Ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, 14 сехетре, Шупашкарти Литература музейӗ Константин Кольцов поэт ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине асӑнса литературӑпа музыка каҫӗ ирттерет. Унта поэтӑн тӑванӗсене, шкул ачисене, ҫыравҫӑсене, Константин Михайловичӑн пултарулӑхне хаклакансене йыхравланӑ.
Константин Кольцов 1916 ҫулхи ҫу уйӑхӗнче Канаш районӗнчи Анат Сурӑм ялӗнче ҫуралнӑ. Колхоз ҫамрӑкӗсен шкулӗнчен вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн каччӑ тӑван районӗнчи хаҫатра ӗҫлеме пуҫланӑ. Унтах унӑн пӗрремӗш сӑввисемпе очерксем кун ҫути курнӑ. 1940-1941-мӗш ҫулсенче «Ҫамрӑк коммунист» хаҫатра тӑрӑшнӑ. Вӑрҫӑ пуҫлансан ҫар училищине лекнӗ, батальон штабӗн пуҫлӑхӗ пулнӑ. 1943 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ҫамрӑк лейтенант йывӑр суранланнӑ та вилнӗ. Ӑна Карелинче пытарнӑ.
Республика кунне хатӗрленме тытӑннӑ ӗнтӗ. Кӑҫал та, ытти ҫулти пекех, фейерверк фестивалӗ иртет. Вӑл икӗ куна тӑсӑлӗ.
Пӗтӗм тӗнчери IX фейерверк фестивальне ҫӗртме уйӑхӗн 23–24-мӗшӗсенче ирттереҫҫӗ. Салютсене кӳлмекре каҫхи 11 сехетре ярӗҫ. Кӑҫал унта 5 команда хутшӑнма заявка панӑ: Мускаври, Шупашкарти, Сергиев Посадри, Минскри (Беларуҫ), Казахстанри предприятисем.
Пӗрремӗш кунхине командӑсем «Ҫӑлтӑр ҫулӗ» шоу кӑтартӗҫ. Жюри пайташӗсем вӗсене темиҫе номинаципе хаклӗҫ. Фестивальте 350 метр ҫӳллӗш таран фейерверк яма палӑртнӑ. Ҫӗртмен 24-мӗшӗнче ҫӗнтерӳҫӗсене чыслӗҫ.
Паян Шупашкарта ашшӗсем каччӑсене салтака янӑ. Мероприятие хутшӑнаканӗсем Шупашкарти депутатсен пухӑвӗн депутачӗ, Чӑваш Республикинчи ашшӗсен канашӗн ертӳҫи, Хулари стоматологи поликлиникин тӗп врачӗ В. Викторов тата Шупашкарти Ленин районӗнчи Общество канашӗн пайташӗ, Шупашкарти Ашшӗсен канашӗн ертӳҫи А. Мурыгин. Салтак пӑтти ҫиме хатӗрленнӗ яшсене аслисем ырӑ суннӑ, Раҫҫей хӗсметӗнче пулни чыс тесе палӑртса хӑварнӑ.
Ку вӑл — ҫурхи призыв вӑхӑтӗнчи пӗрремӗш ӑсату. Вӗсемсӗр пуҫне ҫар комиссариатӗнче ӗҫлекенсем те хутшӑннӑ. Республикӑн тӗп хулинчен ҫурхи призыв вӑхӑтӗнче 400-е яхӑн каччӑна салтака илмелле. Паян вара 16 каччӑна ӑсатнӑ. Тепӗр ушкӑна ҫара ҫу уйӑхӗн 16-18-мӗшӗсенче илсе кайӗҫ.
Пуҫа вырнаҫман япала ку. Юрать, ӑнӑҫлах вӗҫленнӗ. Унсӑрӑн… Шупашкарта урапа пынӑ ҫӗртех ача тухса ӳкнӗ.
Ку ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче 13 сехет те 55 минутра Калинин тата С.Радонежский урамӗсем хӗресленнӗ вырӑнта пулнӑ.
«Калина» маркӑллӑ урапан хыҫалти алӑкӗнчен 2 ҫулти арҫын ача тухса ӳкнӗ. Вӑл транспорт ҫӳрекен ҫул ҫинех ӳкнӗ. Шӑп ҫав вӑхӑтра водитель сулахай еннелле пӑрӑннӑ чухне пулна ку.
Ача вӑйлӑ суранланман. Пуҫӗ аманнӑ паллах. Ӑна халӗ амбулатори сиплевӗ ирттермелле тенӗ. Ачана ятарлӑ ларкӑчра илсе ҫӳремен-мӗн. «Калина» рулӗ умӗнче 33 ҫулти арҫын пулнӑ. Вӑл эрех ӗҫменни паллӑ.
Шупашкарти Алькеш микрорайонӗнче ҫамрӑксем сусӑр кӳмине ватнӑ. Виҫӗ ҫамрӑк кӳмене илнӗ те ярӑннӑ, унтан этажран аялалла ывӑтнӑ.
Путсӗрсен хӑтланӑвне пула хӗр парад курма тухайман. Ара, вӑл кӳмепе ҫеҫ ҫӳрет-ҫке-ха. Пике полицие заявлени ҫырнӑ.
Ку ӗҫе 17 ҫулти икӗ хӗр тата каччӑ тунӑ. «Манӑн хуйха туяс тесен ҫынсен нивушлӗ сусӑр пулмалла?» — тенӗ Анастасия Иванова кулянса. Настя — 1-мӗш ушкӑн сусӑрӗ. Вӑл каланӑ тӑрӑх, путсӗр ҫав ҫамрӑксем халӗ савӑнӑҫлӑн ҫӳреҫҫӗ. Пике вӗсене явап тыттарасшӑн.
Палӑртар: сусӑрсен кӳмисем лавккара 11–107 пин тенкӗ тӑраҫҫӗ. Ҫав ҫамрӑксем хӑйсене явап тыттарасран та хӑрамаҫҫӗ-ши?
Кӑҫал пирӗн республикӑра «Вилӗмсӗр полка» 20 пин ытла ҫын хутшӑннӑ. Штендер йӑтса тухакансен йышӗ ҫулсерен йышланнине палӑртмалла.
Кӑҫал акци вӑхӑтӗнче хӑйне евӗр «пӑтӑрмах» пулнӑ. Мероприятире 5 ҫынна тытса чарнӑ. Вӗсем нумаях пулмасть айӑпланнӑ Раҫҫей Геройӗн Евгений Борисовӑн портретне йӑтса утнӑ.
Аса илтерер: Евгений Борисова астармӑш вӑйӑсен бизнесне йӗркеленӗшӗн айӑпланӑ, Раҫҫей Геройӗн ятне туртса илнӗ. Борисова суд 6 ҫул ҫурӑллӑха тӗрмене ӑсатма йышӑннӑ.
Акцире Евгений Борисовӑн портретне унӑн тӑванӗсемпе тусӗсем йӑтса утнӑ. Вӗсенчен иккӗшӗ — ҫамрӑксем. Тӗрӗсрех каласан — йӑтса утасшӑн пулнӑ. Вӗсене килнӗ чухнех полицейскисем асӑрханӑ. Асӑрхаттарнӑ хыҫҫӑн вӗсене ирӗке янӑ.
Коммунистсен партийӗнчен тухнӑ Дмитрий Евсеев хӑйне валли урӑх вырӑн куҫ хывнӑ.
Аса илтеретпӗр, Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Раҫҫей Федерацийӗн коммунистсен партийӗнчен нарӑс уйӑхӗнче тухнине эпир пӗлтернӗччӗ. Маларах Дмитрий Евсеев чӑваш парламентӗнче коммунистсен фракцине ертсе пыратчӗ. Кунсӑр пуҫне РФКП Шупашкар хула комитечӗн пӗрремӗш секретарӗччӗ. Халӗ вӑл Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗнчен Шупашкар хулинчи Депутатсен пухӑвне куҫас шухӑшли паллӑ.
Депутат пуканӗ вакантлӑ пулса тӑни Алексей Лапин депутата судпа айӑпласа 5 ҫуллӑха ирӗкрен хӑтарма йышӑннипе ҫыхӑннӑ. Ӑна улталанӑшӑн суд тенкелӗ ҫине лартнӑ.
Дмитрий Евсеев муниципалитетӑн суйлав комиссине те лекесшӗн.
Паян, Ҫӗнтерӳ кунӗнче, «Вилӗмсӗр полк» акцие пур ҫӗрте те: район центрӗсенче те, хуласенче те - ҫӗркелерӗҫ. Малтан эпир пӗлтернӗ пекех, вӑл Шупашкарта та иртрӗ.
Сӑмах май аса илтерер, пӗрремӗш хут кун пек Томск хулинче 2012 ҫулта иртнӗ. Унта 6 пин ытла ҫын 2 пин ытла сӑнӳкерчӗк йӑтса утнӑ. Тепӗр ҫулхине акцие Раҫҫейри 120 хулара ирттернӗ. Пӗлтӗр вара акцие 15 ҫӗршыв хутшӑннӑ.
«Вилӗмсӗр полка» Шупашкарта 10 пин тухма палӑртнине эпир пӗлтернӗччӗ-ха. Анчах паян шутласа пӑхнӑ та, ку цифра икӗ хута яхӑн пулнине палӑртнӑ: пурӗ 20 пине яхӑн ҫын хӑйсен вӑрҫӑра вилнӗ тӑванӗсен транспоранчӗсене илсе тухнӑ.
Вӑхӑт пулсан Михаил Игнатьев Элтепер те «Вилӗмсӗр полка» тӑрассине, унӑн ывӑлӗ вара тухассине хыпарланӑччӗ Чӑваш халӑх сайчӗ маларах. Чӑн та, Михаил Васильевич та акцие хутшӑннӑ.
НТВ телеканал ертӳҫисем Шупашкарта туса ҫитереймен ача пахчине асӑрханӑ. Ӑна эфирта кӑтартӗҫ.
НТВ телеканалпа пыракан «Салтыков-Щедрин шоу» телекӑларӑмра Раҫҫейри чи ӑнланмалла мар ача-пӑча лапамӗсем пирки калаҫнӑ. Телеертӳҫӗсем пирӗн ачасем ӑҫта выляни пирки каласа кӑтартӗҫ.
Кӑларӑмра Сарӑтури ача-пӑча лапамне курма май пулӗ. Унта ачасем ҫӳп-ҫап купи ҫывӑхӗнче выляҫҫӗ-мӗн. Симферопольти ача-пӑча лапамӗ вара сӑра лавккипе ҫумӑн. Томскра вара ачасем чӑн-чӑн танкпа юнашар выляҫҫӗ.
Телеертӳҫӗсем Алькеш поселокӗнчи туса пӗтермен ача пахчине асӑрханӑ. Ӑна суйлав кампанийӗпе килӗшӳллӗн пӗр чиновник хута яма тытӑннӑ. Анчах ӗҫ чарӑнса ларнӑ. Халӗ лапам вырӑнне — бассейн, хӗлле — каток.
Республикӑра Ҫӗнтерӳ уявӗ ҫывхарни сисӗнет. Ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче пӗчӗк ачасем парада тухнӑ. Вӗсем Хӗрлӗ тӳреме пухӑннӑ.
Ҫамрӑк армеецсемпе тата кадет класӗсемпе пӗрле ача пахчине ҫӳрекен шӑпарлансем те парада тӑнӑ. Унта Шупашкарти 105 ача пахчинчи 1,5 пин ача хутшӑннӑ.
Шӑпӑрлансем тӗрлӗ форма тӑхӑннӑ. Моряксем, десантниксем, ҫалавҫӑсем парада тухнӑ. Ку акци кӑҫалхипе иккӗмӗш хут иртнӗ. Пӗлтӗр ӑна пӗрремӗш хут йӗркеленӗ. Ун чухне акцие 700 ача хутшӑннӑ.
+15.2 °C