Паян Шупашкарта XXIV чӗлхе фестивалӗ иртрӗ. Вӑл ҫулсерен иртет. Йӗркелӳҫӗсен йышӗнче педагогика университечӗ (вӗсем патӗнче пухӑнаҫҫӗ), «Ӑнӑҫу чӗлхи» ют чӗлхе шкулӗ, «Хавал» пӗрлӗх, Чӑвашри эсперанто ассоциацийӗ.
Яланхи пекех чӗлхе фестивалӗ питӗ тухӑҫлӑ ӗҫлерӗ — хӑнасем нумай-нумай чӗлхесемпе паллашрӗҫ. Лекцисем пӗр харӑс 17 аудиторире иртрӗҫ. Сӑмах май, чӗлхесем тӗрлӗрен пулчӗҫ — чӑвашсемпе юнашар пурӑнакан ҫармӑссемпе ирҫесенчен пуҫласа инҫетри корейсемпе китайсен чӗлхисемпе те паллашма пулатчӗ. Паллах, фестиваль чӗлхесем вӗренмелли вырӑн мар — ун тӗллевӗ: тӗнчен тӗрлӗ енлӗхне кӑтартса парасси. Ҫавӑнпа та лекторсем ытларах чӗлхесенчи кӑсӑк енӗсене кӑтартма тӑрӑшаҫҫӗ. Чылайӑшӗ вӑл вӑхӑтрах — инҫетрен килнӗ хӑнасем. Сӑмахран китай чӗлхипе паллаштаракансем йышлӑн пулчӗҫ.
Чӑваш чӗлхипе Александр Степанов паллӑ вӗрентекен паллаштарчӗ.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Шупашкарта инкек пулса иртнӗ. Чӑваш Ен прокуратуринче пӗлтернӗ тӑрӑх, рабочи тӑхӑр хутлӑ ҫурт ҫивиттинчен персе аннӑ. Инкек пирки пӗлнӗ хыҫҫӑн Шупашкарти Мускав районӗнчи прокуратурӑра тӗрӗслев пуҫарнӑ.
Надзор органӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Рабочисем Эльмен урамӗнчи 22-мӗш ҫурт ҫивиттине юсанӑ. Арҫынсенчен пӗри ҫурт тӑрринчен йӑтӑнса аннӑ. Йывӑр суранланнӑ арҫын ҫавӑнтах вилнӗ.
Инкек вырӑнне прокуратурӑра ӗҫлекенсем, РФ Следстви комитечӗн тӗпчевҫисем тата полицейскисем пырса ҫитнӗ.
Малтанласа палӑртнӑ тӑрӑх, «Озон» тулли мар яваплӑ общество (вӑл — управляющи компани) уйрӑм усламҫӑпа килӗшӳ тунӑ. Уйрӑм усламҫӑн ҫурт ҫивиттине юсамалла пулнӑ. Ҫав ӗҫре тӑватӑ рабочи тимленӗ, вӗсенчен пӗри шар курнӑ.
Шупашкарти «Питомник» общество транспорчӗн чарӑнӑвне урӑх ят парасшӑн. Тӳре-шара «Уҫӑ хула» порталта сасӑлав ирттерет. Чарӑнӑва «Чӑвашкино» ят пама сӗннӗ. Сасӑлав ирттернӗ хыҫҫӑн пӗтӗмлетӗве хулари объектсене ят паракан комиссие пӑхса тухма парӗҫ.
Чылайӑшӗ «Чӑвашкино» «Кино ҫуртӗнче» вырнаҫнӑ тесе шутлать. Тен, «Питомник» ятне улӑштарсан ку пӑтӑрмах сирӗлӗ. Палӑртмалла: «Чӑвашкино» фильмсем ӳкерет, кинофестивальсем йӗркелет. 2017 ҫултанпа вӑл 20 ытла фильм ӳкернӗ.
Пачах урӑх маршрутпа мар-ха. Ҫапах та улшӑну пулӗ. Хула влаҫӗсем ҫакна халӑх йышлӑн ыйтнипе ӑнлантараҫҫӗ.
Шупашкар хула администрацийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, улшӑну юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнчен пулса иртӗ. Тивӗҫлӗ хушӑва Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков алӑ пусса ҫирӗплетнӗ.
3-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбуссем ҫапла майпа ҫула «Ҫӗнӗ хула» микрорайонта ылмаштарӗҫ. Унта вӑл сӑнавлӑ мелпе ҫапларах кайӗ: Шупашкарӑн тӗп пайӗнчен кайнӑ чух вӗсем Шупашкар проспектӗнчен И.П. Прокопьев урамне сулахаялла пӑрӑнса кӗрӗҫ. Каялла хулан тӗп пайне кайнӑ чухне И.П. Прокопьев урамӗнчен Шупашкар проспектне тухӗҫ. Шупашкар хула администрацийӗн пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, малалла маршрут унчченхиллех юлӗ.
Шупашкарта троллейбус водителӗ тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна РФ Административлӑ правонарушенисем ҫинчен калакан кодексӑн 12.24 статйин 2-мӗш пайӗпе айӑпласшӑн. Ку статья ҫул-йӗр правилисене пӑсакансене е транспорта тытса пынӑ чух ҫынсен сывлӑхне вӑтам сиен кӳрекенсене пырса тивет.
Аса илтерер: юпа уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Шупашкарта «Пульница комплексӗ» чарӑнуран инҫех мар вырӑнта 1-мӗш маршрут троллейбусӗ ҫутӑ юпи ҫине пырса тӑрӑннӑччӗ. Пӑтӑрмах 14 сехет те 38 минутра пулнӑччӗ. Чӑваш Ен Сывлӑх сыхлав министерстви суранланнисен йышӗ 31 ҫынна ҫитнине пӗлтерчӗ ӗнер. Шар курнисенчен 10-шӗ – ачасем.
Инкек сӑлтавне прокуратура та тӗрӗслеме тытӑннӑ. Вӑл та тивӗҫлӗ мерӑсем йышӑнма пултарать.
Инкек ҫири кӗперен ҫывӑх тесе калаҫҫӗ. Ҫамрӑксен юн вӗри те, вӗсенчен хӑшӗсем нимрен те хӑрама пӗлмеҫҫӗ, хӑйсене кирлӗ-кирлӗ мар чухне шухӑ тытма юратаҫҫӗ.
Шупашкарта пурӑнакан 21 ҫулти каччӑ хӑйӗн водитель прави ҫуккине пӑхмасӑрах «Жигули» рулӗ умне кӗрсе ларнӑ. Пӗччен пуҫтахлансан юрӗччӗ, пӗрле тусӗ те пулнӑ.
Ҫул пӑрӑнчӑкӗсенчен пӗринче машинӑна ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекторӗсем чарма тӑнӑ. Ҫавна сиссен руль умӗнчи каччӑ малалла «шӑлтарнӑ». Тепӗр ҫул пӑрӑнчӑкӗнче вӑл «Приора» машинӑна пырса ҫапӑннӑ.
Инкекре 21-ри каччӑ кӑшт кӑна суранланнӑ. «Приорӑн» 23-ри водителӗ аванах аманнӑ, «Жигулинчи» 18 ҫулти пассажир вара вилмеллех шар курнӑ. Ҫапла вара пуҫтахлӑх ҫын вилӗмӗпе вӗҫленнӗ.
Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑма унӑн банк счечӗ ҫинчен укҫа «сӑптӑрни» пирки ӗнентернӗ. Паллӑ ӗнтӗ: кун пек юмах ҫаптаракансем – ултавҫӑсем. Анчах хӗрарӑм кун пирки шутламан – суеҫӗсене 1,5 миллион тенкӗ куҫарса панӑ.
Юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче ҫакскер полици уйрӑмне ҫитнӗ. 33 ҫултискер каланӑ тӑрӑх, палламан ҫын ун патне шӑнкӑравланӑ, хӑйӗнпе хӑрушсӑрлӑх службин ӗҫченӗ тесе палллаштарнӑ. Хайхискер банк счечӗ ҫинчен такамсем укҫа вӑрлама хӑтланни пирки пӗлтернӗ. Унтан вӑл хӗрарӑма телефон ҫине ятарлӑ сарӑм лартма, ҫывӑхри банка кайса счет ҫинчен укҫине илме ӳкӗте кӗртнӗ. Ҫав укҫана арҫын ют счет ҫине хуртарнӑ.
Амӑшӗ эрех-сӑра ӗҫет, ачисене воспитании памасть пулсан ӑна амӑшӗн прависӗр хӑвараҫҫӗ. Шупашкарта пурӑнакан пӗр хӗрарӑм кунашкаллисен йышне чутах лекмен. Ҫемье шутра тӑрать. Халӗ хӗрарӑм тӳрӗ ҫул ҫине тӑма хӑтланать.
Ҫак хӗрарӑм эрехпе айкашнӑ, ниҫта та ӗҫлемен. Вӑл икӗ ачине тивӗҫлӗ воспитани паман.
Нумаях пулмасть ун патӗнче тӗрӗслевпе пулнӑ. Хӗрарӑм тӳрӗ ҫул ҫине тӑрасшӑн: ӗҫе вырнаҫнӑ, эрех ӗҫмест, хваттерте таса, ачасем валли ҫывӑрмалли, вылямалли, урок тумалли вырӑнсем пур. Шӑпӑрлансене тӑхӑнмалли те туянса панӑ, апат-ҫимӗҫ ҫителӗклӗ.
Халӗ ҫемьене шутран илес ыйтӑва пӑхса тухаҫҫӗ.
Шупашкарта тӳре-шара тата полицейскисем саккуна пӑсса суту тӑвакан вырӑнсене тӗрӗсленӗ. Кунашкаллисем Ленин проспектӗнчи 47-мӗш ҫурт умӗнче пуррине тупса палӑртнӑ. Унта сутма тухса тӑнӑ ҫынсен суту тума документсем те, сертификат та пулман.
Йӗркене пӑснӑ ҫынсен тӗлӗшпе протоколсем ҫырнӑ. Вӗсене районти административлӑ комиссие пӑхса тухма панӑ.
Палӑртмалла: кунашкал административлӑ йӗркене пӑснӑшӑн граждансене 1-2 пин тенкӗ, должноҫри ҫынсене 3-7 пин тенкӗ, юридици сӑпачӗсене 30-50 пин тенкӗ штраф тӳлеттерме пултараҫҫӗ.
Паян, юпа уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, 14 сехет те 38 минутра Шупашкарти ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнче троллейбус ҫутӑ юпи ҫине пырса тӑрӑннӑ. 1-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбус «Шупашкар» суту-илӳ центрӗ еннелле пынӑ, «Больница комплексӗ» чарӑнуран инҫех мар ҫутӑ юпи ҫине пырса кӗнӗ.
Авари вӑхӑтӗнче троллейбусра 50-50 ҫын пулнӑ. 15 сехет те 36 минут тӗлне ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, 19 ҫын аманнӑ, ҫав шутра – 7 ача. Тепӗртакран, 16 сехет те 12 минут тӗлне, аманнисен йышӗ 25-е ҫитнӗ, вӗсенчен 7-шӗ – ачасем. Вӗсене пурне те пульницӑна тӗрӗслеме илсе ҫитернӗ. Тепӗр ҫур сехетрен аманнисен йышӗ хушӑннӑ: 26 ҫын.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, руль умӗнче 1997 ҫулта ҫуралнӑ водитель пулнӑ. Халӗ авари сӑлтавне уҫӑмлатаҫҫӗ.
+20.3 °C