Республикӑра
![]() Чӑваш Енри ҫынсем пӑшал парса укҫаллӑ пулаҫҫӗ. Кунта сӑмахӗ саккунлӑ майпа илменни пирки пырать. Ҫавна йӗрке хуралҫисене кӑмӑлпа кайса парсан укҫа тӳлеҫҫӗ. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа полицейскисем Чӑваш Ен ҫыннисене 90 пин тенкӗ ытла тӳленӗ. Ятарлӑ майпа шута илмен хӗҫ-пӑшала ҫынсем самай илсе пынӑ. Ҫав шутра — 40 ытла вулӑ, 1,5 пин ытла патрон. Хӗҫ-пӑшала йӗрке хуралҫисене паракансене ӑна саккуна пӑсса тытнишӗн явап тыттармаҫҫӗ тата укҫа тӳлесе хавхалантараҫҫӗ. Пӗлтӗр пӗтӗмпе те 70 вулӑ илсе пынӑ, патрона кӑҫалхи чухлех темелле-ха. Нумаях пулмасть Шупашкарти полицейски пайне республикӑн тӗп хулинче пурӑнакан арҫын тутӑхса кайнӑ сунар пӑшалӗпе пырса кӗнӗ. Вӑл ӑнлантарнӑ тӑрӑх, ӑна вӑл Шупашкар районӗнчи Колешша патӗнчи вӑрманта тупнӑ. Экспертсем пӑшала 1957 ҫулта кӑларнине палӑртнӑ. Йӗрке хуралҫисене пырса панӑшӑн арҫынна 5-6 пин тенкӗ парса хавхалантарасси пирки пӗлтереҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Эс мана - эп сана... Чӑваш Енӗн тӗпчевҫисем республикӑн Экономика министерствин пайӗсенчен пӗрин пуҫлӑхӗ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. 39 ҫулти хӗрарӑм-пуҫлӑх, унӑн ывӑлӗ тата паллаканӗ каварлашса преступлени тунӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Тӳре-шара пуканне йышӑнаканскер пысӑк виҫепе сӗтев илнине виҫӗ тӗслӗх палӑртнӑ. Унӑн паллаканӗпе ывӑлӗ ку енӗпе хӗрарӑма пулӑшса пынӑ пулать. Тӗпчевҫӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи ҫӗртмен 18–19-мӗшӗсенче хӗрарӑм-пуҫлӑх маларах каланӑ паллаканӗпе хӑйӗн ывӑлӗ пулӑшнипе фирмӑсенчен пӗрин пуҫлӑхӗнчен 200 пин тенкӗ укҫа илнӗ. Ку укҫашӑн министерствӑри хӗрарӑм фирмӑна хура тата тӗрлӗ тӗслӗ тимӗр тирпейлессипе ӗҫлеме ирӗк пама пулнӑ. Унччен кӑҫалхи пуш тата ҫӗртме уйӑхӗсенче хӗрарӑм ҫавӑн пек ирӗк панишӗн тепӗр икӗ коммерци организацийӗн ертӳҫисенчен 100-шер пин тенкӗ сӗтев илнӗ теҫҫӗ. Халӗ ку ӗҫпе тӗпчев малалла пырать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Валерий Раштав кӗнекин хуплашки Нумаях пулмасть чӑваш литературин ҫӳлӗкӗ черетлӗ кӗнекепе пуянланнӑ. Валерий Самойлов-Раштав хӑйӗн юрра хывӑннӑ сӑввисен пуххине «Телей кайӑкӗ» ятпа кун ҫути кӑтартнӑ. 251 страницӑран тӑракан кӗнекене паянхи эстрада юрӑҫисем шӑрантаракан 200 ытла юррӑн текстне кӗртнине Ирина Пушкина хаҫатҫӑ пӗлтерет. Валерий Раштав маларах «Шухӑша вӗҫтереймӗн ҫилпе» ятпа кӗнеке кун ҫути кӑтартнӑ. Малтанхине Валерий Самойловӑн университетра пӗрле вӗреннӗ тусӗсем парнелӗх кӑларнӑ. Хальхин пӗрремӗш экземплярӗсем «Ҫӗнӗ вӑхӑт» типографире иртнӗ уйӑхра кун ҫути курнӑ. «Телей кайӑкӗнчи» сӑвӑсенчи лирика геройӗ — хӑйӗн тӑван халӑхӗн уйрӑлми пӗр пайӗ. Тата — ҫутҫанталӑк ачи. Ҫапла хаклать маларах асӑннӑ хаҫатҫӑ ҫӗнӗ кӑларӑма. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Тӗнче тетелӗ
![]() Раҫҫейре «Раҫҫейри ӗҫ» рекрутинглӑ портал ӗҫлеме тытӑннӑ. Вӑл ӗҫ тупма пулӑшнипе пӗрлех ӗҫпе тивӗҫтерекене хӑйне кирлӗ специалистсене суйласа илме май паракан сайт. Ӗҫлевпе ҫыхӑннӑ ытти порталпа танлаштарсан унӑн сервисӗпе пурте тӳлевсӗр усӑ кураяҫҫӗ тесе хыпарлать Чӑваш Енӗн Халӑха ӗҫпе тивӗҫтерекен патшалӑх служби пӗлтерни тӑрӑх «Хыпар» хаҫат. Сайтра халӑха ӗҫпе тивӗҫтерекен центрсен вакансийӗсене кӑна мар, ӗҫ сӗнекенсем панисене те, ҫавӑн пекех вырӑн шырассипе тата суйлассипе ҫыхӑннӑ порталсенчен илнисене те пухнӑ. Унта хӑй пирки резюме е ваканси вырнаҫтарас текен ҫыннӑн ытти сайтпа усӑ курнӑ чухнехи пекех малтан регистрациленмелле. «Раҫҫейри ӗҫ» порталта ваканси сӗнекен регионти предприяти-организаци ӑҫтарах ларнипе, ҫавӑн пекех ача пахчисем, шкулсем, медицина учрежденийӗсем пирки пӗлме май килет, унта интерактивлӑ карта та пур. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() Шупашкарта Дмитрий Семёнов тӗлӗшӗпе суд пуҫланнӑ. Хастар ҫамрӑка экстремизмшӑн айӑплаҫҫӗ — вӑл хӑйӗн «Контактра» халӑх тетелӗнчи страницинче Дмитрий Медведев сӑнлӑ демотиватор вырнаҫтарнӑ пулнӑ. Ҫакӑншӑн ӑна экстремизмла шухӑша халӑх хушшинче сарнӑ тесе Пуҫиле кодексӑн 280 статьян 1-мӗш пайӗпе айӑплаҫҫӗ. Евгений Губин ваккат каласа панӑ тӑрӑх вӑл хӳтӗлекен ҫамрӑк хӑйне айӑплӑ туймасть. Дмитрий ҫак ӳкерчӗкӗн авторӗ мар тесе шутлать тата ҫак демотиватор халӑх тетелӗсенче унсӑрах та анлӑ сарӑлнӑ тет. Паянхи лару хупӑ мелпе иртнӗ. «Пирӗн шухӑшпа тӳре саккуна пӑсса, сӑлтавсӑрах ларӑва сӑнама килнӗ ҫынсене тата журналистсене залран кӑларса ячӗ», — каласа панӑ Евгений Губин ваккат. Тепӗр лару вара ҫурлан 12-мӗшӗнче иртмелле. Дмитрий Семёнов тавра пуҫиле ӗҫе кӑҫал кӑрлач уйӑхӗнче пуҫланӑ. Вӑл РПР-ПАРНАС партин хастарӗ. Чӑваш Енри ФСБ уйрӑмӗ ун тӗлӗшӗпе пуҫиле ӗҫсем унччен те пуҫарнӑччӗ. Сӑмахран, 2014 ҫулхи ҫу уйӑхӗнче ӑна Донецкӑн «халӑх кӗпернаттӑрӗн» Павел Губарев сӑнне вырнаҫтарнӑшӑн айӑпланӑ — вӑл хутӗнче йӗрке хуралҫисене Раҫҫейре чарнӑ «РНЕ» организацийӗн символикине лартни кӑмӑла кайман. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Шупашкарта хальхи вӑхӑтри крематори тума палӑртаҫҫӗ. Крематори тесе вилнӗ ҫынсене ҫунтармалли ҫурта тата кӑмакана каланине вулакансем пӗлеҫҫех ӗнтӗ. Крематори кирли пирки Шупашкар хула администрацийӗнче иртнӗ ларусенчен пӗринче каланӑ. Хула тӳре-шари сӗннипе крематори, вилнисене пытармалли вырӑн валли ҫӗр лаптӑкне палӑртма проектсене хатӗрлеме пуҫланӑ тесе «Про город» портал ӗнентерет. Хӑй вӑл ку хыпара влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче курни пирки палӑртать. Хулари 11-мӗш тата 12-мӗш масарсене Шупашкар районӗнчи Явӑш ялӗ ҫывӑхӗнче 2005 ҫулта уҫнӑ. Паянхи куна илсен 11-мӗшӗнче пытарма вырӑн юлман, леш тӗнчене ӑсаннисене 12-мӗшӗнче кӑна пытарма пулать. Анчах унти лаптӑк та кӑҫалхи раштав уйӑхӗсенче тулса лармалла тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ҫак уйӑхра хула администрацийӗ 2-шер гектарлӑ лаптӑксене ҫӑва валли хатӗрлеме тытӑннӑ. Вӗсенчен пӗринче крематори те пулӗ. Халӗ ӑна тума хатӗр укҫаллӑ ҫынна шыраҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял пурнӑҫӗ
![]() Ҫӗмӗрле районӗнче те ял кунӗсене паллӑ тӑвасси йӑлана кӗнӗ. Утӑн 24-мӗшӗнче Мулкачкасси ҫыннисем уява пухӑннӑ. Вӗсем уяв лапамне илемлетнӗ, кӗвӗ янӑраттарнӑ. Турхан ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Виктор Николаев ентешӗсене нумай ырӑ сӑмах каласа хавхалантарнӑ. Ҫӗмӗрле район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Лев Рафинов Евгения Отнюковӑна, Мария Игнатьевана район аталанӑвне тӳпе хывнӑшӑн тав ҫырӑвӗпе чысланӑ. ЗАГС пайӗн пуҫлӑхӗ Альбина Никитина та нумай ҫул пӗрле пурӑнакан Александрпа Людмила Козловсене, Петрпа Алевтина Андрюшкинсене саламланӑ. Унтан пултарулӑх ушкӑнӗсем концертпа савӑнтарнӑ. Ҫынсем пӗр-пӗрне уявпа саламласа чун каниччен савӑннӑ. Сӑнсем (24) Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Канаш районӗнчи Катек ялӗнчи «Шевле» фольклор ушкӑнӗ Пӗтӗм Раҫҫейри «Хрусталь уҫӑ» конкурс фестиваль лауреачӗ пулса тӑнӑ. Мероприяти Чулхула облаҫӗнчи Сартаково ялӗнче кӑҫалхипе 11-мӗш хут иртнӗ. Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнчен халӑх юрри-ташшине кӑмӑллакансем пухӑннӑ. Унта Удмурт, Мари, Пушкӑрт, Чӑваш, Тутарстан республикисенчи, Киров облаҫӗнчи, Ярославль хулинчи тата Ярославль облаҫӗнчи, Чулхулари тата Чулхула облаҫӗнчи, ытти тӑрӑхри 30 ытла фольклор ушкӑнӗ хутшӑннӑ. Ялти кашни ҫурт умӗнче тенӗ пек ҫынсем тухса тӑнӑ. Пурте пултарулӑх ушкӑнӗсене курма тухнӑ, вӗсемпе сӑн ӳкерӗннӗ. Катекри «Шевле» ушкӑн фестивальте II степень лауреат пулса тӑнӑ. Вӗсем куракансен кӑмӑлне кайнӑ. Хӑшӗ-пӗри чӑваш ташши янӑрасан чӑтса тӑрайман — ташша тухнӑ. Сӑнсем (16) Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Спорт
![]() Канмалли кунсенче Лондонра «Кевер лиги» ҫӑмӑл атлетика серийӗн вунпӗрмӗш тапхӑрӗ иртнӗ. Унта Раҫҫейрен пӗр ҫын ҫеҫ хутшӑннӑ. Вӑл — Чӑваш Енрен. Лондонра Раҫҫей чысне пирӗн ентеш Анжелика Сидорова хӳтӗленӗ. Анжелика пӗр эрнере хӑйӗн рекордне икӗ хут ҫӗнетме пултарнӑ. ЧР Спорт министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, Лондонра чӑваш спортсменки 4.79 метр ҫӳллӗшне иккӗмӗш хутӗнчен илме пултарнӑ. Ку пӗлтӗрхи кӑтартуран виҫӗ сантиметр ҫӳллӗрех. Апла пулин те Лондонра пӗрремӗш вырӑна Грецири Николета Кириакопули тухма пултарнӑ. Вӑл 4.79 метр ҫӳллӗшне пӗрре сиксех ҫӗннӗ. Анжелика Сидорова вара иккӗмӗш пулнӑ. Виҫҫӗмӗш вырӑна Греци спортсменки Катерина Стефаниди тухнӑ. Ҫурлан 3-мӗшӗнче Шупашкарти «Олимпийский» стадионта ҫӑмӑл атлетика енӗпе Раҫҫей чемпионачӗ иртет. Анжеликӑн та унта хутшӑнмалла пулӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() Аслӑ шкулсенче хӗрӳ тапхӑр малалла пырать. Халӗ унта вӗренме кӗме пултаракан абитуриентсен списокне кӑлараҫҫӗ. Ҫавӑнпа ҫитес вӑхӑтра ҫамрӑксен хӑш аслӑ шкула вӗренме кӗрес ыйтӑва татса памалла. Ара, чылай яш-хӗр тӳрех темиҫе ҫӗре заявлени ҫырнӑ-ҫке. Заявленисене утӑ уйӑхӗн 25-мӗшӗччен йышӑннӑ. Халӗ йышӑну комиссийӗсем рейтингпа список хатӗрленӗ. Унпа аслӑ шкулти стендсем ҫинче те, йышӑну комиссийӗн сайтӗнче те паллашма май пур. Кӑҫал абитуриентсене тапхӑрпа вӗренме илӗҫ. Малтан комиссисен тӳлевсӗр вырӑнсене абитуриентсен 80 процентне илмелле. Пирвайхи йышӑну утӑ уйӑхӗн 30-мӗшӗнче иртмелле. ЧППУн йышӑну комиссийӗн яваплӑ секретарӗ Алина Ефимова каланӑ тӑрӑх, малтан вӗсем тӑлӑхсене, сусӑрсене тата тӗллевлӗ килнисене йышӑнаҫҫӗ. Документсен оригиналӗсене панисене ҫӑмӑлрах. Тӳлевсӗр вырӑнсене йышӑннисен списокӗ пирки ҫурла уйӑхӗн 7-мӗшӗнче хушу кӑларӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (21.05.2025 21:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 742 - 744 мм, 13 - 15 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Сидоров Николай Иванович, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Бурнаевский Валентин Григорьевич, чӑваш ҫыравҫи вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |