Раҫҫейӗн Федераци Канашне Чӑваш Енрен суйланнӑ Вадим Николаев Ҫӗнӗ Шупашкара лашапа ӗнер ҫитнӗ. Ҫук хӑй утланса ларса е урхамаха кӳлсе мар-ха. Спутник-хулана ӑйӑра вӑл парнелӗх илсе ҫитернӗ. Чӗлхесӗр янавара ӑҫтан илсе килнине тата унӑн ӑратне, шел те, пӗлместпӗр. Шӑмат кун Ҫӗнӗ Шупашкар 58 ҫул тултарнине уявланӑ. Хулари тӗрлӗ лапамра ҫав ятпа хаваслӑ мероприятисем иртнӗ. Уявӑн савӑнӑҫлӑ та официаллӑ пайӗ А.Г. Николаев ячӗллӗ стадионта каҫ кӳлӗм иртнӗ. Унта тӗрлӗ тӳре-шара: республика ертӳҫинчен пуҫласа депутатсем таранах — пуҫтарӑннӑ.

Вадим Николаев хулари лаша спорт шкулне ӑратлӑ ӑйӑр парнеленӗ. Ҫавна ҫирӗплетекен сертификата вӑл унтисене уявра, хула ҫыннисен умӗнче, сцена ҫине хӑпарсан тыттарнӑ.

Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм ултавҫӑсен аллине ҫакланнӑ. Хайхискер шпиц ӑратлӑ йытӑ туяннӑ чухне укҫасӑр тӑрса юлнӑ.

39 ҫулти хӗрарӑм полицирен пулӑшу ыйтнӑ. Вӑл тӗнче тетелӗнче йытӑ ҫури сутнине курнӑ та сутуҫипе ҫыхӑннӑ.

Калаҫнӑ хыҫҫӑн хайхискер банк картти ҫине 20 пин тенкӗ куҫарса панӑ. Палла ӗнтӗ: кун хыҫҫӑн сутуҫӑ ҫухалнӑ, йытӑ та ҫук.

Халӗ ку ӗҫ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарасси пирки шухӑшлаҫҫӗ. Ҫав сутуҫӑ кам пулнине палӑртас тесе тӑрӑшаҫҫӗ.

Ҫурла уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Акшик ялӗ ҫывӑхӗнче пӗвере арҫын путса вилнӗ. Вӑл пӗлӗшӗсемпе пулла кайнӑ.

Арҫын 43 ҫулта пулнӑ. Ҫынсем каланӑ тӑрӑх, вӗсем пӗве патне ҫитсен расна ҫыран хӗррине вырнаҫнӑ. Кӑштахран пӗри теприне куҫран ҫухатнӑ. Малтанах япӑххи пирки шутламан-ха вӑл, лешӗ яла тӑванӗсем патне кайнӑ тесе шухӑшланӑ. Анчах пӗлӗшӗ ларнӑ вырӑнтан иртсе кайнӑ чухне йӑлтах ӑнланнӑ: путнӑ иккен.

Вырӑна ҫӑлавҫӑсем ҫитнӗ. МЧС асӑрхаттарать: пулӑра хӑрушсӑрлӑх йӗркине пӑхӑнмалла. Ҫакна шута илменни ав мӗн патне илсе ҫитерет.

Етӗрне районӗнчи Мӑн Сӗнтӗрте пурӑннӑ 26 ҫулти каччӑ виллине тупнӑ.

Аса илтерер, ҫамрӑк ҫурла уйӑхӗн 16-мӗшӗнче килтен тухса кайнӑ, унтанпа унран сас-хура пулман. 26 ҫулти каччӑн телефонӗпе докуменчӗсем килте юлнӑ. Килтен ҫамрӑк ирхи 8 сехетре тухнӑ. Малтанах тӑванӗсем ҫывӑх ҫынниШупашкара кайнӑ тесе шухӑшланӑ. Вӗсем тусӗсемпе пӗлӗшӗсем патне те шӑнкӑравланӑ. Анчах лешсем ҫамрӑка курманнине пӗлтернӗ. Каччӑна хӑйсем тӗллӗн тупаймасӑр аптӑранипе унӑн ҫывӑх ҫыннисем йӗрке хуралҫисене пӗлтернӗ.

Ҫамрӑкӑн виллине паян, ҫурла уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, тупнӑ. Ку усал хыпара пӗлтернӗ МИХсенчен пӗринче ҫӗнӗлӗхе комментарилекенсенчен пӗри ҫырнӑ тӑрӑх, ҫамрӑк хӑй ҫине алӑ хунӑ. Мӗн сӑлтав ҫапла тума хистенӗ-ши тесе пуҫ ватакансем те пур.

ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарти шкулсенче «Сывӑ пурнӑҫ йӗркин отрячӗсене» йӗркелесшӗн. Кун пирки республикӑри педагогсен ӗҫлӗ канашлӑвӗнче калаҫнӑ.

Анчах ку ҫӗнӗлӗх хулари пур шкула та пырса тивмӗ. Раҫҫейри шкул ачисен юхӑмӗн ӗҫне хутшӑнакан пӗлӳ ҫурчӗсенче кӑна хута яма палӑртнӑ. Унашкаллисем – 76-ӑн. Отрядсене кӑҫал авӑн уйӑхӗнче йӗркелесшӗн.

Ҫакнашкал отрядсем сывӑ пурнӑҫ йӗркине пропагандӑлӗҫ. Вӗсем тӗнче тетелӗпе ытлашши туслашасран профилактика ирттерес, ҫынсене хальхи медицина пирки пӗлтерес енӗпе проектсем те хатӗрлӗҫ.

Икӗ полицейски ҫамрӑксене пушартан ҫӑлнӑ. ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсем тӗтӗм йӑсӑрланнине курнӑ та унталла васканӑ.

Ҫав кун полици старшини Александр Федоров тата Евгений Ильин аслӑ сержант Шупашкарти Юрий Гарин-Михайловский урамӗнче патрулировани маршрутӗнче пулнӑ. Вӗсем тӗтӗм тухнине курнӑ та пушарнӑйсем патне шӑнкӑравланӑ. Хӑйсем вара ҫав вырӑналла утнӑ.

Ҫурт ҫывӑхӗнчи хуралтӑсем ҫунма пуҫланӑ-мӗн. Тӗтӗм пӳрте те кӗнӗ. Полицейскисем чӳречен пӑхнӑ. Тӗтӗмпе тулнӑ пӳлӗмре тӑватӑ ҫамрӑк ҫывӑрнӑ. Полицейскисем чӳречене ҫӗмӗрсе шала кӗнӗ, ҫамрӑксене илсе тухнӑ.

Ялсенчи ачасене шкула автобуспа турттарнине пӗлетпӗр-ха. 2018/2019-мӗш вӗренӳ ҫулӗсенче Шупашкарти «Соляное» микрорайонти ачасем валли те автобус уйӑрӗҫ.

Ҫӗнӗ районта пурӑнакансем пӗлтернӗ тарӑх, вӑл тӑрӑха общество транспорчӗ сайра ҫӳрет, ачасене ҫывӑхра шкула яма вӗренӳ учрежденийӗ ҫук. Ҫавна май вӗсем хулари тӗрлӗ шкулта пӗлӳ илӗҫ: 23, 30, 33, 35-мӗшӗсенче.

Нина Васильева ятлӑ хастар хӗрарӑм ачасене шкула ҫӳретес ыйтупа Чӑваш Ен Элтеперӗ патне йышӑнӑва кайнӑ. Михаил Игнатьев, сӑмах май, граждансене ӗнер хӑйсен ыйтӑвӗсемпе йышӑннӑ.

Хӗрарӑма республика ертӳҫи 1-3-мӗш классенче вӗренекенсем валли 21 вырӑнлӑх автобус уйӑрассине пӗлтернӗ. «Ҫӗнӗ хула» микрорайонта шкул туса пӗтерсен «Соляное» микрорайонтисем унта ҫӳреме пуҫлӗҫ.

