Ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Чӑваш тӗррин музейӗнче «Отмеченная зима. 1982. История издания книги» ҫӗнетсе хатӗрленӗ курав уҫӑлӗ. Ӑна Геннадий Айхи пултарулӑхне халалланӑ. Асӑннӑ ятпа пухса хатӗрленӗ курава пуҫласа 2019 ҫулта кӑтартнӑ. Кӗнекене кӑларнӑранпа 40 ҫул ҫитнӗ тӗле ӑна урӑх материалсемпе пуянлатнӑ.
«Отмеченная зима». 1982. История издания книги» проект – куҫса ҫӳрекен курав. Вӑл Геннадий Айхи поэтӑн тата куҫаруҫӑн тӗрлӗ енлӗ пултарулӑхӗ ҫинчен каласа кӑтартать.
Курава Айхин Францири архивӗпе паллашнӑ хыҫҫӑн йӗркелеме йышӑннӑ. Ӑна поэтӑн тусӗ Николай Дронников 2015 ҫулта Чӑваш наци музейне парнеленӗ.
Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче «Созвездие земляков» (чӑв. Ентешсен ҫӑлтӑр ушкӑнӗ) пӗтӗм тӗнчери III фестиваль иртӗ. Вӑл юпа уйӑхӗн 25-27-мӗшӗсенче пулӗ.
Фестивале савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫма Чӑваш Енрен тухнӑ ӑстасем тата Чӗмпӗрти артистсен патшалӑхӑн «Держава» вӗрсе каламалли инструментсен оркестрӗ хутшӑнӗ.
Ҫак тата ытти ҫӗнӗ хыпара Чӑваш патшалӑх академи симфони капеллин коллективӗн ҫӗнӗ сезонти ӗҫ-хӗлне палӑртма ирттернӗ пухӑвӗнче пӗлтернӗ.
Кӑнтӑр-Сахалинскри режиссёр Шупашкарти театрсенчен пӗринче спектакль лартӗ. Хӑна ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнче ҫӑкӑр-тӑварпа кӗтсе илнӗ.
Раҫҫей Федерацийӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Антонина Добролюбова Чӑваш патшалӑх пукане театрне килсе ҫитнӗ. Ӑна культура учрежденийӗн директорӗ Елизавета Абрамова ертсе пыракан ушкӑн чыслӑн кӗтсе илнӗ.
Антонина Александровна — режиссёр-постановщик, Сахалинти пукане театрӗн илемлӗх ертӳҫи. Вӑл Николай Носовӑн калавӗ тӑрӑх «Мишкина каша» ӗҫе куракан патне ҫитерӗ.
2020 ҫулта Антонина Добролюбова Чӑваш патшалӑх пукане театрӗнче «Три Толстяка», 2021 ҫулта «Снегурочка» спектакльсем лартнӑ.
Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли авӑн уйӑхӗн 14-мӗшӗнче 55-мӗш концерт сезонне уҫӗ. Культура мероприятийӗ Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче иртӗ.
Куракансене ҫав кун «Симфо — фолк — музыка на все времена» (чӑв. Симфо — фолк — пур саманари музыка) программӑна чӗнеҫҫӗ.
Чӑваш патшалӑх академи симфони капеллинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗнӗ музыка проекчӗ симфони музыкине тата чӑваш халӑх юррине, чӑваш фольклорне тата халӑх пултарулӑхне пӗрлештерӗ. Симфони музыки ҫӗнӗлле, этно стильпе, янӑрӗ.
2022-2023 ҫулсенче тӗп халӑхсен чӗлхисен пӗтӗм тӗнчери вунӑҫуллӑхне уявлама ЮНЕСКО шайӗнчех йышӑннӑ. Пирӗн нумай нациллӗ ҫӗршывӑмӑрта тата Чӑваш Енӗмӗрте те ку датӑна сума сӑвӗҫ. Асӑннӑ вунӑҫуллӑха ирттерме республика Правительствин ларӑвӗнче йӗркелӳ комитетне ҫирӗплетнӗ.
Мероприятисен планне шкул ачисен чӑваш чӗлхипе тата литературипе иртекен олимпиадине, «Тӑван чӗлхепе литературӑн уҫӑ урокӗ» регионсем хушшинчи фестивальне, «Пӗтӗм чӑваш диктанчӗ» акцие, ӑслӑлӑхпа практика конференцийӗсене, ҫамрӑк авторсен «Ҫӗнӗ ятсем уҫатпӑр» литература конкурсне, чӑваш чӗлхин орфографи словарьне тата чӑваш чӗлхипе тата литературипе справка материалӗ пичетлесе кӑларассине тата ыттине те кӗртнӗ.
«Манӑҫми ят: Нелли Петровская 90-ра» - ҫакнашкал ятпа Елчӗк районӗнчи Ҫӗнӗ Пӑва вулавӑшӗнче калаҫу ирттернӗ. Унта ял тӑрӑхӗнчи депутатсене, вулавӑша тӑтӑшах ҫӳрекенсене ченнӗ.
Пухӑннисем Нелли Петровскаян пултарулӑхӗ, пурнӑҫӗ пирки калаҫнӑ, хӑйсем вуласа тухнӑ кӗнекесене сӳтсе явнӑ. Уйрӑмах Нелли Петровскаян юлашкинчен тухнӑ «Ылхан» кӗнекине тишкернӗ.
Нелли Андреевна ҫуралнӑранпа 90 ҫул ҫитнине халалласа вулавӑшра курав та йӗркеленӗ. Унта унӑн биографийӗпе, хайлавӗсемпе паллашма пулать.
Палӑртмалла: Нелли Петровская 1932 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Тутарстанри Пӑва районӗнчи Альших ялӗнче ҫуралнӑ. 2001 ҫулта Звенигово хулинче пурнӑҫран уйрӑлнӑ.
Паян Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Питӗр хулинчи чӑвашсен наципе культура автономийӗ кӗнеке премьерипе паллаштарӗ. Общество организацийӗн ертӳҫи Валериан Гаврилов пухӑннисене «Календарь знаменательных и памятных дат землячества Санкт-Петербурга и Ленинградской области», А.К. Салминӑн «Древние праздники чувашей» тата А.Г. Арсентьевӑн «На одном дыхании» кӗнекисем ҫинчен каласа кӑтартӗ.
Антон Салмин — этнолог, религиовед, истори наукисен докторӗ. Вӑл чӑваш халӑхӗн этнологине, религине тата фольклорне тӗпчет.
70 ҫулти Александр Арсентьев — Мурманскри скульптор. Вӑл унти чӑвашсен «Чувашский край» (чӑв. Чӑваш ен) общество оргнаизацине ертсе пырать.
Кӗнекесен хӑтлавӗ 11 сехетре пуҫланӗ. Ыйтса пӗлмелли телефон 23-02-17 (хушса наборламалли номер 147).
Шупашкар хулин кунне уявланӑ май республикӑмӑрӑн тӗп хулин историлле пайӗпе паллаштаракан тӳлевсӗр экскурсисем иртӗҫ. Ӑна хулари музейпа туризм центрӗ йӗркелӗ. Экскурсисем ҫурла уйӑхӗн 12-14-мӗшӗсенче пулӗҫ.
Ҫуран утакансен ҫулҫӳревӗсем 1,5-2 сехет тӑсӑлӗҫ. Унӑн маршручӗ ҫапларах: ««Шупашкар» пограничникпа хурал карапӗ – Юханшыв порчӗ – Хӗрлӗ тӳрем – Мускав ҫыранӗ».
Гид Шупашкарӑн историйӑпе тата культурипе паллаштарӗ, «Шупашкар» карап ҫине те кӗртсе кӑтартӗ.
Экскурсие юханшыв порчӗ патне пуҫтарӑнмалла. Ҫулҫӳреве 10, 13 тата 15 сехетре тухӗҫ.
Экскурсие 23-20-36 телефонпа (ирхи 8 сехетрен пуҫласа 16.30 сехетчен, кӑнтӑрлахи апат вӑхӑчӗ 12 сехетрен пуҫласа 13 сехетчен).
Чӑваш Енре мигрантсем сахал мар. Вӗсене республикӑн социокультура пурнӑҫне явӑҫтарас ыйтӑва ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, тӗрлӗ шайри тӳре-шара пухӑнсах сӳтсе явнӑ.
Республикӑн культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министрӗн ҫумӗ Георгий Богуславский мигрантсене адаптацилес, миграци политикин ыйтӑвӗсем паян кирек хӑш ҫӗршывпа регионшӑн та ҫивӗч тесе палӑртса хӑварнӑ. Республикӑри мигрантсенчен 90 проценчӗ ытларах паян Шупашкарта регистрациленнӗ. Вӗсенчен хӑшӗсем пирӗн тӑрӑхра ӗҫлесе пурӑнас кӑмӑллӑ.
Чӑвашсем Хусанта иккӗмӗш хут иртнӗ «Этно-fashion» фестивале хутшӑннӑ. Кун пирки Телеграмри чӑвашла каналсенчен пӗри пӗлтернӗ.
Культура фестивалӗнче «Паха тӗрӗ» фабрика хӑй ӑсталакан тумтире кӑтартса панӑ. Чӑваш пикисем наци тумне «Ҫиларман» ушкӑн юрри янӑранӑ, Александр Воробьевпа Олег Вунберов чӗрӗ сасӑпа юрласа чӑваш тумӗн куравне тата илемлӗрех тума пулӑшнӑ.
«Культура кочӗ — пурнӑҫ стилӗ» ятпа йӗркеленӗ ӗҫ-пуҫ Хусанти Г. Камал ячӗпе хисепленекен театр умӗнчи тӳремре иртнӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (05.05.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 742 - 744 мм, 12 - 14 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Башири Зариф, чӑваш пурнӑҫне сӑнласа панӑ, чӑваш литературине тӗпчекен тутар ҫыравҫи, сӑвӑҫи, публицисчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Никитин Николай Никитич, агроном, Чӑваш ял хуҫалӑх институтне йӗркелекенсенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Лазарева Александра Назаровна, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Юмарт Геннадий Фёдорович, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Ефремов Георгий Осипович, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Лукин Аркадий Васильевич, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Андреев Василий Алексеевич, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |