ЛДПР партин агитпуйӑсӗ Раҫҫей тӑрӑх ҫӳрет. Ку таранччен вӑл 40 региона ҫитнӗ, вырӑнти халӑхпа тӗл пулнӑ.
Пуйӑс Чӑваш Ене те ҫитнӗ. Вӑл Канашра, Вӑрмарта, Вӑрнарта, Ҫӗмӗрлере, Ҫӗрпӳре чарӑннӑ. Паян Шупашкара килнӗ.
Чукун ҫул перронӗ ҫине чылайӑшӗ хӑйсен ыйтӑвӗпе килнӗ. Пурте пулӑшу парасса шанаҫҫӗ. Пуйӑспа килнӗ депутатсемпе юристсем ҫынсен ыйтӑвӗсене ҫийӗнчех уҫӑмлатма тытӑнаҫҫӗ.
Пуйӑс станцире 40 минут ҫеҫ тӑнӑ. Ҫав вӑхӑтра чылай ҫынна вӗсем итленӗ. Парти ҫыннисем пӗлтернӗ тӑрӑх, чылайӗшӗн пӗр ыйтӑвах: япӑх ҫулсем, пахалӑхсӑр инфратытӑм, капюсав, ӗҫсӗррисем…
Кунашкал агитпуйӑс Чӑваш Енре икӗ ҫул каялла пулнӑ. Ун чухне чылай ыйтӑва уҫӑмлатнӑ вӗсем. Пуйӑс Мускава ҫӗртмен 4-мӗшӗнче ҫитӗ. Ун чухне депутатсем халӑхран илнӗ ыйтусем тӗлӗшпе ӗҫлеме тытӑнӗҫ.
Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев паян темиҫе хушӑва алӑ пуснӑ. Вӗнсенчен пӗринпе, 68-мӗш номерлипе Владимир Доброхотова транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министрӗнчен хӑтарнӑ. Сӑлтавне ӑнлантарман. Анчах кун пирки Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби хыпарланинче Михаил Игнатьева экс-министра ҫӗнӗ ӗҫре ӑнӑҫу суннине каланӑ.
Транспорт тата ҫул-йӗр министрне вара Михаил Резникова лартнӑ. Вӑл паянччен Чӑваш Ен правительствинчен премьер-министрӑн ҫумӗ шутланӑччӗ. Министр пуканне шанасси пирки калакан хушура ӑна унчченхи должноҫрен хӑтарассине палӑртнине шута илсен вӑл вице-премьер пулма пӑрахассине пӗлтернине ӑнланма йывӑр мар.
Министр пӳлӗмне Михаил Резникова паянах куҫса ларнӑ, асӑннӑ ведомство структуринче те унӑн хушамачӗ тӑрать.
Чӑваш Енӗн правительствин пуҫлӑхӗ Иван Моторин хӑйӗн ҫумӗсенчен хӑшӗн мӗн тумаллине палӑртакан йышӑну кӑларнӑ.
Ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсене Элтепер администрацийӗн ертӳҫи, экономика аталанӑвӗн, финанс тата строительство министрӗсем тата Михаил Резников тӗрӗслесе тӑрӗҫ. Юрий Васильев ӗҫ тӑвакан органсем РФ Президенчӗн Администрацийӗпе килӗштерсе ӗҫлесси таранах яваплӑ. Кунсӑр пуҫне унӑн Чӑваш Енӗн федераллӑ тӗп инспекторӗпе, Раҫҫейӗн Шалти ӗҫсен министерствин Чӑваш Енри тытӑмӗпе, прокуратурӑпа, РФ Следстви комитечӗн республикӑри следстви управленийӗпе, РФ Хӑрушсӑрлӑх службин республикӑри управленийӗпе, Чӑваш Енӗн РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчӗлӗхӗпе килӗштерсе тимлесси таранах пуҫ ватма тивӗ. Ытти вице-премьерӑн та ӗҫ фрончӗ ҫителӗклех.
Раҫҫей Федерацийӗн Президенчӗ ҫумӗнчи Чӑваш Ен элчин Леонид Волков пирки сахал мар шавлаҫҫӗ. «Пуканӗ» ҫӳллӗскер те унта ларакан ҫын пирки сас-хура халӑха кӑсӑклӑ. Пӗрисем савӑнаҫҫӗ, теприсем — кулянаҫҫӗ.
Паллах, коррупципе кӗрешни питӗ кирлӗ япала. Ку кӗрешӳре «пирӗннипе» «сирӗннисем» ҫине уйӑрни пӗрре те вырӑнлӑ мар. Патшалӑх ҫине ӗҫлетӗн пулсан, ҫӳллӗ пукан йышӑнатӑн пулсан — саккуна пӑхӑнса ӗҫле, йӗрке ан пӑс. Ҫавах та кунта тепӗр ен те пур — кирлӗ пулсан пуҫлӑхсем саккунсемпе хӑйсене майлӑ выляма пултарасси. «Суровость российских законов компенсирует необязательность их исполнения», — теҫҫӗ вырӑссем. Чӑвашла каласан, Раҫҫейри ҫирӗп саккунсене вӗсене пӑхӑнас тӗлӗшпе ҫирӗп ыйтманни ҫемҫетет. Анчах ку каларӑш ахаль чухне ҫеҫ ӗҫлет. Сан ӗҫӳ е сан вырӑну кама та пулин интереслентерме пуҫларӗ пулсан каларӑшри иккӗмӗш пайӗ пирки тӳрех манса каяҫҫӗ те ҫирӗп ыйтма пуҫлаҫҫӗ. Кӑлтӑкӗсене вара, кирлӗ пулсан, темӗнле ӗҫре те тупма пулать. Леонид Волковпа ҫыхӑннӑ пӑтӑрмахра та тӗп сӑлтавӗ вӑрттӑн-кӗрттӗн вӑйӑпа (выр.
Ҫу уйӑхӗн 29-мӗшӗнче ҫурҫӗр иртсен Шупашкарта икӗ урапа ҫапӑннине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, инкекре Volkswagen Polo урапа хамӑр ҫӗршывра кӑларнӑ "ВАЗ-111930"-на пырса тӑрӑннӑ. Пӗрремӗш машинӑн рулӗ умӗнче Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн Алексей Ладыковӑн 17 ҫулхи ывӑлӗ пулнӑ. Республикӑн тӗп хулин сити-менеджерӗ кӑштахранах ывӑлӗшӗн явап тытма хатӗррине пӗлтернӗччӗ.
17 ҫулхи каччӑна 15 пин тенкӗ штрафланӑ. Вӑл правасӑр-мӗнсӗр ҫула тухнӑ пулнӑ.
Машинӑпа ҫула тухма ирӗк панӑшӑн ашшӗне 30 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ.
Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн ывӑлӗ инкеке лекнине федераци МИХӗсем те пӗлтернӗ, ҫав шутра - 1-мӗш канал та.
Шупашкар хулин сити-менеджерӗ Алексей Ладыков хӑйӗн ывӑлӗшӗн явап тытма хатӗрри пирки пӗлтернӗ.
«Ман ҫул ҫитмен ывӑл хӑйне тӗрӗс мар тытса пысӑк хӑрушлӑх кӑларса тӑратнӑ. Унӑн ӗҫӗсемшӗн эпӗ явап тытма хатӗр. Сире вара ачӑрсемпе пӑтӑрмахсем ан пулччӑр тесе сунатӑп, сирӗн ачасем сывӑ та телейлӗ пулччӑр», — пӗлтернӗ вӑл паян ирхине.
Эпир маларах пӗлтернӗччӗ, нумай пулмасть Шупашкарта икӗ урапа ҫапӑннӑ — Volkswagen Polo тата ВАЗ-111930. Пӗрремӗш машинӑн рулӗ умӗнче 17 ҫулхи Алексей Ладыковӑн ывӑлӗ пулнӑ. Ҫапӑннӑ хыҫҫӑн икӗ водитель те суранланнӑ. ВАЗ-111930 машинӑн рулӗ умӗнче ларакан ҫын урӑ пулни паллӑ, Ладыков ывӑлӗ вара эрех ӗҫни тӗлӗшпе тӗрӗсленме килӗшмен.
Чӑваш Енре «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин умсуйлавне (праймеризне) пӗтӗмлетнӗ. Ку тӗлӗшпе пресс-конференци иртнӗ.
Парти списокӗнче РФ Патшалӑх Думин вӗренӳ енӗпе ӗҫлекен комитет председателӗн ҫумӗ Алена Аршинова мала тухнӑ. Уншӑн суйлава пынӑ ҫынсен 75 проценчӗ сасӑланӑ. Пӗр мандатлӑ округсен ҫӗнтерӳҫисене те палӑртнӑ. Вӗсем — иккӗн. Канаш районӗпе Николай Малов мала тухнӑ (64%). Шупашкар районӗпе вара Шупашкар хула пуҫлӑхӗ Леонид Черкесов ҫӗнтернӗ. Уншӑн 84 проценчӗ сасӑланӑ.
Республика ҫыннисем праймериза хастар хутшӑннине палӑртнӑ. Раҫҫейӗпе илсен, Чӑваш Енре ку кӑтарту чи пысӑккисенчен пӗри. Леонид Черкесов умсуйлав йӗркеллӗ иртнине, суйлав участокӗсем лайӑх ӗҫленине палӑртнӑ.
Алена Аршинова хӑш-пӗр участокра черет пулнине каланӑ. Анчах ку, унӑн шухӑшӗпе, пирвайхи опыт пулнӑран ҫапла килсе тухнӑ. Малашне ку енӗпе кӑлтӑксем пулмасса шанать вӑл.
Сулав ҫывхарнӑ май политиксен хушшинче ӑнланманлӑхсем сиксе тухнине эпир ҫырнӑччӗ-ха. Пӗр парти пайташӗсем те пӗр-пӗринпе тем пайлама тытӑннӑ самантра тем тӑвакан та пур. Коммунистсем пирки каласан, Валентин Шурчановпа пӗр чӗлхе тупайманнисем унӑн карикатурисене сарма тытӑннине те эпир пӗлтернӗччӗ.
Валентин Шурчанова парти пайташӗсенчен хӑшӗсем хӑйӗн ывӑлне ҫул уҫса пырать тесе ӳпкелени те пулнӑччӗ. Чӑвашри коммунистсен ертӳҫи Фейсбукра ҫырнӑ тӑрӑх, пӗр ҫемьерисем пулни организаци тӑнӑҫ аталаннине тата пӗр шухӑшлине пӗлтерет тесе ӑнлантарнӑ. Ун пек тӗслӗхсем «миллионшар» тенӗ май Англине, Германие тата Раҫҫее тӗслӗх вырӑнне илсе кӑтартнӑ. Партирен тухнӑ Дмитрий Евсеева та хӑй вӑхӑтӗнче аппӑшӗ (вырӑсла каласан, тётя) илсе пынӑ-мӗн.
Чӑваш Енрен Раҫҫей сенаторӗ пулса тӑнӑ Николай Федоров, ку тӑрӑхрисенчен чылайӑшӗшӗн вӑл пирӗн республикӑн пӗрремӗш президенчӗ пулнипе историе кӗрсе юлчӗ, Раҫҫей правительствинче мӗнпур вице-премьер должноҫне пӗтересшӗн. Пӗрне вара хӑварасшӑн. Премьер ҫук чухне унӑн тивӗҫне пурнӑҫлама. Ҫапла сӗнӗве вӑл хӑйӗн блогӗнче вырнаҫтарнӑ.
Николай Федоров Раҫҫей правительствин отрасльти структура подразделенийӗсене те пӑрахӑҫласан тӗрӗс тесе шухӑшлать-мӗн. Ун шучӗпе право департаментне тата пулӑшу кӳрекен подразделение кӑна хӑвармалла.
Ҫакӑн пек тусан пӗр министр ӗҫне тепри, унтан тата тепри — правительство туса-тӗрӗслесе ларма пӑрахӗ, кирлӗ йышӑнусене те вӑраха ямасӑр кӑларма май парӗ.
«Праймериз, праймериз» теҫҫӗ. Ют чӗлхерен йышӑннӑ сӑмахсемпе калаҫма хӑнӑхнӑ та халӗ ку сӑмахӑн пӗлтерӗшне, тунмастӑп, хам та малтан пӗлменччӗ. Ватӑ ҫынсем унӑн пӗлтерӗшне пушшех те ӑнкармаҫҫӗ ахӑртнех.
«Мӗн вӑл?» — ҫапла каланине пӗрре мар илтрӗм ялта. Ансатрах каласан — «тӗп суйлав умӗнхи суйлав». Ҫапла каласан кинемисемпе мучисем ӑнланаҫҫӗ-ха. Анчах вӑл мӗн тума кирлине ӑнлантарма тивет. «Укҫа пустуй тӑкаклани», «Ӗҫлекенсен шалӑвне чакараҫҫӗ, кунта ав мӗн чухлӗ укҫа пустуй каять» — ҫапла каланине хам хӑлхапах илтрӗм. Ну, суйлаври комисси пайташӗсене укҫа тӳлеҫҫӗ, «Единая Россия» парти тӗрлӗ буклет кӑларнӑ (хаклӑ йышши хутран, журнал хучӗ пекех). Кунта та укҫасӑр пулман ӗнтӗ. Ҫапах ку халӑха кирлине ӗнентереҫҫӗ вӗсем. Халӑх шухӑшӗ тӳре-шарашӑн питӗ пӗлтерӗшлӗ-ҫке-ха.
Алла тыттарнӑ виҫӗ хут ҫинчи кандидатсене ялти ватӑсем пӗлсех каяҫҫӗ-ши? Тепӗр ҫамрӑк та пӗлес ҫук вӗсене. Ӑна-кӑна чухламасӑр ҫекӗлсем лартса ячӗҫ-тӗр. Хӑш-пӗр ялта ҫынсене суйлав участокне ятарласа машинӑпа турттарчӗҫ. Ку — меллӗ паллах, лар та ҫийӗнчех вырӑна ҫит.
+8.3 °C