Суту-илӳ точкисене ирӗк илмесӗр уҫаймӑн

Шупашкар хула администрацине лаврӑва чӗннӗ. Унти тӳре-шара суту-илӳпе ҫыхӑннӑ саккуна пӑснӑ тесе шухӑшлаканнисем — Монополипе кӗрешекен федераци службин Чӑваш Енри управленийӗ. Ҫавна май авӑн уйӑхӗн 5-мӗшӗнче ирхи 9 сехет те 30 минутра тавлашуллӑ ӗҫе уҫӑ ларура пӑхса тухӗҫ. Унта журналистсене те йыхравлаҫҫӗ.

Монополипе кӗрешекенсем шухӑшланӑ тӑрӑх, Шупашкар хула администрацийӗ «Восток» физкультурӑпа спорт комплексне конкурс ирттермесӗр-мӗнсӗр Атӑлӑн ҫыранӗн хӗрринче кафе тата велопрокат уҫма ирӗк панӑ. Ҫакӑ Раҫҫейре суту-илӗве йӗркелесси ҫинчен калакан федераци саккунӗн 10 статйине тата 15 статйин 4-пункчӗн «д» пунктне пӑсни пулать имӗш.

Монополипе кӗрешекенсем уҫӑ лару хыҫҫӑн брифинг ирттерӗҫ.

Ҫу уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Пӑрачкав районӗнче тракторист ҫынна таптаса кайнӑ. Халӗ ун куншӑн явап тытма тивӗ.

Ҫав кун тракторист ӳсӗр пулнӑ, уйра ака тунӑ. Хайхискер руль умӗнче ларнӑ чухне тавралла тимлӗ пӑхман – 37 ҫулти арҫын ҫине кӗрсе кайнӑ. Вӑйлах аманнӑскере пульницӑна илсе кайнӑ, анчах, шел те, тухтӑрсем унӑн пурнӑҫне ҫӑлайман – вӑл ҫав кунах вилнӗ.

Тракторист айӑпне йышӑнать. Пӑтӑрмах хыҫҫӑн ҫав хуҫалӑхри ҫитменлӗхсем тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ. Таптаса кайнӑ арҫын инструктажпа та паллашман-мӗн. Ҫитменнине, тракторист-машинистсем рейс умӗн медицина тӗрӗслевӗ витӗр тухман. Тата ҫакна палӑртмалла: сарӑмсӑр вилнӗ арҫын та, тракторист та, ытти ӗҫчен те ӗҫ вырӑнӗнче ӳсӗр пулнӑ.

Ҫӗмӗрлере пурӑнакан Дмитрий Инстаграмри старницине хулара килсӗр йытӑсене персе вӗлернине ӳкернӗ видеона вырнаҫтарнӑ. Арҫынна ҫынна тапӑнман йытӑсене те шеллеменни пӑшӑрхантарнӑ.

«Йытӑ амине яланлӑхах ҫывратса ячӗҫ, унӑн вара ҫурисем пур. Халӗ вӗсем амӑшне шыраҫҫӗ, нӑйлаҫҫӗ… Эпӗ шока кӗрсе ӳкрӗм, малтанах ӑнланмарӑм, присоскӑпа ҫеҫ печӗ пуль тенӗччӗ… Ҫак йытӑ нихӑҫан та, никама та тапӑнман», - ҫырнӑ Дмитрий.

Ҫӗмӗрлере килсӗр йытӑсем ҫынсене тапӑнаҫҫӗ-мӗн, ҫавӑнпа вӗсене пеме йышӑннӑ. Администрацин ЖКХ пайӗн пуҫлӑхӗ Андрей Таланов ӑнлантарнӑ тӑрӑх, йытӑсене урамра вӗлермеҫҫӗ, вӗсене вӑхӑтлӑха ҫывратса ярса ветучреждение илсе каяҫҫӗ-мӗн.