Раҫҫейри 8 регионта ҫӗршыври футбол пӗрлӗхӗ «Шкулта – футбол» проект пуҫарать. Чӑваш Ен те сӑнав регионӗсен йышӗнче.
Ку проект Чӑваш Енри 7 шкулта пурнӑҫланӗ: Шупашкарти 6-мӗш тата 61-мӗш шкулсенче, Ҫӗнӗ Шупашкарти 17-мӗш шкулта, Ҫӗмӗрлери 1-мӗш тата 6-мӗш шкулсенче, Улатӑрти 7-мӗш шулта тата Вӑрнар поселокӗнчи 2-мӗш шкулта. Проектпа килӗшӳллӗн, авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа ҫак пӗлӳ ҫурчӗсенче физкультурӑн кашни виҫҫӗш урокӗ команда вӑййипе иртӗ.
Проекта пурнӑҫласа массӑллӑ футбола 1,5 пин ытла шкул ачине явӑҫтарасшӑн.
Муркаш районӗнчи Кашмашри шкула хӑпартакансене Чӑваш Ен Элтеперӗнчен Олег Николаевран сӑмах лекнӗ. Республика ертӳҫи ӗнер асӑннӑ ялти вӗренӳ учрежденине тӑвас ыйтӑва ӗҫ тӑвакан влаҫра ӗҫлекенсемпе тата подряд организацийӗн пайташӗсемпе сӳтсе явнӑ.
108 вырӑнлӑх шкула тӑвасси графикпа пӑхса хӑварнинчен юлсарах пырать иккен. Ҫакӑ проектпа смета документацине улшӑну кӗртнипе, ӑна патшалӑх экспертизи витӗр ҫӗнӗрен кӑларма тивнипе ҫыхӑннӑ-мӗн.
Чӑваш Ен Элтеперӗ подрядчика ӗҫе хӑвӑртлатма хушнӑ. Шкула вӑл ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ тӗлне туса пӗтерме хистесе каланӑ. Олег Николаев палӑртнӑ тӑрӑх, ачасемпе вӗсен ашшӗ-амӑшне строителсьтвӑпа ҫыхӑннӑ ӗҫ-хӗл кӑсӑклантармасть, вӗсемшӗн ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗнче вырӑнти ҫӗнӗ шкула каясси пӗлтерӗшлӗ.
Аса илтерер: Кашмашри шкулта ачасене аграри енӗпе хушма пӗлӳ парӗҫ.
Ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, вӑйлӑ ҫил Етӗрнери Красноармейски урамӗнчи 5-мӗш ҫурт адреспа вырнаҫнӑ коммерци банкӗн ҫивиттине сӳсе кайнӑ. Пӑтӑрмах 16 сехет тӗлӗнче пулнӑ. Ҫил ҫав вӑхӑтра ҫеккунтра 17 метр хӑвӑртлӑхпа вӗрнӗ.
Кредит учрежденийӗн ҫивиттийӗ Етӗрнери пуҫламӑш шкулӑн территорине пырса выртнӑ.
Етӗрне район администрацийӗнче ӗнентернӗ тӑрӑх, вӗренӳ учрежденийӗ хытах сиенленмен, мӗншӗн тесен ҫивитти тимӗр карта ҫине ӳкнӗ. Халӗ яваплисем пӑтӑрмаха сирессипе ӗҫлеҫҫӗ.
Шупашкарта пурӑнакан Екатерина Киргизова Питӗр хулинчи Илья Репин ячӗллӗ художество академийӗнчи «Графика» уйрӑма вӗренме кӗнӗ.
Репин ячӗллӗ академи — Раҫҫейри ӳнер учрежденийӗсенчен чи авалхисенчен пӗри. Унӑн кун-ҫулӗ 1757 ҫулта уҫӑлнӑ Император академийӗнченех пырать.
Екатерина маларах Акцыновсем ячӗллӗ Шупашкарти 6-мӗш художество шкулӗнче Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Елена Карнаева класӗнче вӗреннӗ. Ҫамрӑк художник шкулӑн пултарулӑх пурнӑҫне ҫеҫ мар, хуланне те хастар хутшӑннӑ. Тӗрлӗ шайри конкурсра, куравсемпе пленэрсенче вӑл сахал мар дипломпа наградӑна тивӗҫнӗ. Шупашкарти художество училищине хӗр хӗрлӗ дипломпа вӗренсе пӗтернӗ. Унӑн диплом ӗҫӗ «Мой солдатик» (чӑв. Манӑн салтакӑм) ятлӑ пулнӑ.
Муркаш районӗнчи Кашмашри шкула ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ пуҫланнӑ вӑхӑта туса пӗтермелле. Кун пирки район администрацийӗнче пӗлтернӗ.
Кашмашри шкулта 108 ача вӗренмелӗх вырӑн пӑхса хӑварнӑ. Строительство ӗҫӗн пӗтӗмӗшле хакӗ – 147 миллион тенкӗ ытла.
Строительство епле шайра пынине нумаях пулмасть ЧР Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствин тата район администрацийӗн специалисчӗсем тӗрӗсленӗ. Пулас вӗренӳ учрежденийӗнче халӗ ҫивиттие витеҫҫӗ, ҫутӑ кӗртеҫҫӗ, шалти ӗҫсем пыраҫҫӗ, алӑксем лартаҫҫӗ, нӳхрепе йӗркене кӗртеҫҫӗ.
Шкул патне Яриков урамӗпе ҫитме ҫул сарма палӑртнӑ. Шкул умӗнче стоянка пулӗ, урама ҫутатмалла тӑвӗҫ. Ку ӗҫ валли 11,8 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ.
Чӑваш Енри вӗрентекенсене професси ӑсталӑхӗн конкурсӗнче ҫӗнтернӗшӗн укҫан хавхалантарӗҫ. Педагогсен республика шайӗнчи конкурсӗ ҫакӑн пек номинацисенче иртнӗ: «Чӑваш Енӗн ҫулталӑкри педагог-психологӗ», «Чӑваш Енӗн ҫулталӑкри социаллӑ педагогӗ», «Чи пултаруллӑ класс ертӳҫи», «Чӑваш Енӗн ҫулталӑкри воспитателӗ», «Чӑваш Енӗн ҫулталӑкри учителӗ».
Педагог-психологсенчен конкурсра Шупашкарти 65-мӗш вӑтам шкулти Ксения Яранова ҫӗнтернӗ, социаллӑ педагогсенчен — Ҫӗнӗ Шупашкарти 12-мӗш вӑтам шкулти Светлана Шемякина, класс ертӳҫисенчен — Шупашкарти 1-мӗш гимназири Ксения Коллэ. Вӗсене 50-шер пин тенкӗ тивӗҫӗ.
Воспитательсенчен Ҫӗмӗрлери «Рябинушка» 16-мӗш ача пахчинчи Екатерина Чимрова логопед ҫӗнтернӗ. Ӑна 100 пин тенкӗ парса хавхалантарӗҫ. Учительсенчен Ҫӗнӗ Шупашкарти 12-мӗш вӑтам шкулти Василиса Егорова мала тухнӑ. Ӑна 150 пин тенкӗ тивӗҫӗ.
Прокуратура, Роспотребнадзор тата Инкеклӗ лару-тӑру министерстви Елчӗк районӗнчи шкул ҫумӗнчи уйлӑхсене тӗрӗсленӗ. Прокуратура пӗлтернӗ тӑрӑх, йӗркене пӑснӑ тӗслӗхсем пулнӑ.
Аслӑ Елчӗкри Волков ячӗллӗ шкулта, Андреев ячӗллӗ Лаш Таяпа шкулӗнче, Кушкӑ шкулӗнче санитарипе эпидемиологи йӗркисене пӑснӑ. Вӗсенче ачасене апатлантарнӑ чухне те йӗркене пӑснӑ. Тӗслӗхрен, аш-какайӑн чи пӗчӗк виҫин нормине пӑхӑнман. Апат-ҫимӗҫе тӗрӗс мар упрани те пулнӑ. Ҫавӑн пекех чашӑк-тирӗке кирлӗ пек дезинфекцилемен.
Прокуратура ҫак шкулсен директорӗсем тӗлӗшпе представлени ҫырнӑ.
Чӑваш Ен хыснинче нумай ачаллӑ ҫемьере ҫитӗнекен шӑпӑрлансене шкулта тӳлевсӗр ҫитерме укҫа тупӑннӑ. Сӑмах май, унччен ку укҫана муниципалитет уйӑрнӑ.
Ку ыйтӑва Правительство ҫуртӗнче иртнӗ планеркӑра сӳтсе явнӑ. ЧР вӗренӳ министрӗ Алла Салаева пӗлтернӗ тӑрах, республикӑра ку категорие кӗрекен 11800 ача шутланать. Вӗсене хула е район хыснинчи укҫапа тӳлевсӗр ҫитермелле, анчах пур чухне те укҫа ҫитмест-мӗн.
Нумаях пулмасть республика тухӑҫлӑ ӗҫленӗшӗн 455 миллион тенкӗ гранта тивӗҫнӗ. Шӑпах ку укҫа ачасене тӳлевсӗр ҫитермешкӗн кайӗ. Ҫапах район-хула хыснисем те ку тӗллевпе укҫа уйӑрӗҫ.
Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкассинчи вӑтам шкулта (директорӗ — Ирина Гаврилова) Виктор Чугаров режиссёрӑн «Чӑваш чӗлхи» фильмне кӑтартнӑ.
Аса илтерер: Виктор Чугаровӑн ӗҫне кӑҫалхи ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗнче хӑтланӑччӗ.
Режиссёр Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, фильма ӳкерме Чӑрӑшкассинчи шкулта пуҫланӑ. Унта ачасене чӑваш чӗлхипе литературӑна юратма Алина Николаева чунтан тӑрӑшса чылай ҫул вӗрентет.
Ачасем фильмпа кӑсӑкланса паллашнӑ, Виктор Чугаров ыйтӑвӗсене тупӑшса тенӗ пек хуравланӑ.
Режиссёра шкул дирекцийӗ Тав хучӗпе хавхалантарнӑ.
Шупашкар хулинче учреждени-организаци ячӗсене чӑвашла ҫырма тӑрӑшни савӑнтарать. Ҫав вӑхӑтрах тепӗр чухне йӑнӑшсем каяҫҫӗ. Ҫавӑн пеккисенчен пӗрне Чӑваш Енри Профессионал писательсен союзӗн правленийӗн председателӗ Лидия Филиппова асӑрханӑ. Кӑлтӑка курнӑскер сӑн ӳкерсе илсе Фейсбукри хӑйӗн страницинче вырнаҫтарнӑ.
«Ырӑ пуҫарӑва вӗҫне ҫитерме темшӗн-ҫке пирӗн тепӗр чухне вӑхӑт ҫитмест... Ҫак вывескӑсене чӑвашла куҫарнӑ чух ятарласа йӑнӑш туман-ха. Ҫапах та чӗлхене упрассипе аталантарасси пирки калаҫатпӑр пулсан ҫавӑн пек кӑлтӑксенчен пӑрӑнма май ҫуках-ши? Чарӑну тата шкул ячӗсенчи йӑнӑшсене ҫывӑх вӑхӑтра тӳрлетессе шанас килет...», — палӑртнӑ хӑйӗн шухӑшне Лидия Филиппова (вырӑсларан Таисия Ташней куҫарнӑ).
Редакцирен: Лидия Филиппова «Ҫӗҫпӗл ячӗллӗ ҫамрӑксен театрӗ» чарӑнӑвӑн ятӗнче те йӑнӑш тупнӑ. Куҫару авторӗ Геннайдий Дегтярев ӑнлантарса панӑ тӑрӑх, вырӑсла «Театр юного зрителя им. М. Сеспеля» ята чӑвашла куҫарнӑ чухне вулама ҫӑмӑл варианта суйланӑ: «Ҫеҫпӗл М. ячӗллӗ ҫамрӑксен театрӗ» илемлӗ мар, «Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ ҫамрӑксен театрӗ» тени вара ытла вӑрӑм.
+28.3 °C