Юпа уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче камера музыкин концерчӗ иртнӗ. Сцена ҫинчен чи лайӑх камерӑпа вокал лирикин тӗслӗхӗсем янӑранӑ. Ҫӗнӗ программӑна театрӑн илемлӗх ертӳҫи тата тӗп режиссерӗ Максим Жучин тата Ольга Нестерова тӗп дирижёр хатӗрленӗ.
Программӑна кӗртнӗ романссем хамӑр ҫӗршыври композиторсен шкулӗн классиксен пултарулӑхӗпе ҫеҫ мар, вырӑс поэчӗсеннипе те паллаштарнӑ.
Камера музыкин концертне Раҫҫей тава тивӗҫлӗ артистки, Чӑваш Республикин халӑх артистки Мария Еланова, Чӑваш халӑх артистки Маргарита Финогентова, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗсем Татьяна Прытченкова, Татьяна Тойбахтина, Сергей Алексеев тата Иван Снигирев, Хакас Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Сергей Кузнецов, пӗтӗм тӗнчери конкурссен лауреачӗсем Елена Соколова, Максим Карсаков, Константин Москалев, Владимир Ашмарин хутшӑннӑ.
Ҫак кунсенче Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче сумлӑ ҫынсен паллӑ кунӗсене уявлаҫҫӗ.
Раҫҫей тава тивӗҫлӗ артистки, Чӑваш халӑх артистки Валентина Смирнова-Геворкян театр труппинче ӗҫлеме пуҫланӑранпа 30 ҫул ҫитнӗ. Вӑл 1959 ҫулхи юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Вӑрнар районӗнчи Кӳлхӗрринче ҫуралнӑ. Шупашкарти Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищинчи вокал уйрӑмӗнчен, Сартури В. Собинов ячӗллӗ патшалӑх консерваторийӗнчен вӗренсе тухнӑ. 2000 ҫултанпа вӑл Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче вӗрентет, профессор.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 10-мӗшӗнче вара, оперӑпа балет театрӗн балет труппин илемлӗх ертӳҫи Данил Салимбаев 50 ҫул тултарнӑ.
Чӑваш Енре хӑй вӑхӑтӗнче ят-сум хӑварнӑ композитор тата артист, Валериан Лебедев, ҫуралнӑранпа ҫак уйӑхӑн 1-мӗшӗнче шӑп та лӑп 90 ҫул ҫитрӗ.
Вӑл Шупашкар районӗнчи Салапайкасси ялӗнче 1931 ҫулхи юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫут тӗнчене килнӗ, леш тӗнчене пирӗнтен 2011 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ӗмӗрлӗхе уйрӑлса кайнӑ.
Пулас Чӑваш халӑх артисчӗ 1953 ҫулта Киеври консерватори ҫумӗнчи музыка училищинчен вӗренсе тухнӑ, 1961 ҫулта – Мускаври А. Луначарский ячӗллӗ театр ӳнерӗн институтӗнчен.
1954 ҫулта вӑл К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. 1969-1974 ҫулсенче Чӑваш патшалӑх музыка театрӗн директорӗ пулнӑ. 1999 ҫултанпа каллех Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче тӑрӑшнӑ. Хальхинче вӑл артистра тата музыка пайӗн заведующийӗнче тимленӗ. 2003 ҫултан пуҫласа 2006 ҫулччен концертмейстер тивӗҫне пурнӑҫланӑ.
Театр ӳнерне ӑнланакансем Валериан Лебедев калӑпланӑ сӑнарсене пысӑка хурса хаклаҫҫӗ.
Паян, юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче режиссёрта ӗҫлекен Наталия Сергеева 50 ҫул тултарнӑ.
Наталия Сергеева Шупашкар районӗнчи Шинер ялӗнче ҫуралнӑ. Мускаври М.С. Щепкин ячӗллӗ Аслӑ театр училищинчен (институтӗнчен) 1993 ҫулта вӗренсе тухнӑ. Ун хыҫҫӑнах ӑна К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрне ӗҫе илнӗ. 2013 ҫулта вӑл Мускаври Культура, искусство тата туризм енӗпе ӗҫлекенсен пӗлӗвне ӳстермелли академирен вӗренсе тухнӑ. Юлашки ҫулсенче артистка режиссёр пулса тӑрӑшать.
Пӗтӗм тӗнчери ваттисен кунӗнче, юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче Г. Доницеттин «Дон Паскуале» оперине кӑтартнӑ. Культура учрежденийӗнче ҫав каҫа Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченне, театрӑн режиссёр-постановщикне Анатолий Ильина, тата терӗсрех каласан, унӑн юбилейне, халалланӑ.
Анатолий Ильин хӑйӗн «ҫавра» ҫулне кӑҫалхи ака уйӑхӗнче уявланӑ. Спектакльти тӗп партисене Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Татьяна Тойбахтина, Чӑваш халӑх артисчӗ Дмитрий Семкин, халӑхсем хушшинчи конкурссен лауреачӗсем Владимир Ашмарин, Максим Карсаков, Василий Николаев калӑпланӑ. Дирижерӗ — Никита Удочкин. «Дон Паскуале» спектакле Анатолий Ильин лартнӑ.
Паян, авӑн уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх пукане театрӗн артисчӗсем Пукане театрӗсен регионсем хушшинчи «Золотое колечко» (чӑв. Ылтӑн ҫӗрӗ) IV фестивальне кайнӑ. Сцена ӑстисемпе пӗрле театр директорӗ Елизавета Абрамова тата культура учрежденине Южно-Сахалинскран чӗнсе илнӗ Антонина Добролюбова режиссер ҫула тухнӑ.
Ҫула тухнӑ йышра — Чӑваш Республикин халӑх артистки Алевтина Тимофеева; Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗсем Лариса Антонова, Алина Каликова, Геннадий Кириллов, Юлия Мельник, Юрий Филиппов, Елена Хорькова; ҫавӑн пекех Денис Андронов, Екатерина Захарова, Петр Петров, Владимир Радев, Николай Соколов, Эльвира Соколова, Ольга Тарасова артистсем; ҫутӑ художникӗ Вячеслав Николаев тата Дмитрий Иванов сасӑ операторӗ.
Владимир хулинче авӑн уйӑхн 16-22-мӗшӗсенче иртекен фестивальте чӑваш артисчӗсем Юрий Олеша хайлавӗ тӑрӑх Антонина Добролюбова лартнӑ «Три толстяка» (чӑв. Виҫӗ мӑнтӑр) спектакле кӑтартӗҫ.
Чӑваш Республикин Театр ӗҫченӗсен союзӗн хӑш-пӗр пайташӗ кӑҫал хӑйсен пултарулӑх проекчӗсене пурнӑҫлама РФ Театр ӗҫченӗсен союзӗн стипендие тивӗҫнӗ. Сумлӑ йыша 6 ҫын кӗнӗ.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн артистки Наталья Ахмед — кӗҫӗн тата вӑтам шкул ҫулӗсенчи ачасем валли «Бабушкины сказки – Бабушкин волшебный сундучок» (чӑв. Асанне юмахӗсем — Асаннен асамлӑ арчи) ярӑмпа спектакльсем лартма; Пукане театрӗнчи Алина Каликова — «Особые-Разные-Равные» (чӑв. Расна-Тӗрлӗрен-Тан) проект валли; асӑннӑ театрӑн илемлӗх ертӳҫи Юрий Филиппов — Чӑваш Ен Раҫҫей йышне кӗнӗренпе 470 ҫул ҫитнине халалласа «Улетай на крыльях ветра» (чӑв. Ҫил ҫуначӗпе вӗҫсе кай) программа хатӗрлеме; Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнчи Сергей Павлов — Юлия Николаеван «Инкеклӗ телей» повеҫӗ тӑрӑх инсценировка лартма; асӑннӑ театрти Наталия Сергеева — «Сказка о волшебном щучьем Слове» (чӑв. Асамлӑ сӑмах ҫинчен юмах) сывлӑх енчен хавшак ачасем валли интерактивлӑ спектакле лартма; «Станиславский.КОМ» театрти Александр Романов — интернатра вӗренекен ачасем валли «От сердца к сердцу» (чӑв.
Чӑваш Енре культурӑпа ӑслӑлӑх аталанӑвне пысӑк тӳпе хывнӑ ятлӑ-сумлӑ ҫынсене уйӑхсерен патшалӑх пособийӗ параҫҫӗ. Вӑл укҫана тивӗҫнӗ ҫынсем ӑна мӗн ӗмӗр тӑршшӗпе илсе тӑраҫҫӗ. Ҫавӑн пекех ӳнер, культура тата ӑслӑлӑх енӗпе пултаруллисене ҫулталӑклӑха стипендипе те хавхалантараҫҫӗ.
Ӳлӗмрен ҫав укҫасен виҫи ӳсӗ. Ку хыпара нумаях пулмасть Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ирттернӗ тӗлпулура пӗлтернӗ. 2022 ҫлхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн укҫа виҫи хальхи 3 пин тенкӗрен 5 пин тенке ҫитӗ.
Авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки, чӑваш халӑх артистки Нелли Смородинова пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ. Хурлӑхлӑ хыпара Чӑваш Республикин Театр ӗҫченӗсен союзӗ Фейсбукра пӗлтернӗ.
Нинелия Смородинова (качча кайсан вӑл упӑшкин хушаматне илсе Аникина пулса тӑнӑ) Муркаш районӗнчи Чуманкасси ялӗнче 1938 ҫулхи ака уйӑхӗн 28-мӗшӗнче ҫуралнӑ. 1961 ҫулта Мускаври ГИТИСри чӑваш студийӗнчен вӗренсе тухнӑ. 1961–2004 ҫулсенче Нинелия Семёновна Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫленӗ.
Нелли Смородинова 100 ытла сӑнар калӑпланӑ. Теле- тата радиоспектакльсенче, кинофильмсенче ӳкерӗннӗ, концертсене хутшӑннӑ, вырӑсларан чӑвашла куҫарнӑ фильмсенче сӑнарсене чӑвашла калаҫтарнӑ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, артисткӑна паян, авӑн уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, юлашки ҫула ӑсатӗҫ. Унпа
Шупашкарти Граждан урамӗнчи 19-мӗш ҫуртра 12 сехетрен пуҫласа 12 сехет те 45 минутчен сывпуллашӗҫ, 13 сехетрен пуҫласа 13 сехет те 30 минутчен — Шупашкарти Хӗрлӗ лапамри 7-мӗш ҫурт (унта Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ вырнаҫнӑ) умӗнче.
Чӑваш патшалӑх пукан театрӗ кӑҫалхи сӗнӗ сезонта пӗчӗк куракансене тата вӗсен ашшӗ-амӑшне черетлӗ премьерӑсемпе савӑнтарӗ.
Чӳк-раштав уйӑхӗсенче Марье Левтина хайлавӗ тӑрӑх «Виҫӗ хӗвел» тата Зоя Никонорова ӗҫӗ тӑрӑх «Хахатан ҫӗршывӗнче» премьерӑсем хатӗрлӗҫ. Вӗсене лартассипе ют ҫӗртен чӗнсе илнӗ специалистсем тӑрӑшӗҫ.
2022 ҫулта Марина Карягина ӗҫӗ тӑрӑх «Хᾰйне ҫухатнᾰ путек» спектакль лартасшӑн. Театрӑн илемлӗх ертӳҫи — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Юрий Филиппов пӗлтернӗ тӑрӑх, Антон Чеховпа Николай Носовӑн ача-пӑча валли ҫырнӑ классика хайлавӗсем тӑрӑх спектакльсем тата вырӑс фольклорне тӗпе хурса «Сестрица Аленушка и братец Иванушка» юмах лартӗҫ.
Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Елена Хорькова хӑйӗн юбилейӗ тӗлне моноспектакль хатӗрлӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (11.07.2025 21:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 754 - 756 мм, 22 - 24 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Пятницкая Ольга Васильевна, нумай ҫул хушши ачасене вырӑс чӗлхипе литературине вӗрентнӗ педагог ҫуралнӑ. | ||
| Сергеев Илья Тимофеевич, филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доцент ҫуралнӑ. | ||
| Шупашкарти 1№ типографине никӗсленӗ | ||
| Теветкел Николай Александрович, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи, драматургӗ, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Микулай Мӑскал, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |