Ҫӳп-ҫап тиесе тухнӑшӑн укҫа тӳлеме чӑрмавлӑччӗ: комисси те илетчӗҫ. Халӗ Чӑваш Енре кашни районта ку тӳлеве йышӑнмалли пунктсем уҫӑлнӑ. Вӗсенчен комисси илмеҫҫӗ. Офиссем ҫак адрессмпе вырнаҫнӑ:
Шупашкар, Мускав проспекчӗ 19-мӗш ҫурт, 11-мӗш корпус;
Ҫӗнӗ Шупашкар, Винокуров урамӗ, 10-мӗш ҫурт;
Улатӑр, Комсомол урамӗ, 17-мӗш ҫурт;
Элӗк, Совет урамӗ, 25-мӗш «А» ҫурт;
Патӑрьел, Ленин проспекчӗ, 16-мӗш ҫурт;
Вӑрнар, Чукунҫул урамӗ, 20-мӗш ҫурт;
Йӗпреҫ, Кооператив урамӗ, 5-мӗш ҫурт;
Канаш, Пушкин урамӗ, 14-мӗш ҫурт;
Куславкка, Ленин урамӗ, 55-мӗш ҫурт;
Комсомольски, Куйбышев урамӗ, 15-мӗш ҫурт;
Красноармейски, Ленин урамӗ, 26\1-мӗш ҫурт;
Хӗрлӗ Чутай, Ҫӗнтерӳ лапамӗ, 9-мӗш ҫурт;
Сӗнтӗрвӑрри, Июль урамӗ, 27-мӗш ҫурт;
Муркаш, Гагарин урамӗ, 2-мӗш ҫурт;
Пӑрачкав, Колхоз урамӗ, 11-мӗш ҫурт;
Вӑрмар, Ленин урамӗ, 6-мӗш «А» ҫурт;
Ҫӗрпӳ, Куйбышев урамӗ, 41-мӗш ҫурт;
Шӑмӑршӑ, Карл Маркс урамӗ, 54-мӗш «А» ҫурт;
Ҫӗмӗрле, Октябрь урамӗ, 25-мӗш ҫурт;
Етӗрне, Октябрь: 50 ҫул урамӗ, 71-мӗш «А» ҫурт;
Елчӗк, Иванов урамӗ, 9-мӗш ҫурт;
Тӑвай, Ленин проспекчӗ, 40-мӗш ҫурт.
Муркаш районӗнче пурӑнакансене паян Раҫҫейӗн тӗп прокурорӗн ҫумӗ Сергей Зайцев йышӑннӑ. Вырӑнтисем мӗн калаҫнине итлеме республика прокурорӗ Василий Пословский тата Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хутшӑннӑ.
Ҫӗршывӑн тӗп прокуратуринчен килнӗ ҫын халӑха йышӑнни пирки Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацийӗнче хыпарланӑ. ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхпа ҫыхӑннӑ ыйтӑва хускатакансем пулнӑ. Варпуҫсене, акӑ, унти шыв нуши пӑшӑрхантарать. Муркашсене нумай хутлӑ ҫуртсенчен пӗрне управляющи компани юсаманни тарӑхтарать.
Йышӑнӑва пынисем ҫул-йӗре юсас тата тытса тӑрас ыйтусене те хускатнӑ-мӗн.
Ҫынсем палӑртнӑ кашни ыйтӑвах тӗрӗслеме шантарнӑ.
Ҫӗнӗ ҫул ҫывхарнӑҫемӗн пакунлисем те Хӗл Мучи тумне тӑхӑнаҫҫӗ. Муркашра Полицейски Хӗл Мучи ҫул-йӗр правилине аса илтерсе ҫӳренӗ. Унпа пӗрле Муркашри вӑтам шкулта вӗренекен ачасем те пулнӑ. Правилӑна лайӑх пӗлекен, йӗркене пӑхӑнакан водительсене пылак ҫимӗҫпе хавхалантарнӑ.
Ҫӗрпӳре те пакунлисем савӑнтарнӑ. Асӑннӑ районти Опытнӑй шкулӗнче паян Ҫӗнӗ ҫул утренникӗ иртнӗ. Унта полицин капитанӗ Александр Андреев ҫитнӗ. Вӑл ачасене тав тунӑ, ӳссен йӗрке хуралӗнче ӗҫлеме чӗнсе каланӑ. Пакунлин тав сӑмахне шкулти икӗ ача тимлӗ пулнишӗн тивӗҫнӗ. Шкултан кайнӑ чухне пӗр кунхине вӗсем ӳсӗр водителе асӑрханӑ. Ҫавӑн пирки пакунлисене систернӗ. Вырӑна ҫитнӗ йӗрке хуралҫисем водителе тытса чарнӑ. Унӑн водитель удостоверенийӗ те пулман.
Чӑваш Енри икӗ райпо Раҫҫейре палӑрнӑ. Ку хыпара Чӑваш Енӗн Экономика аталанӑвӗн, промышленноҫӑн тата суту-илӗвӗн министерстви пӗлтерет.
«За эффективное развитие отраслей деятельности» (чӑв. Ӗҫ-хӗлӗн отраслӗсене тухӑҫлӑ аталантарнӑшӑн) Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсра кӑҫалхи иккӗмӗш квартал кӑтартӑвӗпе Чӑвашпотребсоюз хӑй те палӑрнӑ. Пӗтӗмӗшле ӗҫ-хӗле аталантарнӑшӑн вӑл пӗрремӗш вырӑна тухнӑ. Унсӑр пуҫне вӑл ваккӑн суту-илӗве аталантарнипе виҫҫӗмӗш вырӑна, пӗтӗмӗшле ӗҫ-хӗле аталантарнӑшӑн федерацин Атӑлҫи округӗнче пӗрремӗш вырӑна тухнӑ.
Пӗрремӗш ҫур ҫулхи кӑтартупа унсӑр пуҫне Чӑваш Енри икӗ райпо Раҫҫейри виҫӗ пине яхӑн райпо хушшинче палӑрнӑ. Муркаш райповӗ иккӗмӗш вырӑна тивӗҫнӗ, Ишлей райповӗ — виҫҫӗмӗш.
Нумаях пулмасть «Автанкасси – Муркаш – Козьмодемьянск» регион пӗлтерӗшлӗ ҫула ҫутатмалла тӑвассине вӗҫленӗ. Объект пахалӑхне хаклама «Чӑвашупрдор» хысна учрежденийӗн директорӗ Владимир Доброхотов, технадзор специалисчӗсем, подряд организацийӗн ӗҫченӗсем тухса кайнӑ.
Ҫынсене каҫса ҫӳремелли вырӑнсене ҫутатмалла туни питех те паха. Ахальлӗн кӗрхи тата ҫурхи тӗттӗм каҫсенче ҫул урлӑ каҫма питех те хӑрушӑ. Ҫынсене кӑна мар, «Автанкасси – Муркаш – Козьмодемьянск» ҫулпа иртсе ҫӳрекен машинӑсене те малашне лайӑх пулӗ.
Ҫав вӑхӑтрах кӑлтӑк та асӑрханӑ. Проект хатӗрленӗ чухне тротура тума пӑхса хӑварман. Общество чарӑнӑвӗнчен ҫынсене каҫмалли вырӑн патне ҫитес тесен ҫынсен ҫул айккипе утма тивет. Анчах тротуарсӑр.
Проектантсен кӑлтӑкне подряд организацине — «ДорТех» обществӑна — пӗтерме ыйтнӑ. Унӑн асфальт вак-тӗвекӗнчен тротуар сарма тивӗ.
Шкултан вӗренсе тухакансем ППЭ тытаҫҫӗ. Хальлӗхе географипе, информатикӑпа, математикӑпа, историпе тата химипе кӑтартусем паллӑ.
Историпе кӑҫал 2 ҫын 100 балл пухнӑ. Вӗсем – Шупашкартан. Химипе 6 яш-хӗр 100 балл пухайнӑ. Вӗсем Шупашкарти 2-мӗш лицейран, Ҫӗнӗ Шупашкарти 18-мӗш лицейран, Улатӑрти 6-мӗш гимназирен, Вӑрмарти шкултан, Муркашри шкултан тата Краснормейски районӗнчи Мӑн Шетмӗ шкулӗнчен вӗренсе тухакансем.
Иртнӗ ҫулпа танлаштарсан, математикӑпа тата географипе ППЭ кӑтартӑвӗсем лайӑхланнӑ. Геграфипе чи нумаййи 96 балл пухнӑ.
Историпе 4 ҫын 100 балл пухнӑ. Пӗлтӗр унашкаллисем виҫҫӗн пулнӑ. Кӑҫал 80 балран ытларах пухакансем те чылайрах – 12,7 процент (пӗлтӗр – 9,5%).
Кӑҫал хими предметне суйлакансен йышӗ ӳснине те палӑртмалла.
Чӑваш Енӗн пушара хирӗҫ кӗрешекен тытӑмӗ ҫӗнӗ транспортпа пуянланнӑ. Унта тӗрлӗ ҫулпа ҫӳреме пултаракан 17 автомобиль автоцистерна тата картлашкаллӑ пӗр пушар цистерни килсе ҫитнӗ. Вӗсене туянма 77 миллион та 200 пин тенкӗ тухса кайнӑ.
Чӑваш Енӗн Инкеклӗ ӗҫсен патшалӑх комитетӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗнӗ транспорта маларах асӑннӑ учрежденин мӗнпур пушар пайне ӑсатӗҫ.
Автопарк ҫӗнӗ машинӑсемпе пуянланни инкек вырӑнне хӑвӑртрах ҫитме май парасса шанаҫҫӗ.
Машинӑсене Йӑлӑмри, Улатӑр районӗнчи Киря поселокӗнчи, Элӗкри, Патӑрьелти, Комсомольскинчи, Красноармейскинчи, Хӗрлӗ Чутайри, Муркашри, Пӑрачкаври, Шӑмӑршӑри, Елчӗкри, Тӑвайри уйрӑмсене парӗҫ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Инкеклӗ ӗҫсен патшалӑх комитетӗнче пӗлтереҫҫӗ.
Чӑваш Енӗн Инкеклӗ ӗҫсен патшалӑх комитечӗн ертӳҫи Вениамин Петров пӗлтернӗ тӑрӑх, пирӗн республикӑра шыва кӗме ятарлӑ вырӑнсене 45 хатӗрленӗ.
Кун пирки вӑл Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев правительство пайташӗсемпе ирттернӗ канашлура каланӑ. Шыва кӗмелли вырӑнсене хатӗрлессипе пирӗн республикӑра Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Канашра, Сӗнтӗрвӑрринче, Муркашра, Шӑмӑршӑра, Етӗрнере, Елчӗкре тивӗҫлӗ хатӗрленӗ.
Сӑмах май, пӗлтӗр шыва путнисенчен 75 проценчӗ ӳсӗр пулнӑ. Пӗлтӗр хӑшӗсем Атӑл урлӑ ишсе каҫма хӑтланса чутах шар курман. Юрать, ҫӑлавҫӑсем вӑхӑтра асӑрхаса вӗсене пулӑшнӑ. Хӗрӗнкӗ пуҫпа шыва кӗме тӑхтамалла. Пӗчӗк ачасемпе те питех сыхӑ тӑмалла, вӗсене куҫран вӗҫертме юрамасть.
Чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Муркашра «Муркаш пики — 2017» районти конкурс иртнӗ. Илемлӗх ӑмӑртӑвне 10 ял тӑрӑхӗнчен: Муркаш, Катькас, Ярапайкасси, Чуманкасси, Шетмӗпуҫ, Хӗтеркасси, Юнкӑ, Оринин, Москакасси, Турай — енчи хӗрсем хутшӑннӑ.
Хӗрсене тӳре пулса «Строительство материалӗсен комбиначӗ» предприятийӗн пуҫлӑхӗ Павел Вязовӗ, райадминистрацин культура, архив ӗҫӗн тата туризм пайӗн пуҫлӑхӗ Елена Чернова, финанс пайӗн пуҫлӑхӗ Рената Ананьева, Чӑваш наци конгресӗн районти пайӗн пуҫлӑхӗ, 2016 ҫулта «Муркаш пики» ята ҫӗнсе илнӗ Наталия Николаева, Муркаш районӗнчи Депутатсен пухӑвӗн депутачӗ Александр Давыдов хакланӑ.
«Муркаш пики — 2017» ята Муркашри Арина Тихонова ҫӗнсе илнӗ.
Муркашри «Путене» ача-пӑча пахчинче чӑвашлӑха юратнине «Хыпар» хаҫатӑн паянхи номерӗнче Роза Власова журналист ҫырса кӑтартнӑ.
Асӑннӑ учреждени Чӑваш Республикин Элтеперӗн 200 пин тенкӗ укҫине тивӗҫнӗ. «Кунта шӑпӑрлансем мӗн пӗчӗкрен тӑван чӗлхепе калаҫса ӳсчӗр, чӑваш чӗлхине, юрри-кӗввине юратчӑр, йӑли-йӗркине чухлаччӑр тесе ырми-канми тӑрӑшаҫҫӗ. Ҫакӑ вӗсен садик ятӗнченех палӑрать ав. Кунта кашни ушкӑнра чӑвашлӑх кӗтесӗ пур. Воспитательсемпе ачасем валли ятарласа чӑваш кӗписем ҫӗлетнӗ», — ҫырса кӑтартнӑ хаҫатра.
«Путене» ача-пӑча пахчи 1994 ҫулта ӗҫлеме тытӑннӑ. Вӑтам, аслӑ, хатӗрленӳ ушкӑнӗсенче эрнере икӗ хут чӑваш чӗлхине вӗренеҫҫӗ иккен. Кашни ушкӑнрах чӑвашлӑх кӗтесӗ пур-мӗн. «Вӗсенче — чӑваш наци тумӗ, чӑваш кӗпи тӑхӑнтартнӑ пуканесем, чӑвашсен ӗлӗкхи савӑт-сапи, тӗрри-эрешӗ, чӑваш символики. Кашни ачан чӑваш кӗпи, тухйи пур. Мероприятисенче яланах чӑваш кӗпи тӑхӑнаҫҫӗ. Ҫапла майпа шкула кайичченех кунта ҫӳрекен ачасем Чӑваш Ене, чӑваш чӗлхине, культурине тата историне хисеплеме вӗренеҫҫӗ», — ҫырса кӑтартнӑ вырӑнта пулса курни тӑрӑх хаҫатра.
+5.3 °C