Чӑваш Енре СССР халӑх артистки Вера Кузьмина ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалланӑ мероприятсем иртеҫҫӗ. Чӳк уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Тӑвайӗнчи культура ҫуртӗнче Чӑваш академи драма тетарӗн артисчӗсем «Туя туй пек тӑвар-и?» спектакль кӑтартнӑ.
Спектакльте РСФСР халӑх артисткисем Нина Григорьева тата Нина Яковлева, Раҫей тава тивӗҫлӗ артистки Любовь Федорова таиа ытти сцена ӑсти вылянӑ. Халӑх вӗсене ӑшӑ кӑмӑлпа йышӑннӑ, тӑвӑллӑн алӑ ҫупса хавхалантарнӑ.
Чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнчи «Ҫеҫпӗл» кинотеатрта «Мать» фильм хӑтлавӗ иртӗ. Вӑл — СССР халӑх артистки Вера Кузьмина ҫинчен.
Асӑннӑ документлӑ фильма пултаруллӑ тележурналист, сценарист, режиссёр Марина Карягина ӳкернӗ.
Вера Кузьмина ҫинчен хатӗрленӗ пӗрремӗш фильма Марина Карягина 16 ҫул тӗрлӗ ял-хулара, чикӗ леш енчи театр фестивалӗнче те ӳкернӗ, видеоматериала пӗчӗккӗн пуҫтарса пынӑ. Унтанпа, картина пӗрремӗш хут эфира тухнӑранпа, 2 ҫул иртнӗ. Вера Кузминична ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ тӗле фильм ӳкерме хальхинче те Марина Карягинӑнах шаннӑ.
Фильм хӑтлавӗ чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче 13 сехетре пуҫланӗ.
Марина Карягина халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав кунах, 11 сехетре, Вера Кузьминан вил тӑприйӗ ҫине палӑк вырнаҫтарӗҫ. Вера Кузьминана мӑшӑрӗпе, Петӗр Хусанкай Чӑваш халӑх поэчӗпе, юнашар пытарнӑ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче «Искусство каҫӗ-2023» культура мероприятийӗ иртӗ. Вӑл чӳк уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, шӑматкун, 16:30 сехетре пуҫланӗ.
Ҫав кун куракансене учрежденире чӑваш халӑх пултарулӑхне халалланӑ ятарлӑ программӑпа кӗтсе илӗҫ. Сенкер фойере хальхи вӑхӑтри тумсен «Хитре» бренд куравӗ ӗҫлӗ. Театр 106 ҫул хушши пухса пынӑ экспонатсен пуххи паллашма та кӑсӑклӑ пулӗ. Юрра-ҫемме юратакансем валли инструмент концерчӗ иртӗ.
18 сехетре вара ҫав кун «Театр – ман ӑраскал» моноспектакль пуҫланӗ. Хальхинче унта Пӗчӗк залта Раҫҫей тата чӑваш халӑх артистки Нина Яковлева пултарулӑхпе паллашма май килӗ. Искусство каҫне, моноспектакльсӗр пуҫне, тӳлевсӗр кӗртӗҫ.
Юпа уйӑхӗн 30-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи дама театрӗн Кӑвак фойинче «Золотые хиты винила» (чӑв. Винилӑн ылтӑн хичӗсем) программа-ретроспективӑна пуҫтарӑннӑ. Концерта Чӑваш патшалӑх филармонийӗ хатӗрленӗ.
Программӑра иртнӗ ӗмӗрӗн 30-40-мӗш ҫулӗсенчи юрӑ-кӗвӗ янӑранӑ. Сӑмахран, «Утомленное солнце нежно с морем прощалось», «О, голубка моя», «Сердце, тебе не хочется покоя».
Сергей Григорьев, Виктория Трепова скрипкӑпа ӑста вылянӑ, Гульсинэ Григорьева — альтпа, Алексей Егоров — виолончельпе, Екатерина Паргеева — фортепианӑпа. Солистсем вара юрланӑ.
Юпа уйӑхӗн 29-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Надежда Кузьмина артисткӑн пултарулӑх каҫӗ иртессине эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха.
Надежда Кузьмина — актриса та, юрӑҫ та, юрӑсен авторӗ те, киносценарист та.
«Чӗререн савса» пултарулӑх каҫне сцена ӑстин 50 ҫулхи юбилейне халалланӑ. Театрӑн илемлӗх ертӳҫи, СССР халӑх артисчӗ юбиляра Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Олег Николаевӑн Тав ҫырӑвӗпе чысланӑ.
«Надежда Кузьмина 25 ҫул каялла ҫак театра килчӗ те унӑн уйрӑлми пайӗ пулса тӑчӗ. Ҫак ҫулсенче вӑл ҫак сцена ҫинче тӗрлӗ жанрлӑ 55 сӑнара калӑпларӗ. Актрисӑна чунӗ уҫҫишӗн, ҫутҫанталӑк панӑ ҫыпӑҫулӑхӗшӗн те куракансем юратаҫҫӗ», – тенӗ Валерий Яковлев.
Артиста саламлама ытти артист та пырса ҫитнӗ.
Чӑваш юрӑҫине Вячеслав Христофорова орден медалӗ панӑ. «Янра, юрӑ» ушкӑнӑн илемлӗх ертӳҫине, солист-вокалиста «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медалӗпе наградӑласси ҫинчен калакан Хушӑва республика ертӳҫи Олег Николаев ӗнер, юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.
Вячеслав Христофоров кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн 11-мӗшӗнче 60 ҫул тултарнӑ. Вӑл Елчӗк районӗнчи (халӗ — муниципаллӑ округ) Ҫӗнӗ Пӑва ялӗнче ҫуралнӑ. Культурӑпа ҫутӗҫ училищинче, Хусанти патшалӑх консерваторийӗнче вӗреннӗ. Хӑй вӑхӑтӗнче Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗнче ӗҫленӗ, Чӑваш патшалӑх филармонийӗн «Ҫавал» эстрадӑпа фольклор ансамблӗн солисчӗ пулнӑ, Ф.П.Павлов ячӗллӗ музыка училищинче преподавательте тӑрӑшнӑ.
Ӑна 1998 ҫулта Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ ят панӑ, 2011 ҫулта — Тутарстанӑн тава тивӗҫлӗ артисчӗ ята, 2005 ҫулта — Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ ята.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Раҫҫей халӑх артистки Нина Григорьева «Театр – ман ӑраскал» моноспектакльпе сцена ҫине тухӗ. 62 ҫул театрта ӗҫлекен артистка паян та куракана хӑйӗн пултарулӑхӗпе тыткӑнлать. Сӑн-пит вылявӗ те, куҫри хӗлхеме те унӑн малтанхиллех.
Моноспектакльте вӑл «Нарспи» спектакльти, Валентин Распутин пьеси тӑрӑх лартнӑ «Анне» премьерӑри сыпӑксене вуласа пачӗ, хӑйӗн кун-ҫулӗ ҫинчен каласа кӑтартрӗ.
Театрӑн тӗп режиссёрӗ Валерий Яковлев пӗлтернӗ тӑрӑх, ун пек моноспектакльсене театрта уйӑхсерен йӗркелеме палӑртаҫҫӗ. Ҫитес уйӑхра Нина Яковлева сцена ҫине тухӗ, кайран — Владимир Семёнов. Ҫапла вара — ҫамрӑк артистсем таранах. Шухӑшӗ ырӑ.
Мана вара, куракана, ҫапах та икӗ япала тӗлӗнтерчӗ. Пӗрремӗшӗнчен, моноспекакль вӑхӑтӗнче артисткӑпа паллаштаракан вырӑсла видео кӑтартни кӑшт аптӑратса ячӗ. Иккӗмӗшӗнчен, электрон билетра 10-мӗш вырӑн тесе кӑтартнӑччӗ те, ретӗнче те пурӗ те 6 вырӑн ҫеҫчӗ тата тепӗр икӗ пукан хушса лартнӑччӗ. Юрӗ-ха, вырӑнне тупса пачӗҫ-ха, ларсах курма май килчӗ.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Раҫҫей халӑх артистки Нина Григорьева «Театр – ман ӑраскал» моноспектакльпе сцена ҫине тухӗ. 62 ҫул театрта ӗҫлекен артистка паян та куракана хӑйӗн пултарулӑхӗпе тыткӑнлать. Сӑн-пит вылявӗ те, куҫри хӗлхеме те унӑн малтанхиллех.
Моноспектакльте вӑл «Нарспи» спектакльти, Валентин Распутин пьеси тӑрӑх лартнӑ «Анне» премьерӑри сыпӑксене вуласа пачӗ, хӑйӗн кун-ҫулӗ ҫинчен каласа кӑтартрӗ.
Театрӑн тӗп режиссёрӗ Валерий Яковлев пӗлтернӗ тӑрӑх, ун пек моноспектакльсене театрта уйӑхсерен йӗркелеме палӑртаҫҫӗ. Ҫитес уйӑхра Нина Яковлева сцена ҫине тухӗ, кайран — Владимир Семёнов. Ҫапла вара — ҫамрӑк артистсем таранах. Шухӑшӗ ырӑ.
Мана вара, куракана, ҫапах та икӗ япала тӗлӗнтерчӗ. Пӗрремӗшӗнчен, моноспекакль вӑхӑтӗнче артисткӑпа паллаштаракан вырӑсла видео кӑтартни кӑшт аптӑратса ячӗ. Иккӗмӗшӗнчен, электрон билетра 10-мӗш вырӑн тесе кӑтартнӑччӗ те, ретӗнче те пурӗ те 6 вырӑн ҫеҫчӗ тата тепӗр икӗ пукан хушса лартнӑччӗ. Юрӗ-ха, вырӑнне тупса пачӗҫ-ха, ларсах курма май килчӗ.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, артиста тата журналиста тава тивӗҫлӗ ятсем парасси ҫинчен калакан хушусем тухнӑ. Вӗсене республика Элтеперӗ Олег Николаев алӑ пуснӑ.
Вырӑс драма театрӗн артистне Вера Боровковӑна «Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ» ят панӑ.
Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн «Республика» хаҫатӗнче корреспондентра ӗҫлекен Эльвира Хмелёвӑна «Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» ят панӑ.
Юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Раҫҫей халӑх артистки Нина Григорьева «Театр – ман ӑраскал» моноспектакльпе сцена ҫине тухӗ.
Раштав уйӑхӗнче 85 ҫул тултаракан артистка К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче 62 ҫул ӗнтӗ ӗҫлет. Ҫак ҫулсенче вӑл 100 ытла сӑнара калӑпланӑ. Кашнинех — ӗнентерӳллӗ, чуна тивмелле, асра юлмалла. Кӑҫалхи сезонта вӑл, сӑмах май каласан, Валентин Распутинӑн «Последний срок» пьеси тӑрӑх лартнӑ «Анне» спектакльти тӗп роле вылять.
Культура учрежденийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «Театр – ман ӑраскал» моноспектакле Чӑваш драма театрӗн Пӗчӗк залӗнче кӑтартӗҫ. Раҫҫей халӑх артистки куракан умне ҫывӑххӑн, куҫа куҫӑн, декорацисӗр тата ҫутӑпа тӗрлӗ сцена атрибучӗ усӑ курмасӑр тухӗ. Чӑваш кураканӗ умӗнче чунтан юратнӑ артистка наци тумӗ тӑхӑннӑ хӗрсем хушшинче, илемлӗ халӑх кӗввипе хӑйӗн классикӑллӑ монологӗсене вулӗ».
+5.3 °C