр, Тутарстан тата Пӑшкӑрт Республикин тӑрӑхӗсенчи чӑваш педагогӗсем те педканашра хӑйсен сӑмахне каланӑ.
+20.3 °C