Медицина профилактики енӗпе ӗҫлекен республикӑри центр офисра ларакансем валли хӑнӑхтарусен комплексне шухӑшласа кӑларнӑ. Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, медицина учрежденийӗсенче тӑрӑшакансем «Здоровье на рабочем месте «Начни с себя!» (чӑв. «Хӑвӑнтан пуҫла!» ӗҫ вырӑнӗнчи сывлӑх) корпоратив программине пурнӑҫа кӗртме тытӑннӑ.
Чӑн та, пӗр вырӑнта ларса ӗҫлемелли професси паян чылай. Компьютер умӗнче вӑхӑта ирттерекенсене хускану уйрӑмах ҫитмест. Капла чухне физкультура минучӗ ирттерни те тем пек паха тесе шухӑшлаҫҫӗ тухтӑрсем.
Шупашкарти ача-пӑчан 1-мӗш пульницинче, Вӑрҫӑ ветеранӗсен республикӑри клиника госпиталӗнче, Елчӗк районӗнчи пульницӑра шурӑ халатлисем тӗрлӗ хускану тӑвассине йӑлана кӗртнӗ ӗнтӗ.
Ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 22-мӗшӗнче, Мускаври 157-мӗш поликлиникӑра ҫӗҫӗ тытнӑ арҫын саркаланнӑ. Тельняшка тӑхӑннӑскер хӑйне кӑнттам тытнӑ. Унӑн аллинче ҫӗҫӗ пурри те ҫынсене шиклентернӗ. Арҫынна Росгварди ӗҫченӗсем тытса чарнӑ.
52 ҫулти арҫын Чӑваш Енрен пулнӑ иккен. Пульницӑна пынӑскер татти-сыпписӗр тем пакӑлтатнӑ, калаҫу темине вӑл вӗҫӗм ылмаштарнӑ. «Тӑванӑм, каллех мӗскӗнлетеҫҫӗ», — кӳренӳллӗн каланӑ хайхискер Росгварди ӗҫченне. Лешӗ вара ӳсӗре ҫӗҫҫе пама ӳкӗтленӗ. Ыррӑн ыйтни сая кайман — арҫын лӑпланнӑ. Йӗрке хуралҫисем ӑна тытса чарнӑ та психиатри экспертизи тутарма илсе кайнӑ.
Мускаври поликлиникӑра ҫӗҫӗпе сулкалашнӑ арҫын Чӑваш Енри хӑш районтан пулни тата унта вӑл мӗнле лекни паллӑ мар.
Шупашкарта ҫурла уйӑхӗнче «Хула сывлӑхӗ – сывӑ туризм» пӗтӗм тӗнчери канашлу иртӗ. Пӗлтерӗшлӗ пулӑма Чӑваш Енӗн тӗп хулине ирттерме шаннӑ.
«Сывӑ хуласем, районсем тата поселоксем» Раҫҫей Ассоциацийӗн пухӑвӗнче Шупашкар сывӑ туризм центрӗ пулассине пӗлтернӗ. Канашлу программипе килӗшӳллӗн, пирӗн пата Ассоциаци пайташӗсем килӗҫ, сиплевпе профилактика туризмӗн, экотуризмӗн, этнотуризмӗн аталанӑвне сӳтсе явӗҫ. Туристсене региона илӗртесси пирки те калаҫӗҫ.
Сӑмах май, Шупашкар сывӑ пурнӑҫ йӗркине саракансен хула йышне кӗнӗ. Халӗ хулара пурӑнакан халӑхӑн 35 проценчӗ спортпа туслӑ.
Нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ҫӗре Шупашкарти пепкелӗх центрӗнчен ача кӗтекен хӗрарӑм тухса тарнӑ. 39 ҫулти хӗрарӑмӑн варти пепки — тӑватӑ уйӑхра. Пульница тухтӑрӗсем каланӑ тӑрӑх, хӗрарӑма пулӑшу кирлӗ, ҫавӑнпа вӗсем ӑна кӗтеҫҫӗ.
Хӗрарӑм пӗрремӗш хутри чӳречене уҫнӑ та резин тапочкипех тухса кайнӑ. Ҫийӗнче халат пулнӑ. Вӑл пӗрле пурӑнакан арҫын патне тухса тарнӑ. Хӗрӗ каланӑ тӑрӑх, пульницӑра ҫак хӗрарӑмпа питех лайӑх калаҫман. Вӑл сусӑр пулни пирки аса илтернӗ имӗш. Хӗрарӑм ҫакна чӑтаймасӑр тухса тарнӑ.
Паллах, пульницӑра никама та вӑйпа тытса тӑраймаҫҫӗ. Пепкелӗх центрӗн ертӳҫи каланӑ тӑрӑх, хӗрӗх чӗрнеллӗ хӗрарӑмсене унта лайӑх пӑхаҫҫӗ, кӳрентермеҫҫӗ.
Тухса тарнӑ хӗрарӑмӑн амӑшӗ Валентина вара суда ҫитесшӗн. Унӑн шухӑшӗпе, медицина ӗҫченӗсем этика нормисене пӑснӑ.
Юлашки вӑхӑтра республикӑри ялсенче ҫӗнӗ йышши фельдшерпа акушер пункчӗсем ҫине тӑрса уҫма пуҫларӗҫ. Модульлӗ шутланакан ҫавӑн йышши пункта, ас тӑвасса, Шупашкар районӗнче муниципалитета Анатолий Князев ертсе пынӑ чухне пуҫласа туса лартнӑччӗ. Хӑвӑрт ҫӗкленекен меслетпе тӑвакан ФАПсене юлашки ҫулсенче республикипех хута яраҫҫӗ. Чӑваш Енре, сӑмах май каласан, фельдшерпа акушер пункчӗсем тумалли программа ӗҫлет. Анчах, шел те, тепӗр чухне кадр ыйтӑвӗ сиксе тухать.
Шупашкар ҫумӗнчи Ҫӳлтикассинче те ҫӗнӗ ФАП пур иккен. Анчах унта штатпа пӑхнӑ ӗҫчен ҫук. Капла йывӑрлӑх пурӗ тӑватӑ ФАПра. Ку хыпара муниципалитетӑн иртнӗ ҫулхи ӗҫ-хӗлне пӗтӗмлетмелли канашлура унти пачӑшкӑ пӗлтернӗ. Кӑлтӑкшӑн Михаил Игнатьев Элтепер Шупашкар район пульницин тӗп врачӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Елена Петрована хытах хурланӑ.
Иртнӗ эрнере 11 235 ҫын ОРВИпе чирленӗ. Ку, ытти чухнехипе танлаштарсан, 12 процент нумайрах. Чирлекенсенчен ытларахӑшӗ — ачасем.
Чӑваш Енре чирленине пула 8 пин ытла ача шкула ҫӳремест. Кун пирки Роспотребнадзор пӗлтерет. Иртнӗ эрнере 305 чирлӗ ҫынна ОРВИ тата грипп диагноз лартса пульницӑна вырттарнӑ. Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта чирлекенсен йышӗ нумай. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 420 ҫыннӑн грипп пулни палӑрнӑ.
Шупашкарта 7 шкул карантина хупӑннӑ. Пӗтӗмпе 6314 ача вӗренмест. Хӑш-пӗр тӑрӑхра класӗпех вӗренме ҫӳремеҫҫӗ. Тӗслӗхрен, Сӗнтӗрвӑрри районӗнче — 1 класс, Ҫӗмӗрле хулинче — 3 класс, Шупашкар районӗнче — 11 класс.
Шӑматкун, нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, Чӑваш Енри пульницӑсенче уҫӑ алӑксен кунӗ иртӗ. Хальхинче пациентсене тӑватӑ пульница йышӑнӗ.
Нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Республикӑри кардиологи диспансерӗ алӑкне уҫӗ. Унта мероприяти ирхи 8 сехетрен пуҫласа 13 сехетчен иртӗ. Республикӑри наркологи диспансерӗнче уҫӑ алӑксен кунӗ 8-14 сехетсенче пулӗ. Унта 9 сехетре реабилитаци центрӗнче «Прокурорпа – право сехечӗ» иртӗ.
Республикӑри ача-пӑча клиника пульницин консультаци поликлиники те уҫӑ алӑксен кунӗ 8-13 сехетсенче ирттерӗ. Хулари 7-мӗш пульница уҫӑ алӑксен кунне 14 сехетчен йӗркелӗ.
Республикари юн илекен станци иртнӗ ҫул мӗнле ӗҫленипе паллаштарнӑ. Пӗлтӗр 1841 ҫын пӗрремӗш хутчен донор пулнӑ. Пӗтӗмпе 12062 ҫын юн панӑ.
Республикӑри юн илекен станцин тӗп тухтӑрӗ Любовь Яковлева каланӑ тӑрӑх, донорсем сахалланнӑ. Пӗлтӗр 20,5 донаци тунӑ. Аппарат мелӗпе процедура тунӑ тӗслӗх нумайланнӑ.
Пӗлтӗр 11 пин ытла литр юн хатӗрленӗ. Плана 96 процент тултарнӑ. 1,7 пин литр плазма илнӗ.
Станцире юн илнисӗр пуҫне вырӑна тухса та ҫӳреҫҫӗ. Вӑтамран илес тӗк, 2016 ҫулта республикӑри кашни ҫын пуҫне 9 миллилитр юн хатӗрленӗ. Пӗлтӗр 10 пин ытла пациента 6 пин ытла донор юнӗн компонентне янӑ.
Донорсене пӗтӗмпе 439,14 тенкӗ панӑ. Пӗтӗмпе пӗлтӗр ку тӗлӗшпе 9 миллион ытла тенкӗ тӑкакланӑ.
Шупашкарта пурӑнакан пӗр ҫын тӑванӗ патне шӑнкӑравланӑ. Анчах лешӗ телефона тытман. Алӑкран шаккасан та уҫман. Анxах хваттерте ача макӑрнӑ сасӑ илтӗннӗ.
Ку нарӑс уйӑхӗн 14-мӗшӗнче 15 сехетре пулнӑ. Арҫын Эгер бульварӗнче пурӑнакан тӑванӗ патне килнӗ. Лешӗ алӑка уҫманнипе вӑл сисчӗвленнӗ.
Вырӑна ҫӑлавҫӑсем ҫийӗнчех ҫитнӗ. Алӑка ҫӗмӗрсе кӗнӗ хыҫҫӑн кил хуҫи хӗрарӑмӗ, 62 ҫултискер, урайӗнче тӑнсӑр выртнине асӑрханӑ. Ӑна пульницӑна илсе кайнӑ.
Ача хӗрарӑмшӑн кам пулни пирки хальлӗхе хыпар ҫук.
Пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Шупашкарти Алькеш поселокӗнче ҫӳп-ҫап ывӑтмалли контейнерта вакланӑ арҫын виллине тупнӑччӗ. Вӗлерекене, утмӑл урлӑ каҫнӑ арҫынна, Шупашкар районӗнчи Тумкассинче хӑналаннӑ чух тытса чарнӑччӗ. Йӗрке хуралҫисен аллине лекес килменнипе сенӗкпе хӑлаҫланнӑччӗ.
Тӗпчев вӑхӑтӗнче арҫын хӑйӗнпе пӗр вӑхӑталли арҫынпа эрех ӗҫнӗ хыҫҫӑн хирӗҫнине йышӑннӑччӗ. Лешӗ хайхин купӑс калас ӑсталӑхне ырламан иккен. Ҫавӑншӑн тӗп тунӑ та вӑл ӑна. Хӑй валерьянка ӗҫсе лӑпланнӑ хыҫҫӑн ҫывӑрма кӗрсе выртнӑ. Виҫӗ кунтан виллене вакласа купӑс чӑматанне янӑ та контейнера кайса пенӗ.
Судпа психиатри тӗпчевӗ купӑсҫӑ психика чирӗпе аптӑранине палӑртнӑ. Ҫавна пула ӑна сипленме ирӗксӗр ӑсатнӑ.
+10.3 °C