Паян 14 сехетренпе М-7, А-151 тата Вятка ҫул ҫинче, Чӑваш Енре, транспортсене ҫӳрессине чакарнӑ. Хушӑва Атӑл-Вятскуправтодор ертӳҫи Илдар Мингазов алӑ пуснӑ. Ку паян ҫил-тӑман вӗҫтернипе ҫыхӑннӑ.
Ҫанталӑк питӗ япӑх пулнӑран, ҫил-тӑман вӗҫтернӗрен ҫулсем ҫинче лару-тӑру япӑх пулнӑ. Водительсем темиҫе вырӑнта машинӑсем нумай пухӑннине хыпарланӑ. Ҫанталӑка пула аварисем те нумай пулнӑ.
ҪҪХПИ паян водительсене кирлӗ-кирлӗ маршӑн руль умне ларса ҫула тухма сӗнмен. Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, ыран валли ҫанталӑк йӗркеленмелле.
Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, 2020 ҫул ытти чухнехичнен ӑшӑрах килнӗ. 2021 ҫул вара пӗлтӗрхинчен 1 градус сивӗрех пулмалла.
Ку малтанах сивӗ хӗлпе ҫыхӑннӑ. Кӑрлач уйӑхӗнче термометр 30 градусран аяларах анӗ. Кун пекуки юлашки 4 ҫулта пулман. Иртнӗ ҫуллана пӑхас тӑк, ку уйӑхра 35 градус та сивӗ пулас хӑрушлӑх пур. Кӑҫалхи ҫулла утӑ уйӑхӗ чи шӑрӑххи пулӗ.
Ака тата ҫурла уйӑхӗсенче нӳрӗк сахал пуласса пӗлтереҫҫӗ. Пӗлтӗр вара шӑпах ҫак уйӑхсенче ҫумӑр нумай ҫунӑ. «Чӑваш Енри ҫанталӑк» проект авторӗ Владимир Михайлов каланӑ тӑрӑх, кӑҫал 2009 ҫулти пек пулма пултарӗ – ун чухне типӗ ҫанталӑк тӑнӑ.
Кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗ пӗлтӗрхинчен 1-2 градус сивӗрех пулӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ синоптиксем.
Кӑргач уйӑхӗн пӗрремӗш кунӗнчи каҫхине пӑрлӑ ҫумӑр ҫума пултарать. Кӑрлач уйӑхӗн 3-5-мӗшӗсенче юр ҫӑвӗ. Сывлӑш температури 0 градуса ҫывхарӗ. Шупашкарта виҫӗ кунта юр хулӑнӑшӗ 5 сантиметртан пуҫласа 10 сантиметр тарӑнӑш пулӗ.
Кайран тепре юр кӑрлач уйӑхӗн 10-мӗшӗнче тата 19-21-мӗшӗсенче ҫӑвӗ. Кӑрлач уйӑхӗн 17-26-мӗшӗсенче сывлӑш температури 10-11 градус пулӗ.
Кӑрлач уйӑхӗн вӗҫӗнче юр хулӑнӑшӗ хальхи 15 сантиметртан 25-30 сантиметра ҫитӗ.
Ҫӗнӗ ҫула мӗнле ҫанталӑкпа кӗтсе илӗпӗр? Синоптиксем мӗн каланине тишкерер.
Кӑнтӑр енчен вӗрекен ҫил вӑйланӗ, хушӑран ҫеккунтра 16 метр хӑвӑртлӑхпа вӗрӗ. Паян ҫӗрле юр ҫума тытӑнӗ. Ыран ирхине вӑйлах хӳсе лартӗ. Ҫӗрле те ҫума чарӑнмӗ. Республикӑра икӗ талӑкра 5-10 сантиметр хулӑнӑш юр ҫума пултарать. Канмалли кунсенче сывлӑш температури 3-8 градус тӑрӗ.
Тунтикун 12-17 градус таран сивӗтӗ. Ҫӗрле вырӑнӑн-вырӑнӑн 25 градус таран пулӗ. Ҫил лӑпланса хӗвел тухӗ.
Раштав вӗҫӗнче, кӑрлач пуҫламӑшӗнче ҫанталӑк ӑшӑтӗ, юр ҫӑвӗ.
Чӑваш Енре шартлама сивӗ ҫанталӑк тӑрать-ха. Иртнӗ шӑматкун термометр 20 градус сивӗ кӑтартнӑ. Паян ирхине те ҫавӑн пекрех кӑтарту пулнӑ.
Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, кӗҫех ҫанталӑк кӑштах ӑшӑтӗ. Кӗҫнерникун-эрнекун самаях ӑшӑтӗ. Ҫак кунсенче юр та ҫӑвӗ. 0-5 градусран ӑшӑрах ҫанталӑк пулмасси пирки пӗлтереҫҫӗ.
Анчах эрне вӗҫне каллех сивӗтӗ. Шӑматкун 15-20 градус кӑтартӗ, ҫӗрле – 26 градус. Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, кунашкал ҫанталӑк ҫитес эрне варричченех тӑрӗ.
| РАШ | 09 |
Кӑҫал хӗлле мӗнле пулать? Пӗлтӗр ӑшӑ пулчӗ. Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал пӗлтӗрхи Антлатика пулмӗ. Эппин, хӗл сивӗ килӗ.
Синоптиксем каланӑ тӑрӑх, кӑҫалхи пек хӗлле 10 ҫул пулман. Ҫурҫӗртен килекен антициклон Шупашкара тӑватӑ кунлӑха 30 градуслӑ сивӗ илсе килме пултарать. Ун пекки хулара тахҫанах пулман. Ку сивӗ е раштав уйӑхӗнче, е кӑрлачра килӗ.
Юрсӑр юлмӑпӑр. Ҫитес икӗ уйӑхра юр ытти чухнехинчен ытларах та ҫӑвӗ. Темиҫе хутчен те вӑйлӑ юр ҫӑвӗ. Хӗл вӗҫленнӗ тӗле юр хулӑнӑшӗ 45 сантиметра ҫитме пултарӗ. Ку, пӗлтӗрхипе танлаштарсан, 20 сантиметр ытларах.
Раштав уйӑхӗнче пире мӗнле ҫанталӑк кӗтет? Урамра ав шартлама сивӗ хуҫаланать. Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, эрнен иккӗмӗш ҫурринче татах сивӗтӗ. Раштавӑн пӗрремӗш декадинче 20-25 градус сивӗ пулма пултарӗ.
Ку уйӑхӑн виҫҫӗмӗш декадинче «Атлантика» килет. Каллех сивӗ пулӗ. Ҫӗнӗ ҫул умӗн ҫеҫ кӑштах ӑшӑтма тытӑнӗ. Раштавӑн 31-мӗшӗнче тинех ӑшӑ кун пулӗ.
Ҫанталӑк ӑшӑтсанах юр ҫума тытӑнӗ. Раштавӑн юлашки 4 кунӗнче юр хулӑнӑшӗ 7-10 сантиметра ҫитме пултарать. Эппин, Ҫӗнӗ ҫула эпир юрпа кӗтсе илӗпӗр.
Республикӑна шартлама сивӗ ҫанталӑк килет. Ыран ҫӗрле 12 градус таран сивӗтӗ.
Сивӗтет кӑна мар, ҫил те вӑйланать. Юнкун ҫил кӑштах лӑпланӗ. Анчах ҫӗрлесерен сывлӑш самаях сивӗнӗ. Кӗҫнерникун ҫӗрле 20 градус таранах сивӗтме пултарӗ. Хӑш-пӗр вырӑнта – тата сивӗрех.
Канмалли кунсенче уяр та сивӗ ҫанталӑк тӑрӗ. Кунашкал ҫанталӑк раштавӑн 10-мӗшӗчченех тӑма пултарӗ. Гидрометцентр пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫитес 10 кунра нормӑран 4 градус сивӗрех пулӗ.
Юлашки кунсенче ҫанталӑк нормӑран сивӗрех тӑчӗ. Ӗнерпе паян вара ҫил те вӑйланчӗ. Мӗнлерех ҫанталӑк кӗтет пире?
Синоптикесм пӗлтернӗ тӑрӑх, паян ҫӗрле те ҫил вӑйлӑ пулӗ. Канмалли кунсенче ҫил кӑштах лӑпланӗ, ҫапах 10-15 градус сивӗ пек туйӑнӗ. Шӑматкун хӗвеллӗ ҫанталӑк тӑрӗ. Вырсарникун юр ҫума пуҫлӗ, вӑл ҫитес эрне тӑршшӗпех чарӑнмӗ. Тунтикунпа ытларикун ҫил-тӑман тухӗ. Юнкун тинех ҫил пачах лӑпланӗ.
Ҫитес кунсенче юр хулӑнӑшӗ 10 сантиметр таранах ҫитӗ.
Республикӑра чӑн-чӑн хӗллехи сивӗ хуҫаланать. Иртнӗ канмалли кунсенче ҫанталӑк ҫӗрле 16 градус таран сивӗтнӗ. Патӑрьелте тата сивӗрех пулнӑ. Паян ҫӗрле тата сивӗрех пулӗ: термометр 18 градус сивӗ кӑтартӗ.
Юнкун антициклон Казахстан енне кайма тытӑнӗ. Ҫавна май 3-8 градус ҫеҫ сивӗ пулӗ. Ҫил вӑйланӗ. Чӳкӗн 19-мӗшӗнче ӑшӑ фронт иртсе кайӗ, пӗлӗтленӗ, ҫапах юр ҫумӗ. Эрнен иккӗмӗш ҫурринче типӗ те ҫиллӗ ҫанталӑк тӑрӗ. Анчах ҫил вӑйлӑ пулнӑран 13-18 градус сивӗ пек туйӑнӗ.
Ку уйӑхри юлашки эрне ӑшӑ та юрлӑ пулӗ. Юр хулӑнӑшӗ 15 сантиметр таран ӳсме пултарӗ.
+3.3 °C