«Чылай арҫын сывлӑха вӑхӑтра тӗрӗслеттермест», — теҫҫӗ Республикӑн онкологи диспансерӗнче. Ҫулталӑкра ҫулсерен 200-е яхӑн ҫыннӑнне простата ракне тупса палӑртаҫҫӗ. Усал шыҫӑ малтанхи вӑхӑтра хӑйӗн пирки нимӗн те систермест. Республикӑн клиника диспансерӗ 45 ҫултан аслӑрах арҫынсене анализ тӳлевсӗр пама йыхравлать. Ҫакӑ чире малтанхи тапхӑрта палӑртма май парать. Асӑннӑ пульницӑра юна профилактика тӗллевӗпе чӳк уйӑхӗн 14 тата 15-мӗшӗсенче 10 сехетрен пуҫласа 14 сехетчен 308-мӗш пӳлӗмре илӗҫ. Онкодиспансер поликлиники Шупашкарти Гладков урамӗнчи 31-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ.
Чӳк уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Уҫӑ алӑксен кунӗ иртӗ. Ҫав кун 9 сехетрен пуҫласа 13 сехетчен онколог-уролог йышӑнӗ. 11 сехетре 225-мӗш пӳлӗмре простата ракӗнчен сыхланмалли тата ӑна вӑхӑтра палӑртмалли ҫинчен ӑнлантарса паракан шкула чӗнеҫҫӗ.
Васка-васка пурнать чӑваш. Ӑна тумалла, кӑна тумалла... Ҫак васкавра вара хӑйӗн пирки шухӑшлама та вӑхӑт ҫук. Чи малтан йӗри-тавра ҫавнашкалах чупса та хӑшкӑлса ҫӳрекен халӑх кӑмӑлне тивӗҫтермелле. Кайран тин вара хӑй пирки те шухӑшлама вӑхӑт тупӑнасса шанать пулас. Ҫапла май чупса та васкаса ҫӳрет ӗнтӗ.
Ҫамрӑксен театрӗн ҫӗнӗ ҫуртне уҫаҫҫӗ. Хитре те илемлӗ. Мӗншӗн-ха эсир вара, Ҫеҫпӗл ячӗпе хисепленсе тӑракансем, вырӑсла кӑна ҫырса хунӑ-ха тесен — хуравӗ питӗ ансат иккен: вӑхӑт пулман. Вырӑсла ятне, туллин ҫырса хума кунӗ-ҫӗрӗпех шухӑшланӑ пулать пулас та чӑвашла, тӑван чӗлхепе те ҫырмалли пирки пуҫа кӗмен пулас. Уҫнӑ хыҫҫӑн тин, ҫынсем асӑрхаса тӗлленӗ хыҫҫӑн, «вӑхӑт ҫитмен» тесе тӳрре тухма хӑтланаҫҫӗ.
Чӑваш чӗлхине республикӑра ҫӳп-ҫап вырӑнне хуни пирки мӗн чухлӗ шавламаҫҫӗ, мӗн чухлӗ сӑмах хускатмаҫҫӗ — ӗҫӗ-пуҫӗ вара пӗрре те вырӑнтан хускалмасть. «Тен, асӑрхамӗҫ те» тесе ӗҫлеҫҫӗ-ши? Этем текенни йӑнӑш ҫинче вӗренмелле пек те, анчах ҫак ӗҫре вара темшӗн пӗрре те вӗренесшӗн мар. Кашнинчех ҫав «кӗрепле» ҫине пусса, авринчен ҫамккисене ҫаптараҫҫӗ (мазохистсем тейӗн!
Паян Шупашкарти Пӑр керменӗнче Ял хуҫалӑхӗнче тата тирпейлекен отрасльте ӗҫлекенсен кунне паллӑ тунӑ. Унччен вара Правительство ҫуртне агпопромышленность комплексӗнче тӑрӑшакансенчен пӗрисене йыхравланӑ. Вӗсене ҫӗршыв тата республика шайӗнчи наградӑсемпе чысланӑ.
Паянах Шупашкар районӗнчи Котеркасси ялӗнче (вӑл Тутаркасси ял тӑрӑхне кӗрет) теплица комплексӗ уҫӑлнӑ. Ӑна «Новочебоксарский» ят панӑ.
Объекта уҫма Раҫҫей ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Оксана Лут та хутшӑннӑ. Унсӑр пуҫне — Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫин ҫумӗ – ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов, Шупашкар районӗн администрацийӗн пуҫлӑхӗ Владимир Димитриев тата ыттисем хутшӑннӑ. Теплица комплексӗн пуҫлӑхӗ — Алексей Захаров.
Вӗсем пӗр кунра, пӗр ҫулта ҫуралнӑ, вӗсен хушамачӗ, ячӗ, ашшӗн ячӗ пӗрешкел. Ҫакна пула приставсем вӗсене арпаштарнӑ. Пӗрин парӑм пулнӑ, теприн ҫук. Приставсем пӗрремӗшне парӑма татма ыйтса халтан янӑ.
Чӑваш Ен тулашӗнче пурӑнакан хӗрарӑм прокуратурӑран пулӑшу ыйтнӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, приставсем ӑна парӑма татма ыйтаҫҫӗ, анчах нимӗнле парӑм та ҫук-ха. Вӑл – ҫавнашкал ятлӑ, Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑмӑн иккен.
Суд приставӗ даннӑйсен базинче ҫавӑн пекех ятлӑ хӗрарӑма тупнӑ та унӑн счечӗсене арестленӗ. Лешӗн прокуратурӑран пулӑшу ыйтма тивнӗ. Юлашкинчен приставсем вӗҫне-хӗрне тухнӑ, хӗрарӑмран каҫару ыйтнӑ.
Анчах кун хыҫҫӑн хӗрарӑмӑн каллех счечӗсем хупӑннӑ. Шӑпах кун хыҫҫӑн вӑл прокуратурӑна ҫитнӗ. Ведомство тӗрӗслев ирттернӗ, суд приставӗсен федераци служби тӗлӗшпе представлени ҫырнӑ.
«Уяв» халӑх фольклор ансамблӗ сцена ҫине тухмалли тумтирсене ҫӗнетӗ. Кун пирки ҫак йӗркесен авторне Шупашкар хулин тӗп клуб тытӑмӗн методисчӗ Екатерина Осипова пӗлтерчӗ.
Асӑннӑ коллектив Хӑй тӗллӗн вӗреннӗ коллективсен республикӑри фестиваль-конкурсӗнче ҫӗнтернӗ. Гран-прие тивӗҫнӗ ушкӑна 100 пин тенкӗ парӗҫ.
Фестивалӗн гала-концерчӗ Шупашкарти Трактор тӑвакансен культура керменӗнче нумаях пулмасть иртнӗ. Ку мероприятие 2024 ҫулччен вӗҫӗмех ирттерӗҫ. 2019, 2021, 2023 ҫулсенче ӑна «Йӑла-йӗрке» номинаципе йӗркелеме йышӑннӑ, 2020, 2022, 2024 ҫулсенче — «Культура – вӑл эпир!».
Кӑҫалхи фестиваль-конкурса хутшӑнма 21 муниципалитетран 30 заявка пулнӑ. Вӗсенчен 13-шне суйласа илнӗ.
«Уяв» ансамбле, сӑмах май, РФ тата Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, «Душа России» патшалӑх премийӗн лауреачӗ Зинаида Козлова ертсе пырать.
РБК телеканалпа «Битва дизайнеров» (чӑв. «Дизайнерсен ҫапӑҫӑвӗ») кӑтараткан кӑларӑма пирӗн ентеш те хутшӑнать. Вӑл – Денис Горшков.
Денис Шупашкарта пурӑнать. Вӑл И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУн ӳнерпе графика факультетне вӗренсе пӗтернӗ, халӗ мӑшӑрӗпе пӗрле «ДД» дизайн студийӗнче ӗҫлет. Вӗсем интерьер проекчӗсене хатӗрлеҫҫҫӗ. Сӑмах май, студи Инстаграмра страница тытса пырать, ӑна 174 пин ҫын пӑхса тӑрать.
Кӑларӑмра дизайнерсен икӗ команди заданипе интерьер концепцине хатӗрлет. Ҫӗнтерӳҫе сасӑлав мелӗпе палӑртаҫҫӗ. Дениса пулӑшас килсен ҫак ссылкӑпа сасӑламалла: http://battle.style.rbc.ru/style/bachelor.
Чӑваш Ен Шалти ӗҫсен министерстви Шупашкарта арҫын виллине тупнине пӗлтернӗ. Ӑна юпа уйӑхӗн 6-мӗшӗнчех асӑрханӑ. Анчах, ЧР ШӖМӗ ӗнер пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав арҫын камне пӗлмеҫҫӗ. Пакунлисем ҫынсенчен пулӑшу ыйтаҫҫӗ.
Арҫын виллине Шупашкарти Станци ҫумӗ урамӗнчи йывӑҫсем хушшинче асӑрханӑ. Паллӑ мар ҫын сӑнӗпе 45-50 ҫулсенче курӑнать, тӑршшӗ — 170 сантиметра яхӑн, вӑтам пӳ-силлӗ, ҫӳҫӗ хура.
Чӑваш Ен Шалти ӗҫсен министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, паллӑ мар арҫын капюшонлӑ хура курткӑпа, сӑрӑ толстовкӑпа, хура шӑлаварпа, хура сӑран атӑпа пулнӑ.
Йӗрке хуралҫисем паллӑ мар арҫын пирки мӗн те пулин пӗлекенсене 39-40-94 е 102 номерсемпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ.
Маларах Сӑр юханшывӗнче арҫын виллине тупнӑччӗ.
Кӑҫал нарӑс уйӑхӗнче «Аудит-Консалтинг» акционерсен хупӑ обществин тӗп директорне Маргарита Замчинскаяна Шупашкарти пӗр фирмӑран укҫа илнӗ самантра йӗрке хуралҫисем тытса чарни пирки пӗлтернӗччӗ. Куншӑн вӑл ытлашши сӑмах калаҫмасса шантарнӑ.
Кайран Замчинскаяна тытса чарса следстви вӑхӑтӗнче хупнӑ. Паян Шупашкарти Ленин районӗн сучӗ ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе пӑхса тухнӑ. Маргарита Замчинскаяна 7,5 ҫуллӑха тӗрмене хупмасӑр айӑплама йышӑннӑ. Унӑн 2 ҫул аудитор ӗҫӗпе тӑрӑшма юрамасть.
Прокурор судра Замчинскаяна 8,5 ҫуллӑха пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние яма ыйтнӑ. Палӑртса хӑвармалла: вӑл - ЧР финанс министрӗн Светлана Енилинӑн пӗртӑванӗ.
Ку уйӑх вӗҫлениччен Шупашкарта ҫӗнӗ автобуссем ҫула тухӗҫ. Транспорта илсе ҫитернӗ ӗнтӗ.
Паян Шупашкар хула администрацийӗнче иртнӗ планеркӑра шӑпах кун пирки калаҫнӑ. Унта палӑртнӑ тӑрӑх, 15-мӗш маршрутпа ҫӳрекен транспортсене ҫӗннипе улӑштарӗҫ, пӗтӗмпе Lotos 206 маркӑллӑ 15 автобус ҫынсене илсе ҫӳрӗ.
Хальлӗхе ҫӗнӗ автобуссем маршрута тухма хатӗрленеҫҫӗ. Вӗсене ҪҪХПИре регистрациленӗ ӗнтӗ, ГЛОНАСС сыпӑнтармалли тата электрон табло лартмалли ҫеҫ юлнӑ.
Каласа хӑварар: ҫулталӑк вӗҫӗччен республикӑна тепӗр 15 ҫӗнӗ автобус килмелле.
Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ ҫивӗч респираторлӑ вирус инфекцийӗпе чирлекенсен йышне тишкернӗ. Ҫав амакпа Шупашкар хулинче (100 пин ҫын пуҫне 647,14 ҫын), Ҫӗмӗрлере (347,4), Шупашкар районӗнче (326,5) уйрӑмах йышлӑ аптӑраҫҫӗ.
Юпа уйӑхӗн 18-24-мӗшӗсенче Чӑваш Енре ҫивӗч респираторлӑ вирус инфекцийӗпе чирлисене 4464 тӗслӗхе шута илнӗ. Унчченхи эрнеринчен ҫак йыш 6,5 процент нумайланнӑ.
0-2 ҫулсенчисем хушшинче ҫак цифра 4,5%, 15-17 ҫулсенчисем хушшинче 2,9%, аслисем хушшинче 21,6% йышланнӑ. Ҫав вӑхӑтрах 3-6 лет ҫулхисем чирлесси 2,1% чакнӑ, 7-14 ҫулхисем – 4,8%.
Ҫивӗч респираторлӑ вирус инфекцийӗпе чирлӗ 110 ҫынна иртнӗ эрнере пульницӑна вырттарнӑ. Вӗсенчен 97-шӗ — 17 ҫула ҫитмен ачасем.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (19.05.2025 15:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 743 - 745 мм, 19 - 21 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Никольский Николай Васильевич, «Хыпар» хаҫатӑн никӗслевҫи, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Илпек Микулайӗ, чӑваш ҫыравҫи, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Родионов Виктор Иосифович, театр актёрӗ, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗ вилнӗ. | ||
| Бикчурин Рассых Фахрутдинови, чӑваш спортсменӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |