Вӑрнар районӗнчи тӳре-шара унччен пионерлагерь пулнӑ вырӑнта санаторипе курорт комплексӗ уҫасшӑн.
Унччен «Ласточка» (чӑв. Пӗчӗк чӗкеҫ) пионерлагерь пулнӑ кану вырӑнӗ питех те илемлӗ вырӑнта тӗпленнӗ. Юнашарах Ҫавал юханшывӗ юхса иртет. Лӑсӑллӑ йывӑҫсен сулхӑнӗнче темччен уҫӑлса ҫӳреме, техӗмлӗ те сиплӗ сывлӑшпа кӑкӑр туллин сывлама кама килӗшмӗ?
Ҫутҫанталӑкӑн ырлӑхӗпе чунтан киленме май пур вырӑнта санаторипе курорт комплексӗ уҫасшӑн. Ҫитменнине халӗ хамӑр ҫӗршывра тата тӑван тӑрӑхра туризма аталантарас юхӑм вӑй илсе пырать.
Проекта хӳтӗлеме май килсен укҫана федераци хыснинчен илме май килессе шанаҫҫӗ вӑрнарсем.
Иртнӗ ҫул Шупашкарти хӑна ҫурчӗсене 2020 ҫулхинчен 21% ытларах хӑна вырнаҫтарнӑ. Тӗп хулари хӑна ҫурчӗсем хӑйсем патӗнче пурӗ 144 пин ҫын валли вырӑн тупса панӑ. Сӑмах май, вӗсенчен 2 пинӗшӗ кӑна ытти патшалӑхсен гражданӗсем пулнӑ.
Унчченхи ҫулхипе танлаштарсан 2021 ҫулта Шупашкара теплоходсемпе килекен туристсен шучӗ те ӳснӗ (+11%). Ҫавӑн пекех Шупашкарта чарӑннӑ теплоходсен тӑмалли вӑхӑт тӗлӗшпе те ӳсӗм пуррине палӑртнӑ. Вӑтам чарӑну вӑхӑчӗ 5,5 сехетпе танлашнӑ.
Чӑваш Республикин тӗп хулине вӗҫсе килнӗ пассажирсем тӗлӗшпе статистикӑра пысӑк ӳсӗм. Ҫак виҫе 65% танлашнӑ. Сывлӑш карапӗсем ҫинче вӗҫсе килнӗ пассажирсен йышӗ — 225,5 пин ҫын.
Туристсене ытларах Хӗрлӗ тӳреме туртнине палӑртнӑ. Вӗсен кӑмӑлне каякан иккӗмӗш вырӑнта — Мускав ҫыранлӑхӗ. Шупашкарти ҫак вырӑнсем республикӑра пурӑнакансемшӗн те илӗртӳллӗ пулнине палӑртнӑ.
Хамӑр ҫӗршывра канма тата Раҫҫей тӑрӑх курса ҫӳреме юратакансене иртнӗ эрнере Ростуризм каллех ырӑ хыпарпа савӑнтарчӗ. Турист кешбекӗ килес ҫул та вӑя кӗрӗ. Хальлӗхе палӑртнӑ тӑрӑх, унпа кӑрлач уйӑхӗн 18-мӗшӗнчен тытӑнса ака уйӑхӗн 12-мӗшӗччен усӑ курма мац килӗ.
Туристсене путёвкӑн е хӑна ҫуртӗнче пурӑннин тӑкакӗн 20 процентне тавӑрса парӗҫ, анчах 20 пинрен ытла мар.
Федераци программине пирӗн республикӑри виҫӗ санатори: «Надежда», «Чувашия», «Солнечный берег» тата 4 хӑна ҫурчӗ: «Ирбис», «Чувашия», «Россия», «Волга Премиум» хутшӑнӗҫ.
⠀
Ача-пӑча туризмӗн чи лайӑх менеджерӗ Чӑваш Енре ӗҫлет. Вӑл — Шупашкар районӗнчи «Ясна» этнокомплекс ертӳҫи Марина Фёдорова.
Мускавра «Турист инфраструктурине аталантарасси» ятпа регионсем хушшинчи форум иртнӗ. Унта «Туризм енӗпе профессире чи лайӑххи» преми ҫӗнтерӳҫисене чысланӑ. Асӑннӑ конкурса Ростуризм ҫулсерен ирттерет. «Ясна» этнокомплекс ертӳҫи Марина Федорова «Ача-пӑчапа ҫамрӑксен туризмӗн чи лайӑх менеджерӗ» номинацире ҫӗнтернӗ.
Этнокомплекс Шупашкартан 28 километрта вырнаҫнӑ. Унти маршрутсенчен пӗри – Улӑп ҫӗрӗ патне ҫитсе курни. «Авалхи чӑвашсен асамлӑ ҫаранӗ» маршрута вара шкул ҫулне ҫитменнисемпе кӗҫӗн классенче вӗренекенсем валли хатӗрленӗ. Унта ачасем «Вайӑ картине» те тӑраҫҫӗ.
Шупашкарта пурӑнакан арҫын Сочие канма кайсан аманнӑ.
Пӑтӑрмах авӑн уйӑхӗн 14-мӗшӗнче кӑнтӑрла пулса иртнӗ. Ҫав кун мӑшӑр тӑван ене таврӑнма палӑртнӑ. Унччен вӗсем Агура ту хушӑкӗнче курса ҫӳренӗ. Арҫын сукмак ҫинчен айккинелле пусса янӑ та ҫырманалла чӑмнӑ.
Ҫӑлавҫӑсем патне арҫыннӑн арӑмӗ шӑнкӑравланӑ. Арҫын ту хысакӗнчен пӗр 15 метр таран аялалла персе аннине пӗлтернӗ. Унтан тепӗр ту хысакӗнчен йӑтӑнса аннӑ.
Хытах суранланнӑ 35 ҫулти арҫынна ҫӑлавҫӑсем альпинист хатӗрӗсемпе усӑ курса туртса кӑларнӑ. Инкек вырӑнне васкавлӑ пулӑшу тухтӑрӗсем те пырса ҫитнӗ. Аманнӑ туриста пульницӑна илсе айнӑ.
Туризм енӗпе ӗҫлекен федераци агентстви Раҫҫейре канакансене хавхалантаракан программӑна вӗҫлессине пӗлтернӗ. Аса илтерер: кешбэк программипе турсене, пуйӑс-самолёт ҫине билетсене ҫурла уйӑхӗн 31-мӗшччен туянма май пурччӗ, каярах ҫав вӑхӑта авӑн уйӑхӗн 15-мӗшӗччен тӑсрӗҫ. Анчах халӗ вӑл программӑна вӑхӑт ҫитичченех вӗҫлессине хыпарланӑ. Ҫакӑ программа валли уйӑрнӑ укҫа-тенкӗ пӗтнипе ҫыхӑннӑ.
Кӑҫалхи 6 уйӑхра 1,6 миллион ытла турист хамӑр ҫӗршывра канса тӑкакланнине ятарлӑ программӑпа усӑ курса чакарма пултарнӑ. Кешбэка туризм отраслӗ кӑшӑлвируса пула йывӑрлӑха кӗрсе ӳкнӗ хыҫҫӑн пама тытӑннӑччӗ. Программӑна кайран татах тӑсрӗҫ.
Ҫӗпӗр тӑрӑхӗнче туристсене чӑваш апат-ҫимӗҫӗпе сӑйлӗҫ. Иркутск облаҫӗнчи Залари районӗнче чӑваш наци кухнин гастрономи туризмне ӗҫлеттерсе ярӗҫ. Кун пирки асӑннӑ тӑрӑхри чӑваш хастарӗ Вероника Тимофеева Фейсбукра пӗлтернӗ.
Ҫӗпӗр тӑрӑхӗпе паллашнӑ май Иркутск облаҫне ҫитсен чӑвашсен культурипе паллашма май килӗ. Тӗрӗссипе, унта тӑватӑ халӑх культурипе паллаштаракан туризм маршрутне хатӗрленӗ. Тагна ялӗнче ялти лару-тӑрӑва лексе унти лӑпкӑлӑхпа киленейӗн, чӑваш халӑх культурипе те паллашайӑн.
Ӗнер, Республика кунӗнче, Шупашкара шыв ҫийӗн ҫӳрекен «Валдай» карап килсе ҫитнӗ. Хӗрлӗ тата сарӑ шарсемпе капӑрлатнӑскере тӳре-шара тата хула ҫыннисем кӗтсе илнӗ.
Карап Шупашкартан Хусана ҫӳреме тытӑнӗ. Анчах, «Советская Чувашия» хаҫат Инстаграмра хыпарланӑ тӑрӑх, халех мар, кӑшт каярах. Регламентпа ҫыхӑннӑ ӗҫ-пуҫа йӗркелеме пӗр уйӑхран кая мар иртӗ. «Валдай» хальлӗхе Шупашкарти юханшыв порчӗн причалӗсенчен пӗринче ларӗ.
Каярахпа караппа туристсене Хусана турттарма тытӑнӗҫ. Ҫул укҫи 800 тенкӗ пулӗ. Хусана карап 3 сехетре илсе ҫитерӗ. Сӗнтӗрвӑрри тата Куславкка хулисенче малтанласа вӑл чарӑнмӗ, мӗншӗн тесен унта причалсене хатӗрлесе ҫитермен.
Чӑваш Республикин Туризма аталантарас енӗпе ӗҫлекен агентствине «Ертӳҫӗсен команди» конкурс финалисчӗ ертсе пыма тытӑнӗ. Республикӑн Экономика аталанӑвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерствине пӑхӑнакан учреждение Мария Гришина ертсе пырӗ. Вӑл наци туризмӗн брендне аталантарас тата халӑхра сарас енӗпе тӑрӑшӗ.
Мария Гришина тата унсӑр пуҫне тепӗр тӑватӑ ҫын пӗлтӗр эпир маларах каланӑ конкурсра финала тухнӑ. Финалистсене ертӳҫӗ пулмалли кандидатсен резервне кӗртеҫҫӗ.
Маларах Мария Гришина «Кванториум» технопарк ертӳҫинче ӗҫленӗ. Ӑслӑлӑхпа педагогика, промышленноҫпа инноваци аталанӑвӗпе ҫыхӑннӑ программӑсене, индустри паркне йӗркелессипе тимленӗ.
«Кванториум» технопаркӑн ертӳҫин тивӗҫӗсене Анна Скворцова (вӑл – директор ҫумӗ) пурнӑҫлӗ.
Чӑваш Ене турист пуйӑсӗпе килме пуҫлӗҫ. Пирӗн республика «Яркие выходные в Приволжье» (чӑв. Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи канмалли хитре кунсем) проекта лекнӗ.
Канмалли кун турӗсем йӗркеленӗ май «Раҫҫейӗн чукун ҫулӗсем» акционерсен обществи ҫывӑх вӑхӑтра пирӗн региона та пуйӑссем ҫӳретме тытӑнӗ. Ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесӗнчен ҫула тухнӑ хӑнасем — туристсем — республикӑн наци сӑн-сӑпачӗпе ҫывӑхрах паллашма, кунти паллӑ вырӑнсене курса ҫӳреме, чӑвашсемпе курса калаҫма пултарӗҫ. Тӗрлӗ наци ҫыннисен пирӗн халӑхӑмӑрӑн апат-ҫимӗҫӗпе сӑйланма, чӑвашсен пуян культурипе ҫывӑхланма май килӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (02.08.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 17 - 19 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Альберт Канаш, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
| Иванов Илья Арсентьевич, чӑваш журналисчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Чиндыков Борис Борисович, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Дегтярёв Геннадий Анатольевич, чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Азизов Загид Керимович, географи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |