Ку пӑтӑрмах кӑҫал ака уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Шупашкарта пулса иртнӗ. Тимлӗ пулманнипе мартшрутлӑ таксинче ларакан хӗр хӑйне кирлӗ чарӑнура анса юлайман пулнӑ. Вара ӑна водитель Ҫӳрҫӗр-Хӗвеланӑҫ районӗнче вырнаҫнӑ «Промнефть» станци лаптӑкӗнче антарса хӑварнӑ. Хайхи маршрутка тапранма пуҫлансан хӗр ӑна хӑваласа ҫитес тесе хыҫҫӑн чупма тытӑннӑ. Руль умӗнче ларакан 31 ҫулхи Мастеров Александр чупакана асӑрхамасӑр ҫапса кайнӑ пулнӑ. Хӗре тӳрех васкавлӑ пулӑшу пульницинчи реанимаци пайне леҫнӗ, анчах та шел пулин тухтӑрсем сусӑрланнӑ хӗре ҫӑлса хӑварайман.
Шупашкарти Мускав районӗн сучӗн пӗтӗмлетӗвӗпе Мастерова «ҫул-ҫӳрев йӗркине пӑсса асӑрхануллӑ пулманнипе ҫын пурнӑҫне татни» статьяпа айӑплӑ тесе йышӑннӑ. Ӑна 3 ҫуллӑх колони-поселение ӑсатма йышӑннӑ тата 3 ҫуллӑх руль умне ларма чарнӑ.
Прокуратура пӗлтернӗ тӑрӑх, Мастеров хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ, анчах та йышӑннӑ приговора улӑштарма ыйтнӑ. Суд вӑл ыйтнине пурнӑҫламан.
Тунтикун, юпан 21-мӗшӗнче каҫ-кӳлемре саккун йӗркине пӗр хутчен те мар пӑсакана тытнӑ пулнӑ.
Ҫак ашкӑнчӑкран чи малтан ҫамрӑк каччӑн шар курма лекнӗ. Вӑл хӑй пурӑнакан Стрелоксен дивизи 324 урамӗнчи ҫурт-йӗртен тухнӑ пулнӑ. Ҫав вӑхӑтра ун ҫине хайхи вӑрӑ-хурах тапӑннӑ. Темиҫе хутчен чышнӑ хыҫҫӑн каччӑран карас телефонне туртса илнӗ пулнӑ. Шар кураканни вара ҫухалса кайман, иртен-ҫӳрекентен те телефон ыйтса полицине шӑнкӑравласа янӑ.
Йӗрке хуралҫисем тӳрех пӑтӑрмах пулса иртнӗ вырӑна васканӑ, вара ҫур сехетрен телефон вӑрлакана тытнӑ пулнӑ. Вӑрӑ-хурах яша ҫаратнӑ хыҫҫӑн тепӗр ҫын ҫине те тапӑннӑ пулнӑ, ӑна та телефонсӑр хӑварнӑ.
Йӗрке хуралҫисем тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх ҫынсем ҫине тапӑнакан ҫын — 23 ҫулхи Тутарстан каччи пулнӑ. Паянхи кун ӑна хирӗҫ айӑплав йышӑнӑвне ҫирӗплетме те ӗлкернӗ.
Кун пирки чӳкӗн 1-мӗшӗнче республикӑри тата районти массӑллӑ информаци хатӗрӗсен, издательствӑпа полиграфи, IT-компанисен пуҫлӑхӗсемпе иртнӗ канашлура Наци телерадиокомпани директорӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Юлия Стройкова пӗлтернӗ.
Радиона Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар тата асӑннӑ хуласен ҫывӑхсенче пурӑнакансем итлеме май килӗ. Эфирӑн ытларах пайӗ чӑвашла тата вырӑсла кӗвӗ-ҫемӗрен тӑмалла. Унта Чӑваш Енӗн Наци радиовӗн хӑш-пӗр кӑларӑмӗсене итлеме май пулӗ, тӳрӗ эфирти передачӑсене те йӗркелеме палӑртаҫҫӗ.
Наци телевиденине илсен, авӑн уйӑхӗнчен тытӑнса ӑна Канашри, Етӗрнери, Ҫӗмӗрлери, Улатӑрти, Вӑрнарти тата Йӗпреҫри кабель сечӗсем урлӑ кӑтартассине йӗркелессипе тӑрӑшаҫҫӗ.
Кӗҫнерникун, юпан 31-мӗшӗнче, Наци вулавӑшӗнче Раҫҫей вӗренӳ академийӗн академикӗ — Геннадий Волков ҫинчен пичетлесе кӑларнӑ кӗнекен хӑтлавӗ иртнӗ. Издани авторӗ — журналист, ҫыравҫӑ Лидия Михайлова.
«Чӑваш ҫӗрен пророкӗ» (выр. «Пророк земли чувашской») кӗнекере Геннадий Волковӑн пурнӑҫӗпе ӗҫ-хӗлне сӑнласа панӑ. Унсӑр пуҫне унта академикӑн ҫывӑх туссепе пӗрле ӗҫлекенсен асаилӗвӗсем кӗнӗ.
Аса илтеретпӗр, Геннадий Волков профессор, педагогика ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, Раҫҫей вӗренӳ академийӗн академикӗ, ҫыравҫӑ-публицист, этнопедагогикӑна никӗслекенӗ, ӑслӑхҫӑ-педагог. Ӑна халаласа Шупашкарта палӑк лартма планланӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти «Химпром» савут ҫывӑхӗнче йӑлари хытӑ каяшсене тирпейлекен полигон тунине чылайӑшӗ пӗлет-тӗр. Вӑл Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар тата Шупашкар районӗсенчи йӑлари хытӑ каяша йышӑнмалла. Ҫӳп-ҫап турттаракан машинӑсене спутник-хула витӗр ҫӳреттерес мар тесе Шупашкартан полигон патне уй урлӑ кайма ҫул тума шухӑшланӑ.
Ҫул тӑвас ӗҫ паян ҫине тӑрсах малалла пырать. Асфальта хурса пӗтернӗ ҫӗрте ҫул айккисене вак чул сарса тухассипе ӗҫлеҫҫӗ, ҫул айккипе тимӗр карта тытаҫҫӗ. Унти ӗҫ-пуҫпа тӗрлӗ шайри тӳре-шара паллашсах тӑрать.
Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ Шупашкарта ҫулсерен иртекен опера фестивальне хатӗрленет. Ҫапла М.Д. Максимов ячӗллӗ Пӗтӗм тӗнчери опера фестивальне чӑваш сцени ҫинче 1991 ҫултанпа ирттереҫҫӗ. Кӑҫалхине Максим Дормидонович ҫуралнӑранпа 120 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Классика музыкине кӑмӑллакансем чунтан кӗтекен мероприяти хальхинче чӳк уйӑхӗн 22–20-мӗшӗсенче пулмалла. Фестивале Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ Дж. Вердин «Риголетто» оперине кӑларма хатӗрленет. Ӑна хӑш кун лартасси те паллӑ — чӳкӗн 26-мӗшне палӑртнӑ. Тӗп артисене Мускаври Мариински театрӗн солисчӗсене Виктор Черноморцевпа Жанна Домбровскаяна шаннӑ. Екатеринбург хулинчи патшалӑх оперӑпа балет театрӗн солисчӗ Владимир Чеберяк та Шупашкар кураканӗсене хӑйӗн сассипе савӑнтарӗ. Дирижёр пульчӗ умне Чулхулари А. Пушкин ячӗллӗ патшалӑх оперӑпа балет театрӑн художество ертӳҫи Ренат Жиганшин тӑрӗ.
Ӗнер театрта оперӑн фестиваль умӗнхи кӑтартӑвӗ иртнӗ.
Шупашкарти Ленин районӗнче пурӑнакан пӗр арҫынна руль умне правасӑр ларнӑшӑн урам шӑлма янӑ.
Ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекторӗсен тӗлне вӑл маларах та ҫакланнӑ-ха. Ҫул-йӗр правилине пӑснине кура ӑна правасӑр хӑвармалла та тунӑ. Вӑл пур — ним пулман пекех руль умне ларса тухнӑ. «Renault» машина хуҫине суд нумаях пулмасть 150 сехет ӗҫлеттерме йышӑннӑ. Тӳре йышӑнӑвне пурнӑҫа кӗртсе арҫынна «Жилкомсервис-1» текен предприятие тӗрлӗ ӗҫе пурнӑҫлама вырнаҫтарнӑ. Федерацин суд приставӗсен службин республикӑри управленийӗн пресс-секретарӗ Антон Антонов пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫыннӑн халӗ урам шӑлма тата территорие хӑтлӑх кӳрессипе ытти ӗҫе пурнӑҫлама тивет.
