Шупашкарти 5-мӗш гимназие ҫӳрекен 24 хӗрпе каччӑ шкулта пӗлӳ илнипех пӗрлех ҫӑкӑр пӗҫерме, тӗрлӗ пылак апат-ҫимӗҫпе сыр хатӗрлеме вӗреннӗ. Ҫак ӑсталӑха вӗсем Чӑваш патшалӑх аграри университетӗнче туптанӑ. Халӗ яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫа професси илнине ҫирӗплетекен свидетельство панӑ.
«Чӑваш Ен» патшалӑх телерадиокомпанийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, 8-шӗ пылак ҫимӗҫ хатӗрлеме, 5-шӗ ҫӑкӑр тавраш пӗҫерме вӗренме кӑмӑл тунӑ. «Технологи урокӗнче ҫуралнӑ пуҫару аслӑ шкулшӑн та, гимназипе унта вӗренекенсемшӗн те, ачасен ашшӗ-амӑшӗшӗн те усӑллӑ пулса тухнӑ», — пӗтӗмлетнӗ свидетельствӑллӑ пулса тӑнӑ ачасемпе тӗл пулса калаҫнӑ хыҫҫӑн тележурналистсем.
Етӗрнери темиҫе предприятие ҫывӑх вӑхӑтра юсаса ҫӗнетме палӑртнӑ.
«Ядринмолоко» предприятире кӑҫал тӑпӑрчӑ хутаҫа тултармалли оборудовани туянма палӑртнӑ. Проект хакӗ — 27 миллион тенкӗ. 2023-2024 ҫулсенче сӗт тата сӗтрен тунӑ продукцие ПЭТ-кӗленчене тултармалли лини вырнаҫтарасшӑн. Ҫав ӗҫ хакӗ 450 миллион тенке кайса ларӗ.
Спирт заводӗнче ҫӗнӗ цех тата лини хута ярасшӑн. Ӗҫе 2023-2024 ҫулсенче пурнӑҫласшӑн.
Ҫӑкӑр тата кирпӗч завочӗсенче, аш-какай комбиначӗсенче ӗҫе юсаса ҫӗнетме палӑртнӑ.
Шупашкар хула администрацийӗн ӗҫченӗсем кашни эрнерех 11 лавккари хаксене тишкерсе тӑраҫҫӗ. Кӑрлач уйӑхӗн 10-17-мӗшӗсенче хаксем мӗнле улшӑннине пӗлтернӗ.
Шурӑ ҫӑнӑх, сахӑр, аш-какай консерви, макарон, тӑвар, чӑх какайӗ, сӗлӗ кӗрпи, шӑнтнӑ пулӑ, сӗт, сысна какайӗ, услам ҫу йӳнелнӗ. Сахӑрӑн, чӑх какайӗн, шурӑ ҫӑнӑхӑн хакӗ ытларах чакнӑ.
Вир тата хура тул кӗрписем, ҫӗрулми, сгущенка, шыв, хура чей, сухан, пан улми, шурӑ ҫӑкӑр хакӗсем кӑшт ӳснӗ, анчах 1 тенкӗрен ытла мар.
Кӑҫал пӗрремӗш эрнере пахча ҫимӗҫ тӑрук хакланнине палӑртнӑ. Чӑвашстат пӗлтернӗ тӑрӑх, помидор хакӗ 28,8 процент ӳснӗ, хӑяр – 19,7 процент, кишӗр 17 процент хакланнӑ.
«Борщ пӗҫермелли хатӗр» те хакланнӑ. Сухан, хӗрлӗ кӑшман, ҫӗр улми, купӑста хакӗсем хӑпарнӑ. Чӑвашстат пан улмипе банан хакӗсене кӑна тишкерет. Пан улми – 2,7 процент, банан 3,9 процент ӳснӗ.
Ытти ҫимӗҫ хакӗ питех улшӑнман-мӗн.
Чӑваш Енри кашни хулара фермерсен апат-ҫимӗҫне сутма тытӑнӗҫ. Кун пирки республика Элтеперӗ Олег Николаев пӗлтернӗ.
Вӑл каланӑ тӑрӑх, республикӑри кашни хуларах пӗчӗк пасарсем уҫасшӑн. Унта пырса фермерсем хӑйсен продукцине сутайӗҫ.
«Шупашкарӑн ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ районӗнче ун пеккине уҫрӑмӑр. Асӑннӑ формӑна ҫӗнетсе пырӑпӑр. Хысна тата уйрӑм ҫын пӗр шухӑшлӑ пулнипе укҫа хывса ҫак ене аталантарӑпӑр. Ку ӗҫе фермерсем те хутшӑнасшӑн», — тенӗ Олег Николаев.
Чӑваш Енри апат-ҫимӗҫе Бельгипе Германире туянаҫҫӗ. Вӗсенче кӑна та мар, Польшӑра, Китайра, СНГ (Никама пӑхӑнман ҫӗршывсен пӗрлӗхӗ) ҫӗршывӗсенче.
Паян Чӑваш Енри аграрисем хӑйсен професси уявне (вӑл юпа уйӑхӗнче-ха, анчах пирӗн республикӑра уява уй-хирти ӗҫе вӗҫленӗ хыҫҫӑн ҫеҫ пуҫтарӑнаҫҫӗ) пухӑннӑ.
Республика Элтеперӗ Олег Николаев палӑртса хӑварнӑ тӑрӑх, экспорта санкцисем витӗм кӳнӗ пулин те кӑштах ӳсӗм пӗрех пур. Кӑҫалхи кӑрлач-юпа уйӑхӗсенче агропромышленность продукцине ют ҫӗршыва ӑсатасси 7 процент ӳснӗ.
Чӑваш Енре туса илекен тӗрлӗ продукци ют ҫӗршывсене те ӑсанать. Чӑх урине илсен, акӑ, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа ӑна шӑнтса Китая 3 488 тонна сутнӑ.
Унсӑр пуҫне талӑкри хур чӗпписене пурӗ 2 пин пуҫ Казахстана ӑсатнӑ. Асӑннӑ ҫӗршыва сӗт-ҫу продукцине 4,9 тонна, пулӑ апатне 0,2 тонна сутнӑ.
Чӑх ури пирки каласан, Китайра вӑл паха апат шутланать.
Тӳре-шара юпа уйӑхӗн 18-25-мӗшӗсенче Шупашкарта апат-ҫимӗҫ хакӗ мӗнле улшӑннине тишкернӗ. 11 лавккари хаксене шута илнӗ.
Юлашки эрнере ҫак ҫимӗҫсем йӳнелнине палӑртнӑ: сгущенка, консерв, макарон, ҫӑмарта, купӑста, панулми, кишӗр, рис, шӑнтнӑ пулӑ, услам ҫу, шурӑ ҫӑкӑр, сысна ашӗ, тӑвар, пулӑ консервӗ, 5 литрлӑ таса шыв.
Сгущенка 42 тенкӗ таранах йӳнелнӗ, какай консервӗ - 37 тенкӗ, услам ҫу - 34 тенкӗ.
Олимп резервӗсен Шупашкарти училищинче вӗренекенсене япӑх пахалӑхлӑ какай ҫитернӗ. Ҫапла пӗлтерет Россельхознадзорӑн Чӑваш Енри тата Чӗмпӗр облаҫӗнчи управленийӗ.
Ведомство ӗҫченӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, сысна ашӗнче сиенлӗ микроорганизмсем, ҫав шутра сальмонелла та, тупнӑ. Унпа Вӑрнарти аш-какай комбиначӗ тивӗҫтернӗ. Пӗтӗмпе 21 килограмм аш пулнӑ.
Россельхознадзор аш-какай комбинатне асӑрхаттару панӑ, хайсен продукцине тӗплӗнрех тӗрӗслеме хушнӑ.
Нумаях пулмасть Чӑваш Ен делегацийӗ Мускавра пулнӑ. Унти ВДНХра «Ылтӑн кӗркунне» ял хуҫалӑх куравӗ иртессине эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха.
Республика Элтеперӗ Олег Николаев Телеграмра хыпарланӑ тӑрӑх, Мускава пирӗн тӑрӑхисем 200 кг шӑрттан тата 300 кг сыр илсе кайнӑ. Апат-ҫимӗҫпе вӗсем «Ылтӑн кӗркунне» гастрономи фестивальне хутшӑннӑ.
Куравран пирӗннисем 51 медальпе, ҫав шутран 41-шӗ ылтӑн, таврӑннӑ.
Кунсӑр пуҫне аммиак, карбамид тата азот удобренийӗ туса кӑларакан «Уралхим» предприятипе тата ытти хӑш-пӗр организаципе килӗштерсе ӗҫлеме калаҫса татӑлнӑ.
+3.3 °C