Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗнче ӗҫлекен артистсене нумаях пулмасть (чӳк уйӑхӗн 2-мӗшӗнче ансамблӗн черетлӗ сезонӗ уҫӑлнӑ) республикӑн культура министрӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Татьяна Казакова чысланӑ.
«Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ» ята аслӑ категориллӗ балет ӑсти Наталия Веренцова тивӗҫнӗ.
Чӑваш Енӗн Культура министерствин наградисемпе хор артисчӗсене Андрей Герасимова, Андрей Игнатьева, Фёдор Казанова тата оркестр артистне Оксана Петровӑна чысланӑ.
Шупашкарти ӳнер училищинче Тутарстанри анимаци киновӗн ертсе пыракан специалисчӗсемпе тӗл пулу иртнӗ. Ҫамрӑксемпе тӗл пулса калаҫма «Тутармультфильм» пултарулӑх пӗрлешӗвӗн тӗп режиссёрӗ Сергей Киатров тата анимаци киновӗн режиссёрӗ Елизавета Скворцова килсе ҫитнӗ.
Тӗлпулу чӑваш юмахӗсем тӑрӑх ӳкернӗ «Иван-батыр» (чӑв. Иван паттӑр) мультфильма кӑтартнинчен пуҫланнӑ. Чӑваш Улӑпӗ — «Тутармультфильм» пултарулӑх пӗрлешӗвӗн «Волжские богатыри» (чӑв. Атӑлҫи паттӑрӗсем) анимаци проекчӗн сӑнарӗсенчен пӗри. Проектра — 6 мультфильм. Унта чӑваш, тутар, вырӑс, мари, мордва, удмурт фольклорне тӗпе хурса хатӗрленӗ ӗҫсем кӗреҫҫӗ.
Сергей «Татармультфильм» пултарулӑх пӗрлешӗвӗ ҫинчен каласа кӑтартнӑ. Асӑннӑ студие Тутарстанри энтузиастсем пӗр шухӑшлӑ пулнипе 2009 ҫулта йӗркеленӗ. Йыша мультипликаторсем, художниксем, сценаристсем кӗнӗ. Ҫавӑнтанпа тӗрлӗ халӑх юмахӗсенчи сюжетсене тӗпе хурса ачасем валли 90 мультфильм хатӗрленӗ.
Иртнӗ уйӑхӑн вӗҫӗнче, юпа уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ ҫамрӑксен театрӗнче Екатерина Ефремова ячӗллӗ «Ахах-мерчен аваллӑхӗ» фестиваль иртнӗ.
Елизавета Долгова тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче пӗлтернӗ тӑрӑх, халӑхсен хушшинчи «Ахах-мерчен аваллӑхӗ» фестиваль офлайн тата онлайн мелӗпе виҫҫӗмӗш хут иртнӗ. Унӑн авторӗ халӑх маҫтӑрӗ Зинаида Воронова иккен.
«Чӑваш ҫи-пуҫӗнче, тӗрринче халӑхӑмӑрӑн кун-ҫулӗ, ӑс-тӑнӗ, мухтавӗ, шухӑшлавӗ, илемлӗхе туйма пӗлни упранать. «Ахах-мерчен аваллӑхӗн» пӗлтерӗшӗ ҫав тери пысӑк, вӑл чӑваш халӑхӗн йӑли-йӗрки пуянлӑхне уҫса парать. Фестиваль авалтан упранса ҫирӗпленнӗ ал-ӗҫ йӑли-йӗркине упраса хӑварма, ҫитӗнекен ӑрӑва тӑван культура патне туртӑнтарма, ӑстасен пӗлӗвне сарма пулӑшать», — тесе палӑртнӑ Елизавета Долгова.
Йошкар-Олара «Раҫҫей халӑхӗсен Наци костюмӗ» фестиваль-конкурсӗ иртнӗ. Унта пухӑннӑ модельерсем, этнографсемпе ӑстасем наци костюмӗсемпе пӗрлех хальхи вӑхӑтри этноколлекцисемпе, тӗрлӗ капӑрлӑхпа тата автор пуканисемпе пуҫтарӑннӑ.
Чӑваш ӳнер училищинче театрпа декораци искусствине вӗренеен 2 тата 3 курс студенчӗсем «Аслӑ Юман» чӑваш тумтирӗн пуххипе тата наци тумне тӑхӑнтартнӑ пуканесемпе тухса кайнӑ.
«Сцена костюмӗ» номинацире Екатерина Ефимова тата Анастасия Сильвестрова иккӗмӗш вырӑна тухнӑ.
Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институчӗ «Кукушкины ночи» спектакль премьери пулассине пӗлтерет.
Спектакле Олег Уляшев драматургӑн «Качели» пьеси тӑрӑх лартнӑ.
Институтра пӗлтернӗ тӑрӑх, пьесӑна чӑвашсен пурнӑҫӗпе ҫывӑхлатнӑ, пирӗн халӑхӑмӑрӑн йӑли-йӗркипе культурин пуян эткерлӗхӗпе усӑ курнӑ.
Спектакле актёр ӑсталӑхӗпе режиссура кафедрин доценчӗ Алексей Болдырев тата режиссер курсӗн студенчӗсем хатӗрленӗ.
Ӗҫе чӳк уйӑхӗн 7, 18 тата 22-мӗшӗсенче Культурӑпа ӳнер институчӗн Вӗренӳ театрӗнче кӑтартӗҫ.
Чӑваш Енре анимаципе анимаци киновӗ анлӑ сарӑлса пырать. Шупашкарти ӳнер училищинче (техникумӗнче), акӑ, ҫамрӑксене «анимаци» специальноҫа вӗрентеҫҫӗ.
Пӗр-пӗринпе килӗштерсе ӗҫлес тата пӗр-пӗрин опычӗпе паллашас тӗллевпе Шупашкарти ӳнер училищин преподавателӗсем С.А. Герасимов ячӗллӗ Пӗтӗм Раҫҫейри кинематографи институтне ҫитсе курнӑ. Чӑваш Ен делегацине директорӗн наукӑпа методика ӗҫӗ енӗпе тӑрӑшакан заместителӗ Ксения Егорова, Виталий Павлов тата Александра Емельянова преподавательсемпе ӑшшӑн кӗтсе илнӗ, анимаципе мультимедиа факультечӗпе паллаштарнӑ тата ытти кӑсӑклӑ япаласем ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
Паян, чӳк уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗн 99-мӗш пултарулӑх сезонне уҫӗҫ.
Концерт программинче Герман Лебедевӑн, Григорий Хирпӳн, Филипп Лукинӑн, Юрий Жуковӑн, Юрий Кудаковӑн тата музыка искусствин ытти талантлӑ ӑстисен произведенийӗсем пулӗҫ. Куракансене ансамблӗн ылтӑн фондӗнчи вокалпа хореографи композицийӗсем те савӑнтарӗҫ.
Нумаях пулмасть Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче «Жизнь и свет Марфы Трубиной» (чӑв. Трубина Мархвин пурнӑҫӗпе ҫути) художествӑпа документлӑ спектакль кӑтартнӑ.
Ӗҫе актёр ӑсталӑхӗпе режиссура кафедри хатӗрленӗ. Спектакль курма институтӑн тата культура колледжӗн студенчӗсемпе ӗҫченӗсем, институтра квалификацие ӳстерекенсем тата хулари шкулсенче вӗренекенсем пуҫтарӑннӑ.
Трубина Мархви РСФСР тава тивӗҫлӗ учителӗ, Чӑваш АССР тава тивӗҫлӗ учителӗ, СССР Писательсен союзӗн членӗ пулнӑ.
Чӳк уйӑхӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче куракансене икӗ премьера кӗтӗ. Вӗсене иккӗшне те СССР халӑх артисчӗ, театрӑн илемлӗх ертӳҫи Валерий Яковлев хатӗрленӗ.
Чӳк уйӑхӗн 3-мӗшӗнче «Юрлар-и, ташлар-и фольклорпа джаз кӗввипе» спектакль-концерт кӑтартӗҫ, 22-мӗшӗнче — В. Панова пьеси тӑрӑх лартнӑ «Уйрӑлу каҫӗ» мюзикл.
Ҫак уйӑхри премьерӑра, «Мӑнаккасем» трагикомедире, пулса курманнисен те театра васкамалла. Ку спектакле чӳк уйӑхӗн 19-мӗшӗнче тепӗр хутчен кӑтартӗҫ.
Г.Н. Волков академике аса илсе...
«Анчах хура кӗвӗҫӳпе
Ҫав ҫӑлтӑр пуррине те мар,
Ун ҫутине те йышӑнмастпӑр.
Ҫӑлтӑр ҫути тарӑхтарать,
Хӑйӑ ҫути – ҫырлахтарать...»
Чӑваш халӑх поэчӗ Светлана Асамат
Тӗнчене Чӑн Чӑваш Чунӗпе тӗлӗнтернӗ Геннадий Никандрович Волков этнопедагог, академик – Кашкӑр Хуначи ҫуралнӑранпа 95 ҫул, чӗри тапма чарӑннӑранпа вара кӑҫалхи декабрь уйӑхӗн 26-мӗшӗнче 12 ҫул ҫитет.
Ман хамӑн Геннадий Никандровича вӑтӑр икӗ ҫул хушши пӗлсе-курса тӑнине ӗненессӗм те килмест. Хӑйшӗн те вӑл тӗлӗнмелле пулниех: «Сана, ҫап-ҫамрӑк та ӑслӑ хӗре, паянхи пекех асра тытатӑп тени ҫитмӗ, паян кунчченех куҫ умӗнче тӑратӑн тени, вырӑнлӑрах пулӗ», - тесе ҫырать вӑл мана 50 ҫул ятпа саламласа ҫырнӑ 2010-мӗш ҫулхи чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче халалланӑ пехилӗнче. Вӑтӑр икӗ ҫул (1978-2010) академикпе ҫыхӑннӑ самантсем куҫ умне халӗ те яр-уҫҫӑн тухса тӑрса мана пӑлхантараҫҫӗ те, савӑнтараҫҫӗ те, ҫав вӑхӑтрах тарӑн шухӑша яраҫҫӗ.
+13.3 °C