Юлашки ҫулсенчи Паркинсон синдромӗпе чирлекенсем ҫамрӑкланса пыраҫҫӗ иккен. Унпа хальхи вӑхӑтра 40 ҫула ҫитменнисем те аптӑраҫҫӗ. Ҫак амак асаплантараканнисем — ҫынсен 0,5 проценчӗ иккен. Специалистсем ку цифра ытла та пысӑк теҫҫӗ. Паркинсон чирне сиплеме ятарлӑ центрсем уҫасси тӗнчери тухтӑрсемшӗн ҫӗнӗлӗх мар иккен. Ун йышшисенче чире палӑртнинчен тытӑнса ӑна сиплесси таранах тӑрӑшаҫҫӗ. Хӑш чухне ҫӗршывӗпе ҫавӑн пек пӗр центр пулсан та ҫителӗклӗ.
Ҫулталӑк вӗҫленнӗ ҫӗре пирӗн респбуликӑра ятарлӑ пӳлӗм уҫмалла. Кун пирки Шупашкарта «Неврологин ҫивӗч ыйтӑвӗсем» темӑпа иртнӗ ӑслӑлӑхпа парктика конференцийӗ вӑхӑтӗнче республикӑн Сывлӑх сыхлав министерствин пай пуҫлӑхӗ Наиля Зинетуллина пӗлтернӗ.
Кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Шупашкартан Питӗр хулине самолетпа каяс текен пассажирсен 13 сехет кӗтме тивнӗ. Ҫавӑншӑн республикӑри транспорт прокуратури самолет хуҫи тӗлӗшпе («Руслайн» авиакомпани) дминистративлӑ майпа ӗҫ пуҫарнӑ.
Авиакомпани ҫапла вӑрах кӗттернине саппас самолет пулманнипе сӑлтавланӑ. Ҫапли ҫапла пулӗ те, анчах халӗ, Турра шӗкӗр, самани улшӑнчӗ те пур ҫӗрте те ҫирӗп йӗрке пирки калаҫаҫҫӗ. Ку вӑл авиакомпание те пырса тивет, паллах. Суд «Руслайна» 100 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ.
Ыран Шупашкара Хосе Асебильо испани архитекторӗ килмелле. Республикӑн тӗп хулинче вӑл пӗрремӗш хут мар. Хальхинче вӑл Шупашкарӑн тӗп пайӗ тата ун ҫывӑхӗнчи территори епле пулсан аванраххине калӗ, сӗнӳсем парӗ.
Официаллӑ мар лару-тӑрура халӑхпа сӳтсе явассине ыран Карл Маркс урамӗнчи 52-мӗш ҫуртри 2-мӗш хутра, 222-мӗш пӳлӗмре 16 сехетрен пуҫласа 18 сехетчен сӳтсе явма палӑртнӑ. Тӗлпулӑва журналистсене, блоггерсене, хула аталанӑвӗпе кӑскӑланакан мӗнпур ҫынна йыхравлаҫҫӗ.
Хосе Асебильо пирки каласан, хула тӑвас ӗҫре вӑл тӗнчери пысӑк специалистсенчен пӗри. Асебильо, сӑмахран, Швейцаринчи Архитектура тытӑмӗсен офисӗн студийӗн тӗп архитекторӗ, Барселонӑри хула аталанӑвӗн агентствин тӗп директорӗ, Британи архитекторӗсен королевски институчӗн хисеплӗ членӗ, Гарвардри дизайн курсӗн профессорӗ, Швейцаринчи Луганӑри архитектура факультечӗн профессорӗ, Лондон мэрӗн канашҫи, тӗрлӗ преми лауреачӗ. Хосе Асебильо Барселонӑна 1992-мӗш ҫулхи Олимп вӑййи валли хатӗрленӗ. Вӑл Европӑри тата Раҫҫейри чылай хула аталанӑвӗ пирки сӗнӳсем панӑ.
+6.3 °C