Етӗрнери прпокуратура 70 ҫулти арҫынна хӳтӗленӗ. Лешӗ улатвҫӑсене пула шар курнӑ.
Пӑтӑрмах кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнче пулса иртнӗ. Асӑннӑ тӑрӑхра пурӑнакан 70 ҫулти хӗрарӑм патне ултавҫӑсем шӑнкӑравланӑ, хӗрӗ ҫул ҫинчи инкеке лекнӗ, ӑна васкавлӑн операци тумалла тесе хӑратнӑ. Операци тума укҫа кирлине пӗлтернӗ. Пӑлханса ӳкнӗ хӗрарӑм курьер урлӑ 300 пин тенкӗ тыттарса янӑ.
Укҫа патне пынӑ ҫын Чулхула облаҫӗнчи 33 ҫулти арҫын пулнӑ. Пуҫиле ӗҫ пуҫарсан вӑл тӑкакӑн пӗр пайне, 150 пин тенке, саплаштарнӑ.
Шар курни ватӑ ҫын пулнине кура прокуратура кинемее хӳтӗлесе ытти укҫана та шыраса илме суда тавӑҫпа тухнӑ. Ултавҫа вара 2 ҫул та 6 уйӑхлӑха тӗрмене хупса хумасӑр ирӗкрен хӑтарма йышӑннӑ.
Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, Шупашкарти ватӑсем ҫуллахи спартакиадӑна пуҫтарӑннӑ. Спорт ӑмӑртӑвне хулари Дорисс-парка пуҫтарӑннӑ. Спартакиадӑна Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗстерекен комплекслӑ центр ирттернӗ. Ӑмӑртӑва асӑннӑ учреждение ҫӳрекен кинемисемпе мучисем пуҫтарӑннӑ.
Ватӑсем виҫӗ командӑна пайланса тӗрлӗ ӑмӑртӑва хутшӑннӑ. Мероприятие хутшӑнманнисем вара курма пуҫтарӑннӑ. Вӗсем хавхасланса хавхалантарса тӑнӑ. Командӑсене пӗрремӗш, иккӗмӗш, виҫҫӗмӗш вырӑнпа уйӑрса наградӑламан — пурте тӑрӑшнине кура тӗрлӗ номинаципе чысланӑ.
Паян, утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, Вӑрнар округӗнчи Кайри Тукай ялӗнче пурӑнакан Евдокия Афанасьева 105 ҫул тултарнӑ. Вӑл пурнӑҫӗнче хура-шурне нумай курнӑ. 9 ҫулта чухне вӑл тӑлӑха юлнӑ. Анчах йывӑрлӑхсем хуҫман ӑна.
Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче Евдокия Афанасьевна Тӑвай районӗнче окоп чавнӑ, вӑрман каснӑ, лашапа вутӑ турттарнӑ. 105 ҫулти Евдокия Афанасьевӑна ял-йыш хисеплет.
Шупашкар хулинче таксист ватӑ хӗрарӑма ултавҫӑсен капкӑнӗнчен ҫӑлса хӑварнӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 18-мӗшӗнче такси водителӗ заказпа пырса ҫитнӗ. Кинемей хӑйӗн ӑҫта каймаллине каланӑ, анчах адрес приложенире кӑтартнипе тӳр килментен таксист ӑҫта каймаллине уҫӑмлатас тенӗ. Ватӑ ҫын ӑҫта каймаллине калайман. Адреса улӑштараймассине, машинӑна хӑй чӗнменнине пӗлтернӗ, кам такси чӗннине те каламан.
Таксист сисчӗвленнӗ, машинӑна чӗнсе илнипе телефонпа калаҫса пӑхма шухӑш тытнӑ. Телефонпа калаҫаканни хӑйӗнпе кинемейӗн мӑнукӗ тесе паллаштарнӑ, водитель тата ыйту парсан вӑл тарӑхма пуҫланӑ.
Водитель ватӑ ҫынпа калаҫма пуҫланӑ. Анчах хӗрарӑм калама хӑрани сиссен водитель йӗрке хуралҫисем патне шӑнкӑравланӑ. Вара кинемей хӑйӗн патне палламан ҫынсем банкран тесе шӑнкӑравланине, укҫана хӑрушсӑр счет ҫине куҫарма хушнине пӗлтернӗ.
Шупашкарта пурӑнакан Галина Кузьмина ҫӗтӗк-ҫатӑкран кавир ҫыхать. Ҫак ал ӗҫӗпе вӑл унчченех кӑсӑкланнӑ. Тӑватӑ ҫул каялла ватӑ ҫын суккӑрланса юлнӑ. Юратнӑ ӗҫе ватӑ ҫын пӗрех пӑрахман. Вӑхӑта ирттермелле кинемей халӗ те кавир ҫыхать.
Юлашки вӑхӑтра Галина Борисовнӑна Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центрӗн социаллӑ ӗҫченӗ Лина Емельянова пулӑшса пырать.
Кавирсене ватӑ ҫын тӑванӗсемпе пӗлӗшӗсене парнелет.
Банк ӗҫченӗсем 87-ри старике палламан ҫынсене укҫа куҫарса парассинчен хӑтарасшӑн пулнӑ – унпа калаҫнӑ, анчах ӳкӗте кӗртеймен.
Ултавҫӑсем старике ҫапла суйнӑ: укҫа палламан ҫынсен аллине ан лектӗр тесен ӑна «хӑрушсӑр счет» ҫине куҫармалла. Ватӑскер лешсем каланине икӗ эрне пурнӑҫланӑ. Вӑл банка пынӑ, кредит пайӗн ӗҫченӗсем сисчӗвленӗ, кун пирки полицейскисене те каланӑ. Анчах пенсионера никам та чарайман. Ултавҫӑсем ӑна ҫав тери вӑйлӑ ӗнентерсе лартнӑ.
Ҫапла старик темӗнле счетсем ҫине 2 миллион тенкӗ куҫарнӑ. Кредит илнӗ чухне вӑл укҫа дача тума тата ача кӗтекен мӑнукне пулӑшма кирлӗ тесе суйнӑ.
Хӑйӗн иртнӗ кун-ҫулне манакан халӑхӑн пуласлӑхӗ ҫук тесе шухӑшлаҫҫӗ Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центра ҫӳрекен кинемейсем. Унти Светлана Кириллова ӗҫ инструкторӗ пулӑшса-кӑтартса пынипе вӗсем масмак хатӗрленӗ.
Республика кунне халалланӑ ӑсталӑх лаҫҫине пухӑннӑ ватӑсене Светлана Леонидовна Масмак ятлӑ хӗрача ҫинчен халап пурри ҫинчен каласа кӑтартнӑ. Ҫав хӗрача тӗрлӗ ҫиппе капӑрлатса пуҫа тӑхӑнмалли хатӗр ӑсталаса амӑшне парнеленӗ имӗш, унтан ҫав япалана масмак теме пуҫланӑ-мӗн.
«Кун пек ӑсталӑх лаҫҫи ӗҫлени пирӗн халӑхӑмӑрӑн эткерлӗхне упраса хӑварма пулӑшать», — тесе каланӑ масмак ӑсталама хутшӑнна кинемейсенчен пӗри, 78 ҫулти Ольга Усманова.
Ултавҫӑсем Шупашкарта пурӑнакан 82 ҫулти кинемее улталама тӑнӑ. Ун патне вӗсем килти телефон ҫине шӑнкӑравланӑ.
Паллӑ мар ҫынсем кинемее ватӑ ҫын ячӗпе такамсем шанчӑк хучӗ илнӗ тесе ӗнентернӗ. Ҫавна май укҫа-тенке хӑрушсӑр счёт ҫине куҫарса хумалла тесе асӑрхаттарнӑ.
Шӑнкӑравлаканни хӑйӗн пирки право хуралӗнче ӗҫлекен ҫын тесе каланӑ. Банка ҫитсе укҫана хӑрушсӑр счёт ҫине куҫарма хушнӑ.
Кредит учрежденийӗнче ӗҫлекенсем кинемее укҫа парас вырӑнне полицие чӗнсе илнӗ. Ҫапла вара ватӑ ҫыннӑн укҫине ултавҫӑсен вӑрлама май килмен.
Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, социаллӑ ӗҫченсем хӑйсен професси уявне паллӑ тӑваҫҫӗ.
Ҫак ӗҫе суйласа илнисен тивӗҫӗ — ватлӑхра пулӑшу кирлӗ ҫынсене пулӑшасси, пӑхасси. Социаллӑ ӗҫчен ӗҫӗ лавккаран таварпа эмел туянса килсе панипех вӗҫленмест. Вӗсен выртакан ҫынсене те пӑхма тивет. Унсӑр пуҫне кил-ҫурта тирпейлесе памалла, апат пӗҫерсе ҫитермелле.
Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене твиӗҫтерекен комплекслӑ центрта 20 ҫул ытла социаллӑ пулса ӗҫлекен Светлана Юрина каланӑ тӑрӑх, профессие чун тата чӗре ыйтнипе суйланӑ. Паян вӑл хулари 10 ватта пӑхса тӑрать. «Ҫынна хӗрхенмесен ку ӗҫре ӗҫлейместӗн», — тет ӳрӗк хӗрарӑм.
Шупашкар хулинчи халӑхӑн соцалливӗҫтерекен комплекслӑ центрӑ стационар уйрӑмӗнче пурӑнакан ватӑсем кашни тунтикун ал ӑсталӑхӗпе аппаланаҫҫӗ. Занятие Валентина Никитина инструктор ирттерет.
«Ватӑ ҫынсем ӗҫе пуҫӑниччен хумханаҫҫӗ. Мантан пулмасть, эпӗ ӳкерсе курман текелесе именеҫҫӗ. Анчах эпӗ вӗсене туса пӑхма сӗнетӗп. Хам вара кирлӗ таран пулӑшса-кӑтартса пыратӑп, — тет Валентина Михайловна. — Пултарулӑх ӗҫӗпе аппаланни ҫынна хавхалантарать, ватӑ ҫын та кун пек чухне маттур туять, хӑй пултарнине кура хавасланать».
Ватӑсем тӗрлӗ сӑрӑпа ӳкереҫҫӗ, чустаран тӗрлӗ япала ӑсталаҫҫӗ.
+5.3 °C