Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ЧР Элтеперӗ ҫумӗнче йӗркеленӗ консультаципе канашлу органӗсен тухӑҫлӑхне ӳстересшӗн. Ҫак шухӑша вӑл РФ Патшалӑх Думин Финанс рынокӗ енӗпе ӗҫлекен комитечӗн ертӳҫипе Анатолий Аксаковпа (аса илтерер: Олег Николаев та, Анатолий Аксаков та — «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташӗсем) тӗл пулсан каланӑ. Экономика ыйтӑвӗсене сӳтсе явнӑ чух экспертсемпе канашлани пӗлтерӗшлӗ тесе шухӑшлать республикӑн ҫӗнӗ ертӳҫи.
Республика Правительствин, вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсен, патшалӑх корпорацийӗсен пайташӗсен, усламҫӑсен, экспертсен хӑватне пӗр ҫӗре пӗрлештермелли пирки те калаҫнӑ ӗнерхи тӗлпулура республикӑн Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлаканӗпе РФ Патшалӑх Думин депутачӗ.
Ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ҫамрӑксемпе тӗл пулнӑ. Михаил Васильевич «вӗренӳре хастар пыракан, пысӑк та анлӑ тавракурӑмлӑ» яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫпа курнӑҫнӑ.
Элтепер «Пӗр шайри калаҫу» студентсен дискусси клубӗсен ӗҫне хутшӑннӑ.Вӑл «ҫамрӑксене хумхантаракан» ыйтусене хуравланӑ. Калаҫу питӗ уҫӑ пулнӑ, пӗр-пӗринпе «ӑшшӑн «пӳпленӗ».
«Республика ертӳҫи хӑй студент пулнӑ вӑхӑтри тапхӑра аса илнӗ, пушӑ вӑхӑта епле тултарни ҫинчен ӑнлантарса панӑ, паянхи пурнӑҫра республикӑра пурӑнакансен ырлӑхӗшӗн таса чунпа, яваплӑха туйса ӗҫлени ҫинчен каласа кӑтартнӑ. Паянхи ҫамрӑка пурнӑҫ таппинчен юлма юраманнине, ҫӗннине пӗлсех тӑмаллине чӗнсе каланӑ вӑл сӑмаха ҫавӑрса. Кулленех вӗренӳ ҫӑлкуҫне пуянлатса пымаллине те асӑнса хӑварнӑ регион», — ҫапла Чӑваш Енри влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче.
Нумаях пулмасть, кӑрлач уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, РФ президенчӗ Владимир Путин Питӗрте Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗсемпе тата патриотлӑх пӗрлешӗвӗсен элчисемпе тӗл пулнӑ. Владимир Владимирович унта Ҫӗнтерӳ пулнӑранпа 75 ҫул ҫитнӗ май ветерансене 75 пин тенкӗ парассине пӗлтернӗ.
Сӑмах май, ытти ҫул уяв умӗн ветерансене 10 пин тенкӗ панӑ, тыл ӗҫченӗсене – 5 пин тенкӗ.
«Пӗлетӗр-и: паян кунта килнӗ чухне кун пирки шутларӑм, пуҫа ансат шухӑш килчӗ. Мӗн пирки вӑл? Ҫӗнтерӳ пулнӑранпа 75 ҫул ҫитет, ҫавӑнпа эпир ку хисеппе ҫыхӑннӑ пулӑшу парӑпӑр: Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗсене тата ҫак категорипе танлаштарнисене 75-шер пин тенкӗ парӑпӑр, тыл ӗҫченӗсене – 50 пин тенкӗ», - тенӗ Владимир Путин.
Ӗнер, раштав уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, Бурят Республикинче Чӑваш культурипе литературин кунӗсем вӗҫленнӗ.
Асӑннӑ тӑрӑхра чӑвашсен пӗрлешӗвне йӗркелени ҫулталӑк ытларах ҫеҫ. Апла пулин те хастар чӑваш, Надежда Колесникова (вӑл хӑй ют чӗлхесен вӗрентекенӗ пулса тӑрӑшать), ертсе пынипе йӑхташӑмӑрсем чӑваш халӑхӗ ҫинчен Байкал тӑрӑхне мӑнаҫлӑн пӗлтерме сулмаклӑн талпӑнаҫҫӗ.
Мероприятисен программинче Улан-Удэри наци вулавӑшӗнче «Чӑваш культурин хӑйне евӗрлӗхӗ» курав (ӑна А.К. Салмин ӑсчах сӑнӳкерчӗкӗсенчен йӗркеленӗ) уҫӑлнине те, бурят ҫыравҫисемпе йӗркеленӗ «ҫавра сӗтеле» те (унта Чӑваш Енри Профессионал ҫыравҫӑсен пӗрлӗхӗн правленийӗн ертӳҫи Лидия Филиппова хутшӑннӑ), чӑваш тӗррин ӑсталӑх класне те (Роза Степанова артистка ирттернӗ), аслӑ шкулсен студенчӗсемпе чӑвашсен тӗнче цивилизацийӗнчи вырӑнӗ пирки лекцие те (Дмитрий Мадуров ӑсчах вуланӑ), Хӗвелтухӑҫ институчӗн студенчӗсемпе Никита Бичурин синолог ҫинчен лекцие те (Кӳкеҫри «Бичурин тата хальхи самана» музей ертӳҫи Ирина Удалова ирттернӗ), маларах асӑннӑ Надежда Колесникован «Переселение чувашей в Бурятию.
Аякри Бурят Республикинче Чӑваш культурипе литературин кунӗсем иртессине эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: мероприятие асӑннӑ тӑрӑхри чӑвашсен ентешлӗхӗ (ертӳҫи — Надежда Колесникова) йӗркеленӗ.
«Чуваши Бурятии» (чӑв. Бурят Республикинчи чӑвашсем) проекта Раҫҫей Президенчӗн грантне ҫӗнсе илнӗ укҫапа пурнӑҫланӑ.
Мероприятисен программи пуян пулнӑ. Бурятин тӗп хулинчи, Улан-Удэри, Наци вулавӑшӗнче, сӑмахран, Чӑваш Енри Профессионал ҫыравҫӑсен пӗрлешӗвӗн правленийӗн ертӳҫи Лидия Филиппова вырӑнти сӑмах ӑстисемпе тӗл пулнӑ. Лидия Ивановна чӑваш ҫыравҫисен мессенждерсенчен пӗринчи ушкӑнӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Бурят Республикинче ҫыравҫӑсен икӗ ушкӑнне йӗркеленӗ. Тӗл пулӑва иккӗшӗн ертӳҫи те (сӑнӳкерчӗкре пӗри сулахайра, тепри сылтӑмра) хутшӑннӑ. «Ыйтусем пӗр пекех, анчах, шел те, вӗсен пирӗннинчен самай кӑткӑс», — хыпарланӑ Лидия Филиппова.
Ӗнер, чӳк уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, Елчӗкри тӗп вулавӑшра ҫыравҫӑсемпе вулакансен тӗлпулӑвӗ иртнӗ. Ҫыракансемпе вӗсен ӗҫне хаклакансен курнӑҫӑвне Чӑваш кӗнеке издательстви йӗркеленӗ. Ҫакӑн пирки Елен Нарпи ҫыравҫӑ Фейсбукра пӗлтернӗ.
Вулавӑшра Чӑваш кӗнеке издательствинче кӑҫал пичетленнӗ кӗнекесене хӑтланӑ. Ҫыравҫӑсемпе тӗлпулма ачасем пырса ҫитнӗ. Вӗсемпе Владислав Николаев, Елен Нарпи тата Петр Лаштай курнӑҫнӑ. Асӑннӑ ҫак ҫынсем, сӑмах май, пурте Елчӗк районӗнче ҫуралнӑ. Елен Нарпи, тӗслӗхрен, Вырӑскасси ялӗнчен. Елен Нарпие те, Владислав Николаева та асӑннӑ тӑрӑхри вулакансем ҫеҫ мар, республикипех аван пӗлеҫҫӗ. Петр Лаштай республикӑри хаҫат-журналпа туслӑ, вӑл вӗсен штатра тӑман хастар авторӗ.
Укҫа хӑй хакне ҫухатнӑ хыҫҫӑн банкри укҫа сая кайнине вӑтам тата аслӑрах ӑрурисем аван астӑваҫҫӗ. Шупашкарти Мускав проспектӗнче тӗп офисӗ вырнаҫнӑ «Чӑвашкредитпромбанка» Раҫсей Тӗп банкӗ лицензисӗр хӑварнӑ хыҫҫӑн ҫынсем канӑҫсӑрланма пуҫларӗҫ.
Коммуналлӑ е ытти пулӑшушӑн ҫав банк урлӑ тӳленисене те меллех мар халӗ. Анчах вӗсенчен те ытла хумханаканнисем — асӑннӑ банкра укҫа тытнӑ ҫынсем. Турра шӗкӗр, асӑннӑ банк патшалӑх уйрӑм ҫынсен вклачӗсене страхлакан программӑпа усӑ курнӑ-ха. Апла пулсан, 1 миллион та 400 пин тенкӗ вкладсене страхланӑ-ха.
«Чӑвашкредитпромбанк» ыйтӑвӗпе паян Чӑваш Енӗн премьер-министрӗ Иван Моторин канашлу ирттернӗ. Ыран, нарӑс уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, 11 сехетре Шупашкарти Яков Ухсай ячӗллӗ Культура керменӗнче вкладчиксемпе РФ Патшалӑх Думин депутачӗсем Анатолий Аксаков тата Олег Николаев тӗл пулӗҫ.
Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерствинче ӗнер «RailPro» компани тата Чукун ҫул техникин тӗп савучӗн пайташӗсем пулнӑ. Вӗсем Сергей Артамонов министрпа хӑмла туса илес ыйтӑва сӳтсе явнӑ.
«RailPro» компанин укҫа-тенкӗ енӗпе ӗҫлекен пуҫлӑхӗ Алексей Ванюшин хӑйсен предприятийӗ крафт сӑрине туса илессипе тимленине пӗлтернӗ. Вӗсем Раҫҫейре туса кӑларнӑ хӑмлапа усӑ курасшӑн иккен. Компани ҫӗршывӑн тӗрлӗ регионӗнчи хӑмлаҫӑсен опытне тишкернӗ. Чӑваш Енри вӗсене килӗшнӗ.
Компани пирӗн республикӑра хӑмла туса илме ӗмӗтленет. Хальхи вӑхӑтра бизнес-плана сӳтсе яваҫҫӗ, ытти ыйтӑва тишкереҫҫӗ.
Хӑнасене Сергей Артамонов министр хӑмла отрасльне республикӑра пулӑшнине, килӗштерсе ӗҫлеме кӑмӑл пуррине пӗлтернӗ.
Шупашкар районӗнче вырнаҫнӑ «Юрма» кайӑк-кӗшӗк хапрӑкӗ пирки тӗрлӗрен калаҫнине илтме тивет. «Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫат юпа уйӑхӗн вӗҫӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ял хуҫалӑх предприятине панкрута кӑларас ыйтупа ЧР Арбитраж судне тавӑҫ ҫитнӗ. Тавӑҫне шӑрҫалаканни — «Устойчивое развитие Поморья» ятлӑ фонд. Предприяти 35 миллион тенкӗ парӑма кӗнине кӑтартнӑ тавӑҫра.
Ҫав вӑхӑтрах предприятире хальхи вӑхӑтра ҫӗнӗ инвесторсем хуҫаланнине палӑртмалла. Ҫӗнӗ хуҫа — Волгоградри «МегаМикс» тулли мар яваплӑ общество. Ӗнер ҫавӑн тӗп пуҫлӑхӗпе Василий Фризенпа тата «Юрма» агрохолдинг пуҫлӑхӗпе Сергей Разаевпа Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Правительство ҫуртӗнче тӗл пулнӑ.
ЧР Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, хапрӑкра ӗҫ укҫине вӑхӑтра тӳленине, ҫынсене ӗҫе илнине, комбикорм савутне ҫӗнетессине, унта Германири специалистсене йыхравлассине, аш-какая вырӑнта тирпейлессине пӗлтернӗ. Кайӑк-кӗшӗк каяшне тирпейлемелли савута хута ярасси пирки те калаҫнӑ.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев прессӑра ӗҫлекенсемпе тӗл пулнӑ. Ҫакна эпир республикӑри ятлӑ-сумлӑ журналист Александр Белов Фейсбукра хыпарлани тӑрӑх пӗлтӗмӗр. Вӑл вара — Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ҫырнинчен.
Чӑн та, «Михаил Игнатьев регионти массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче ӗҫлекен журналистсемпе ӗҫлӗ тӗлпулу ирттернӗ. Уҫӑ тӗлпулӑва паян регионти МИХсенче тӑрӑшакан 20 ҫын пуҫтарӑннӑ. Журналистсем тӗрлӗ актуаллӑ ыйтусене хускатнӑ, вӗсене республика Пуҫлӑхӗ тӗплӗ хуравсем панӑ», — ӗнентернӗ Элтеперӗн пресс-служби влаҫ органӗсен официаллӑ сайтӗнче. Ҫак хыпарӑн вырӑсла версийӗнче палӑртнӑ тӑрӑх, тӗлпулӑва «ертсе пыракан» МИХсенче тӑрӑшакансем хутшӑннӑ.
Александр Белов хӑй ӗҫлекен «Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫата йыхравламаннине пӗлтернӗ. Журналист хайхи МИХсем тӗлпулу пирки ӗнерех хыпарламаннинчен тӗлӗннӗ. «Чӑваш Ен» ПТРК ҫеҫ кӗске репортаж кӑтартнӑ-мӗн.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (18.09.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 755 - 757 мм, 8 - 10 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Григорьева Тамара Егоровна, паллӑ чӑваш ветеринарӗ ҫуралнӑ. | ||
| Сакмаров Владимир Аркадьевич, туба ҫинче вылякан чӑваш музыкҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |