Республикӑн ӗҫ ветеранӗ ята малашне пирӗн республикӑра сахалтарах ӗҫ стажӗ пулсан ат пама тытӑнӗҫ. Тивӗҫлӗ Хушӑва алӑ пусса ҫирӗплетнӗ ӗнтӗ.
Аса илтеретпӗр, ҫав ята тивӗҫес тесен халӗ арҫынсене 45 ҫул стаж кирлӗ, хӗрарӑмсене — 40 ҫул. Малашне ун чухлех тар тӑкмасан та ун пек ята пама тытӑнӗҫ. Пӗтӗмӗшле ӗҫ стажне 2,5 ҫул таран чакарнӑ. Ҫапла вара 42,5 ҫул ӗҫленӗ арҫынсем ветерансем пулса тӑрӗҫ, хӗрарӑмсем — 37,5 ҫул тар тӑкнӑ хыҫҫӑн. Кун пирки Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев правительство ларӑвӗнче каланӑ. Ветеран ятне памалли чикке чакарасси пирки унчченех калаҫатчӗҫ-ха. Анчах ҫакӑ укҫа-тенкӗпе ҫыхӑннӑ та, тытӑнса тӑнӑ. Халӗ «кӗмӗле» ӑҫтан илессине те палӑртнӑ. Малашне патшалӑх служащийӗсене ҫурт-йӗр туянма патшалӑх хыснинчен субсиди пама пӑрахӗҫ те тупрана ветерансене тӳлеме ярӗҫ.
Чӑвашсен паллӑ артисткине Вера Кузьминична Кузьминана ЧР Элтеперӗн Хушӑвӗпе килӗшӳллӗн Хисеп орденӗпе чысланӑ.
Вера Кузьминична К.В.Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн сцени ҫинче — 66 ҫул. Нумай ҫитӗнӳ тунӑ вӑл, чылай спектакльти сӑнарсене калӑпланӑ. Ҫак ҫулсенче куракан хисепне ҫӗнсе илме пултарнӑ. Вӑл — чӑваш театрӗн хӑйне евӗр символӗ.
Вера Кузьмина — СССР халӑх артистки. Ҫу уйӑхӗн 28-мӗшӗнче РФ Президенчӗ Владимир Путин ӑна Хисеп орденӗпе чыслассине алӑ пуснӑ.
Вера Кузьминична 66 ҫул хушшинче вырӑс, чӑваш тата ют ҫӗршыв пьесисинче 150 ытла роле калӑпланӑ. 90 ҫул тултарнӑ Вера Кузьминична халӗ те республикӑри мероприятисене, фестивальсене, куравсене, конкурссене, тӗлпулусене хастар хутшӑнать. Театрта сӑнарсене калӑплать, гастрольсене ҫӳрет.
Вера Кузьминан награда чылай. Вӑл — ЧАССР тава тивӗҫлӗ артистки, РСФСР тава тивӗҫлӗ артистки, РСФСР халӑх артистки, СССР халӑх артистки, Чӑваш Республикин хисеплӗ ҫынни. Ҫавӑн пекех ӑна «Халӑхсен туслӑхӗ» оденпа, «Мускава хӳтӗленӗшӗн» орденпа, IV степень «Тӑван ҫӗршыв умӗнчи тивӗҫсемшӗн» орденпа чысланӑ.
РФ Президенчӗн Владимир Путинӑн Хушӑвӗпе килӗшӳллӗн Чӑваш Енри ултӑ ҫемье «Ашшӗ-амӑшӗн мухтавӗ» орденсене тата медальсене тивӗҫнӗ.
«Ашшӗ-амашӗн мухтавӗ» ордена Куславкка районӗнчи Маркидановсем тата Улатӑрти Савенковсем тивӗҫнӗ. Тепӗр тӑватӑ ҫемьене «Ашшӗ-амӑшӗн мухтавӗ» орден медальне панӑ. Вӗсем — Патӑрьел районӗнчи Бурчаклысем, Ҫӗнӗ Шупашкарти Григорьевсем, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Егоровсем тата Вӑрмар районӗнчи Силлеровсем (вӗсем пирки нумай пулмасть хыпарланӑччӗ).
Ҫак ҫемьесем ачасене воспитани парас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ. Акӑ Маркидановсен 7 ача, Савенковсен вара — ытларах. Хӑйсем те, ашшӗ-амӑшӗсем, сывӑ пурнӑҫ йӗркине пӑхӑнаҫҫӗ, ачисемшӗн ырми-канми тӑрӑшаҫҫӗ.
Раҫҫейӗн Президенчӗ Владимир Путин «Ҫурҫӗр Кавказ енӗпе ӗҫлекен министерство йӗркелесси ҫинчен» Хушӑва алӑ пуснӑ. Ҫӗнӗ ведомство асӑннӑ региона социаллӑ пурнӑҫпа экономика енчен аталантарас яваплӑ пулӗ.
Ҫӗнӗ министерствӑна Лев Кузнецов текен ҫынна шаннӑ. Унччен хайхи Красноярск енӗн кӗпӗрнатторӗнче тӑрӑшнӑ. Кузнецов кӗпӗрнаттӑр ӗҫ опычӗ ҫӗнӗ вырӑнта пулӑшасса шаннине пӗлтернӗ. Раҫҫей министрне ҫитнӗ кӗпӗрнаттӑр Красноярск енне 2010 ҫулхи нарӑсранпа ертсе пынӑ.
Чӑваш Енре ҫӗнӗ награда пама йышӑннӑ. Малашне республикӑра «Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ экологӗ» хисеплӗ ята пама тытӑнӗҫ. ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев кун пирки хушӑва ӗнер, ҫу уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.
Михаил Васильевич планеркӑра палӑртнӑ тӑрӑх, ҫакна ҫутҫанталӑка сыхлас ӗҫ сумне ӳстерес, тавралӑха тата ҫутҫанталӑк пуянлӑхне хӳтӗлессипе ӗҫлекен организацисен ҫитӗнвӗсене палӑртас тӗллевпе йышӑннӑ.
Аса илтерер: 2013 ҫулхи ака уйӑхӗнче Чӑваш Енре муниципалитет ӗҫченӗсем валли награда йышӑннӑ. Вӑл — вырӑнти хӑйтытӑмлӑх аталанӑвне пысӑк тӳпе хывнӑ чиновниксем валли. Кунашкаллисене «Чӑваш Республикинчи вырӑнти хӑйтытӑмлӑх органӗсенче лайӑх ӗҫленӗшӗн» паллӑ параҫҫӗ.
Палӑртар: Чӑваш Енри патшалӑх наградисен тытӑмне «Чӑваш Республикин хисеплӗ ҫынни» орден, «Чӑваш Рспублики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медаль, «Юратупа шанчӑклӑхшӑн» орден, ЧР Хисеп грамоти, «халӑх» тата «тава тивӗҫлӗ» статуслӑ хисеплӗ ятсем кӗреҫҫӗ.
Тӑлӑхсемпе ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр юлнӑ (кунта тӗрлӗ сӑлтава пула, сӑмахран, эрех-сӑрана хӑйсен тӗпренчӗкӗсенчен мала хунишӗн ашшӗ-амӑшӗн правине туртса илнисен е ҫав правана хӗснисен ывӑл-хӗрӗ кӗрет) ачасене ҫемьере ӳстересси юлашки ҫулсене патшалӑхӑн тӗп тӗллевӗсенчен шутланать. Ара, кил ӑшшине нимӗн те ҫитмесси каламасӑрах паллӑ-ҫке.
Ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ку тӗлӗшпе черетлӗ Хушу кӑларнӑ. Тӑлӑхсемпе ашшӗ-амӑшӗн хӳтлӗхӗсӗр юлнисене патшалӑх енчен пулӑшу кӳрессипе хушма мерӑсем йышӑнасси ҫинчен калакан ҫав документра усрава илекен ҫемьесене пӗр хутчен пособи тӳлессине те пӑхса хӑварнӑ. Тӗрӗссипе, ун пек тӳлев пирки пӗлтӗрхи кӗркуннех саккун кӑларнӑччӗ. Маларах ӑна 300 пин тенкӗ пама йышӑннӑччӗ. Хальхи Указра унӑн виҫине 75 пин тенкӗ ӳстерме йышӑннӑ. Тупрана ҫурт-йӗр условине лайӑхлатма, ачан сывлӑхне ҫирӗплетме е сиплеме, ачана вӗрентме яма юрать.
Михаил Игнатьев Элтепӗр ӗнер «Чӑваш Республикинче усламҫӑсен ӗҫӗнче ҫӑмӑллӑх кӳмелли ӗҫсем ҫинчен» хушӑва алӑ пуснӑ. Ун тӑрӑх услам тӑвакансене хавхалантарас тӗлӗшпе хисеп ячӗсен шутне «Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ усламҫи» ята та кӗртнӗ. Ҫавӑн пекех пирӗн тӑрӑхра усламҫӑсен прависене хӳтӗлемелли ӗҫе тӑвакансен институтне йӗркелеме пуҫланӑ.
Чӑваш Ен Элтепӗрӗн администрацийӗ шухӑшӗпе ҫак утӑмсем республикӑра ҫӗнӗ производствӑсем йӗркелеме, пысӑк ӗҫ укҫиллӗ вырӑнсем тума май парӗ.
Республика Элтепӗрӗ Михаил Игнатьев Чӑваш Енре геоинформаци тытӑмне йӗркелес пирки хушу кӑларнӑ.
Кӑҫал утӑ уйӑхӗнчен пуҫласа мӗн пур муниципалитет Федераци тата Республика влаҫ органӗсем патшалӑх ҫӑмӑллӑхӗсене информаци технологийӗсем пулӑшнипе кӳреҫӗ. Михаил Игнатьтев ку енпе малашне те тӑрӑшса ӗҫлемеллине палӑртрӗ.
Халӗ тӗп тӗллев — ҫӗр лаптӑкӗсен пӗрлӗхи информаци базине йӗркелесси. Ку экономикӑна аталантарма кирлӗ. Республикӑра ҫӗр кам аллинче пулнине ҫирӗплетекен документсемсӗр лаптӑксем сахал мар. Комплекслӑ геоинформаци тытӑмне йӗркелени вара инвесторсене ҫӑмӑллӑх кӳрӗ.
Ҫак ӗҫе туса ҫитерме министрсен кабинечӗ 2 уйӑхра мӗн пур документа хатӗрлесе ҫитермелле.
Тӗрлӗ вӑрҫӑ-харҫа хутшӑнса сусӑрланнисене хушма социаллӑ пулӑшу парӗҫ. Ҫакӑн ҫинчен республика Элтепӗрӗ Михаил Игнатьев Хушу кӑларнӑ. Вӑл Афганистанра тата Анголӑра, Чечняра тата Ҫурҫӗр Кавказра, Кӑнтӑр Осетинче тата Абхазинче ҫар тивӗҫне пурнӑҫланӑ чухне сусӑрланнӑ ҫынсене пырса тивет. Паян вӗсем Чёваш Енре 115-ӗн. Указпа килӗшӳллӗн республика хыснинчен 3-мӗш ушкӑнри инвалидсене уйӑхсерен 500 тенкӗ, 2-мӗш ушкӑнрисене 700 тенкӗ, 1-мӗш ушкӑнрисене 900 тенкӗ хушса тӳлӗҫ.
Ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Н.В. Фёдоров «Чӑваш Республикинчи культурӑна пулӑшу кӳмелли хушма мерӑсем пирки» Хушӑва тӳрлетӳсем кӗртнӗ. Тӳрлетӳсемпе килӗшӳллӗн професионаллӑ пултарулӑх ушкӑнӗсем валли икӗ миллионлӑ виҫӗ грант йӗркеленӗ.
«Чӑваш Республикинчи культурӑна пулӑшу кӳмелли хушма мерӑсем пирки» Хушӑва 2006 ҫулхи ҫу уйӑхӗнче ала пусса ҫирӗплетнӗ — унпа килӗшӳллӗн грантсен шучӗ иккӗ пулнӑ, вӗсен пысӑкӑшӗ пӗр миллион тенкӗпе танлашнӑ.
Ку грант укҫипе, тӗслӗхрен, «Нарспи» мюзикла лартнӑ.
+4.3 °C