Ҫӗрпӳ районӗнчи «Звездный» уйлӑхра ачапа инкек пулнӑ. Официаллӑ ҫӑлкуҫсене, тӗрӗсрех каласан, Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствине, ӗненсен, ача эмел нумайрах ӗҫнӗ. Ҫавна пула ӑна пульницӑна илсе кайнӑ. Халӗ ача сывлӑхӗ хӑрушлӑхра мар.

Арҫын ачана эмеле тухтӑр ҫырса панӑ иккен. Ача ҫумӗнче ҫав препаратсем пулнӑ.

Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствин сайтӗнче ашшӗ-амӑшне тимлӗрех пулма сӗнсе ҫырнӑ. Тухтӑр ҫырса панӑ рецептпа ачан эмел ӗҫмелле пулсан, ҫавӑн пирки воспитательсемпе вожатӑйсене систерме ыйтаҫҫӗ. Асӑннӑ министерствӑри тӳре-шара шухӑшланӑ тӑрӑх, эмел ӗҫнине ача-пӑча уйлӑхӗнчи тухтӑрӑн сӑнаса тӑмалла. Тепӗр майлӑ каласан, ача мӗн чухлӗ эмел тата хӑҫан ӗҫнине аслисен йӗркелесе тӑмалла.

Пашалӑхӑн пӗрлехи экзаменӗсен кӑтартӑвӗсем мӗнлерех пулнӑ-ха? Вырӑс чӗлхипе тата физикӑпа пӗтӗмлетӳ паллӑ.

Кӑҫал вырӑс чӗлхипе 5625 ҫын экзамен тытнӑ. Вӗсенчен 1975-шӗ 80 балран ытларах пухнӑ. 11-мӗш класран вӗренсе тухнӑ 34 ача вара эзкамена 100 баллӑх ҫырнӑ. Пӗлтӗр унашкаллисем 32-ӗн пулнӑ.

Физикӑпа 1644 ҫын экзамен тытнӑ. 171 ача 80 балран ытларах пухнӑ. Шупашкарти 3-мӗш лицейрен вӗренсе тухнӑ икӗ ача 100 балл пухнӑ.

11-мӗш класран вӗренсе тухакансен халӗ пӑлхануллӑ самант. Ара, Патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменӗсен кӑтартӑвӗсем паллӑ. Хальлӗхе пурин те мар.

Ҫак кунсенче хими тата истори предмечӗсемпе кӑтартусем паллӑ пулнӑ. Палӑртмалла: истори экзаменне 768 ҫын тытнӑ. Питӗ кӑмӑллӑ: 4 ҫын чи нумай балл – 100 балл – пухнӑ.

Хими предмечӗпе вара 929 ҫын экзамен тытнӑ. Вӗсенчен 13-шӗ 100 балл пухма пултарнӑ. Математикӑпа 9 ҫын чи пысӑк кӑтартупа – 100 балпа – палӑрнӑ. Ҫапла майпа хальлӗхе республикӑра Патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменӗсенче 100 балл пухнӑ 26 ҫын шутланать.

Кӑҫалтан Чӑваш Енре пурӑнакансен китай чӗлхипе патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменне тытма май пур. Халӗ пӗтӗмпе пилӗк ют чӗлхе суйлама ирӗк параҫҫӗ: акӑлчан, нимӗҫ, хрантсус, испан, китай чӗлхисем.

Кӑҫал китай чӗлхипе пӗр ҫын экзамен тытма кӑмӑл тунӑ. 11-мӗш класран вӗренсе тухаканскер резерв кунне суйланӑ. Ҫыру пайӗ ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче иртӗ, чӗлхе вӗҫҫӗн каламалли – ҫӗртме уйӑхӗн 28-мӗшӗнче.

Палӑртмалла: ют чӗлхесемпе ҫыру пайӗ ҫӗртмен 5-мӗшӗнче иртнӗ, экзамена 518 ҫын тытнӑ. Вӗсенчен 515-шӗ акӑлчан чӗлхине суйланӑ, нимӗҫ чӗлхине – 1 ҫын, хрантсус чӗлхине – 2 ҫын тытнӑ.

Л.А. Андреев-Лесник ҫырнӑ «Тӳнтерле орфографи пирки тӳр сӑмах» статьйи «Чӑваш халӑх сайтне» вулакансене нумай калаҫтарчӗ. Вӗренӳ министерсви ӑна ҫакӑн пек хурав панӑ:

Хисеплӗ Леонид Емельянович!

Чӑваш Республикин вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви Сирӗн 2019 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ҫырнӑ ҫырӑвӑра илнине, унти информаципе паллашнине пӗлтерет. Эсир чӑваш ялӗн ача сачӗсенче чӑвашла калаҫма вӗрентес тата чӑваш орфографийӗ пирки ҫырнӑ ҫырӑва тимлӗн вуласа тухрӑмӑр. Сире ҫакна пӗлтеретпӗр.

Чӑваш Республикин Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви ача сачӗсенче чӑвашла калаҫма вӗрентме, тӑван ен культурипе паллаштарма нумай ӗҫ тӑвать, программӑсем, меслет сӗнӗвӗсем, хрестоматисем пичетлесе кӑларать, ача сачӗн ертӳҫисем, воспитателӗсем валли ятарласа курссем, семинарсем, консультацисем ирттерет.

Шкулчченхи вӗренӳ организацийӗсенче ӑс пухакансем кашни ҫулхи «Хунав» фестивале хутшӑнаҫҫӗ. Воспитательсем заняти конспекчӗсен, уяв сценарисен конкурсне хутшӑнма хастар.

Малалла...

ЧР Вӗренӳ министерстви Шупашкарти электромеханика колледжне реорганизацилеме сӗнет. Постановлени проектне республикӑри нормативлӑ право акчӗсен порталӗнче пичетленӗ.

Документра палӑртнӑ тӑрӑх, асӑннӑ техникума Шупашкарти машиностроени техникумӗпе пӗрлештересшӗн. Ҫавна май пӗрешкел профессисене хатӗрлекен енсене пӗтересшӗн.

Икӗ вӗренӳ учрежденине пӗрлештерсен Машиностроени техникумӗнчи 11 педагог сокращение лекет. Профильлӗ мар специальноҫсене вӗрентекен педагогсемпе мастерсене Шупашкарти транспорт тата строительство технологийӗсен техникумне тата Экономикӑпа технологи колледжне ӗҫлеме куҫарӗҫ.

Икӗ техникума пӗрлештерни тӳлев фондӗнчи 2,8 миллион тенке перекетлеме май парӗ.

Ӗнер, ҫӗртме уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, 11-мӗш класран вӗренсе тухакансем вырӑс чӗлхипе экзамен тытнӑ. ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл йӗркеллех иртнӗ, ҫапах йӗркене пӑснӑ тӗслӗхсем пулнӑ.

Икӗ ҫынна – шпаргалкӑпа усӑ курнӑшӑн, тепӗр иккӗшне аудиторие телефонпа кӗнӗшӗн кӑларса янӑ. Вӗсене кӑтартӑвӗсене пӑрахӑҫланӑ, ҫавӑнпа экзамена тепӗр ҫултан ҫеҫ тытайӗҫ.

Палӑртса хӑвармалла: кӑҫал Патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменӗсенчен пӗтӗмпе 10 ҫынна кӑларса янӑ. Литература экзаменӗнче – 1, математикӑра – 5, вырӑс чӗлхинче 4 ҫын йӗркене пӑхӑнман.

Аудиторие кӗриччен пурне те металлодетекторпа тӗрӗслеҫҫӗ. Эппин, хӑшӗ-пӗри телефон епле йӑтса кӗрет-ха? Халӗ пластикран туса кӑларнӑ смартфонсем сутаҫҫӗ, вӗсене детектор тупаймасть. Анчах аудиторире видеосӑнав пур, унта вара телефонпа усӑ курни лайӑх курӑнать.

Паян Шупашкарти 38-мӗш шкула экзамен тытма пынӑ ача вилнӗ. Инкек пирки Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнчех хыпарланӑ. Инкек пирки хӗрачан ҫывӑх ҫыннисемпе пӗрле хурланнине пӗлтернӗ.

Хулари 27-мӗш шкулта 11-мӗш класра вӗренекенскер ачаран сусӑр пулнӑ иккен. Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, экзамена пынӑ чухнех вӑл хӑйне япӑх туйнине шкулти тухтӑрсем тата экзамена йӗркелекенсем сиснӗ имӗш. Вӗсем ӑна экзамена кӗме сӗнмен иккен. Кун пирки ашшӗ-амӑшӗпе те калаҫнӑ имӗш. Анчах пике экзамена ыттисемпе пӗр кунах тытас тенӗ курӑнать.

Пӗр сехет хушшинче вӑл ӗҫе пурнӑҫланӑ. Унтан вӑл ыйтса пӳлӗмрен тухнӑ. Коридорта ачана япӑх пулса кайнӑ.

ЧР Сывлӑхс ыхлав министертсив пӗлтернӗ тӑрӑх, экзамен вӑхӑтӗнче ӗҫлекен тухтӑрсем тата васкавлӑ пулӑшӑвӑн икӗ бригади ҫине тӑрсан та ачана пулӑшма май килмен. Ача пӗчӗкренех чӗре чирӗпе аптӑранӑ иккен.

Инкеке халӗ яваплӑ специалистсем тӗпчеҫҫӗ.

Елена Еньккан «Алфавит вӑййисем» кӗнеки чӗлхене аталантарма пулӑшать. Ҫакӑн пирки Чӑваш кӗнеке издательствин редакторӗ Ольга Федорова пӗлтерет.

Елена Еньккан «Алфавит вӑййисем» ҫӗнӗ кӗнеки икӗ чӗлхе – вырӑс тата чӑваш – пӗлӗвне аталантарма пулӑшать. Кӑларӑм нумаях пулмасть Чӑваш кӗнеке издательствинче пичетленсе тухнӑ. Ӑна «Эпир – билингвӑсем» серипе хатӗрленӗ. Чӑваш Республикинче икӗ патшалӑх чӗлхи пулнӑ май чылайӑшне халӗ билингвсем тесе хӑюллӑнах калама пулать тесе палӑртать кӗнеке издательствин ӗҫченӗ.

«Алфавит вӑййисем» кӑларӑм икӗ пайран тӑрать. Пӗрремӗш пайӗнче – вун ултӑ тӗрлӗ ӳкерчӗк. Ачасен кашни ӳкерчӗкпе усӑ курса автор палӑртнӑ ӗҫе тӗрӗс пурнӑҫламалла. Кӗнекен иккӗмӗш пайне «Чӗрчунсен алфавичӗ» ят панӑ. Кунта вара ӳкерчӗксене пӑхса клеткӑсене вӑл е ку чӗрчун ятне чӑвашла, вырӑсла ҫырмалла.

Чӑваш Енре Патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменӗсем пуҫланнӑ. Паян 11-мӗш класран вӗренсе тухакансем географипе тата вырӑс литературипе экзамен тытнӑ. Пӗр вӗренекене аудиторирен кӑларса янӑ.

Географие – 142, вырӑс литературине 251 ҫын тытнӑ. Экзамен пӗтӗмлетӗвӗ ҫӗртме уйӑхӗн 11-мӗшӗнче паллӑ пулӗ. ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, экзамен штатлӑ режимра иртнӗ. Ҫапах йӗркене пӑснӑ тӗслӗх пулнӑ: шпаргалкӑпа усӑ курнӑшӑн пӗр ҫынна, вырӑс литературипе экзамен тытаканскере, аудиторирен кӑларса янӑ.

Палӑртмалла: аудиторисенче онлайн мелпе сӑнав пырать. Экзаменсем утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗччен пулӗҫ.